Morgunblaðið - 27.09.1967, Side 8

Morgunblaðið - 27.09.1967, Side 8
8 MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 27. SEPT. 1M7 Jóhann Hjálmarsson skriíar um BÓKMENNTIR Bók um norræna samtímahöfunda SVÍINN Ake Runnquist heíur á vegum' bókaútgáfunn,ar For- ums tekið saman nokkrar bæk- ur um samtímarithöfunda: Mod erna svenska författaæe, Mod- erna urtlándska författare, 101 moderna utlándska författare, og loks Moderna nordiska för- fattare, sem út kom í fyrra. Síðastnefnda bókán er forvitni- legust ilslenskum lesendum, því þar er fjaUað um islenska hötfunda ásamt faereyskum, dönskum. norskum og finnsk- um. í þessari bók er aftur á móti ekki minnst á sænska höf- unda: þeir eru samankomnir 1 Moderna svenska författare, hafa skiljanlega fengið sér- stakt bindi. Bækur Runnquists eru vand- aðar að frága,ngi, prentaðar á myndapappír og fylgja myndir atf öllum þeim höfundum, sem teknir eru til umræðu, og er stærð myndanna í samræmi við álit Runnquists á þeim. í inngangi segir Áke Runnquist markmiið sitt hafa verið, að í stuttum og auðmelltum kynning argreinum, skýra frá hötfundum. sem fram hafi kornið eftir stríð- ið. Um vailið hljótla að vera skiptar skoðanir, heldur Runn- quist áfram og segist hafa rætt það við ýmsa norræna gagn- rýniendur, en það verður að skrifast á m.ína ábyrgð, bætir hann við. Runnquist bendir á, að í siambandi við val sitt á tfinnskum og íslenskum höfund- um, hafi hann orðið að styðj- ast við það, sem þýtt hefur ver ið á saensku. Að þessu leyti hef ur valið einkum verið takmark að frá íslandi vegna þess að íslenskar baekur eru ekki auð- lesn'ar, og erfitt að ná í þær, segir Runnquis't. Sér til rétt- lætingar hefur hann einnig orð eins og þau, að ritið sé ekki bókmenntaeöguleg heimild að neánu marki. Því ber ekki að leynB', að þrátt fyrir afsökunarorð Runn- quists, fer ekki hjá þvi að á bók þessa mun vera litið frá sögu- llegu sjónarmiði. Þanniig mun ef til vill verðte álitið, að fs- lendingar hafi ekki fleirum at- hyglisverðum riithöfundum á aff skipa ef á það er litið, aff þótt finnskumælandi hötfundiar séu fáir í ritinu, eru þeir langt um fleiri en þeir íslensku, svo ekki sé ta,lað um þá færeysku, sem eru aðeins tveir. Runn- íjui'st hefur því ekki gert ís- lendingum stóran greiða með þtessari bók. Honum hefði átt að vera það auðvelt, að fá upp lýsingar um fleiri íslenska hötf- unda; sumt vel frambærilegt úr verkum þeirra hefur verið þýtt á skandinaivísk mál, m.a. á sænsfcu. Sé atftur á móti að- eins litið á bók hans sem per- sónulega skýrslu um áhuga hans á bókum og höfundum, má hafa gaman atf henni. Hún er gerð atf drjúgæi kunnáttu og getur þess vegna komið að not- um sem uppsláttarrit. Þeir höf- undar, sem af íslands hálfu hatfa fengið rúm í bókinni, eru allir góðir fulltrúar í'slenskra samtímabókmennta. En þegar farið er að lesa um framlag, þeirra til norænna bófcmennta, hljóta margir aðrir, ekki ómerk ai hötfundar, að koma í hng- ann, Að minnsta kosti ekki Ake Runnquist færri