Morgunblaðið - 12.09.1968, Blaðsíða 19

MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 12. SEPT. 1968
19
- KÆLITURNINN
Framhald af bls. 2
íega að því, hvernig framleiðsla
plastfilmu gengi fyrir sig.
— Framleiðslan er á þann veg
sagði Jón, að plasthráefnið er
sett í sérstaka vél, er nefnist
Extruder, og er þar brætt. Að
svo búnu er efninu ýtt með
þrýstingi upp í igegnum hring-
laga mót. Kemur plastmassinn
ca. 160 stiga heitur úr þessu
móti, og er þá slöngulaga með
ca. hálfs millimeters veggþykkt.
Innan í þessari slöngu er blás
ið lofti, þannig að plastið verður
sem ílanigur belgur, sem lokast
í efri endann — ca. þrjá metra
frá sjálfri vélinni — með gúm-
völsum og þrýstist saman, Loft-
ið veldur því að það teygist á
plastmassanum og hann þynnist
um leið. Inni í belgnum situr loft
ið allan tímann meðan að fram-
leitt er, og hitnar mjöig fyrir
ahrif frá heitu plastinu. Tefur
það fyrir kælingu á sjálfum
plastmassanum. Og kælingin er
einmitt það atriði, sem takmark
ar framleiðsluhraðann á plast-
filmunni, — hversu hratt er hægt
að kæla hana.
Kælingin hefur fram til þessa
farið þannig fra, að köldu lofti
er blásið á filmuna að utan-
verðu, en heita loftið innan í
filmunni tefur samt sem áður
mjög fyrir kælingunni.
Og hér kemur ICEATOR Cool-
ing System eins og kæliturninn
er nefndur til sögunnar. Tæk-
inu er komið fyrir innan í sjálf-
um belgnum en einnig þarf að
Jeiða rafmagn og kælivatn inn í
turninn í gegnum 160 stiga heita
plastvélina. Turninn sogar síðan
heita loftið í belgnum niður að
ofanverðu og blæs því niður í
gegnum sérstakt kælieliment, sem
komið er fyrir í tækinu. Við það
kólnar loftið, og þrýstist að svo
búnu út að neðanverðu í hring-
laga loftstraumi, og blæs þannig
á filmuna að innanverðu skammt
ofan við mót plastvélarinna.r Á
móti kemur svo loftblásturinn á
filmuna að utanverðu sem fyrr.
þannig að hún kólnar samtámis
að innan og utan. Með þeseum
hætti htefur framleiðsluaukning-
in orðið 60-80prs. og hún gæti
orðið enn meiri — til að mynda
náðum við lOOprs. aukningu við
tilraunir á sj álfri sýningunni.
Við spyrjum Jón hvenærhann
faafi fenigið hugmyndina að þessu
tæki: — Það eru þrjú ár frá því
að smíðað var svona tæki á
Reykjalundi eftir minni fyrir-
sögn, og hefur verið þar í notk
un upp frá því. Þar sem mér
var þá ekki kunnugt um að tæki
sem þetta væri til, fór ég að leita
frekar fyrir mér. Sigurður Þórð
arson, bróðir minn smíðaði svo
kæliturn fyrir mig fyrir um einu
og hálfu ári og fyrirtækið Norsk
Sprængestoff í Osló fékk hann
síðan til neynslu. Þeir hafa gef-
ið tækinu hin beztu meðmæli, og
segja það auka afkastagetuna um
50-80prs. auk þess sem filman
sé betri. Segjast þeir í upphafi
hafa gert sig ánægða með tækið
þótt það hefði ekki aukið af-
köistin nema um 20prs. Hef ég
síðan sótt um einkaleyfi fyrir
ICEATOR-inn í 17 þjóðlöndum
og hef þeigar fengið það í þrem-
ur löndum.
— Hvernig hefði verið með
framleiðslu á þessu tæki hér
heima?
