Morgunblaðið - 12.10.1968, Blaðsíða 27

MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR lí.'OKTÖBER 1968
27
Ekiö á kyrr-
stæöan bil
EKIÐ var á R-2881, sem er dökk
blár Skoda 1202, þar sem bíllinn
stóð fyrir utan hús númer 48
við Grettisgötu á tímabilinu frá
kl. 19:00 3. október til kl. 09:30
morguninn eftir. Vinstra fram-
bretti bílsins dældaðist.
Rannsóknarlögreglan skorar á
ökumanninn, sem tjóninu olli, svo
og vitni að gefa sig fram.
Kveiktu i skúr
TVEIR sex ára drengir kveiktu
í rusli í öskutunnu og fleygðu síð-
an logandi bréfi inn í smíðaskúr
bak við húsið Ásvallagötu 46 í
gærmorgun. Slökkviliðið var
kvatt á staðinn og tókst því að
slökkva eldinn áður en teljandi
skemmdir yrðu af völdum hans.
- FISKIMJÖL
Framhald af bls. 8
til að markaðshorfur fyrir þessa
vöru væru nú nokkru betri en
verið hefir Talið er að lýsis-
framleiðslan minnki á árinu 1968
um 50-100 þús. tonn niður í
960 þús. tonn, og er hvallýsið
þá ekki talið meðl Aðallega verð
ur þessi samdráttur í Noregi og
hér á landi, en talsverð aukn-
ing verður í S-Afríku og nokk-
ur í Perú og Chile. Talið var,
að lýsisbirgðirnar í Perú væru
nú orðnar mjög litlar og sama
máli gegndi um Noreg. Hinsveg-
ar eru geymslubirgðir af lýsi í
Rotterdam talsvert miklar.
Eins og kunnugt er hefir verð
lag á lýsi verið mjög lágt um
hríð og mun lægra en notagildi
þess gefur tilefni til. Ein af
ástæðunum fyrir þessu er sú, að
framleiðendur eru geysimargir
‘og samvinna með þeim ekki eins
mikil og skvldi. Hinsvegar eru
kaupendur sárafáir og sá stsersti
þeirra notar frá 70-80prs. af
heiWarframieiðslunni Þetta
færa kaupendur sér í nyt, þegar
framboðið er mikið og þvinga
verðið niður.
En fleira kemur hér til. Heita
má, að lýsið sé nær eingöngu
notað í smjörlíki og matarfeiti.
Fyrst verður þó að herða það,
eins og það er nefnt, en herzlu-
verksmiðjur eru ekki nærri alls
staðar til og dregur það úr lýs-
isnotkuninni. I Bandaríkiunum
leyfir matvælalöggjöfin heldur
ekki að síidarlýsi og aðrar lík-
ar lýsistegundir séu notaðar í
matvæli og kemur það hart nið-
ur á þessum iðnaði enda eru
Bandaríkin mesti smjörlíkisfram
leiðandi í heimi.
Eitthvað er þó að rofa til í
þessum málum, og hafa herzlu-
verk^miðiuatij-öst aukizt t.i1 muna
upp á síðkastið og ákveðnar til-
raunir eru nú gerðar í Banda-
ríkjunum til þess að fá mat-
væla'löggjöfinni þar bmvt.t bann
ig, að levft verði að nota Týsi í
smíör-líki.
Síðan fundinum lauk fór makr
íll að veiðast í Noregi í stórum
stíl og fer hann nser allur í
bræðolu. Þar sem hann er miög
'feitur um Þot.ta levti árs getur
það hðft óheppileg áhrif á þró-
un lýsisverðsins, verði framhald
á þes°um aflabrögðum.
FLUTNINGAR A ÓSEKKJUÐU
MJÖIJ
Þjóðverjar gerðu sér mikið far
um að kynna fundarmönnum
fiskiðnaðinn í Bremen og ná-
grenni og hafnarskifyrðin þar.
Þýzkaland er nú mesti innflytj
andi fiskmjöls í Evrópu og er
áætlað að sá innflutningur nemi
520 þús. tonnum á þessu ári.
