Morgunblaðið - 05.09.1968, Qupperneq 23

MORGUiNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 5. SEPTEMBER 1968
23
ABA FALLIIM
Lagos, 4. sept. AP—NTB
SAMBANDSSTJÓRNIN í Lagos
skýrði frá því í dag að hersveit-
ir hennar hefðu í nótt náð horg
inni Aba á sitt vald eftir harða
bardaga við hermenn Biafra. Seg
ir í tilkynningu herstjórnarinn-
ar að hermenn hennar sæki nú
fram að borginni Owerri á bökk
um Nigerfljóts í hjarta Biafra.
Telja fréttaritarar að mjög halli
nú undan fæti fyrir Biafra, og
stjórnarhermenn sæki nú fast
fram á öllum vígstöðvum.
1 dag, fimmtudag byrjar al-
þjóða Rauði Krossinn að fljúga
með matvæli og önnur hjálpar-
gögn að degi til til Biafra næstu
10 daga eftir að samkomulag
náðist um slíka loftbrú við sam-
bandsstjórnina í Lagos. Aug-
ust Lindt svæðisstjóri Rauða
Krossins fyrir Biafra flaug í dag
til Biafra til vfðræðna við leið-
toga stjórnarinnar þar um loft-
brú þessa, en nokkur ágreining-
- AUKINN
Framhald af bls. 2
til ferðamanna styddu þessa
skoðun sína.
Lúðvíg taldi ferðamennina
flesta koma frá sömu löndum
og áður. í fyrrasumar hetfðu þeir
tflestir verið Bandaríkjamenn,
eða 35% af ferðamannastraumn-
um, Norðurlandabúar hefðu
reynzt 24.2%, Bretar 12% og
fÞjóðverjar 10.6%. Svipuð hlut-
föll héldust áreiSanlega í ár.
Nýting betri.
Um nýtingu á hótelum, sagði
Lúðvíg, að þær skýrslur sem sér
hefðu borizt sýndu að nýting hót
elherbergja væri betri nú en í
fyrra. Fjölmennar ráðstefnur
upp á síðkastið hefðu þar haft
sitt að segja.
— Á ferðaskrifstotfunni Sögu,
varð Jón Lárusson, skrifstofu-
stjóri fyrir svörum.
— Það hefur orðið greinilegur
saimdráttur í ferðurn fslendinga
é okkar vegum. Við seljum að-
allega I.T. farmiða í einstaklings
ferðir og þar hefur orðið greini-
legur samdráttur.
Jón sagði, að flestir færu fs-
lendingarnir til Bretlandseyja,
Norðurlanda og Spánar. Tölu-
verð aukning hefði orðið í ferð-
um manna til írlands og Skot-
lands á kostnað Suðurlanda.
■— Guðni Þórðarson, forstjóri
Sunnu, sagðist ekki geta kvart-
að um samdrátt. Að vísu hefði
aðsókn minnkað að dýrari ferð-
Bátalisti Lestir:
Arnar, Reykjavík 281
Ámi Magnússon, Sandgerði, 516
Ársæl'l Sigurðsson, 'Hafnarf. 361
Ásberg, Reykjavík, 1.176
Ásgeir, Reykjavík, »54
Baldur, Dalvík, 400
Barði, Neskaupstað, 078
Bára, Fáskrúðsfirði, 370
Bergur, Vestmannaeyjum, 209
Birtingur, Neskaupstað, 667
Bjarmi II., Dalvík, 735
Bjartur, Neskaupstað, 1.685
Brettingur, Vopnafirði, 573
Börkur, Neskaupstað, 105
Dagfari, Húsavík, 584
Eldborg, Hafnarfirði, 792
Elliði, Sandgerði, 270
Faxi, Hafinarfirði, »08
Fífi'll, 'Hafnarfirði, 1.236
Fylkir, Reykjavík 1.336
Gígja, Reykjavík, 1.771
Gísli Árni, Reykjavík, 1.206
Gjafar, Vestmannaeyjum, 471
Guðbjörg, ísafirði, 1.238
Guðrún, Hafnarfirði, 572
Guðrún Guðleifsd., Hnífsdal 363
Guðrún Þorkelsdóttir, Eskif. 369
Gullver, Seyðisfirði,, 564
Hafdís, Breiðdalsvík, 127
Hannes Hafstein, Dalvík, 120
Harpa, Reykjavík, 857
Heimir, Stöðvarfirði, 1.279
Helga, Reykjavík, 191
Helga II., Reykjavík, 801
Helgi Flóventsson, Húsavík, 179
ur er uppi milli styrjaldaraðila
um hvaða flugvöll skuli nota.
