Morgunblaðið - 23.09.1967, Síða 12

12
MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 23. SEPT. 1967
í MORGUNBLAÐINU, laugard.
19. ágúst sl. birtist óvenjulega
ágæt gnein, sem ber. niafnið:
„Vegurinn um hraunið og Kís-
iliðjan" etftir Maittlhías Joihannes-
sen ritstjóra. Ég viarð aiiur að
Hljóða.kletitum, er ég la,s grein-
ina, — viasia þaetti hennar —,
avo gjörsamlega bergmálaði andi
hiennar í mínu inni. Ég verð
að endurprenta hér það, áem er
mest um vert. Mattfhíals s'egir
svo:
„Kiisiliðjan eð,a Kísilgúrverik-
smiðjan við Námaskiarð (sem
rlaunar stendur í Bjarnarflagi)
er hin mesta smíð. Nú vinna
við hana milli 80 og 100 manns
og er ráðgerit að ljúka við ha.na
fyrir 1. nóv., en þá er ætlum-
in að hefja vinnsluna. Er það
um mánuði eftir áætlun. Ann-
ar hetfur verkið gengið vel og
er það enn undir áætliumar-
verði, að því er mér var sagt
í sveitinni.
Kísiliðjan
Jónas Pétursson alþingismaður:
Máttur samfélagsframkvæmda
Það er ánægjuleg sjón að sjá
veriksmiðjuna nísa þarna í
úfnu, og nánast ljótu hrguni
Bjarnarflagsins. Allt í kring
kemur ólbeizluð hveraorkan upp
úr jörðinni og drynur í henni
eins og þotum. Nýi tíminn
blasir hvarvetna við — hann
kemur jia'fnvel upp úr jörðinni.
Ekki er Landslagið sam-t tilkomu
meir-a. en svo þarna vesitan m-eg-
in Námaskarðs að með nokkrum
réttfi mætti segja nú orðið ,að
það telidisit til náttiúr'uspjailla að
hatfa ekki verksm-iðjiuna þarna.
Hún eyku-r á S'tolt auðn.arinnar
og ýtir undir bjar-tsýni fólksins,
það heyrir maður fljótt á þess-
um isitöðum. Slikar framkvæmdir
þyrfti að hefja víðar, það mundi
ha-lda fólkinu við landið — en á
því er ekki vaniþörf nú frekar en
áð-ur.
Á HólistfjölLum, næstiu sveit
-fyrir a-ustan, er annað hljóð í
sitrokknum. Þar býr gott fóllk
og þra-utseigt, end-a ekki van-
þörf á í baráttu við óblíð nátf-
úruöfl. Þar e-riu stórhríðiar hams-
lausari ien nokkur-s staðar í lág-
sveitium, segir sr. Páll Þor.leifs-
son í grein um Grímsstaði á
Fjöllum í Árbók Þingeyinga.
Grímsstaðir eru í a-lífa-r-aleið, þeir
m-ega efeki leggjia,s-t í eyði. „Þeg-
ar haustar að og veður- g-erast
válynd e-r 1-eiðin yfir Fjöllin otft
áhættusöm og við'sjál“, segir sr.
Pál'l og bætir við, að „án Gr-íims-
staða og þes-s fólfes er þa.r býr
myn-di ihún stórhás!kaleg“. —
Kristján bón-di á Grímsstöðum
bar ugg í brjósiti yfir því, að
Fjöllin færu í eyði. „Það horfir
<01t í þá átt“, sagði hann. Vlðir-
hóll (í kirkjunni þar er alta-ris-
tafla f-ná 1647) kominn í eyði,
Grundarhóll einn-ig og Fagridial-
ur. . . . Hvenær kæmi röðin að
Grím-sstöðiuim? Þá mundu Hóls-
sel og Nýhóll fýlgja etftir. Það
má efeki ger-ast. Kristján sagði
a-ð kalið væri mikið og lítil sem
engin spr-et'ta. H-ann er með 300
fjár — en veröur líkilega. að
fækka, þó hann fái hey úr Eyjia-
firði. Og besturinn — sem sv-ar-
ar vetrarfóðri fyrir eina kind —
kostar yfir 300 kr. Kaltjónið
'hl'eypur því á tugum þúsunda
fyrir bú þeirra bæn-dia. Það er
því efeki að undra þó uggur sé
í þeim. I sum-a-r hefur B’enedifct,
bróðir Kri-s-tj'áns, bóndi í Gríms-
tungu á Grímisfjöl-lum og frétta-
OBAKSVERZLUN
/OAAASAR-
W IAUGAVE6/ 62 - S/M/ /3776 -
G.B.D. pípr og munnstykki
Pípuöskubakkar
Armböndin eru komin.
Opið til kl. 10 e.h. á föstudögum
og til kl. 4 á laugardögum.
ritar-i Mbl., unnið við Kísiliðj-
un,a. Það hefu-r au-kið honuim
bjartsýni. Hví efeki ger-a ga-ng-
ákör a,ð því að virfcja Detitifosis,
breyta fimhulkrafti hans í ál og
orku“.
Flestf an.n'að er laithyglisvert í
greininmi, en þa-rna er kjarninn,
sem ég vil árétta — deilurnar
um legu kísilvega.rins læt ég ut-
an við þetta mál.