Um það bil helmingurinn af
þessu magni fer um höfnina í
Bremen. Fer það mjög í vöxt,
að mjölið sé flutt ósekkjað eins
og korn. en við það snarast bæði
umbúðir og farmgjöld og einnig
löndunarkostniaður. Eitt Það
merkasta, sem fundarmönnum
var sýnt, var löndum mjöls hjá
einum fó'ðurinnflyjanda í Brem-
en og sa utbúnaður sem notaður
er i þvi sambandi. Var þennan
dag verið að íanda ósekkjuðu
norsku síldarmjöli úr tveim skip
um og var okkur sagt, að 90prs.
af norsku síldarmjöli sém til
Þýzkalands kæmi, væri nú flutt
á þennan hátt.
Þróunin í þessum málum er
mjög ör og flytja bæði Perú-
menn og Suður-Afríkumenn þeg
ar verulegt magn af ósekkjuðu
mjöli til meginlandsins auk Norð
manna. Þess má geta, að Síldar
verksmiðjur ríkisins hafa unn-
ið að undirbúningi á ffutningi á
ósekkjuðu mjöli. Væri það mál
vafalítið komið lengra á veg hér
á landi, ef ekki hefðu dunið yfir
þennan iðnað þeir geigvænlegu
erfiðleikar, sem öllum eru kunn-
ir.
(Frá Félagi ísl. fiskmjölsfram-
leiðenda)
Atbugasemd
Til áréttingar myndatexta á bl.
2 í Mbl. í gær, skal þess getið
að þriðji maðurinn á myndinni
er starfsmaður lögreglubifreiða-
verkstæðisins. Heitir hann Þor-
steinn Hjaltason. Þá hefur Skúli
Sveinsson, yfirvarðstjóri, beðið
blaðið að geta þess, að samstarf
lögreglu og FÍB hefur verið með
hinum mestu ágætum og hafi FÍB
á margan hátt unnið ómetanlegt
gagn að umferðarmálum lands-
manna.
- IÐNÞING
Framhald af bls. 28
f lok þingsirns ávarpaði Vig-
fús Sigurðsson forseti Landssam
bands iðnaðarmanna þingheim
og þakkaði iðnþingsfufltrúum
góð störf og Jón Ágústsson fyr
ir langt og gott samstarf í stjórn
Landssambandsins.
Að því loknu sleit forseti
þingsins Eyþór Þórðarson, for-
maður Iðnaðarmannafélags Suð-
urnesja iðnþinginu.
Að loknum þingslitum var
þingfulltrúum boðið að skoða
G'luggaverksmiðjuna Ramma h.f.
í Ytri-Njarðvík.
Tðnþingið gerði ályktanir um
mörg mál og má þar nefna álykt
anir um: Tolla og innffutnings-
mál, iðnlánasjóð, Iðnaðarbank-
ánn, afurðalán - fyrir iðnaðinn,
fræðslumál, atvinnumál o.fl.
Iðnþingið samþykkti að sæma
þá Guðna Magnússon málara-
meistara í Keflavík og Björgvin
Frederiksson forstjóra í Reykja-
vík heiðursmerki iðnaðarmanna
úr gulli.
- APOLLO
Framhald af bls. 1
GEIMFARIÐ HOSSAÐIST
Um það bil tveimur og hálfri
mínútu eftir geimskotið tilkynnti
Walter Schirra að geimfarið
„hossaðist dálítið" en nokkrum
mínútum síðar tilkynnti hann:
„það flýgur eins og í draumi“.
Schirra sem er yfirmaður geim
farsins sagði að sambandið við
stjórnstöðina á jörðu niðri hefði
batnað, en félagi hans Walter
Gunningham hafði áður sagt að
það væri slæmt, þótt í stjórn-
stöðinni væri sagt, að sam-
bandið væri gott. Schirra bætti
við: „Ég sé Kanarí-eyjar", en
einn af stjórnendum tiíraunar-
innar svaraði: „Þú gerir mig öf-
undsjúkan". „Veðrið er líka
ágætt“, sagði Schirra.
Stjórnendur tilraunarinnar
voru mjög ánægðir með þessa
fyrstu mönnuðu geimferð Banda
ríkjamanna um tveggja ára skeið
Þeir sögðu, að Apollo hefði þvi
sem næst farið á ráðgerða braut
umhverfis jörðu og er jarðfirð
þess 224 kílómetrar en jarðnánd
173 kílómetrar, en á fyrirfram
ákveðinni braut hefði jarðfirð-
in verið 281 kílómetri og jarð-
nánd 142 kílómetrar. Yfirmenn
ti'lraunarinnar sögðu, að geim-
skotið hefði að flestu leyti tek-
izt vel og Eisele geimfari til-
kynnti að ölt tæki geimfarsins
störfuðu eftir áætlun.