Nígeríustjóm hefur gefið flug-
vélunum leyfi til að lenda á flug
vellinum „Annabella", sem er ná
lægt Nigerfljóti í vesturhluta Bi
afra, en Biafrastjóm hefur boð-
ið flugvöllinn Obilago, sem er í
norðurhluta landsins. Lagos-
stjórn hefur hafnað þessum flug
velli á þeim forsendum, að yrði
hann gerður að hlutlausu svæði,
myndi það tefja sókn stj órnar-
hermanna í átt til aðalstöðva
Ojukwus hershöfðingja og leið-
toga Biafra. Ekki er vitað hvort
deilur þessar kunni að tefja eitt
hvað fyrir því að flutningar hefj
ist.
Fimm flugvélar munu halda
uppi ferðum milli spænsku eyj
unnar Fernando Po og Biafra. Bru
þær frá Rauðakrossfélögum
Norðurlanda og Sviss. Búizt er
við að belgíski Rauði krossinn
muni láta . flugvélina í té inn-
um, en aukning hefði átt sér
stað í hinum ódýrari.
Um þotuflugið til Mallorka,
sagði Guðni, að þotan flygi þang
að vikulega. Hefði hún verið full
skipuð farþegum í síðustu ferð-
um.
- VIKUAFLINN
Framliald af bls. 2
f salt hatfa farið 3.218 lest-
ir, í bræðslu 33.118 lestir, í fryst
ingu 3 lestir og 4.865 tonnum
hefur verið landað erlendis. í
fyrra hafði svo til ekkert verið
saltað á sama tíma, í frystingu
höfðu farið 8 lestir, 159.128 lest
ir til bræðslu, til innanlands-
neyzlu 15 lestir og 6.734 lestum
hafði verið landað erlendis. Alls
voru þetta 165.885 lestir.
Hæstu löndunarstaðir enn sem
komið er, eru þessir: Siglufjörð-
ur með 17.198 lestir, Reykjavík
með 7.915, Seyðisfjörður með
5.242, Raufarhötfn með 2.001 og
Eskifjörður með 1.102 lestir. í
Þýzkalandi hefur verið landað
2.685 lestum.
Vínarborg, 4. sept. — AP —
TALSMADUR búlgarska flugfé-
iagsins Bulair skýrði frá því í
dag, að flugvél af gerðinni Ily-
usin 18, hefði farizt skammt frá
Borgos í Búlgaríu. Vélin átti
skammt eftir til lendingar, þeg-
ar hún hrapaði. A.m.k. 50 manns
biðu bana.
Veðurskilyrði voru afleit, þeg
ar slysið varð, en ekki hefur
verið birt neitt um nánari til-
drög þess.
Héðinn, Húsavík, 975
Hólmanes, Eskifirði, 184
Ingib. Ólafsson H. Y-Njarðv 354
ísleifur, Vestmannaeyjum 520
ísleifur IV., Vestmannaeyj. 701
Jón Finnsson, Garði, 166
Jón Garðar, Garði, 400
Jón Kjartansson, Eskifirði, 675
Jörundur II. Reykjavík, 712
Jörundur III. Reykjavík 933
Keflvíkingur, Keflavík, 171
Kristján Valgeir, Vopnaf. 1.569
Krossanes, Eskifirði, 799
Magnús Ólafss., Y-Njarðv. 306
Náttfari, Húsavík, 399
Ólafur Magnúss. Akureyri, 318
Óskar Halldórsson, Reykjav. 121
Óskar Magnússon, Akramesi, 255
Reykjaborg, Reykjavík, 706
Seley, Eskifirði, 341
Sigurbjörg, Ólafsfirði, 596
Sóley, Flateyri, 626
Súlan, Akureyri, 413
Sveinn Sveinbjörnss. Nesk. 913
Tálknfirðingur, Tálknafirði 110
Tunguféll, Tálknafirði, 245
Víkingur, Akranesi, 250
Vörður, Grenivík, 156
Þorsteinn, Reykjavík, 501
Þórður Jónasson, Akureyri, 930
Örfirsey, Reykjavík, 261
Örn, Reýkjavík, 864
Síldveiðarnar sunnanlands
Hafrún, Bolungavík, 490
Hrafn Sveinbjamars. III. Gr. 139
Höfrungur III. Akranesi, 259

an skamms. Ástandið í Biafra
er nú sagt fara versnandi með
hverjum degi og þúsundir
manna deyja daglega úr hungri.
