Morgunblaðið - 20.08.1967, Síða 14

14
MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 20. ÁGÚST
ÚtgefaTidi:
Framkvæmdast j óri:
Ritstjórar:
Ritstjórnarfulltrúi:
Auglýsingar:
Ritstjórn og afgreiðsla:
Auglýsingar:
1 lausasölu:
Áskriftargj.ald kr. 105.00
Hf. Árvakur, Reykjavík.
Sigfús Jónsson.
Sigurður Bjarnason frá Vigur.
Matthías Johannessen.
Eyjólfur Konráð Jónsson.
Þorbjörn Guðmundsson.
Árni Garðar Kristinsson.
Aðalstræti -6. Sími 10-1100.
Aðalstræti 6. Sími 22-4-80.
7.00 eintákið.
á mánuði innanlands.
BRAÐLÆTI
FRAMSÓKNAR -
GÆFUSNAUÐ STEFNA

UTAN ÚR HEIMI

Longley berst við ránsmennina í Portsmouth.
Gleymska á glæpi
SVIÐIÐ er fjölfarið
stræti. Skyndilega hlaupa
tveir menn að verzlunar-
glugga, mölva hann og láta
greipar sópa um skartgrip-
ina, sem þar eru til sýn-
is. Þeir hefðu vafalaust
komizt fyrirhafnarlaust á
hrott með ránsfenginn, ef
einn vegfaranda hefði ekki
skorizt í leikinn. Þessi veg
farandi var Peter Long-
ley, póstþjónn að atvinnu.
Hann greiddi öðrum ráns-
mannanna hnefahögg á
gagnaugað og hélt öðrum
þar til hjálp barst. Af öll-
um manngrúanum á þessu
stræti í Portsmouth var
Longley sá eini, sem
reyndi að gera eitthvað í
málinu.
Hins vegar hafði Longley
ekki hina minmtu hugmynd
um að þetta rán var sett á
svið, að tillhlutan sjónvarps-
fyrirtækis eins, sem vildi
kanna hversu margir almenn
ir vegfarenduir væru reiðu-
búnir að taka lögin í sínar
eigin hendur.
Árangurinn var mjög at-
hygliisverður. f öllum þeim
glæpum. sem settir voru á
svið var Longley eini maður-
inn, sem tók til sinna ráða.
Lögreglustjórinn í Hamps-
hire, Douglas Osmond, sagði
um árangurinn: „Áhugi al-
mennings á því að stemma
stigu við glæpum virðist því
miður hlutlægur fremur en
persónulegur.“
Faldar kvikmyndavélar
tóku myndir af öllum hinum
sviðsettu glæpum ag árangur
inn er heimildarkvikmynd,
sem var frumsýnd 8. ágúst
sl. í Lundúnum.
Það, sem áhorfendur sáu á
hvíta tijaildinu, var þetta:
1. Þrettán ára gömul telpa
var dregin gegn vilja sínum,
æpandi inn í bifreið, sem
síðan ók á brott á ofsahraða.
Þetta gerðist á fjölförnu
verzlunarstræti. Tugir manns
horfðu á atburðiinn, en eng-
iinn hreyfði hönd eða fót til
að koma í veg fyrir hann.
2. Lögreglumenn rændu
skartgripaverzlun í Bourne-
mouth um háibjartan dag. Þeir
hlupu frá verzluninni með
ránsfenginn og báru á milli
sín særðan mann. Fóik átti
leið fram hjá — en enginn
sfcarst í leikinn né einu sinni
tók eftir númeri bifreiðarinn-
ar, sem ránsmennirnir flúðu í.
3. Þjófnaður í verzlun í
Winchester. Einn vegfaranda
kvaðst muna númer bifreið-
arinnar, — en það reyndist
rangt.
4. Lagreglumenn sýndu
myndir af eftirlýstum manni,
farþegum í ferjunni í Sout-
hampton. Maðurinn gekk á
meðal farþeganna og ræddi
við þá, en enginn veitti því
athygli, að hann var sá sami
og lögreglan hafði lýst eftir.
Síðar neituðu sumir farþeg-
anna að hafa séð hann þótt
þeir hefðu talað við ha.nn rétt
óður en myndin var sýnd
þeim.
Peter Clark, sá sem lét gera
heimildarkvikmyndina, sagði
við frumsýninguna: „Gleymsk
an á glæpi er furðuleg. Fólk
virðist svo staðráðið í að
skipta sér ekki af öðrum en
sjálfum sér, að það bókstaf-
lega veit ekki hvað er að ger-
ast fyirir framan nefið á því.“
TLffargur skyldi halda, að
nægilega hefði verið rætt
um nytsemi gjaldeyrisvara-
sjóðs þjóðarinnar, til þess að
Framsóknarflokkurinn og
málgagn hans væru farin að
skilja kjarna þess máls og
hefðu látið sannfærast. Svo
virðist þó ekki vera. Æ ofan
í æ — og síðast í gær tönnl-
ast blaðið á því, að nær hefði
verið að fylgja tillögum
Framsóknarmanna á sínum
tíma um að draga úr sjóðn-
um.