GOTT ÚTSÝNI
Þegar geimfararnir nálguðust
Kanaríeyjar tilkynntu þeir að
geimfarið hristist og hossaðist.
Walter Schirra tilkynnti, þegar
Apollo 7 hefði komizt á braUt
umhverfis jörðu, um það bil tíu
mdnútum eftir geimskotið, að
gluggar geimfarsins væru krist-
alstærir og prýðilegt að horfa út
um þá, en í Geminiferðunum
hlóðust efni utan á gluggana svo
að erfitt var að horfa út og
stundum næstum ómögulegt.
Nokkrum sinnum tiíkynntu
geimfararnir að Satumus-eld
flaugin „flygi vel“. Þegar kveikt
var á hreyflum annars þreps
eldflaugarinnar klöppuðu um
600 blaðamenn sem fylgdust með
geimskotinu á jörðu niðri. Nokkr
ar þotur flugu á eftir eldflaug-
inni, en bilið milli þeirra breikk-
aði óðum.
Hlýtt var í veðri og rakt. Þús-
undir manna fylgdust m^ð geim
skotinu, þeirra á meðal Keith
Holyoake, forsætisráðherra Nýja
Sjálands sem var boðið til Kenn-
edy-höfða í gær að loknum við-
ræðum við Lyndon B. Johnson
forseta. Forsetinn fylgdist með
geimskotinu í sjónvarpi í Hvíta
húsinu ásamt Michel Debré, ut
anríkisráðherra Frakklands, sem
er í heimsókn.
Bandaríkjamenn hafa aldrei
áður skotið þremur geimförum
út í geiminn í einu fyrr en nú.
Þetta er 3. geimferð Walter Sch-
irra, en félagar hans hafa atdrei
áður farið í geimferð. Banda-
ríska geimvísindastofnunin ger-
ir sér góðar vonir um að takast
megi að skjóta öðru geimfari
með þremur geimförum umhverf
is tunglið og aftur til jarðar um
jólaleytið og verður þá notuð
ennþá stærri Saturnuseldflaug,
BJARTSÝNI
Geimvísindamaðurinn dr.
Wernher von Braun, sem stjórn
ar Marshall-geimvlsindastofnun
inni í Bandaríkjunum, sagði fyrr
í þessari viku, að hann teldi að
ti’lraunin sem Rússar gerðu ný-
lega með tunglflaug sína Zond
5. væri lokaæfing fyrir sendingu
mannaðs geimfars umhverfis
tunglið. Af spamaðarástæðum
hefur verið dregið úr framlög-
um til g eimvísindaáætlunar
Bandaríkjamanna, en ekkert er
til sparað svo að takast megi að
senda mann til tunglsins. Rúss-
ar hafa aftur á móti aukið fram-
lög til geimvísinda og verja til
þeirrá helmingi meira fé en
Bandaríkjamenn.
Þess vegna spá Rússar því, að
jafnvel þótt þeir tapi í kapp-
hlaupinu til tungísins verði þeir
fyrstir til að koma upp fastri
bækistöð á tunglinu, skjóta á
loft fyrstu mönnuðu geimstöð-
inni og senda geimför til ann-
arra hnatta. Bandaríkjamenn
hafa haft slíkar ráðagerðir á
prjónunum, en þeim getur seink-
að þar sem dregið hefur verið úr
fjárveitingum. Þeir eru þó sann-
færðir um að þeir verði á und-
an Rússum til tunglsins en ótt
ast að Rússar nái seinna for-
skoti í geimvísindum og noti
þekkingu sína í hernaðarlegum
tilgangi.
Geimskotinu í dag seinkaði
um þrjár mínútur, þar sem kæla
þurfti helíumeidsneyti í öðru
þrepi eídflaugarinnar. Geimfar-
arnir eru klæddir nýjum bún-
ingum og nota kúlulaga hjálma.