Um það bil 3500 lestir bíða
flutnings frá Femando Po, en
talsmenn Alþjóða Rauða kross-
ins segja, áð mikið vanti ennþá
tii að fullnægja þörfum hinna
þjáðu.
< --------------------
— Ferðafélagið
Framh. af bls. 24
er stutt að fara að Tungnafells
jökli og einnig í Vonarskarð. Er
margt að skoða í nágrenni húss-
ins.
Vegurinn um Sprengisand er
ágætur nú, en þó aðeins fær
fjallabílum frá Bárðardal og
suður yfir.
— Rdðherrafundur
Framhald af bls. 1
Þá samþykkti fundurinn að
senda beiðni til framkvæmda-
stjóra S.Þ. U Thants, um að
gera ráðstafanir til að hjálpa
nauðstöddu fólki , Nígeríu og Bi
afra. Samþykkt var að Norður-
löndin hefðu samstöðu um hjálp
araðgerðir fyrir Vietnama þegar
styrjöldinni þar lyktar.
Meðal annarra mála, sem tek
in voru til meðferðar voru
Grikklandsmálið, ástandið í S-
Afríku og löndunum fyrir botni
Miðjarðarhafs.
Næsti utanríkisrá’ðherrafund-
ur Norðurlands verður haldinn
í Kaupmannahöfn dagana 23. og
24. apríl 1969.
— Frakkland
Framhald af bls. 1
undrunar og ánægju með þessa
ákvörðun, þar sem búizt hafði
verið við því, að reglumar
mundu verða að minnsta kosti í
gildi til ársloka.
Á fundinum var og lögð fram
fjárhagsáætlunin fyrir næsta ár.
Þar er gert ráð fyrir halla á fjár
lögunum, sem nemur rösklega
11.5 milljörðum franka, og er
þetta langmesti halli frá því de
Gaulle tók við stjórnartaumun-
um í Frakklandi. AFP fréttastof
an franska segir að stórlega
muni dregið úr útgjöldum til her
mála svo og fjárhagsaðstoð við
erlend ríki. Einnig megi telja
víst, að mun minna fé verði veitt
til kjarnorku- og geimrannsókna
Frakka en undanfarin ár.
* * * k
- SJÖMENN
Framh. af bls. 24
við síldiina á miðunum?
— Hún hefur verið ákaflega
erfið viðureignar. 1 fyrstia lagi
stendur síldin mjög djúpt á dag-
inn,' en hún kemur upp atf þessu
dýpi á miklum hraða örskamma
stund yflir Iágnættið. Þá er eigin
lega eini möguledki'n'n að veáða
hama, en hún er þá ákaflega
stygg, þanniig að ef styggð kemst
að h'enni, ainnað hvort frá skip-
inu eða nótinni, þá þá er hún á
sannri stundu komin niður fyrir
100 faðma dýpi aiftur.
— En hvernig er yfirleitt hljóð
ið í sjómönnum á miðunum?
— Heldiur er það n-ú dautft, enda
aðstaðan þannig að varla er hægt
að segja að það borgi sig að
stainda í þessu. Þó eru menn held
■ur bjiarsýnir núna eftár að frétt-
ist, að síld'in væri farin að mjak
ast suður á bóginin, enda þótt
engin trygging sé fyrir því að
hún komji upp að landinu. Og
eins og stefna hennar er nú, virð-
ist húm heldur fara austur á bóg-
inn en tdl vestans — í átt að fs-
land'i. Samt sem áðiur er það
strax bót að vita atf henni á leið-
inni suður, því að þá fáum við
meira myrkur til að eiga við
hana, en á móti vegur svo, að
þegar dregur að hausti getur
véður spillzt og hamlað veiði,
sagði Haraldur.
r r
— Akvörðun
Framhald af bls. 1
lagsians verður jafinframt stöðuigt
endunskoðaður í Ijósi breyttra
stjórnmálalegra og hernaðarlegra
aðstæðna og verður tekinn til
endurskoðunar á næsta ráðherra
fundi bandalagsríkja.
f -----
— Tékkóslóvakía
Franihald af bls. 1
málafréttaritarar telja að þetta
bendi til, að sovézku leiðtogarn-
ir séu engan veginn nógu ánægð
ir með ráðstafanir Dubceks og
þyki hann ekki hafa brugðizt
nógu snarlega við að uppfylla
kröfum sovézku stjórnarinnar.
