Morgunblaðið - 19.07.1967, Blaðsíða 8
8
MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 19. JULr 1957
rr
1
SVEINN KRISTINSSON SKRIFAR UM
KVIKMYNDIR
;
FLÓTTINN FRÁ VÍTI.
Hammer Film Production
Leikstjóri: Quentin Lawrence
MYND þessi á að gerast í jap-
önskum fangabúðum á Malakka-
skaga í heimsstyrjöldinni síðari.
í>ar eru um 200 brezkir stríðs-
fangar saman komnir, og þótt
frjálsræði þeirra sé auðvitað
verulega skert, eins og venja er
með fanga og þeim haldið til
vinnu, þá sýnist aðbúnaður
þeirra að mörgu leyti ekki fram
úr hófi slæmur. Er þó staðurinn
í prógrammi myndarinnar nefnd
ur .sannkaljað helvíti" og líðan
fanganna jafnað til aðbúnaðar
vistmanna þar.
Fangarnir í þessum japönsku
fangabúðum eru þó alla vega í
dágóðum holdum og virðast
hafa furðu mikið frjálsræði inn
an takmarkaðs svæðis. Sá, sem
er æðstur stríðsíanganna að her
tign, fær auk þess að halda nokk
urri virðingu um fram aðra
fanga, er eins konar tengiliður
samskipta milli fangabúðastjóivi
ar og fanganna.
Vel má vera, að daglegir lirn-
aðarhættir manna séu eitthvað
líkir þessu á „verri staðnum“,
og kannski fá þeir valdamenn,
sem þar ienda að halda tign
sinni og áhrifum að vissu marki.
Gæti það meða’. annars helgast
af því, að ,,sá aldni“ vildi gjarn
an hagnýta sér að nokkru þá
reynslu í stjórnunarstörfum, sem
þeir hafa aflað sér á jarðlífs-
göngu sinni.
Svo er það, að brezik flugvél
er skotin niður skammt frá
fangabúðunum, og undurfagur
kvenmaður hlammar sér út úr
henni í falihlíf. Er stúlka þessi
brezkur njósnari. Einn fanganna
rekst á hana í skógarþykkni ná-
lægt bangabúðunum, og verður
það að ráði ,að fangarnir smygla
henni inn í búðirnar og klæða
hana karlmannsfötum. Gengur
hún siðan til vinnu með öðrum
föngum.
Ekk’ virðast fangabúðaverð-
irnir japönsku vera nein sjéní
við kyngreiningu á mannfólki,
og sjá þeir ekkert athugavert við
það, þótt ung og fögur stúlka sé
allt í e'nu tekin að aka þungum
hjólbörum, ásamt hinum föng-
unum, rétt fyrir framan nefið
á þeim. Fljótlega berast þó fang
elsisyfirvöldunum fregnir af því,
að kvennjósnari hafi sloppið lífs
úr flugvélinni og fá grun um, að
fangarnir viti, hvar hún er nið-
ur komin.
Gera nokkrir fangar sér þá
lítið fyrir og losa fjalir úr gólfi
skála þess, sem þeir hafa til um-
ráða og koma stúlkunni þar fyr-
ir í eins konar kjallara. Japan-
ar berja 2—3 fanga til dauða í
tilraun til að pynda þá til sagna,
en hugmyndaflugið er eins og
fyrri daginn næsta lítið hjá
þeim, enda líður langur tími,
þar til þeim dettur í hug að at-
huga hvort hvergi sé losaralega
Allt í veiðiferðina
Allt í veiðiferðina
SAMVirMNUTRYGGirVGAR
SlMI 38500,
VINNU
VELATRYGGINGAR
Samvinnutryggingar leggja áherzlu á a8 mwta kröfum tímans og bjóða hvers
konar tryggingar, sem tilheyra nútima þjáðfólagi.