Fyrstu mennirnir er lenda á
tunglinu munu notp slíka hjálma
en hver þeirra kostar 100.000
dollara. Búningarnir veita vernd
gegn miklum hita og hjálmarnir
tryggja gott útsýni. Sjónvarps-
myndavé’l í geimfarinu sendir
mvndir af geimförunum beint
til jarðar í um 10-12 minútur á
dag meðan á geimferðinni stend
ur og er búizt við að þessar
mvndasendingar veki mikinn
áhuga meðat almennings.
»
SÍBASTA FERÐ SCHIRRA
Walter Schirra, hinn gamal-
reyndi geimfari, segir að þetta
verði síðasta geimferðin sem
hann fari. Kona hans sagði í
dag, að hún væri ánægð að þetta
væri síðasta geimferðin. „Mér
finnst hann hafa gert nóg. Marg
ir yngri menn geta reynzt eins
vel“. Schirra sem er 45 ára gam
all, er elztur allra þeirra, sem
skotið hefur verið út í geiminn,
og fyrsti geimfarinn, sem farið
hefur þrjár geimferðir. Hann fór
sex hringferðir um jörðu í Mer
curi-geimfari. Hann var þá einn
síns liðs. Seinna stjórnaði hann
geimfarinu Gemini 6 þegar
„stefnumót“ var reynt í fyrsta
skipti í geimnum.
Sjónvarpsáhorfendur í Bret-
landi og Evrópu fylgdust með
geimskotinu, sem var sjónvarpað
beint frá Kennedy-höfða. Sov-
ézka fréttastofan Tass birti stutta
frétt um Apollo 21 mínútu eftir
að því var skotið frá Kennedy-
höfða.
- VIÐRÆÐUR
að spjóti um 60 m. Ég hefi stokk
ið 2 m í hástökki.
Óskar æfir í sal einum mikl-
um, þar sem lyftingakeppnin mun
fara fram. Húsið er um 20x50 m
og eru þar 16 lyftingapallar, auk
aranarra áhalda og tækja. Æfing
air hjá honium hafa gengið vel
(140-120-150).
Sundfólkið kemur til með að
æfa í möngum sundlaugum viðs
vegar um borgina fram að
keppni. Æfingaæ hjá sundfólkinu
hafa gengið vel og það náð mjög
góðum áraingiri, einkum á' styttri
vegalengdunum.
Eiins og fyrr segir búa ís-
lenzku þátttakendurnir í 10 hæða
fjölbýlishúsi og hefur flokkur-
inn 5 herbergi til umráða. Sam-
býlismenn okkar eru m.a. Hol-
lendingar og Kúbumenn og í
setustofu þeirra hangir mynd af
Castro.
Framhald af bls. 1
ogarnir hefðu lýst yfir stuðningi
við ákvarðanir miðstjómnar tékkó
slóvakiska kommúnistaflokks-
ins á fundum þeirra í janúar og
miaí. Dubcek kvað það blekkiragu
að halda að hernámslðið yrði
flutt á brott á eirani nóttu og
sagði að mótmæli stoðuðu lítið.
Ludvik Svoboda forseti sagði
í dag, að væntanlegur fundur
miðstjórnarinnar mundi sýna
þjóðirarai hvernig haldið yrði á-
fram á þeirri braut að efla allar
jákvæðar hliðar hiranar sósíal-
istísku stefnu, sem hira nýja for-
ysta hefði markað. Haran gagn-
rýndi ummæli vestrænna blaða
um skilyrðislaiusa uppgjöf Tékkó
slóvaka, en þau miðuðu að því
að hefta sósíalistíska þróun þjóð
airiranar.
í Bem var frá því skýrt í dag,
að rúmlega 1000 Tékkóslóvakax
hefðu beðizt hælis í Sviss sem
pólitískir flóttamenn síðan iran-
rásin vair gerð. 8.500 Tékkóslóvak
ar hafa flúið til landsiras.
Moskvu-blaðið Pravda sakaði
í dag tékkóslóvakíska rithöfunda
og blaðamenn, sem dveljast í út-
legð, um að láta nota sig í rógs-
heirferð gegn Sovétrikjuraum og
herbúðum sósíalista. Blaðdð
beindi einkum skeytum sínum að
útlögum í V-Þýzkalandi, og nefn
ir sérstaklega fv. ritstjóra Lit-
eramy Listy.
- DÖMAR
Framhald af bls. 1
Eins og áðuir segir er allur að-
búraaður fyrsta flokks. Matiuir er
fjölbreyttur og góður, kannski
of góður „upp á línumar“.