— Jú, ég geri ráð fyrir að
það hafi mátt framleiða tækið
ihérlendis. En til þess að svo
mætti verða, hefði ég orðið að
fá stórlán, og taldi ég ekki ráð-
legt að leggja út á þá braut.
Þá var líka norska verkfræði-
fyrirtækið Alfsen og Gunder-
son komið til sögunnar og sóttu
fast að fá framleiðsluréttinn fyr-
ir kæliturninn. Lét ég það fá
framleiðslu- og söluréttinn fyirr
Evrópu, enda er þetta virt fyrir
tæki og hefur á annað hundrað
verkfræðinga á sínum snærum.
Er það núna búið að stofna syst
urfyrirtæki í Bandaríkjunum í
samvinnu við bróður minn. Ey
stein Þórðarson, sem búsettur er
vestra, og á það eingöngu að
sjá um framleiðslu og sölu á tæk
inu vestan hafs. Mun Eysteinn
veita fyrirtækinu forstöðu. En
þetta nýja fyrrtæki vierður ekki
komið í gagnið fyrr en eftir ár,
en á meðan munu kæilturnarnir
verða fluttir frá Noregi til Banda
rkíjanna. Býst norska fyrirtæk-
ið við því að afgreiða pantanir
á tækinu fyrir um 20 milljónir
ísl. kr. á næsta ári til Banda-
ríkjanna.
— Varstu ekki ánægður með
undirtektirnar sem tækið hlaut
á sýningunni í Osló.
— Jú, þær voru visisulega mjög
jákvæðar. Þarna var t.d. kominn
fulltrúi frá þekktum plastvéla-
framleiðanda vestan hafs gagn-
gert til að skoða tækið og vildi
Bifreiðaverkstæði
Til sölu er gufuþvottavél og tveir rafhitaðir
þvottapottar fyrir bílavarahluti.
Þ. JÓNSSON & CO.
Brautarholti 6,
símar 15362 og 19215.
Bifreiðaeigendur athugið
Ef ykkur vantar dekk þá komið til okkar eða hringið
í síma 1626. Við eigum ennþá dekk á gamla verðinu.
Verzlið þar sem úrvalið er mest, og þjónustan bezt.
Gúmmívinnustofa Selfoss,
sími 1626.
Xögberg-^etmðfertnsla
VESTUR-ÍSLENZKT VIKUBLAÐ
Gerist áskrifendur að þessu merka Vestur-íslenzka
tímariti. —- Áskriftagjald kr. 450 á ári.
SÖLUSKRIFSTOFA ÞJÓÐSÖGU
Laugavegi 31 — Sími 17779.
Vinsamlega geymið auglýsinguna.
fá söluumboð fyrir það þar. Mest
ur var samt áhuginn hjá stærsta
plastvélaframleiðandanum í Ev-
pópu, COVEMA í Mílanó. Fyrir
tækið vildi kaupa öll þau tæki
sem kostur var að fá. En 55
kæliturnar voru í framleiðslu og
gat það því ekki fengið nema
25 til að byrja með. En þannig
seldi nonska fyrirtækið kæli-
turna fyrir um átta milljónir
króna á fyrstu 5 dögum sýning
arinnar.
Og að endingu sagði Jón ’þórð
arson: — Ég fer ekki dult með
það, að ég er ánægður yfir þess
ari uppfinningu minni, sérstak-
lega þegar tekið er tillit til þess
að risafyrirtæki svo sem Du
Pont og Dow Chemical, hafa
lengi glímt við þetta vandamál
og komið fram með ný kælitæki
sem lítilli útbreiðslu hafa náð.
Hljóðfæri
til sölu
Nokkur notuð píanó Horn-
ung og Möller, flygill,
orgel, harmoníum, raf-
magnsorgel, blásin, einnig
transistor orgel, Hohner
rafmagnspíanetta og notað-
ar harmonikur. Tökum
hljóðfæri í skiptum.
F. Björnsson,
sími 83386 kl. 2—6 e. h.