öllum sæmilega skyniborn-
um mönnum er ljóst, að þessi
stefna Framsóknar mundi
hafa leitt til þess, að gjald-
eyriseign þjóðarinnar væri
nú þegar á þrotum. Skakka-
föllum útflutningsframleiðsl-
unnar hefur einungis verið
hægt að mæta haftalaust, af
því að sjóðurinn var ekki
skertur meðan betur áraði.
Það er hin hyggilega stefna
viðreisnarstjórnarinnar, sem
þjóðin hefur notið að undan-
förnu.
Endurtekin skrif framsókn
armálgagnsins um að rétt-
ara hefði verið að ráðstafa
gjaldeyrisvarasjóðnum fyrr
verða með engu móti skilin
á annan veg en þann, að
blaðið sé mjög farið að lengja
eftir því ástandi, sem skap-
azt gæti er sjóðinn þryti með
öllu. Er svo að sjá í ritstjórn-
argrein blaðsins í gær, að far
ið sé að gæta einskonar til-
hlökkunar yfir því, að nú sé
e.t.v. farið að hilla undir að
það ástand skapist, sem Fram
sóknarmenn lögðu svo mikla
áherzlu á að stefnt yrði að í
tillögum sínum um eyðslu
gjaldeyrisvarasjóðsins.
Blaðið segir m.a.:
„Mjög gengur nú á gjald-
eyrisvarasjóðinn og verður
hann fljótt þrotinn með sííku
áframhaldi. Þá taka við inn-
flutningshöft og jafnvel
skömmtun brýnustu nauð-
synja . . .
Sú staðreynd, að þetta höf
uðmálgagn stjórnarandstöð-
unnar telur svo skammt í
höft og skömmtun brýnustu
nauðsynja — en telur þó
ekki nóg hafa gengið með ráð
stöfun gjaldeyrisvarasjóðs-
ins, er enn ein staðfesting á
hinni ömurlegu og gæfu-
snauðu stefnu þessa stjórn-
málaflokks. Hann þráir höft-
in.
ÞJÓÐHOLLUSTA
ÞEIRRA
C[ú tilhlökkun, sem vart
^ verður í skrifum stjórn-
arandstæðinga um erfiðleika
þjóðarbúsins um þessar mund
ir, er góður mælikvarði á
þjóðhollustu þeirra. Af því
að þeir sjálfir fara ekki með
stjórn í landinu, finna þeir til
gleði yfir því að við marg-
an vanda skuli þurfa að
glíma. Þeir gera sér vonir
um, að vandamálin muni
bæta vígstöðu þeirra til gagn
rýni á ríkisstjórnina og stuðn
ingsflokka hennar. Þegar
þeir eygja möguleika á slíku,
láta þeir sér fátt um finnast
þó að þessir erfiðleikar —
verðfall, aflaleysi og fleira —
hljóti að sjálfsögðu óhjá-
kvæmilega að bitna á þjóð-
inni allri, ef svo fer fram um
langa hríð.
Þessi lítilmannlega afstaða
stjórnarandstæðinga lýsir
ekki þjóðhollu innræti. Þvert
á móti sýnir hún, að enn sem
fyrr eru það völdin, sem
hugur þessara manna snýst
um — en ekki hagur þjóð-
arinnar. Hagur og afkoma
þjóðarinnar má þeirra vegna
verða eins slæm og verkast
vill, aðeins ef slíkt gæti greitt
götu þeirra í valdastólana.
Þar vilja þeir svo geta ráðsk-
azt yfir hlut hvers manns,
eins og þjóðin hefur áþreif-
anleg dæmi um frá fyrri
tíma.
Óhjákvæmilegt er að gera
sér grein fyrir þessu eðli hinn
ar misheppnuðu stjórnarand-
stöðu, sem við eigum nú við
að búa í þessu landi. Með til-
liti til þess mikilvæga hlut-
verks, sem heilbrigð og þjóð-
holl stjórnarandstaða getur
gegnt í lýðræðislandi, er
vissulega illt til þess að vita,
að hún skuli svo aum vera
hér. Af tvennu illu má þó
flestum vera gleðiefni út af
fyrir sig, að slík öfl skuli
stöðugt vera í stjórnarand-
stöðu — en þeim ekki hleypt
til ráða. Það ber vitni góðri
dómgreind þjóðarinnar.
