Morgunblaðið - 26.09.1967, Blaðsíða 12

12
MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 26. SEPT. 1967
Sigfús Bjarnason, forstjóri
- MIIMIMIIMGARORÐ -
Það mun hafa verið árið 1932
að Ólafur Thors, þáverandi fram-
kvæmdarstjóri í Kveldúlfi h.f.,
fékk bréf frá ungum manni inn-
an við tvítugt úr Vestur-Húna-
vatnssýslu. Þetta var á þeim ár-
um, þegar kreppan var farin að
segja til sín og ungum mönnum
ekki au'ðfengin tækifæri, heldur
erfitt um algengustu vinnu. Það
var erindi hins unga manns að
spyrjast fyrir um það, hvort ekki
væri hægt að fá eitthvað að gera
hjá Kveldúlfi. Ólafi leizt vel á
bréfið. Það var með fallegri rit-
hönd og einhvernveginn álitlegt,
eins og Ólafur sagði seinna.
Sigfús Bjarnason fékk eitt
fyrsta starfið sitt hér í Reykjavík
í fiskinum hjá Kveldúlfi. Milli
hins unga bóndasonar að norðan
og Ólafs Thors átti eftir að verða
mikið og gott vinfengi og leiðir
þeirra sfðar meir að liggja sam-
an í margháttuðu starfi innan
Sj álf stæðisf lokksins.
Sigfús Bergmann Bjarnason
kom úr fátæklegu umhverfi í
Núpsdalstungu þar sem hann
fæddist 4. maí 1913. En Sigfús
var af góðu fólki, sonur hjónanna
Bjarna Björnssonar, bónda á
Uppsölum í Miðfirði og Margrét-
ar Sigfúsdóttur, sem einnig var
Húnvetningur, fædd og uppalin
á Uppsölum og var hún barna-
kennari í sveitinni.
Þeir, sem komu í verzlun
Heklu h.f. fyrir nokrum árum,
hafa ef til vill séð þar myndar-
legan, unglegan mann afgreiða
með lipurð rafmagnsvörur og
annað og tala af áhuga, en hlý-
lega við viðsgiptavinina. Þessi
vasklegi maður var Bjami, faðir
Sigfúsar, sem orðinn er 77 ára,
og lifir nú sitt æfikvöld með
konu sinni hér í Reykjavík.
Frá ættfólki sínu geymdi
bóndasonurinn, sem lagði leið
sína su'ður í leit að lífshamingju
og gengi, þann kjarna, sem veitti
honum lífsorku og kraft svo
undrum sætti.
Sigfús Bjamason undi ekki
lengi við fiskvinnuna, en tvítug-
ur að aldri stofnar hann heild-
verzlunina Heklu h.f. ásamt
Magnúsi Víglundssyni, sem var
lítið eldri, en þeir slitu félags-
skap árið 1940. Ekki munu þeir
hafa þótt miklir bógar á þeim
árum, Sigfús og Magnús, en fyrir
báðum átti eftir að liggja að
verða með fremstu mönnum í
sinni stétt. Árið 1952 verður
Sigfús framkvæmdastjóri og að-
aleigandi P. Stefánsson h.f. og
stefnir með því inn í bifreiða-
verzlun og tengd viðskipti. Mörg
önnur fyrirtæki hefir Sigfús átt
þátt í að koma á fót af ýmsu
tagi, sem aðrir hafa sfðan tekið
við.
Nú þekkja allir, sem nokkuð
fylgjast með verzlun og við-
skiptum heildverzlunina Heklu
h.f. og öll þau margháttuðu og
stórbrotnu viðskipti, sem rekin
eru á hennar vegum. Þótt ekki
sé nema nefnd nöfn eins og
Volkswagen, Landrover og Ca-
terpillar, þá vita menn strax að
hér er engu smáu saman fisjað.
En það eru margir fleiri traust-
ir þættir sem gera þetta stóra
fyrirtæki Sigfúsar Bjarnasonar
að einni sterkri heild, sem nú
stendur með hvað mestum blóma
þegar foringinn fellúr í valinn,
aðeins 54 ára gamall.