en firnm hefðu þurft að vera viðstaddir til þess að bók- in gætfi trúverðuga mynd af fs- landi niútímans. Ég hirði ekki um að telja þá alla upp, sem að mínu viti heíur ranglega verið úthýst, en það eru óneit- anlega margir snjallir og svip- mi'Mir rithöfundaT. Ég ætla heldur að greina frá þeim, sem plásis hafa fengið. og með þá upptalningu í buga sér sæmi- lega lesið fólk fljótlega hvað á skortir. Þeir sem Runnquist hetfur valið til að fylla rúm íslands, eru eftirfarandi höfund ar: Gunnar Gunnarsson, Hall- dór Laxness, Hannes Pétursson, Steinn Steinarr, Þórbergur Þórðarson, Thor Vilhjáilinisson og Jón úr Vör. Freistandi er að giuigga í hvað Runnquist hefur að segja um þá félaga, hvað hinar sænsku þýffingr á verkum þeirra hafa upplýst hann um. Runnquist verffur ekki sa/kað ur um veigamikinn misskilning, á verkum íslensku höfundanna. Hann fjailar um þá á skemmti- legian hátt og án margra vatfa- samra fullyrðinga. f þessum á- gætu pistlum er þó að finna nokkrar villur. Það er til dæm- is ekki sannleikanum sam- kvæmt, að Hannes Pétfursson eigi heima í þeim hópi ungira skálda, sem fengið hafi á sig Kínverjum visað úr landi Túnis, 25. sept. AP. Túnis-stjóm hefur Iýst kín- verska sendiherrann í Túnis per- sona non grata og fyrirskipað honum og starfliði hans að fara úr landi. Þessi fyrirmæli gengu í gildi á miðnætti aðfaranótt sunnudags. Þessi ákvörðun tók Túnis-stjórnin eftir að hafa skipzt á mótmælaorðsendingum við Peking í síðast liðinni viku. Peking-stjórnin hafði sent Tú- nis-stjórn skeyti, þar sem hún er sökuð um, að vera hliðholl bandariskri heimsvaldastefnu og hafi Túnis-stjóm í hyggju að riðla fylkingum Araba, sem berj- ist gegn heimsvaldastefnunni. „Það er stefna Túnis-stjómar, að selja þjóð sína og Araba-þjóð- imar“, segir í skeytinu frá Pek- ing. Þá var Habib Bourgmba ásak- aður um að kjósa „and-kínversk- an hávaða“ fremur en annan há- vaða, og honum borin á brýn „öfgafull framhleypni.“ Utanríkisráðuneyti Túnis mót- mælti skeyti þessu og vara'ði við, að slík framkoma gæti ógnað stjórrmálasambandi landanna tveggja. Kínverjar mótmæltu mótmælunum. Stjómin í Túnis hefur undan- farið litið starfsmenn kínverska sendiráðsins hornauga vrma þess, að þeir hafa reynt að koma á æsingum meðal stúdenta, 13 dreift ólöglegum kínverskum áróðri. niafnið „atómskáld". Hannes hefur mætt mestri vinsemd, feng ið hástemmdast lotf og bestan byr ungra skálda. Jafnvel þeir, sem fyrirlíta „atóms'káldskap- inn“, hafa haft orð á því, að hann „sætti gamalt og nýtt“ á eftir- ttektarverðan hátt. Hinu verð- ut svo heldur ekki leynt, að sumt í s'káldskap Hannesar giet ur aulðlveldlega fen.gið á sig „atómstimpil" hjá óvinveittum og miður upplýstum iesendum. Runnquist er auðsýnilega hrifn astur af þjóðsagnatilbrdg'ðunum. úr Stund og staðir; hann velur þau sem dæmi um aðferðir Hfl'nnesar. Ekki vitnar það um mikinn, áhuga á íslen.skri Ijóðagerff að gleyma að minnflst á seinustu ljóðabæíkur Jóns úr Vör. Að sjáiltfsögðu er það skiljanlegt, að