I velsæld síðuistu- ára- hefir
þess virzt gæta í Vaxa-ndi maeli
að fólk úr þéttbýlinu telji það
engan sk-aða, jatfnvel búhnykfc,
að hlutar atf landinu fær-u í eyði.
Og þegar þessar sfcioð'anir s-eytla
eins og smitandi víruspest frá
man-ni til m-an-ns, o.g því meir,
ein-s og pes'tir, sem þét-'Öbýlið er
m-ekia. Alva-nlegast er þó e.tf.v.
það vonleyisi og vanltrú, sem otft
virðist af þessu leiða hj-á strjál-
býlisfólfci-nu, einmiitt þar, sem
öll fraimitíð er -undir því feomin
a,ð kjankur og einbeitni tii l!ífs
og stanfs sé óbiilan-di.
Matthías víkur að Hólsfjöll-
um, hættunni um eyðingu byggð-
ar þar, sem yfi-r vorfir, og hætt-
unni, sem af því leiddi, ef byggð
hyrfi af Hólsfjöllum. Hann seg-
ir: „Kri-stján bóndi á Gríms-
stöðum bar ugg í brjósti yflr því
a-ð Fjöllin færu í eyði“. En Matt-
hías segir einnig: „f sumar hefir
Benedikt, bróðir Kristjáns,
bóndi í Grí'mstungu á Grímsstöð-
um o,g frétt-aritari Mbl. unnið
við Kísiliðj-una. Það hefir aukið
honum bj.artsýni. Hví ekki gera
gangsfcör að því að virfcja Detfti-
f-oss, br-eyta fimbuLkrafti hans í
ál og orku?“
Áð-ur segir þetta um KísLigúr-
verksmiðjuna í Bjarnarflagi:
„Hún eykur á stolt auðmarinnar
og ýtir undir bjartsýni fólksins,
það heyrir maður fljótt á þessum
stöð-um“.
Á þessu vil óg vekja sérstaka
athygli, hve máttur samfélags-
framfevæmda, eins og t.d. Kísil-
iðjiunnar -er mikill, ’hvernig þær
verk-a í umhverfi sín-u í strjá-1-
býlinu eins og vorþeyr, eins og
sólargeislar er brjóta-st -gegn um
skýjaþykkni, súld og sút. Ég
hefi frá upphafi umræðnanna
um Kísiliðjuna verið sannfærð-
ur um gildi henna-r, einmitt
fyrst og fremst í þessum ef-num,
— að efla bjartsýni og trú á
fram-tíðina í nágrenninu, og
raun-ar miklu m-eira, — í strjál-
býli landsins yfir höfuð. En
bjartsýni og trú á framtíðina enu
þa-u öfl, sem aufca afköst manna
meira en allt annað. Þa-r liggur
undirrót efnalegrar velmegunar,
ekki síður en andiegra heilla.
Þessv-egna verða slíkar sam-
fél-agsframfcvæmdir líka til að
hleypa fjöri í athafnir einstakl-
in-ganna.
Ég sagði áðan að í velsæld
síðustu ára virtist þess gæta í
vaxandi mæli hjá mörgu fólki
að eklci væri skaði þótt hlutar af
landinu eyddust af fólki. Nú,
þe-gar síldin hefir verið duttlunga
söm heilt sumar, þegar harð-æri
hefir gengið yfir hálft la-ndið og
verzlunarkjör versn-andi, þegar
aðstæður eru slíkar að marg-t er
erfiðara en áður, hættir m-örgum
til að skella skul-dinni á náun-g-
ann, fremur en sjálfan si-g, lika
nú við öfugar aðstæður því se-m
verið he'fir, skella sfculd á strjál-
býli o-k-kar.
En íslein-dinigar er-u þjóð af
því að þeir hatfa- búið í stóru
landi og byg-gt þa-ð -aillt. Átthaga
ást er und'iirrót' ættj-arða-rástar,
ein feenndin sú ger-ir þjóð að
þjóð. Að styðja og etfla strjál-
foýli ofckar er þjóðmál ei'gi síð-
ur, en skóla- og menntamál o&k
a-r.
-Mér er sú hug’suin ömurlegri,
en orð fá lýst ef vætt'ir la-nds-
ims ei-ga etftir að gráta í öðru
hverj-u fj.alli yfir eydclum þýi.
uim og byiggðum. Eða e.t.v. yrði
það eins og Davíð seigir. „Þá er
andi fjallsims reiðu-r‘‘.
Ég vil taka höndum s-aman
við Mat't’hí.ais Jóhiannessen og þá
’sem í einlægni vilja standa vörð
urn by-ggð í strjálibýli l'a-ndsims
og vinna að þjóðtfélagsumíbót-
um með það markm-ið í huga.
Jónna -PéturNtxm.
Sendibílstjóri óskast
Innflutnings- og heildsölufyrirtæki vantar vanan
sendibílstjóra nú þegar. — Upplýsingar á skrifstofu
félagsins að Tjarnargötu 14.
Félag íslenzkra stórkanpmanna.
G‘ "JG
í FL.^oi.i u(j RULLuivi
FRA DLW
FÆST f ÖLLUM GÓÐUM SÉRVERZLUNUM UM LAND ALLT