Morgunblaðið - 25.05.1968, Síða 17

MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 25. MAÍ 19'68.
17
- ALDARAFMÆLI
Framih. af bls. 12
ur, sem var á margan hátt í-
haldsamastur allra varðandi
kenningu og játningarfestu í boð
un og víkkaði sjónar- og þekking
arsvið allra, sem áttu því láni
að fagna að hlýða á hann. Hann
var hafsjór af alls konar fróð-
leik. Minnið var alveg fráhsert,
svo að hann mundi ótal atburði
ekki aðeins upp á ár heldur dag.
Ljóð lágu honum á vörum á
ýmsum tungum — og þá auð-
vitað fyrist og fremst á Í3lenzku
— og latínu, sem var hans uppá-
haldstunga. Frægt varð, erhann
gekk fyrir páfa og páfi spurði,
hvaða mál hann kysi að nota
Séra Friðrik valdi latínuna —
og ræddust þeir við á því máli
Hann lifði í sögu Rómverja, var
unnandi islenzíkrar sögu og
hetjualdar. Fyrst og fremst lifði
TÆPAST verður með sanni um
það deiit, að séra Friðriik Frið-
riksson er eitt helzta sálma-
skáld, sem nokkuð kveður að á
fyrri helmingi þessarar aldar.
í>að sést m.a. af því, að í Sálma-
bókina, sem gefin var út árið
1945, voru teknir 13 sálmarhans.
Hafa þeir mjög unnið á þau ár,
sem liðin eru, síðan bókin kom
út.
Séra Friðrik er þó kunnastur
fyrir æskulýðssöngva sína. Þar
er hann í algerri sérstöðu. Hann
hafði kynnzt nýjum og fierskum
söng í kristilegri æskulýðs-
starfisemi í Danmörku og flutti
láhrif þaðan með sér hing-
að heim. Hann var ágætlega
skáldmæltur og orti, umoriti eða
þýddi marga söngva, við beztu
lögin, sem hann hafði kynnzt.
Yfirleitt valdi hann þróttmikil
lög eða mild og laðandi. Fór
efni söngvanna eftir því. Hvort
tveggja náði auðveldlega til æsk
unnar. Kröftugur söngur, sem þá
og lengi síðan átti hvergi sinn
líka, var því eitt af einkennum
þeim, sem fylgdu startfi séra Frið
riks.
Flestir eru söngvarnir andlegs
eða trúarlegs efnis, hvetjandi
og örfandi. Hefur hann með
þeim náð til þúsunda með varan-
leg áhrif þess boðskapair, sem
hann víldi flytja.
Auk trúarlegu Ijóðanna orti
séra Friðrik margs konar félags
söngva. Voru þeir sniðnir bæði
fyrir útilíf og fundi. Þá var og
ættjörðin og hagur hennar hon-
um kært yrkisefni. Yfir öllium
þessum söngvum er eitthvað
karlmannlegt og bjarit.
Það er vandi að gera upp á
milli söngva hans fyrir þann,
sem heyrt hefur þá oftt. Eiitt
sinn, er hann var spurðuir, hver
af æskulýðssöngvum bams hon-
um þætti beztur, svaraði hann
því, að það ætti hann erfitt með
með að segja. — Þó fyndist sér
oft, að söngurinn „Ó, þú, sem
elskar æsku mína“ stæði hjarta
sínu næst. Svo mikið er víst,
að hann er enn í dag einn vin-
sælasti söngurinn í Unglinga-
deildarstarfi K.F.U M.
Drengjasveitin.
Drengjasveitin sterk í stríði
strengir heit að duga lýði,
gengi að veita, vöm og prýði,
vel þér fósturiáð,
Stendur þétt um fiánann fríða,
fjendaprettir þá ei hlýða,
send að létta sorg og kvíða,
sér hin beztu ráð.
Fjör í æðum funar,
fioldin undir dunar.
Vaknar þjóð í vígamóð,
er viljug sveit fram brunar.
Þá aUir fjandmenn verða að
víkja.
Varla standast þeir, er svíkja
fjailalandið fagra, en ríkja
tfiremd þar skal og dláð.
Friðrik Friðriksson.
Unglings bæn.
Ó, þú sem elskar æsku mína
og yfir hana lætur skína
þi'tt auglit bj art, iát aldrei dvína
þá ást, sem leiðir annast mig
um ævi minnar stig.
Ó, þú, sem leiðir lifsins strauma,
hann þó í samtíð sinni og Skildi
hana. Þess vegna tókst honum
fiestum betur að ná til gamalla
og ungra.