ítarlegast sé skýrt frá Þorp inu, en ekki hefði sakað að í ljós hefði kornið að Runn- quiist væri ekki ókuJinugt um þróun Jóns sem skálds. Samai verður uppi á teningnum þeg- ar Runnquist lætur sér nægja í umsögn um Stein Steinarr að geta um útgáfúr og nafn seinuistu ljóðabókar hans, Tím- ans og vatnsins. Hann lýs ir skilmerkilega einkennum fyrstu bóka Steins, en sleppir ailgijörlega að fræða lesendur um þá frjóu strauma, sem ljóð- in í Timanum og vatninu leystu úr læðingi, hvar Steinni var staddur á örlagaríkasta ■skeiði skáldferils síns. Tíminn og vatnið, er sem kunnugt er- til í sænskri þýðingu. Þeir sem lesið hafa bækur Tthiors Vilh j ál msson a r munu ekki heldur sætta sig við þé» einhæfu staðfhæfingu, að Thor sé bölsýnismaður í húð og hár: en djupt övertygad pessimist. Elftir þessum dæmum er það ljóst, að það nægir ekki að hafa. lesið eina bók eftir hveirt skáld. til þess að geta gefið viðeig- andi lýsingu á bókmenntastarfi. þeirra. Runnquist hefur auð- sýnilega aðeins lesið eftirfar- andí bækur eftir þá höfundfl, sem ég hef nefnt sem dæmi að Steini undanskiildum, og allar eru ti’l í sænskium þýðingum;' Stund og staðir, eftir Hannes Pétursson; Þorpið, eftir Jón úr Vör; og Andlit í spegli dropans, eftir Thor Vilhjálmsson. Einnig er það líklegt að kynni Runnquists af Þórlbergi Þórðarsyni nái aðeins til þeirra kafla úr íslenskum aðli, sem í Danmörku voru gefnir út í bók árið 1955, og kallaðir: Undervejs til min elskede. Enn fremur hefur Runnquist lesið eitthvað af því, sem Halldór Laxness hefur skrifað um Þór- berg. Að öllum flðfinnslum slepptum er ánægjulegt að rausnarleg:a sikuli vera sagt frá Þórbergi í þessari bók. Katflarnir um Gunnar Gunn- arsson og HaHdór Laxness sanna að Runnquist er ágæt- lega iesinn í verkum þeirra, og áttar sig á stöðu þeirra í bók- menntun, hinu stórbrotna firamlfligi þeirra beggja til sagnalistar þessarar aldar. Það er kannski of mikii bjart sýni, að gera sér vonir um að 'bók Áke Runnquists auðnist að vekja hjá skandinavískum les- endum áihuga á íslenskum bók- um. Tími er komi-nn til þess að bókmenntamenn þessara þjóða sjái ástæðu til að ætla að á ís- landi séu til nútimabókmennt- ir. Hin „norræna samvinna" gæti m.a. verið fólgin í því, að skandinavískir menntamenn teldu það sfcyldu sína. að hlera eftir því, sem ísienskir sam- tímahöfundar hatfa að segja. Því verður ekki neitað, að við- leitni í þessa átt hefiur verið sýnd í Skandinaviu. En þar er aðeins um að ræða fáeina góð- viljaða menn. Mikið skortir enn á aff Skandinavar taki tillit til fslendinga sem nútíma bók- menntaþjóðar. Jóhamn Hjálmarsaon. Til sölu Til sölu m.a. Lítil einstaklingsíbúð á vild- arkjörum. íbúðin er við Þórsgötu. Úrval íbúða í Breiðholtshverfi tilb. undir tréverk. Raffhús í Fossvogi. Sverrir Hermannsson Skólavörffustíg 30, sími 20625 Kvöldsími 24515. IIIjS og hyiiyli ^jrg 3 ja herbergja íbúðir Laus nú þegar Höfum til sölu mjög skemmtilega 3ja herb. íbúð í háhýsi við Ljósheima. — Vandaðar innréttingar. — Mjög fagurt útsýni. íbúðin er laus nú þegar. 