Sigfús taldi sér það til mik-
illar gæfu að eiga trausta og
góða samstarfsmenn, en þeirra
fremstir eru þrír, sem starfa'ð
hafa lengst af með honum, Ámi
Bjamason, Lýður Bjömsson og
Óli M. ísaksson, en þessir menn
voru ekki aðeins samstarfsmenn
heldur hollvinir. Nú starfa einn-
ig í fyrirtækinu þrír ungir synir
Sigfúsar, allt vænlegir menn,
Ingimundur, Sverrir og Sigfús.
Á þessa menn leggst nú mikill
þimgi við fráfall Sigfúsar, en
vonandi er að reynsla og hæfi-
leikar hjálpi þeim til þess að
halda uppi merki forstjórans.
Sigfús Bjamason hafði ekki af
að státa neinni skólagöngu svo
heitið gæti. Hann brauzt áfram
af sjálfsdáðum með sjálfsaga og
sjálfsmenntun þar til hann stóð
engum að baki í sinni atvinnu-
grein.
Við vorum eitt sinn boðnir til
Sigfúsar og frú Rannveigar
nokkrir kunningjar þeirra hjóna.
Leiðin lá norður í land og á
áfangasta'ð renndum við í hlað
á Þingeyrum í Húna-Þingi, þessu
sögufræga höfuðbóli og klaustur-
setri. Þar tók- eigandinn á móti
okkur, Sigfús Bjarnason og lék
bros um vanga: Hérna sjáið þið
nú eiganda Þingeyra, lang land-
ríkustu jarðar norður hér og þótt
víðar væri leitað, — eða eitthvað
á þessa leið sagði Sigfús, þegar
hann bauð okkur velkomna.
Þetta var ekki mælt af stæri-
læti, en víst mátti merkja hug-
ljúfa þökk og gleði fátæka
bóndasonarins að norðan, sem nú
var orðinn eigandi sjálfra Þing-
eyra. Sigfús hafði mikinn áhuga
fyrir því a'ð bæta staðinn og hef-
ir gert það með endurbyggingum
og aukið ræktunina mikið.
Sigfús Bjarnason kom víða við
í ýmsum félagsmálum og sam-
tökum stéttar sinnar. Hann var
stjórnarmeðlimur í Almennar
Tryggingar h.f. og hann átti um
skeið sæti í stjóm Verzlunarráðs
íslands. Hann tók þátt í ýmsum
samtökum stéttarbræðra, eins og
að koma á fót Tollvörugeymsl-
unni, og átti sæti í fyrstu stjóm
hennar.
Sigfús Bjarnason var mikill
og áhugasamur Sjálfstæðismað-
ur, en hugsjónir og stefna Sjálf-
stæðisflokksins voru í fyllsta
samræmi við lífsskoðun þessa
atorkumanns. Hann var ætíð
mjög virkur þátttakandi í félags-
starfi Sjálfstæ'ðismanna, hefir í
fjölmörg ár átt sæti í fjármála-
»áði og flokksráði, en á þessum
vettvangi er nú mikið ófyllt
skarð.
Telja má með afrekum Sigfús-
ar Bjarnasonar að blása nýjum
anda í útgáfu og rekstur dag-
blaðsins „Vísi“ — en það er fýrst
og fremst hans verk að rétta
þessa útgáfustarfsemi við eftir
lamandi hallarekstur og skulda-
söfnun. Það var eingöngu áhugi
Sigfúsar fyrir framgangi sjálf-
stæðisstefnunnar, sem rak hann
til þess erfiðis, sem þetta átak
hafði í för með sér.
_ 0—
Sigfús Bjarnason var sér-
kennilega gerður maður. Hann
var svo orkumikill áð umbrot
hans gátu verið mikil þegar því
var að skipta. Þegar hann fékk
„hugdettu" um framkvæmd eins
eða annars var hann eldsnöggur
að hafast að. Skipti þá naumast
nokkru, hvort hafizt var handa
á nóttu eða degi. Og ætíð hélt
hann þeim vana að fara eld-
snemma á fætur, þegar eitthvað
lá við, og var þá oft búinn að
afkasta miklu þegar aðrir byrj-
uðu morgunverkin. Auðvitað
slíta svona atorkumenn sér út.