Óstaðfestar heimildir í Moskvu
segja, að stjórnmálaráð sovézka
kommúnistaflokksins hafi hald-
ið fund á hverjum degi í þessari
viku og viðstaddir hatfi verið
ýmsir sérfræðingar í hemaðar-
og efnahagsmálum.
Meðal þeirra manna, sem
Pravda gagnrýndi mjög í dag var
ritstjóri æskulýðsblaðsins Mlada
Fronta, Migoslav Jelinek. Er
honum borið á brýn a'ð hafa far-
ið með lygar og haft uppi ögr-
anir fyrir innrásina. Pravda seg
ir, að fréttir vestrænna blaða um
að Kreml-leiðtogar hafi látið
stjórnina í Washington vita, áður
en innrásin v£ir gerð, svo og að
bandaríska stjórnin hafi fyrir
sitt leyfif ullvissað að Sovét-
stjórnina um, að hún myndi ekki
hafa afskipti af málunum, upp-
spuna frá rótum.
Þó er enn haldið uppi hörð-
um árásum á dr. Ota Sik, fyrrv.
aðstoðarforsætisráðlherra Tékkó-
slóvakíu, sem lét af embætti í
gær. Enn er ekkert vitað um
fyrirætlanir utanríkisráðherrans,
Jiri Hajek, sem er í mikilli ó-
náð hjá Sovétstjóminni.
í skrifum sovézkra blaða er
og borið eindregið til baka, að
Sovétríkin hatfi haft í hyggju að
ráðast inn í Rúmeníu. Samtímis
eru rúmanskir leiðtogar gagn-
rýndir fyrir afstöðu þeirra til
innrásarinnar í Tékkóslóvakíu.
Fréttaritari Pravda, sem fjallar
um málið segir, að vestræn blöð
hafi farið með þvætting og rang
túlkað staðreyndir, þegar þau
skrifuðu um herflutninga sov-
ézku 'hersveitanna við landamæri
Rúmeníu. Fréttaritarinn gerir lít
i'ð úr liðsflutningunum en segir
að þetta sé þörf áminning til
rúmönsku þjóðarinnar um að
„láta dyrnar falla að stöifum.“
Téfekneska sjónvarpið hóf út-
sendingar í kvöld í fyrsta skipti
síðan irmrásin var gerð í latndið.
Daigsferáán hóíst með því að leilk-
ið var ættjarðarlag. NTB-frétta-
stofan segir ,að sjónvarpsþulan
hatfi verið í mifedilli geðs'hræringu,
er 'hún fevaðst fyrir hönd starfs-
liðs vdlja þiafeka öllum þá
stdlM'nigu og sjálfes'tjóm, sem þeir
hefðu sýnt til að koma atvimnu-
lífinu atftur í eðlilegt horf. Síðam
sýndd sjónvarpið statta kvik-
mynd afDubcek, er hanin feom tdl
fundar í aðailstöðum flokksins og
fylgdi það tfréttmnd, að Dubcek
hafi verið mðurdreginn að sjá.
Forsætisnefnd júgóslavneska
kommúnistatflofeksins birti í
kvöld skorinorða yfirlýsdngu um
síðustu atburðina í Tékkóslóvafe-
íu. Þar segdr, meðal amnars að
júgóslavneskir félagair í kommún
istaflokfenium hafi nú rekið sig
óiþyrmiilega á þá staðreynd að
stjómarkerfi sósialismans sé svo
úr igarði gert, að enjgin trygging
sé fyrir því að sósda'listarí'ki verði
efcki fyrir árás annarxa sósialista
ríkja. Þá er farið lofsamlegum
orðum um framgöngu Tékfeós'lóv
aka fyrstu dagana eftir innrás-
ina og saigt er að með bernámi
Tekkóslóva'kíu hafi fu'llveldi
landsins verið fótum troðið.
— SÝNDU OG SEGÐU
Framhald af hls. 13
stöðugt fluttu sig úr stað, svo
að hernámslfðið gæti ekki mið-
að þær uppi.
