Morgunblaðið - 26.09.1968, Qupperneq 6

MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 26. SEPT. 1968.
Garðeigendur — eigum á
lager hinar virtsaelu brot-
steina í vegghleðslur, hell-
Ur í ýmsum stærðum, einn-
ig 6 kantaða og kantsteina.
Hellu- og steinsteypan sf.
við Breiðholtsv. S. 30322.
Sólbrá, Laugavegi 83
Úrval bamafata, sendum
gegn póstkröfu um land
allt.
Bifreiðastjórar
Gerum við allar tegundir
bifreiða. — Sérgrein hemla
viðgerðir, hemlavarahlutir.
Hemlastilling hf,
Súðavogi 14. - Sími 30135.
Loftpressur — gröfur
Tökum að okfcur alla oft-
pressuvinnu, einnig gröfur
til leigv Vélaleiga Símon-
ar Símonarsonar, sími
33544.
Lítill gufuketill
til sölu. Uppl. í síma 52413.
Kona óskast
til að sjá um heimili fyrir
reglusaman sextugan mann
úti á landi. UppL í síma
21558.
Ung, reglusöm
hjón með 2 börn óska eftir
íbúð. Reglusemi og góð uffl
gengni. Uppl. í síma 41780.
Rússajeppi
óska eftir að fcaupa fram-
byggðan rússajeppa með
dísilmótor. Sími 30935.
ísskápur óskast
óska eftir að kaupa lítinn
Lsskáp í góðu lagi. Uppl. í
síma 66128 í dag og á marg
un fyrir hádegi.
Sambyggð trésmíðavél
og blokkþvingur til sölu.
Uppl. í síma 34098 eftir kL
17,00 á kvöldin.
Píanókennsla
Byrja kennslu 1. okt. Nem-
endur vinsamlegast tali við
mig sem fyrst.
Jórunn Norðmann,
Sfceggjagöbu 10. Sími 19579.
Háskólastúdent
vantar vinnu fyrir hádegi
og/eða eftir samikomulagi.
Uppl. í síma 42088.
Hef verið beðinn
að leigja mjög vandaða 4ra
herbergja íbúð í Safamýri.
Sig. R. Pétursson, hrl.
Sími 21255.
Skrifstofustarf óskast
Stúlka með verzlunarskóla-
próf og margra ára reynslu
í skrifstofustörfum óskar
eftir atvinmu. Uppl. í síma
84628.
Bíddu, bíddu, ég þarf að festa þetta á léreftið
Spjallað við Jette With
Til leigu
fyrir einstakling, risheirb.
með aðg. að eldh. og þvotta
húsi. ReglU'semi áskilin. —
Tilb. merkt: „Melar 2026“
sendist MbL
Á sólríkum haustmorgnl lelt
inn dönsk stúlka. Hún hafði
dvalizt hérna i hálfan mánuð,
farvS víða, og gert meira en
margur gerir hérna í ferðamál-
um á mannsaldri.
Jette With er af hollenzkum
ættum. Þeir Hollendingar frænd
ur hennar, heimsóttu Danmörku
og slógu sér niður á eyjum
undan Jótlandsströndum, síðar
tengdust þeir dönskum mönn-
um, og nú er það allt löngu
gleymt heldtir hún, og orðið
danskt.
— Mig langar til að sjá landið
og kynnast íslenzku þjóðinni,
sjá það sem hægt væri á þess-
um árstíma, því að nú eru allar
áætlanir breyttar undir vetur-
inn, og siðast en ekki sízt, sjá
hvað listafólkið ykkar er að
gera. Helzt þá yngra fólkið, þvl
að það er það, sem koma skal
og gaman að fylgjast með þeim
áhrifum, sem það hefur orðið
fyrir, og þeim hugmyndum, sem
það býr sjálft yfir.
— Ég var ekki nógu ánægð,
þegar ég hafði verið fjóra daga
í Reykjavík. Ég hafði ekki skipu
lagt neinar sérstakar ferðir, því
að ferðamannaáætlanimar um
landið eru gengnar úr gildi að
mestu leyti núna. En borg er
alltaf borg, og hér er ég bú-
in að skoða margar listsýn
ingar, og söfn. Ég fór því norður
að Mývatni, og var þar í nokkra
daga I þeirri ótrúlegu veröld.
