Morgunblaðið - 25.05.1968, Blaðsíða 5

MOHGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 25. MAÍ 1968.
5
Germaníusýning
í FRÉTT í Mbl. um kvikmynda-
sýningu hjá Germaníu var rang-
lega skýrt frá sýningard'eginum.
Kvikmyndasýningin fór fram 11.
maí, en í frétt í blaðinu sagði,
að sýningardagurinn væri 18.
„Islendingar og hafið“ var opnuð.að viðstöddum fjölda gesta í gær. A myndinni sjást gestimir virða fyrir sér sýningarbása. Á maí. Eru hlutaðeigandi beðnir
myndinni eru m.a. forseti íslands, herra Ásgeir Ásgeirsson. Ljósm.: Mbl. Kr. Ben. velvirðingar á þessu. ‘
Enahoro sagði í byrjun fund-
arins, að ekki væri hægt að
stöðva bardagana nema ræða
þau miklu málefni, sem barizt
hefur verið um. Sir Louis sagði
hins vegar, að tilraun til að
þvinga Biaframenn til að sam-
einast Sambandsríkinu aftur
væri svipað og að neyða Gyð-
inga, sem flúið hefðu til ísraels,
að snúa aftur til Þýzkalands
nazismans. -
n
„íslendingar og hafið”
Glæsileg sýning og naargfróðleg opnuð í gær
Sýningin íslendingar og hafið
var opnuð fjölda gesta í gær
kl. 5. Meðal gesta voru: for-
seti íslands lierra Ásgeir Ás-
geirssen, sem er verndari sýn-
ingarinnar, ráðherrar, sendiherr
ar og forsvarsmenn íslenzks sjáv
arútvegs.
Sýningin, sem er yfirgrips-
mesta sýning, sem haldin hefur
verið á íslandi er í íþrótta-
höllinni í Laugardal og verð-
ur opnuð almenningi í dag kl.
10 fyrir hádegi, og mun hún
verða opin í um hálfan mán-
uð daglega frá kl. 10—10.
Formaður stjórnar sýning-
arinnar, Pétur Sigurðsson al-
þingismaður flutti ræðu við opn
un sýningarinnar og ræddi að-
draganda hennar, undirbúning
og markmið. Þá tók sjávarút-
vegsmálaráðherra, Eggert G.
Þorsteinsson til máls og opnaði
sýninguna.
Um 80 sýningaraðilair sýna á
sýningunni og hefur verið unn-
ið nótt við dag síðusitu sólar-
hringa. Undirbúningur hófst fyr
ir nokkrum mlánuðum á skipu-
legan hátt og síðan hefur herzt
róðurinn við uppsetninguna
Við innaiksturinn að íþrótta-
höllinni er viti með Ijósum og
baululúðri, sem blæs á mínútu
fresti. Við anddyri sýningarinnar
er svo teinæringur ævagamall
frá Eyra.rbakka og er hann með
fullum seglum og öllum útbún-
aði fy.rir róður.
Þegar komið er inn í anddyri
sýningarinnar er fyrst komið í
sögusýninguna, sem fllest þau
tæki, sem sjómenn á íslandihafa
notað við sjósókn og fiskvinnslu.
Sögusýningin er samsafn
muna víðsvegar að af landinu. í
sögudeildinni verða sjómenn úr
Hrafnistu við tóvinnu og veið-
arfæragerð. í anddyri eru einn-
ig deildir frá Sementsverk-
smiðju Rikisins, Orkustofnun-
inni og Byggðarsafni Vestmanna
eyja, en í þeirri deild eru um
70 tegundir uppsettra fiska. Einn
ig eru í anddyri ýmsar tegundir
fiskvinnsluvéla, sem íslenzkir
uppfyndingamenn hafa fundið
upp.
Þegar komið er inn í aðal-
sýningarsalinn er gengið með-
fram röð sýningarbása hinna
ýmsu aðila og kennir þar
margra grasa. Auðsætt er að
mikið hefur verið til sýningar-
innar vandað og liggur mikil
vinna að baki uppsetningarinn-
ar og allrar gerðar sýningar-
bása. í lofti aðalsalar hefur ver-
ið komið upp fiskitrolli og er
það í sömu stöðu og þegar troll-
að er í sjó. Einnig hefur verið
komið fyrir flöggum og veifum
í lofti salarins.
I kjallara hússins eru einnig
sýningarbásar fjölmargra aðila.
A vegum sýningarinnar
verða daglega kvikmyndasýning
ar í Laugarásbíói kl. 19 og gild-
ir aðgöngumiði sýningarinnar á
þær sýningar.
í sýningarhöllinni er veitinga
stofa sem rúmar um 200 manns
í sæti og þar er allt á boðstól-
um, sem almenn veitingastofa
þarf að hafa.
Á sýningunni verður efnt til
happadrættis og vinningar eru
t.d. hraðbátur með utanborðsvél
og snjóvélsleði.
Mjög vönduð sýningarskrá
hefur verið gefin út og er hún
um 200 blaðsíður á stærð og
kostar 35 kr. f sýningarskránni
eru drög úr fornri sögu báta-
úígerðar, upplýsingar um alla
sýningaraðil'a, kort yfir skipu-
lag sýningarsala og margt fleira.