Hann var óvenju lifandi mað-
ur, opinn og glaður. Frjáls og
beilbrigður. Enginn gat einis og
hann glaðzt á jafnheilþrigðan
hátt yfir velgerðu verki sjálfis
sín — hvort sem var ljóð, pré-
dikun eða saga án þess að þar
væri vottur af stórmennsku eða
hroka. Þar var á fierðinni svo
heilbrigt sjálfsmat og svo eðli-
lieg og hrein gleði yfir því sem
vel var gert, að sá, sem fékk
að vera með honum á slíkri
stund fann, að eimstætt var. Á
sama hátt gat hann fagnað yf-
ir vel gerðum verkum annarra,
hrósað þeim og bent öðrum á
þau.
Það var eitthvað óvenju heil-
brigt við hann sem mann og
fræðara.
ég legg í hönd þér viljams tauma
og alla mína æskudrauma.
Ég hiusta í djúpri þögn á þig,
er þú viit fræða mig.
Ó, gjör mitt hjarta að hörpu
þinni,
svo hægt sem fljótt í sálu minni
ég heyri leikið, leik þar inni
af íþrótt lög, sem eirnn þú nær,
er ást þín strengi slær.
Friðrik Friðriksson.
Herhvöt
Unglingafjöld! f fylking Guðs
þú stendur,
fullhugasveit með æskukraft í
sál.
Kjörin þú ert að kristna víðar
lemdur,
kærleikans túika heilagt sigur-
mál.
FÁIR íslenzkir prestar, ef noikk
ur, munnu hafa haldið jafnmarg-
ar prédikanir og hugleiðingar og
séra Friðrik. Hann hóf að boða
fagnaðarerindið sem ungur stú-
dent í Kaupmannahöfn, áirið
1895, og hélt því óslitið áfram
allt fram á síðustu æviár, eða
þar til hann var orðinn níræð-
uir. Lengst af talaði hann einn
á fleistum samkomum í KFUM
og hafði einnig hugieiðingar á
svo að segja öllum fundum
yngri deilda og unglingadeildar,
þegar hann var hér á landi.
Leið vart sá dagur, að hann
talaði ek'ki á einhverjum fundi
og stunum oft á dag.
Það er augljóst mál, að mað-
ur, sem þannig þarf að starfa,
gétur ekki alltaf flutt nýja
ræðu. Þess var ekki heldurþörf,
því kynslóðirnar runnu hratt
gegnum sumar deildir þær, sem
hann hafði. Miðað var við, að
verið væri í yngri deild í þrjú
til fjögur ár.
Séra Friðrik var ekki alltaf
áheyrilegur í flutningi. Gat
stundum verið nokkuð stirðmælt
ur, er hann talaði blaðalaust,
sem hann varð ofit að gera. Hins
vegar var hann alveg einstak-
ur, er hann var í essinu símu.
Brennandi sannfæring og um-
hyggja fyrir áheyrendum gæddi
boðskap hans lífi. Hann var sí-
lesandi og auðgaði hugleiðing-
ar sínar ofit með því, sem vakið
hafði eftirtekt hans. Fyrst og
fremst var hann mymdríkur pré-
dikari. Ha.nn gat þess ofit sjálf-
ur, að hann hugsaði í myndum.
Sæi atriðin fyrir sér og reyndi
'Svo að lýsa þeim sem gleggst.
Gat hann á þann hátt gætt ræð-
ur sínar fágætu lífi og dregið
þann, sem hlustaði, inn í lifandi
hugarheim sinn. Þess voru mörg
dæmi, að hann hrejf áheyr-
emdur svo með sér, að þeir
gleymdu stund og Stað. Vegna
þessa hæfileika, sem vafialausit
hefur verið í ætt við skáldgáfu
hans, gat hann endurtekið sum
ar beztu ræður sínar með nokk-
urra ára millibili þannig að þær
voru eins og nýstignar upp úr
‘hjarta og hugardjúpi hans.
Þðtta tvennt fylgdist ávallt að
í boðskap hans: Hiugur og
hjarta.
Hann dró upp stórkostlegar
Vaknaðu og klæð þig
krafiti með dláð.
Kunngjörðu lýðnum
þíns Drottins miklu náð.
Sjáðu Guðs teikn. í sigurljóma
gnæfir
sigrandi kross, vor einkavon og
traust.
Beygðu þig djúpt, því dýrðar-
merki hæfir
sú dýrkun hjartams nú og enda-
laust.
Sérhver það ber á brjósti sér
og enni,
blessunarmark í skírn er gefið
er.
Það vígslutákn í vitund inn sig
brenni
og viljann stæli, fram er brunum
vér.
Krossleið er þröng, en kraftar
allir stælast,
Karlmennskan vex á brattri
hættuför.
Og hindurvitna andar allir
hræðast
þá æsku, er brunar fram með
Drottins hjör.
Æskunnar menn að velli hraust-
ir hníga,
ef herrann Jesús er ei með á
fierð,
og ótrú gauðin undan láta síga,
sem óttast heimskra spott og
fjenda merg.