Það var yndislegt, og þögnin
og þessi algera kyrrð var ólýs-
anleg. Hana^ er ekki víða að
finna I dag. Ég skoðaði umhverf
ið vel, og fór á hestbak. Ég
teiknaði dálítið þar, og á eftir
að gera meira.
Mér þótti afar gaman að koma
á bak. Ég hélt, að ég væri búin
að týna niður öllu, sem kall-
azt getur hestamennska, en það
kemur fljótt aftur.
Foreldrar mínir áttu búgarð 1
fimmtán ár og þar átti ég lít-
inn íslenzkan hest. Nú er ég
flutt til Kaupmannahafnar, en
foreldrar mínir búa ennþá úti
, á landi. Þau vilja heldur sveita
veruna en borgarysinn, og lái
þeim hver sem vill.
— Ég get hinsvegar ekki vinnu
minnar vegna og áhugamála
verið þar hjá þeim, því að þá
fer ég alveg úr sambandi við
rás atburðanna, og alls annars,
sem mér er nauðsynlegL
Ég hef alveg nógan frið í
borginni, minn friður er þar
sem ég skapa mér hann sjálf!
Og vinnu mina verð ég að
stunda.
— Þér líkar þá svona vel 1
borginni?
— Ef ég mætti sjálf ráðíi
myndi ég helzt vera á stöðugi
flakki milli sjávar og sveitar,
þannig finnst mér ég fá mest
út úr lífinu.
— Það má aldrei slaka á með
listina frekar en annað, sem
fólk tekur sér fyrir hendur. Ég
er misjafnlega upplögð, en það
eru víst allir.
Menn eru misjafnlega harðir
við sig sjálfa, og það sýnir oft
útkoman. Beethoven settist nið-
ur við hljóðfærið snemma á
hverjum morgni, og vannvenju
legan skirfstofutíma oggottbet
ur. Það liggur líka töluvert eft
ir hann.
En hver lisatmaður hefur og
verður að hafa sína leið til að
vinna að áhugamáli sínu.
— Hefur listin alltaf verið að
aláhugamál þitt?
— Nei, ég hef nú gert svo
margt, ég hef unnið i verzlun,
og á skrifstofu, tii dæmis.
— Ég hafði alltaf gaman að
teikningu, og þótt ég legði hana
á hilluna á tíma, hefur þetta
aftur orðið uppi á teningnum.
Ég teiknaði mikið af hestamynd
um áður fyrr, og ég held, að
hjá mér komi íslandsferðin út
í hestamyndum, klettum hrauni
og haustlitum.
— Hefurðu lært mikið?
— Áður en ég fór að teikna
fyrir alvöru, teiknaði ég eitt-
hvað í fimm ár. Síðan var ég
á Kúnstakadómíunni, svo fór ég
til Parísar á Beaux Arts í ár.
— Eitt sinn fór ég til Nor-
egs, til Tromsö. Þar voru fall-
egir klettar. Þá teiknaði ég dá-
lítið. Með Kunstakademíunni
fór ég til Færeyja. Þar tók
ég sérstaklega eftir litlu fall-
egu og marglitu húsunum þeirra
Það er svo heimilislegt þar.
Dýrin eru svo frjáls í Fær-
eyjum og á Islandi, það sér
maður ekki heima.
— Þegar ég var í París, var
ég að læra skilta- og auglýs-
ingateikningar. Ég átti nefnilega
að verða káputeiknari upphaf-
lega. en það hefur nú eitthvað
breytzt. Þarna breytti ég um
stefnu. Áður hafði ég málað
hálf natúralistískt, hálf express
ionistiskt.
— Ég varð fyrir afar sterk-
um áhrifum þar, ekki vegna
þess, aS Frakkar séu fremstir 1
listinni í dag, heldur vegna þess
að þeir eiga svo ferskar stefn-
ur í bókmenntum og kvikmynd
þar gott fólk, sem lofaði mér
að koma með til Breiðdalsvík-
ur og fleira. og ég kynntistþess
ari frægu íslenzku gestrisni en
það hefði ég aldrei gert ef ég
hefði komið hér á miðju sumri
og ferðast með hóp.