Enda hafði Sigfús fengið þau
læknisrá'ð síðari árin að taka sér
hvíldir. Hann reyndi að taka sér
hvíldir, en það var eins og hann
yndi ekki hvíldinni. Sigfús
Bjarnason ók lífsferilinn á sín-
um „fólksbíl" ætíð í hágír, —
-allt til þess er yfir lauk. „He
died with his boots on“, er sagt
á ensku með virðingu, um hers-
höfðingja og stríðshetjur og þá
við það átt, að þeir hafi ekki
velgt sóttarsæng eða látizt í hæg-
indi. Þetta mætti orðast á ís-
lenzku, að deyja í eldlínunni, í
sjálfri hringiðu lífsins, í fram-
línu framsóknar og athafna. Það
voru örlög atorkumannsins, Sig-
fúsar Bjarnasonar, að deyja
þannig.
— 0 —
Ráða má af því, sem sagt hefir
verfð, að Sigfús Bjarnason hafi
komizt í góðar álnir, jafnvel ver-
ið ríkur maður. Þótt svo hafi
verið varð það ekki séð af líf-
erni hans eða háttsemi. — Hann
var látlaus og barst lítið á per-
sónulega. Þegar honum heppn-
aðist vel í viðskiptum rann sá
ágóði jafnan í fyrirtæki hans til
nýrra átaka, vöxtur þess og við-
gangur var líf hans, honum þótti
vænt um að sjá fyrirtækin
stækka og blómgast, veita fleir-
um atvinnu, veita meiri umsvif.
Ýmsir hafa annan hátt á, en
þetta er Sigfúsar saga.
Sigfús Bjarnason var kvæntur
Rannveigu Ingimundardóttur,
trésmiðs frá Djúpavogi, ágætis-
konu, en þau hjón áttu fjögur
börn, eina dóttur, Margréti, sem
er yngst, og þrjá syni, sem áð-
ur er getið. Þungur harmur er
kve'ðinn að fjölskyldunni og öldr-
uðum foreldrum við svo snöggt
andlát fyrir aldur fram, en undir
morgun þann 19. september vakn
aði Sigfús Bjarnason í síðasta
sinn til þessa lífs, en ljós hans
slokknaði af augabragði. Megi
Guðs miskunn sefa söknuð eigin-
konu og nánustu ættingja og
minningin lifa til heiðurs góðum
dreng.
Jóhann Hafstein.
Rétt eftir heimskreppuna
miklu á árunum milli 1930 og
1940 skaust inn í raðir tiltölulega
fámennrar stéttar kaupsýslu-
manna höfuðstaðarins einn norð-
lenzkur bóndasonur. Sá vildi
sýna að atorka og áræðni mætti
sín nokkurs í skiptum við marg-
slungna og skóla'ða kaupsýslu-
menn staðarins.
Kannski bar hann með sér
nokkrar menjar viðskipta sinna
við íslenzk náttúruöfl og eitt er
víst að eldmóður svall í brjósti
og sveinninn var vel undir átök-
in búinn.
Sá einn þekkir mátt sinn er
þurft hefir að berjast gegn storm
byljum vetrarins og skynjar,
hvemig hver vöðvi og hver taug
endurnýjast af snertingu við
vetrarstorm og byl, þá svellur í
brjósti.
Þegar íslenzkir kaupsýslumenn
þræddu hinn þrönga veg íslenzks
viðskiptalífs millistríðsáranna, þá
þeysti þessi húnvetnski bónda-
sonur fáki sínum um velli þeirra
og beinustu leið inn á markaðs-
torg heimsviðskiptanna. Keppi-
nautarnir sátu eftir sem mein-
lausir heimalningar, þeir skildu
ekki, hvemig þessi áræðni ung-
lingur hafði fengið svo fráan
farkost er skiláði honum jafnan
heim á leið.