Vinnuvélar eru notaðar i vaxandi mseli við byggingaframkvæmdir, jarðvinnslu
og vegagerð. Viljum vér benda eigendum slikra tsekja á, að vér tökum að oss
eftirtaldar tryggingar á jarðýtum, beltadráttarvélum, skurðgröfum, vélkrönum og
vélskóflum:
BRUNATRYGGINGAR, sem ná til eldsvoða og sprenginga á tækj-
unum sjálfum.
ALL-RISKSTRYGGINGAR, sem ná til flestra tjóna á sjólfum tækjunum.
ABYRGÐARTRYGGINGAR,ef eigendur verða skaðabótaskyldir vegna
tækjanna. ■'
SLYSATRYGGINGAR á stjórnendum tækjanna.
Alvarleg slys og stór tjón hafa hent á undanförnum árum og er
sérstök ástæða til að benda á nauðsyn þessara trygginga.
GREIÐSLA TEKJUAFGANGS TRYGGIR IÐGJÖLD FYRIR SANNVIRÐI.
LEITIÐ UPPLtSINGA HJÁ AÐALSKRIFSTOFUNNI ARMOLA 3
EÐA UMBOÐSMONNUM UM LANO ALLT.
gengið frá fjölum í skálagólf-
inu.........
Sem raunsannri mynd af Víti
beld ég, að menn ættu að taka
mynd þessari með nokkrum
fyrirvara. Einnig er mér til efs,
að hún sýni raunverulegt stríðs
fangabúðalíf í nokkurn veginn
réttu ijósi. Eftir lýsingum að
dæma frá fangabúðum Japana í
síðustu styrjöld, þá er ólíklegt,
að fangar hafi verið þar svo
upplitsdjarfir, vel útlítandi og
notið þess frjálsræðis, sem fang
arnir njóta þó í þessari mynd.
Hér er óraunsæ .ævintýramynd
á ferð, sem naumast verður
vitnað til sem sagnfræðilegrar
heimildar né stórfenglegs lista-
verks. Hins vegar stendur Bar-
bara Shelley vel fyrir sínu hvað
kvenlega fegurð snertir í hlut-
verki brezka kvennjósnarans.
ÓLAFUR SIGURÐSSON SKRIFAR UM
KVIKMYNDIR
FELLINI er einn helzti sérfræð-
ingur í að gera myndir um til-
gangsleysi lífsins. í La Dolce Vita
gerði hann ©fninu snilldar góð
skil. Þar fjallar hann um fólk,
sem lifir lífinu án stefnu, lífs-
skoðunar eða tilgangs. í mynd-
inni Átta og hálfur bregður svD
við, að hann fjallar ekki um
annað fólk, heldur um eigin sál-
ræn vandamál.
Myndin er gerð, sem seria af
svipmyndum, ýmist úr raunveru-
leikanum, eða úr heimi minning-
ana og ímyndunaraflsins. Þeir
hluitar, s©m eru úr raunveruleik-
anum, bregða upp mynd af kvik-
myndaleikstjóra. Hann dvelst til
hressingar við heilsulind, þar
sem fulit er af gömlu fólki. Með
hoinum er mikið fylgdarlið fram-
leiðenda, kvikmyndatökumanna,
leikara og blaðamanna. Allt er
tilbúið til að hefja kvikmynda-
tökiu. Aðeins eitt vantar, hug-
myndir leikistjóra um hvað mynd
in á að vera.
Mininingarnar fjalla að mestu
um innri átök hans, vegna ka-
þólsks uppeldis, en núverandi
trúleysis og almennrar afneitun-
ar, sem Fellini hefur sjálfur tal-
að um.
Margt einkennilegt skeður í
hugarheimi leikstjórans. Gagn-
rýnandi, sem talar stanzlaust um
hvað hanm eigi að gera og hvern-
ig, er skyndilega tekinn og hengd
ur í kvikmyndahúsi, þar sem
verið er að horfa á prufur. Og
í byrjun myndarinnar er Mar-
oello Mastroianni í kyrrstæðum
bíl í mikilli bílaþvögu, sem hef-
ur myndazt í neðanjarðargöng-
uni, Skyndilega byrjar að rjúka
úr einhverju inni í bílnum og
hann berst við að komast út.