Austfirðimir eru heiU ævin-
týraheimur. Fólkið var mér svo
gott, og hvað er indælla en að
kynnast íslendingum yfir ís-
lenzku matborði, með heima-
bökuðu brauði og íslenzkum
mat?
í stórborginni eru manneskj-
umar oft felldar I viðjar heil-
brigðisyfirvalda á staðnum,
fyrsta flokks tómata, annars
flokks kjöt, og flokkunar í alla
enda og kanta. Hér finnur mað
ur ennþá hamingjunni sé lof
heilbrigðan mat, eins og af
skepnunni aUt að því, og hann
er lostætari en allt sem gott er!
En það skrítna var, að í húsa
Ungfrú Jette With
um. En hugmyndirnar í málara
list koma í dag frá Bandaríkj-
unum.
Listin er skemmtileg í dag.
— Hún er ekki ósvipuð leik
tjaldagerð, þar sem klessa má
saman mörgum ólíkum hlutum
ef svo mætti að orði komazt
— Hefurðu haldið málverka-
sýningar?
— Já, ég hef sýnt í Kaup-
mannahöfn, Árósum, Álaborg,
Noregi, Skotlandi, Englandi og
núna á ég málverk á samsýn-
ingu í Bandaríkjunum réttara
sagt í Minneapolis.
— Ég myndi mjög gjaman
vUja sýna málverk hérna, ég
veit ekki hvenær, en mig lang-
ar til að mega gera það í fram-
tíðinni.
— Náttúran hérna hefur haft
svo sterk áhrif á mig. Ég heí
alveg losnað úr viðjum stór-
borgarinnar, og náttúran hefur
svo undarlegan kraft tU að
stafla hugmyndunum rétt I fólk
það hefur hún gert við mig.
— Þér hefur líkað vel hérna?
— Alveg framúrskarandl Ég
hef að vísu aldrei ferðazt svona
mikið á sveitavegum í ryki og
hristingi, en ég hafði ekkert
verra af þvl. Ég varð alveg
undrandi yfir strjálbýlinu.
— Hvernig fer fólkið að þvl
að lifa svoan langt hvað frá
öðru? hugsaði ég.
— En þið virðizt geta þetta
vel og gera með prýði, og það
er mér næg og gild sönnun.
— Ég fór tU Egilsstaða. Þar
var líka mjög fallegt. Ég fann
gerðarlist og heimiilsþægindum
bafði þetta góða fólk, að því
er ég bezt gat séð, stokkið yfir
tvær aldir.
— 1 hótelunum úti á landi
eins og hérna í bænum hanga
listaverk eftir ykkar beztu
Ustamenn. Þetta er alvegprýði
legt — Ég hef verið lánsöm á
ferð minni hér. Ég stend í mik-
illi þakklætisskuld við allt það
góða fólk, sem hefur opnað augu
mín fyrir ágæti landsins.
í hópferð, hefði ég fengið
ýmsar upplýsingar, sem kallazt
gætu niðursoðnar eða hraðfryst
ar, þótt gagnlegar væru.
— Á ferð minni hef ég hins-
vegar fundið bæði húsrými og
hjartarými, og séð margt, sem
aldrei er hægt að sjá annars
staðar, og er hrærð yfir rjálp-
semi fólksins.
— Þú hefur farið viða
— Já, ég hef ferðazt dálítið,
því, að mér var nauðsynlegt að
græða fljótt peninga og hafa
Uka tíma til að mála, og fékk
mér því atvinnu sem flugfreyja
hjá SAS á sumrin, og gat þá
auk þeirra ferðalaga, sem voru
í því starfi fólgin fengið einn
frímiða hjá félaginu á haustin
Hvert ég fór réði ég sjálf.
— Er konum og karlmönnum
gert mishátt undir höfði i lista
heiminum.?
— Það er erfitt að vera bæði
málari og kona. Það þarf að
berjast töluvert til að þurfa
ekki að hlunna lisUnni á ha,usU
eins og farkosti.