3ja—4ra herb. íbúð við Kleppsveg, ásamt herb. í risi. Laus fljótlega. I S M í Ð U M 2ja, 3ja og 4ra herb. ibúðir í Breiðholtshverfi. Seljast tilbúnar undir tréverk. \m OG HYBYLI HARALDUR MAGNUSSON TfARNARGÖTU 16 Símar 20925 - 20025 Fasteignasalan Hátúnl 4 A, Nóatúnghúsiff Símar 21870-20998 Glæsileg einbýlishús á góðum stað í Austurborg- inni, ásamt bílskúr. Húsið er á tveim hæðum, grunn- flötur hæðar er 121 ferm. Upplýsingar varðandi þessa eign verða ekki veittar í síma. Viff Bakkaflöt um 200 ferm. einbýlishús er rúmlega tilb. undir tréverk og málningu. Viff Sæviðarsund, raðhús um 170 ferm. með innbyggðum bílskúr, tilb. undir tréverk og málningu. Viff Eyjabakka, 2ja, 3ja og 4ra herb. íbúðir seljast tilb. und ir tréverk og málningu. Sér- þvottahús á hæð fylgir hverr íbúð. Hilmar Valdimarsson fasteignaviffskiptt. Jón Bjarnason næstaréttarlögmaffur. Atvinna ósknst Maffur um þrítugt ,vanur sölu störfum í matvöru og sælgæti óskar eftir atvinnu. Margt kemur til greina. — Hefur bíl- próf. Tilboðum sé skilað á afgr. Mbl. fyrir lauga.rdag merkt: „Atvinna — 5874“. 3ja herb. kjallaraíbúff við Barmahlíð. 3ja herb. kjallaraíbúff, 90 ferm. við Drápuhlíð, sérinn- gangur, sérhitaveita. Laus strax. 3ja herb. jarffhæff við Rauða- læk. 3ja herb. íbúff í háhýsi við Sólheima, tvennar svalir. Skipti á raðhúsi í Heimun- um möguleg. 4ra herb. íbúff á 1. hæð við Hofteig, sérinngangur. Ný eldhúsinnrétting, eppi. — Skipt lóð. 5 herb. íbúff á 4. hæð við Háa- leitisbraut. 6 herb. íbúff á 2. hæð við Meistaravelli. 6 herb. íbúð á efri hæð á Sel- tjamarnesi, al'lt sér. Skipa- & fasleignasalan KIRKJUHVOLI Símar: 14916 oír 1384* FASTEIGNASALAN GARÐASTRÆTI 17 Símar 24647 - 15221 Til sölu við Bólstaðarhlíð 5 herb. rúmgóð og vönduð hæð , suðursvalir, bílskúr, ræktuð lóð. 3ja herb. íbúð í risi getur fylgt með í kaup unum. 4ra herb. endaibúð viff Eski- hlíð. 4ra herb. íbúff á 4. hæð við Hvassaleiti, suðursvalir. 3ja herb. íbúff við Sólheima, laus strax. 4ra berb. rishæff við Ránar- götu, sérinngangur, útb. 300 þúsund. 3ja herb. kjallaraíbúð á Teig- unum. 2ja herb. íbúff á hæð í Laugar- neshverfi. Einstaklingsibúðir í Vestur- og Austurbænum. Nýbyggingar Raffhús á Látraströnd tilbúið undir tréverk, útb. 800 þús. 6—7 herb. íbúð, bílskúr. Fokhelt garðhús við Hraun- bæ. Raffhús við Sæviðarsund til- búið undir tréverk. Sérhæffir í smíðum í Kópa- vogi, 3ja til 5 herb. í Hafnarfirði 4ra herb. nýleg hæð. Árni Guðjónsson, hrl. Þorsteinn Geirsson, hdl. Helgi Ólafsson, sölustj. Kvöldsími 40647. Höfium kaupanda aff lúxus- íbúff eðia einbýlishúsi á góð- um stað. Enntfremur höfum við kaupendur að fokheld- um íbúðum eða tilb. undir tréverk, í Vesturbæ eða Sel- tjarnarnesi. _ Til sölu tbúffir og einstaklingshús víðs- vegar um borgina. Talið við okkur áður en þér geriff kaup. FASTEIGNASALAN Óffinsgötu 4. Sími 15605. Kvöldsími 31328.

x

Morgunblaðið

Direkte link

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.