- VISINDAMENN
Framhald af bls. 10.
an hátt hefur hlaðizt upp bunki
af jarðlögum, sem unnt er að
tímasetja. f öðrum löndum, þar
sem eldvirknin hefur ekki komið
til, hafa yngri meginjöklar rót-
að eldri lögunum, þannig að
erfitt er að setja loftslagssveifl-
urnar inn á raunverulegt tíma-
talskerfL
Bezt eru ísaldarminjar með
tilliti til rannsókna varðveittar
á Tjörnesi. Þar hafa verið að
hlaðast upp jarðlög nær óslit-
ið frá því að lok tertíer eða síð-
ustu 4—5 milljón árin. Komið
hefur í ljós við rannsóknir á
Tjörnesi, að jökulskeiðin hafa
verið 10 — þ.e. fundizt hafa 10
lög af jökulruðningi. Um all lang
an tíma hefur það verið álit
manna, að jökulskeið hefðu að-
eins 4—5 sinnum gengið yfir
jörðina, en rannsóknir á Tjör-
nesi hafa nú tvöfaldað þá tölu.
Þá hefur einnig verið litið, að
ísöldin hefði staðið í 600 þúsund
ár eða eina milljón ára, en við
síðustu rannsóknir, þar sem
stuðzt er við bergsegulmæling-
ar og aldursákvarðanir, hefur
komið í ljós, að ísöldin nœr yfir
nærri 3 milljón ára skeið. Þessu
til söunnunar má geta þess að
Búlandshöfðalögin, sem eru frá
miðri ísöld, eru rúmlega milljón
ára gömul.
— Jú, ef við víkjum nú aft-
ur að Tjörnesi, þar eru gömul
skeljalög, sem fræg eru orðin.
Ofarlega í þessum lögum verður
skyndileg breyting í tegundum
hinna steingerðu skelja við Hall-
bjarnarstaðaá. Þar koma til sög-
unnar skeljar, sem ekki verður
vart í neðri hluta laganna — og
reyndar ekki lifað í Atlantshafi
þar til lögin í Hallbjarnarstaða-
kamibi fóru að hlaðast upp. Það
var álitið, að loftslag hefði
versnað skyndilega, enda eru
nýju skeljarnar tegundir, sem nú
lifa í fremur köldum sjó, t.d.
við strendur fslands t.d. Krók-
skel. Hins vegar hefur komið í
ljós við rannsóknir Síðustu ára,
að allar þessar nýtilkomnu skelj
ar eru ættaðar úr Kyrrahafi.
Þær munu hafa sloppið gegnum
Beringshaf, þegar það myndað-
ist og meginlandið, sem þar var
sökk í sæ, en fram að þeim
tíma höfðu Norður-Ameríka og
Asía verið tengd landssvæði, eitt
meginland.
— Af þessari ástæðu beinist
áhugi bandarískra jarðfræðinga
að Tjörnesi, því að þar er unnt
að aidursákvanða þann atburð,
er Ameríka losnaði út tengsium
við Asíu. Setlögin og blágrýtis-
lögin á Tjörnesi gera þessa
ákvörðun kleifa. Eftir bráða-
birgðaniðurstöðum virðist þessi
atburður hafa gerzt fyrir um það
bil þremur milljónum ára.
— Vart verður við sams kon-
ar breytingar á sjávardýralífinu
á fleiri stöðum. í Norðursjó
verða sömu breytingar og fram
til þessa hefur verið álitið á ís-
öld hafi gengið í garð, þegar
„Kyrrahafs“skelj a tekur að gæta
í jarðlögum þar. Þar af leiðandi
fengu Bretar áhuga á þessum
rannsóknum og aldursákvörðun-
um á Tjörnesi, en með þeim er
unnt að tengja þessi elztu ís-
aldarlög í Norður sjávarlöndum
við raunverulegt tímatal. Er það
ástæðan fyrir því að Bretar
vinna nú að aldursákvörðunum
fyrir okkur í Cambridge.
— Af þessu má sjá, að ísland
er einstakt land í þessum ís-
aldarrannsóknum. Það sem við
getum lagt til málanna er m.a.
raunverulegt tímatai í hundruð-
um þúsunda ára eða ármilljón-
um, og þar með stutt það ártala
lausa tímatal, sem byggt hafði
verið upp með rannsóknum á
steingerfinigum og gerð og legu
jarðlaga. Þessar jarðfræðirann-
sóknir, sem ég hef getið, eru
auðvitað árangur sumranna í
mörg ár, en verkefnið er ótæm-
andi og heillandi. Jú, eins og ég
sagði áðan, hefur ísland upp á
einstakar aðstæður að bjóða til
jarðfræðirannsókna. Hins vegar
er aðstaða okkar jarðfræðing-
anna fremur erfið og reyndar nú
hin síðari árin að verða óvið-
unandi, sagði Þorleifur Einars-
son að lokum.