Krossmerkta sveit, í fyliking
fram þú bruna,
frelsarinn Jesús kveður þig með
sér.
Yfir þér háar himinklukkur
duna,
hermerki lífisins sveiílast undan
þér.
rnyndir, átti spámannlegar sýn-
ir, í mestu ræðum sínum. Þeim
ræðum gleymir enginn, sem
heyrði þær. Og emguim duldist,
að þar fór spámannlegur kenni-
maður, sem hann var.
Hann var trúr sonur kirkj-
unnar. Hvikaði aldrei friá þvi
fagnaðarerindi, sem skipti hann
öl'Lu rnáli. Guðdómstign Krists,
friðþægimg hans, drottinvald og
enduirkoma voru sífiellt boðun-
arefni hans. Hann flutti allt til
hins síðasta ákveðinn afiturhvairf
boðskap. Kallaði á menn til á-
kvörðunar og á unga rnernn til
að helga Jesú Kristi líf sitit og
ganga honum á hönd með vit-
und og vilja.
Hann boðaði karlmannLegan
og ákveðinn kristindóm. Það
sem var meira um vert: Hann
lifði hann sjálfur svo, að ein-
stætt var.
Haraldur
Bjarnason
KVEÐJA
F.: 28. maí 1964.
D.: 25. marz 1968.
Vertu sæll minm vinur kær,
er veröld kvaddii, svo sárt og
filjótt.
Þig bar á braut hinn blái sær
í byl um kalda vetrarnótt.
Þú áður varst vor stjaxna skær,
er veittir ljós og gleði.
En ljiúfur lifir nú drottni nær,
er lætur þig hvíla í friði.
Við söknum þín svo sárt minn
vin,
söknum æsku þinmar.
Bæn vora ber honum drottinn
minn
og allrar blessunar minnar.
Það kveðja þig líka llítil skinn
er leikfélaga misstu góðan.
í þeirra hjörtu hólt hún inn
minning heilög og hljóðan,
H. P. Þ. L.
„Syngið droltni nýjnn söng“
Friðrik Friðriksson.
Spámannlegur boðandi
Attrœður:
Vilhjálmur Jónsson
I dag á Vilhjálmur Jónsson,
Urðarvegi 15, ísafirði, áttræðisaf-
mæli. Hann fæddist að Höfða í
Grunnavíkurhreppi 25. 5. 1888 og
ól allan aldur sinn þar vestra.
Það er sannmæli a'ð segja, að
andspænis ellinni hafi hann stað-
ið eins og gagnvart öðru, er að
hans höndum hefir borið í lífinu,
nefnilega með karlmennsku og
góðri og glaðri lund.
Á starfsævi sinni lagði hann
fram mikinn skerf af vinnu til
framdráttar og eflingar og um-
breytingar í þjóðfélaginu eins og
aldamótakýnslóðin gerði. Ómet-
anlega mikils virði hefir vinna
þessa fólks verið fyrir okkar nú-
tíma þjóðlíf og me'ð mikilli gleði
getur hið aldraða fólk nú litið
yfir faxinn veg og séð ávöxt síns
erfiðis.
Vilhjálmur kvæntist Sesselju
Sveinbjörnsdótur frá Botni í Súg
andafirði og hófu þau búskap á
Ingjaldssandi, en fluttust fljót-
lega til ísafjarðar, og þar var
heimili þeirra upp frá því. Þau
eignuðust 13 börn, og eru nú 11
á lífi, öll hið myndarlegasta fólk
og eru niðjar Vilhjálms og
Sesselju nú samtals 76 á lífi.
Sesselja andaðist á árinu 1950
eftir farsælt ævistarf, en hlífðar-
laust við sig sjálfa, og var Vil-
hjálmur upp frá því meðal barna
sinna á ísafirði, þar til hann kaus
a'ð eiga ævikvöld sitt á Dvalar-
heimili aldraðra sjómanna,
Reykjavík, enda sjómaður um
árabil á yngri árum. Á Hrafnistu
hefir hann með lundarfari sinu
og viðmóti við aðra unnið til
þakklætis sem vistmaður, enda
mun hann þrátt fyrir skapfestu
og engan bilbug, sem vinir hans
þekkja, ávallt hafa viljað að góð-
vild mætti sem mestu ráða í öil-
um skiptum manna á meðal.
í dag, á áttræðisafmælinu, er
hann staddur á heimili Guðfinnu
og Arnórs Hjálmarssonax, tengda
sonar síns, Hæ'ðargerði 44,
Reykjavík, og munu honum
berast þangað margar hlýjar
kveðjur og hugsanir frá gömlum
ísfirðingum og öðrum, er hann
hefir haft kynni við, og þekkja
starfshæfni og starfsgleði hans og
trúmennsku í öllum sínum störf-
um á lífsleiðinni.