NORÐURSTJARNAN
BÝÐUR ENN Á NÝ
SÍÐASTI DAGUR
álnavörumarkaðsins er
i dag ■ Góðtemplara-
húsinu
INNKAUPASTJÓRAR
KAUPFÉLAGA OG VERZLANA UM LAND ALLT!
Vinsamlegast lítið við í söluskála okkar
á KAUPSTEFNUNNI
,,ÍSLENZKUR FATNAÐUR 1968“
í LAUGARDAL og skoðið þær nýjungar sem við
höfum upp á að bjóða.
Verksmiðjan Max hf.
Sjóklæðagerðin hf.
SKÚLAGÖTU 51.
12 nýjar bækur frá LEIFTRI
KOMNAR ERU í BÓKAVERZLANIR 12 NÝJAR BÆKUR FRÁ BÓKAÚTGÁFU LEIFTURS:
1. GULNUÐ BLÖÐ — síðasta skáldsaga
Guðrúnar frá Lundi. Kr. 325.00.
2. DÝRIN I DALNUM, unglingabók eftir
Lilju Kristjánsdóttur frá Brautarhóli. —
Minningar hennar frá bernsku og æsku-
árum, um húsdýrin heima. Kr. 135.00.
3. SÖGUR PERLUVEIÐARANS, eftir Vic-
tor Berge. Sigurður Helgason rithöfund-
ur þýddi og endursagði. Kr. 180.00.
4. Rudyard Kipling: ÆVINTÝRI með mynd-
um eftir höfundinn. Halldór Stefánsson
íslenzkaði. Kr. 140.00.
5. MÚS OG KISA. Létt lesefni handa börn-
um, eftir örn Snorrason. Kr. 60.00.
6. NOKKRAR HUGLEIÐINGAR UM FORM
ÞJÓÐRfKJA OG STJÓRNARFAR, eftir
Halldór Stefánsson, fyrrv. alþingismann.
Kr. 45.00.
7. DAUÐiNN KEMUR TIL MIÐDEGIS-
VERÐAR. Leynilögreglusaga eftir Peter
Sander. Knútur Kristinsson íslenzkaði.
Kr. 180.00.
8. HRÖi HÖTTUR. Sagan af Hróa hetti og
köppum hans. Með myndum. Kr. 125.00.
9. RÓBINSON KRÚSÓ. Ný falleg útgáfa
af þýðingu Steingríms Thorsteinsson,
með fjölda fallegra mynda. Kr. 125.00.
10. Ný bók um Nancy: NANCY OG MYNDA-
STYTTAN HVfSLANDI, eftir Carolyn
Keene, í þýðingu Gunnars Sigurjónsson-
ar cand. theol. Kr. 135.00.
11. FRANK OG JÓI OG HÚSIÐ A KLETT-
INUM, önnur bókin í mjög spennandi
bókaflokki fyrir unglingsdrengi. Gísli Ás-
mundsson kennari islenzkaði. Kr. 135.00.
12. Ný bók um hetjuna Bob Moran: REFS-
ING GULA SKUGGANS, í þýðingu
Magnúsar Jochumssonar. — Kr. 135.00.
♦
Fyrr á árinu kom út annað bindi af hinum
merku endurminningum Sigurbjarnar Þor-
keissonar: MIMNESKT ER AÐ LIFA. Bindið
heitir: EKKI SVfKUR BJÖSSI, og er fróð-
leikskista af frásögnum og gömlum mynd-
um. — Ennfremur kom hin gullfallega lit-
myndabók fSLAND — NÝTT LAND, en les-
mál bókarinnar ritaði forseti íslands, Krist-
ján Eldjárn. Kostar kr. 275.00.
♦
Allt verð er hér tilgreint án söluskatts.
♦
Bækurnar fást hjá bóksölum og beint frá
útgefanda: PRENTSMIÐJUNNI LEIFTRI, —
Höfðatúni 12 — Reykjavik.