Dugnaður og framsýni piltsins
við að útvega góð verzlun-
arsambönd varð keppinautunum
undrunarefni.
Á nokkrum árum hafði piltur-
inn byggt upp stórt og umfangs-
mikið fyrirtæki, sem bar öll
merki fyrirhyggju hans og
áræðni. Fyrirtæki hans urðu um-
bjóðendur margra af beztu fram-
leiðendum heimsins og var hann
ótrauður að vinna þeim fram-
gang á íslenzkum markaði.
Sigfús Bjamason var skapstór
átakamaður en hið innra sló
drengilegt hjarta. Hann var
ávallt rei’ðubúinn til að ljá góð-
um málum lið, hvort sem í hlut
átti málefni stéttar hans eða
þeirra er verst eru settir í þjóð-
félaginu.
Síðustu árin var Sigfús í Heklu
risinn í íslenzku fjármála- og
kaupsýslustéttinni. Æfi hans varð
styttri en vænta mátti, kannski
hafa stórar ákvarðanir oft meiri
áhrif á viðkvæma lund heldur
en marga grunar. Starfsdagur
hans varð lengri en margra og
þar naut hann sín.
Fyrirtæki hans bera vott um
mikinn dugnað og framsýni og
margt af starfsfólki hans starf-
aði með honum í áratugi.
Þessi stutta lífssaga Sigfúsar
Bjarnasonar er táknræn fyrir ís-
land nútímans. Ungur bónda-
drengur kemur til höfuðstaðar-
ins, haslar sér völl á vettvangi
kaupsýslu og athafna. Hver
áfangi verður honum sigur og
með atorku sinni auðgar hann
stétt sína og gerir hana áhrifa-
meiri í þátttökunni í a’ð stækka
landið og þjóðina, sem það bygg-
ir.
En lífssagan endurtekur sig og
vonandi eigum við eftir að eign-
ast marga slíka, þeir lifa í þjóð-
inni.
Ástvinum er vottuð innileg-
asta samúð.
Þórir Jónsson.
Mig hnykkti við er mér barst
fréttin um lát míns gamla vinar,
Sigfúsar Bjarnasonar, maður í
blóma lífsins svo snögglega burtu
kallaður. En þannig er dauðinn.
Þegar ég hugsa um Sigfús, kem
ur mér í hug þegar hann ungur
að árum, nýbúinn með lærdóm
sinn við Reykjaskóla í Hrúta-
firði, kom fyrst hingað suður til
Reykjavíkur úr fæðingarsveit
okkar, ekki auðugur af veraldar-
fé en því meir af krafti og dugn-
aði. Þá var það margt sem hann
vildi og ætlaði að gera.
Hann bjó sinn fyrsta vetur hér
í bæ hjá foreldrum mínum. Fljót-
lega hóf hann nám í tímum, bæði
í bókhaldi og málum, en jafn-
framt því byrjaði hann að vinna
við fiskvinnslu í svokallaðri
Vatnsgeymisstöð eign h.f. Kveld-
úlfs. Með honum þar meðal ann-
arra, var og annar ungur maður
utan af landi, sem átti eftir að
stofna með honum heildverzlun-
ina Heklu h.f., en það var Magn-
ús Víglundsson, stórkaupm. Þess-
ir tveir menn höfðu báðir óbil-
andi trú á framtíðinni og sínum
dugnaði, þó skotsilfrið væri af
skornum skammti hjá báðum
þessum ungu mönnum þá var
áhuginn því meiri.
Sigfús Bjarnason var stórhuga
maður, allt sem hann tók sér
fyrir hendur varð að vera stórt í
sniðum, þessvegna gat hann ekki
hugsað sér að setjast að í sveit
við smá bliskap eins og hann
tíðkaðist þá, enda átti kaupsýsl-
an hug hans allan.
Má vera að smásagan, sem
sögð var um hann að norðan,
hafi því verið rétt, en hún var
eitthvað á þessa leið:
Hann var sem ungur drengur
við slátt hjá föður sínum og
sótt lítt að, bar þá að bónda
frá öðrum bæ og tóku þeir bænd-
ur tal saman, segir þá aðkomu-
maður: Hægt þykir mér hann
slá, sonur þinn, hann verður lík-
lega baggi á þér, þessi strákur.