Með einlægum heillaóskum.
G. J.
74 nemendur í
Samvinnuskólanum
Samvinnuskólanum að Bifröst
var sagt upp 1. maí sl. I fjarveru
sr. Guðmundar Sveinssonar,
skólastjóra, sem er staddur er-
lendis, sleit Snorri Þorsteinsson,
yfirkennari, skólanmn og gaf yfix
lit um skólastarfið á liðnum
vetri. Engar breytingar urðu á
starfsliði skólans. Nokkrar breyfi
ingar urðu á námsefni, helztar
þær, að upp var tekin kennsla í
hinni nýju stærðfræ’ði, mengja-
fræði, og einnig var nokkuð auk-
inn kennslustundafjöldi í tungu-
málum. Gat yfirkennari þess, að
sennilega myndi þurfa að lengja
nokkuð árlegan starfstíma skól-
ans til að mæta kröfum tímans
um aukna fræðslu á sífellt fleiri
sviðum.
1 haust hófu nám í skólanum
74 nemendur, 38 í 1. bekk og 36
í 2. bekk. Ársprófi 1. bekkjar
luku 36 og hlutu 3K) I. einkunn,
en 6 II. einkunn. Hæsta einkunn
í þeim bekk hlaut Rúnar B. Jó-
hannsson frá Akranesi, 8.73.
Lokaprófi luku 33 nemendur, en
einn nemenda gat vegna veik-
inda ekki lokið prófi sínu fyrir
skólaslit, en mun Ijúka því í
þessum mánuði. Af hinum braut
skráðu hlutu 4 ágætiseinkunn 25
I. einkunn og 3 II. einkunn.
Hæsta meðalenkunn hlaut Helga
Karlsdóttir frá Narfastöðum, S.
Þing., 9.22, og fékk hún bókaverS
laun frá skólanum fyrir frábær-
an námsárangur, aðxir, sem fengu
ágætiseinkunn voru Margrét
Ólafsdóttir frá Neskaupsta'ð, 9.12,
en hún hlaut hæsta einkunn á
sjálfu vorprófinu, 9.32, Þórir
Páll Guðjónsson frá Hemru i
Skafártungu, 9.09 og Vigdís
Bjarnadóttir frá Ólafsvík, 9.01.
Eftir að gerð hafði verið grein
fyrir skólastarfi og úrslitum
prófa og skírteini verið afhent,
fór fram afhending verðlauna.
Bókfærslubikarinn, sem veitist
fyrir bestan árangur í bókfærslu
fékk Guðmundur R. Öskarsson
úr Reykjavík, Samvinnustyttuna,
sem veitt er fyrir hæáta einkunn
í samvinnusögu, hlaut Kristleif-
ur Indriðason frá Stóra-Kambi í
Breiðuvík. Verðlaun Verzlunar-
mannafélags Reykjavíkur fyrir
hæfni í válritun fékk Gréta Sig-
urðardóttir úr Keflavík. Þá hlutu
umsjónarmenn og bækur sem við
urkenningu fyrir störf sín.
Við skólaslitin voru staddir all-
margir úr hópi 10 og 25 ára nem-
enda. Fyrir 25 ára nemendur tal-
aði Marías Þ. Guðmundsson,
framkvæmdastjóri, ísafir'ði, og
færði skólanum peningagjöf frá
þeim félögum. Fyrir 10 ára hóp-
inn talaði Einar S. Einarsson,
aðalbókari, Reykjavík, og afhenti
fjárupphæð, sem verða skal stofn
fé að sjóði, sem verja skal tll
rannsóknar á verzlunarmenntun-
inni í landinu og til að auka
möguleika á framhaldsmenntun
fyrir þá, sem lokið hafa námi við
skólann. Við skólaslit voru og
staddir fulltrúar framkvæmda-
nefndar hægri umferðar og af-
hentu fimm nemendum skólans
bækur, sem viðurkenningu í rit-
gerðasamkeppni, er nefndin efndi
til. Hafði Stefán Ólafur Jónsson,
námsstjóri, orð fyrir fulltrúum
nefndarinnar.
Þá fluttu ávörp fultrúar heima
manna, Rúnar B. Jóhannsson fyr
ir 1. bekk, Gúðmundur Páll Ás-
geirsson, formaður skólafélags
skólans, fyrir 2. bekk og Höskutd
ur Goði Karlsson fyrir hönd kenn
ara. Að lokum flutti yfirkennari
kveðjuræðu til brautskráðra
nemenda og sagði skólanum slit-
ið. Milli dagskrárliða léku þeir
Jósef Magnússon, flautuleik-
! ari og Ólafur Vignir Albertsson,
píanóleikari, samleik á flautu og
píanó. Að athöfninni lokinni
þágu gestirnir, sem voru fjöl-
; margir, veitingar í boði Sam-
| vinnuskólans.