— Konan á aldrei að fórna

sér eingöngu. Hún er llka
manneskja og á ekki að standa
1 stað. Það er heimska, og enga
hlýtur hún virðinguna eða við-
urkenninguna fyrir það. Það
krefst dagbundins framlags, að
hasla sér vöU opinberlega.
— Við getum orðið mjög gagn
legar, þótt við slítum okkur
ekki út á hreingerningum og
húsverkum. Jafnvægið verður
hver og einn að finna sjálfur,
svo að ekki verði um afturför
að ræða. . .
— Ef stúlka hefur hlotið starfs
menntun, er hún gengur í hjóna
band, er það hrein flónska af
henni að láta hana fyrnast, því
að aldrei er gott að segja, hvað
framtíðin kann að bera ískauti
sér. Þótt kona eignist börn og
eiginmann verður hún að gera
sér það ljóst, að fólk er ekki
fasteign og fyrr en varir, verða
ungarnir flognir, stundum
kannski maðurinn líka. . . .og
hvað þá?
— Og þessi gamla úrelta saga
sem sífellt er verið að tönnl-
ast á, að börn skuldi foreldr-
um sínum svo mikið!!!
Það má kannski hafa það hug
fast, að þau hafa heldur ekki
beðið um þessa blessaða jarð
vist sem þeim hefur verið út-
veguð hér, og hver stofnaði líka
til hennar?
— Nei, hver manneskja á að
vera sjálfstæður einstaklingur,
og búa með öðrum í jarðríki,
í gagnkvæmum skilningi og virð
ingu, með kostum og löstum.
Þróunin er og verður sú.
— Lífsbaráttan er hörð, harð
ari fyrir það, að fólkið á að
vera einstaklingar. Það er vanda
samt að láta ekki glepjast og
fylgja straumnum, eða fyrnast
í iðunni og hringrás atburðanna
og tímans.
Gott er að kunna að taka
hinu nýja og óþekkta, enþama
einmitt reynir á einstaklinginn,
sem dag hvern mætir með ein
beittni þeirri raun, að þurfa að
velja og hafna, og þarf í si-
íellu að spyrja sjálfan sig:
„Hvað vil ég nú?“
— Ef fólkið vill vera frjálst,
verður það lika að bera mikla
ábyrgð. Og þessvegna er það
svo nauðlynlegt að þroska sig,
til að geta tekið rétta afstöðu
til vandamálanna.
— Það er auðvitað hægara að
tala um hlutina en að fram-
kvæma þá, en það ER nú einu
sinni lífið!
Spurningin er bara sú hvort
fólk hafi manndóm til að horf-
ast í augu við það, og þá stað-
festu til sjálfstæðrar hugsunar,
sem nauðsynleg er til að
drukkna ekki I öllum þeim ut-
anaðkomandi áhrifum, sem á
borð eru borln heima og heim-
an í útvarpi og sjónvarpi, bók-
um og blöðum, kvikmyndum og
listum, og svo mætti lengi telja.
— Nauðsyn er til þess að
ala börnin í dag upp í því að
hugsa fyrst og fremst sjálfstætt
Þá verða þau sjálfstætt fólk!
— Ætlar þú að ala þín börn
svona upp?
— Ég vona að mér takizt
það. Það verður nú sennilega
suður í Frakklandi, og þar er
margt fast í hefðinni, en ég hef
líka bein í nefinu!
— í Frakklandi?
— Já ég er trúlofuð frönsk-
um efnaverkfræðingi, eiginlega
sveitamanni frá Isere. Hann
vinnur að vísindarannsóknum
og ég mun halda áfram að
listina, því að ég hef hlotið
franskan ríkisstyrk til frekara
um vlð kanna nýjar leiðir sam-
an ég í litum og línum, hann
þróun og útlínum. Þetta getur
haldizt í hendur.
— Og ef sprenging yrði á
rannsóknastofunni hjá honum,
þá gæti það orðið litskrúðugt?
— Jájá, þá myndi ég æpa,
Bíddu, bíddu, ég þarf að festa
þetta á léreftið".
Hún kveður.
M. Thors.