Einstaka kvöld sýningar-
tímans munu skemmtikraft-
ar koma fram og einnig munu
nokkrir kaupstaðir hafa sér-
staka skemmtidagskrá á sýning-
unni. Einnig munu nokkrir aðil-
ar kynna vörúr sýnar og fram
kvæmdir sérstaklega og má þar
nefna Rannsóknærstofnun fisk-
iðnaðarins sem mun kynna fiski-
pylsur og kexkökur úr síldar-
og loðnumjöli, en þær kökur
eru mjög ljúflfengar.
Búizt er við að 40-50 þúsund
gestir komi á sýninguna og
ugglaust mun fólk skoða hana
oftar en einu sinni.
í stjórn sýningarinnar eru:
Pétur Sigurðsson, formaður, Guð
mundur H. Garðarsson, Guð-
mundur H. Oddsson, Gunnar
Friðriksson og Ingimar Einars-
son. Framkvæmdastjóri er Her-
steinn Bálsson og aðstoðarfram-
kvæimdastjóri er Tómas Guð-
jónsson. Kjartan Guðjónsson er
skipulagsstjóri sýningarinnar og
ráðunautur varðandi sögu-
sýningu er Lúðvík Kristjánsson.
Kjörorð sýningarinnar er
„Brimrúnar skalt kunna“, og seg
ir svo um það í sýningarskrá:"
Einkunnarorð sýningarinnar:
Brimrúnar skalt kunna, eru gerð
ar að fyrirmynd lOdu vísu Sig-
urdrífumála í Sæmundar-Eddu,
þar sem segir:
Brimrúnar skaltu rista,
er þú vilt borgið hafa
á sundi seglmörum.
Á stafni skal rista
og á stjórnblaði
von um öryggi á hafinu, leit,
sem enn er haldið áfram.
I Brimrúnar 20ustu aldar eru
með öðrum hætti en fyrir þús-
und árum. í stað blindrar galdra
trúar og tilbeiðslu verndarelds-
ins er komin þekking, sem sprott
ið hefur af hinni löngu leit. Nú
_ru tæki komin í stað rúnarist-
unnar og verndareldsins. Kunn
átta og þekking sitja í fyrir-
rúmi, og árvekni bjargar nú „á
sundi seglmörum“ og færir heill
af hafi. - Einkunnarorðin tengja
nútíð við fortíð og boða nýja
framtíð með auknu öryggi og
heillum handa sæfarendum á
grundvelli stöðugrar leitar.
Við aðalinnganginn á sýninguna fslendingar og hafið er komið fyrir teinæring frá Eyrar-
bakka með seglum og öðrum útbúnaði. Á myndinni eru seglin á skipinu rifuð.
og leggja eld í ár.
Era svo braftur breki
né svo bliáar unnir,
þó kemstu heill af hafi.
I einni gerð Völsungasögu, þar
sem þessi vísa Sigurdrífumála er
tilfærð, stendur: „Brimrúnar
skaltu kunna.“
í upphafi sjóferða norrænna
manna var það þekking á rún-
um, sem bjarga skyldi „á sundi
seglmörum“, hinum seglbúnu
hestum, skipunum. Rúnirnar átti
að rista á stafn skipsins og
stjórnblað. Það voru brimrúnar
og um leið bjargrúnar, en einn-
ig varð að „leggja eld í ár.“ í
þessum orðum geymist hinn forni
átrúnaður á verndareldinn. Með
því að marka með eldi á tæki
sín, bægðu menn frá illvættum:
og enn tíðka sjómenn í Noregi
þetta.
Þessi ráð norrænna sæfarenda
eru þúsund ára gömul. Með þeim
töldu þeir sig kömast beila af
úfn.u og hyldjúpu hafinu, sem
mörgum, er heima sátu, stóð
óttablandin ógn af. Með þsssum
hætti hófst leit að þekkingu
Friðarviðræiur
í Kampala —
Kampala, 24. maí — AP-NTB
FRIÐARVIÐRÆÐUR milli full-
trúa Nígeríu og aðskilnaðarrík-
isins Biafra, sem lýsti yfir sjálf-
stæði sínu fyrir 11 mánuðum,
hófust í gær, fimmtudag, í
Kampala, höfuðborg Uganda.
Báðir aðilar hafa Iýst sig fylgj-
andi vopnaliléi, en eru ósam-
mála um hvenær vopnahléið á
að ganga í garð. Á fyrsta við-
ræðufundinum, sem haldinn var
fyrir opnum dyrum, sagði full-
trúi Nígeríu, að Nígeríu-stjórn
hafi fyrst óskað eftir samninga-
viðræðum, síðan vopnahléi.
Stjórnin i Biafra heldur því hins
vegar fram, að fyrsta skrefið í
friðarátt hljóti að vera stöðvun
hardagaaðgerða þegar í stað.
Stjórnirnar í Biafra og Níge-
ríu hafa lýst sig staðráðnar í að
binda endi á hina ofsafengnu
borgarastyrjöld, sem geisað hef-
ur í landinu og hefur kostað tug-
þúsundir, ef til vill hundruð þús
unda manna lífið og gert ennþá
fleiri heimilislausa. Forseti
Uganda, Milton Obote, opnaði
formlega fundinn í Kampala og
hvatti stríðsaðHla eindregið til
að sýna lipurð í komandi við-
ræðum til þess að koma á ný
á friði í Nígeríu, sem „var stolt
Afríku áður en harmleikurinn
hófst“.
Aðalsamningamaður Nígeríu-
stjórnar í Kampala er Anthony
Enahoro, upplýsingamálaráð-
herra lands síns, en af hálfu
Biafra leiðir sir Louis Mbanefo,
hæstaréttarlögmaður, viðræðurn