Þetta var of lítill akur fyrir
Sigfús Bjarnason. Svo hóf hann
sinn eigin atvinnurekstur hér í
Reykjavík og voru þá mörg ljón
á veginum eins og oft vill verða
þegar með lítið er byrjað en
mikið á að gera.
Árangurinn þekkjum við öll og
munu aðrir um það skrifa.
Sigfús var hreinn og beinn og
mikill persónuleiki. Hann var af-
kastamaður með afbrigðum og
varð allt undan að láta þar sem
hann beitti sér og þannig var
hann strax í byrjun.
Nú ert þú horfinn, kæri vinur,
ég þakka þér gamlar stundir.
Hvíl í friði.
Öllum nánustu votta ég mína
dýpstu samúð.
B. Guðmundsson.
Elsku frændi!
I dag, þegar þú ert kvaddur,
get ég ekki orða bundizt. Mig
langar til að þakka þér af öllu
hjarta fyrir tryggð þína og góð-
mennsku gagnvart mér og fjöl-
skyldu minni.
Hugurinn leitar ellefu ár aftur
í tímann, þegar ég stóð föðurlaus.
Hvernig styrk hönd þín og hlýtt
hjarta þitt kom til mín og sýndi
mér föðurumhyggju. Sömu hlýj-
una og sama styrka handartakið
fann ég æ síðan.
Aldrei skal ég gleyma öllum
sunnudagsmorgnunum sem þú
komst ásamt börnunum þínum,
að sækja mig í bíltúr. Hvernig
þú gæddir okkur á ýmsu góð-
gæti, sem barnshugurinn gimt-
ist og ræddir um framtíð okkar,
sem þér var svo hjartfólgin.
Minningar brúðkaupsdags míns
eru tengdar þér. Þegar þú leidd-
ir mig upp að altarinu í stað
föður míns og þú sagðir við mig
að stærsta spor lífsins væri spor-
ið inn í höfn hjónabandsins og að
makalán væri dýrmætara en
nokkuð annað. En þú talaðir af
reynslunni, jafn góðan förunaut
og þú hafðir í lífinu.
Frændi minn, stór og glæsileg-
ur varstu á velli, en innri mað-
urinn var enn stærri og gl*si-
legri og minningin um hann
mun lifa áfram, þótt þú hverfir.
Vertu sæll og þökk fyrir allt.
Helga M. Björasdóttir.
M'eð kveðju, þökk og virðingu
fyrir liðna samverudaga:
Þú áttir þrek Oig st.erka; sta rfaiþrá,
og stórlhug þann .er þjó-ðin fann
og siá.
Þú veiittir áist til viita þin.na og
tja.rnai.
Og konan þín va.r kona, er gaí
þér allt,
og kannski galzt þú 'henni þús-
iundifialt.
Hún var þín sól, ihiún var þín
gæfiuistj arnia..
Sigurjón Narfason.
„Að heilsast og kveðjast, það
er lífsins saga“. Það eru svo
margvísleg atvik, sem valda því,
hve lengi sú viðkynning varir,
sem í upphafi var til stofnað.
Dagar verða að mánuðum, mán-
uðir að árum og ár að áratugum.
Viðkynningin þróast í vináttu.
En þegar kallið kemur, fæst
enginn frestur, — aðeins söknuð-
ur og hljóðar endurminningar
fylla huga okkar, sem störfuðum
mað Sigfúsi til hinztu stundar.
Við stöndum eftir höggdofa
gagnvart hinum snöggu og mis-
kunnarlausu umskiptum, sem nú
eru á orðin. Hann, sem ávallt
var vakandi yfir velferð fyrir-.
tækjanna, leiðandi og leiðbein-
andi okkur, sem hjá honum unn-
um, hefur nú langt fyrir aldur
fram verið svo skyndilega burt
Fraính. á bls. 22