Þá hafði útgáfu bláðanna ver
ið haldið áfram svo snurðu-
laust þrátt fyrir hemámið, að
ekki féll niður einn einasti dag
ur í útgáfu þeirra. Starfslið
þeirra hafði horfið á fyrsta
degi hernámsins „undir jörð-
ina“ og þaðan var útgáfu blað
aitina haldíð áfram viðstöðu-
laust, þrátt fyrir það að her-
námsliðið gerði aUt, sem í
þess valdi stóð, til þess að
hindra útgáfu þeirra.
Það var furðulegt að sjá,
hvernig blöðunum var dreift.
Það gerðist venjulega þannig.
Bifreið, sem ekkert óvenjulegt
var við, kom akandi eftir göt
unni, nam skyndilega staðar,
kastað var út bunka aí blöð-
um og síðan var bifreiðin horf
in eins og örskot fyrir næsta
götuhorn.
I blöðunum eins og í sjón-
varpi og útvarpi var fólk stöð-
ugt hvatt til þess að koma fram
sem einn maður gagnvart her
námsliðinu og gefa hvergi eft-
ir í stuðningi sínum við leið-
toga landsins. Ýtarlega var
skýrt frá því, sem gerðist á
hverjum degi jafnt í Prag sem
annars staðar í landinu. Nöfn
þeirra, sem áttu að hafa geng
ið til samstarfs við hernáms-
liðíð, voru birt og almenninig-
ur beðinn að forðast þá sem
föðurlandssvikara. Þrátt fjrrir
alvöru þesíara daga var óspart
hæðst að hemámsliðinu og her
námsríkjunum og fara hér á
eftir nokkur dæmi:
„Tilkynning til hernámsliðs-
ins!
Eftirfarandi er nauðsynlegt
til þess að geta framkvæmt
fullkomlega hemám Tékkósló-
vakíu:
a. Það þarf að láta hermann
útbúinn byssu með byssusting
gæta hvers einasta íbúa í land
inu.
b. Á hverri klukkustund
þarf áð skipta um hermann, því
að ellegar kann hann að verða
fyrir áhrifum af endurskoðun
arhugmyndum okkar, sem
gætu tekið bitið úr byssustinig
hans.
c. Þið þurfið að fcálla til
minnst 28 millj. hermanna
(Ihelmingi fleiri en fbúana).
og þið vertiið að reikna með
því, að hver einasti hermaður
verði eftir þrjú vaktaskipti að
gangast undir heilaþvott“.
„Drykkjumannasöngur:
Hvar er sú gata, hvar er það
hús?
Þetta er söngur NKVD (rúss
nesku leynilögreglunnar) nú
nótt sem dag í Prag“.
(Með þessu er skírskotáð til
þess, að skorað hafði verið á
fólk að rífa niður skilti með
götuheitum og því víða fylgt
svo rækilega eftir, að nær ó-
mögulegt var fyrir ókimnuga
að rata um borgina).
„Lenin, vaknaðu. Breshnev
er orðinn ær“.
Þá birtu blöðin tilkynningar
eins og eftirfarandi:
„Bróðir Drahomir Kolders
tilkynnir, að hann muni ekki
framar tala vfð bróður sinn og
ekki framar viðurkenna hann
sem bróður sinn vegna sam-
starfs hans við hernámsliðið".
„Fæðingarbær Alois Indra til
kynnir, að hann sem samstarfs
maður Rússa sé gerður brott-
rækur úr fæðingarbæ sínum og
megi aldrei koma þangað aft-
ur“.
Þeir Drahomir Kolder og A1
ois Indra gengu strax eftir her
námið til samstarfs við Rússa,
en þeir áttu báðir sæti í for-
sætisnefnd kommúnistaflokks
Tékkóslóvakíu.
Þá mátti sjá myndir í blöð-
um af rússneskum skriðdrek-
um innan um hóp af fólki me'ð
texta eins og „Hér fer útfar-
arganga vináttu Sovétríkjanna
og Tékkóslóvakíu".
Auðvelt er að gera sér í hug
arlund, hvílík áhrif allt þetta
hafði til þess að stappa stálinu
í fólk. Árangurinn kom líka
fljótt í ljós. Enginn vildi ganga
til samstarfs við hernámsliðið
fyrir utan örfáa menn, sem i
senn voru svo áhrifalausir og
fyrirlitnir meðal þjóðarinnar,
að Rússar treystu sér ekki til
þess að koma á fót nýrri stjórn
skipaðri leppum síntirn. Stór-
kostleg pólitísk mistök sov-
ézku stjórnarinnar og fylgi-
ríkja hennar urðu öllum heimi
ljós.
Síldveiðiskýrslan