Loksins kemst hann upp um þak
ið og flýgur upp í hálof'tin og er
síðar dreginn niður með kaðli.
Fellini hefur sjálfur sagt, að
hann sé í þessari mynd að fjalla
um eiigið sálarlíf. Hann sagði
einnig: „Allt sem ég get sagt er
það, að það hefur gert mér mik-
ið gott að gera þessa mynd.
Það var frelsandi reynsla. Það
er út af fyrir sig ágaett, að Fell-
ini reyni að komas til botns í
sínum persónulegu og sálrænu
vandamálum, en það orkar tví-
mælis að senda slí'kt á almennan
markað. Fellini er ekki sálfræð-
ingur og amatörsálfræði er ekki
merkileg. Og einfeldningsleg
byrjenidasálfræði er það sem
myndin hefur að bjóða.
Sálarástand Fellimis er bersýni
lega erfitt. Ef einhver niðurstaða
kemur út úr myndinni, er hana
helzt að finna, þegar leikstjórinn
skríður undir borð á blaðamanna
fundi og skýtur sig. Við þetta
léttir honum verulega og er eftir
það hinn bjartsýnasti.
Sálairlíf Fellinis er mál, sem
ég hef einstaklega lítinn áhuga
fyrir og finnst mér raunar mis-
boðið að eiga að sinna því í tvo
heila klukkutíma hans einka
kenjum. Það kann að vera að
þetta hafi verið gagnlegt fyrir
Fellini, en varla fyrir aðra.
Eftir að horfa á þessa kvik-
mynd, hvarflar það að manni,
hvort ekki sé eitthvað til í því,
þegar gagnrýnandinn segir í
myndinni: „Það er betra að eyði-
leggja en að búa til verk, sem
sem hefur ekkert gildi“.
Fellini hefði átt að búa til
myndina, sjálfum sér til sálar-
heilla, en hefði átt að brenna
filmuna, til að halda óskertu áliti
áhorfenda.
ÞÉR segið, að vandamál styrjalda og glæpa mundu leys-
ast, ef samlandar okkar „tækju á móti Kristi“. Ef þjóð
okkar yrði kristin, hvemig ættum við þá aB ráða við það
vandamál, að kommúnistar brjótist til valda meðal þjóð-
ar okkar, eins og þeir hafa hótað?
ÉG hef aldrei aagt, að öflH vandamál oíkkar lleystuist,
hefldur að skapasit mundi nýbt andrúmsioft og í því
'gæbum við snúizt við vandamál'uim otokar — ef við
fleyfum Kristi að stjórna hjörtum oflíkar.
Sagan hefur sannað, að hugsjónir eru miM'u mátt-
ugri en kúl'ur og sprengjur. Mesti vandinn, sem blasir
við kommúmistum, er ekiki vopnabúr olkíkar, beMur
styrkur, snillii og samheldmi Vesturlamda. Það sýnir
ótta kommúmista við aifil trúar'innar, að ekkert raun-
v'erullegt trúfirellsi er till í iöndum þeirra. Þegar ísraefl!
hinn forni var sterkur í trúnni á Guð, þegar hlaimm
igekk í hlýðni við hamm, þurfiti hann sdður að óttast
óvini sína en þegar hann var andflega veiMaður. Það
er afl í gæzkunmi, ósigrandi afil í ráðvendninni, miátt-
ur í réttlætimu. Bibllían hetfur lauglljósliega flög .að mæla,
þegar hún segir: „Sæl er sú þjóð, sem á Drottim að
Guði“ — og s.agan sannar þaið. Þjóð, sem er sið-
ferðilega veik, fákunnandi um rótta breyttni og van-
máttug í meginregflium, er ali'taf auðveld bráð óvin-
uim sínum.