Þuraraa loftið, marg umtalaða
hefur ekki angrað okkur að ráði.
Við urðum þó þreyttari en venju
lega að lokraum fyrstu æfingun-
um. Öll höfum við það ágætt
og sendum beztu kveðjuir heim.
- ÍÞRÓTTIR
Framhald af bls. 26
einn af silfurmönnum pana frá
síðustu HM keppni. í ágúst sl.
var hann vatinn til að leika með
Heimsliðinu á móti Heimsmeist-
urum frá Tékkóslóvakíu, eini
Norðurlandabúinn í því liði.
Lund er sterkur leikmaður og
vinstrihandarskot hans hafa ver
ið höfuðverkur margra af beztu
markvörðum veraldar.
Verner Gaard er einn af silfur-
leikmönnum Dana frá siðustu HM
keppni, með 19 landsleiki að
baki, 5 unglingalandsleiki og 12
leiki með Kaupmannahafnarúr-
vah. Lék hér með því á síðasta
ári, en ekki með landsliðinu sL
haust. Hann er fjölhæfur leik-
maður sem skorar mikið af mörk
um í hverjum leik og þá á ótrú-
legasta hátt. Zard er tollþjónn
að atvinnu.
Gert Andersen. Fyrirliði liðs-
ins og fyrirliði landsliðsins er
það lék hér sl. haust. Hann hef-
ur leikið 57 landsleiki, og 30
sinnum með Kaupmannahafnarúr
sitofufaragelsi þar til í útlegðiraa
er komið, verði þrefaldaður og
síðan dregiran frá útlegðartím-
amum. Getur þetta orðið til að
stytta útlegðiraa um allt að því
hálft ár.
Vinur eins sakbonningsiins
benti hirasivegar á að útlegðin
gæti í raiunimni orðið lengri en
dómarmir segja til um því þegar
isalcborniinigarn ir hafa afpláraað
dóma síraa ber þeim að sækja
um það til yfirvaldarana að fá að
setjast á ný að í Moskvu, en þau
leyfi er erfitt að fá, jafnvel við
beztu aðstæð'Ur.
Svo var að sjá sem vinir og
ættiiragjar siakborniragamna sættu
sig við dómana og teldu þá væga.
Ástæðan fynr því að Delone og
Dremljuga voru dæmdir til virarau
búðasetu, var að báðir höfðu
þeir brotið af sér áður. Delone
hafði hlotið skilorðsburadiran dóm
fyrir ólöglegar mótmælaaðgerð-
ir í fyrra, en Dremljuga var áður
dæmdur fyrir svartamarkaðs-
stanfs'emi.
Vinir sakborningarana segja
að í lokaorðum síraum hafi sak-
bominigarn.ir talað reiðilaust ,en
lýst því jafnframt yfir að þeir
rraundu halda áfram að berjast
gegn óréttlæti, eins og komizt
var að orði. Eranfremur sögðu
vinirnir að Valentiraa Lbueratsova
dómari hafði þaggað niður í sak-
borningunum í hvert sinra sem
þeir mirantust atburðararaa í
Tékkóslóvakíu. Hafa yfirvöldin
lýst því yfir að hér sé um að
ræða sakamál, en ekki póliitískt
afbrot.
- ÍÞROTTIR
Framhald af bls. 26
Við höfum farið okku>r h'ægt
við æfiragamar enn sem komið
er. Guðmundur hefur þó varpað
kúlunni 18,20 m og Valbjörn kast
váli. Kom hér með tveim liðum
á síðasta ári (Kaupmannah. úr-
vali og landsliðinu). Var val-
inn til að leika í síðustu HM
keppni, en neitaði vegna ósam-
komulags við þjálfara liðsins og
Handknattleikssambandið.
Andersen, er frábær leikmað-
ur mikill keppnismaður og sterk-
ur varnarleikmaður. Hann er
verkfræðingur að mennt.
Pal’le Nílsen. Hefur leikið 3
unglingalandsleiki. Einn efnileg-
asti leikmaður Dana, og eru
miklar vonir bundnar við hann í
framtíðinni.
Hann er að ljúka íæknisfræði
námi.
Gunnar Jurgens. Hefur leikið
18 landsleiki, 3 unglingalands-
leiki og fjölda leikja með Kaup-
mannahafnarúrvali. Lék með því
hér í fyrra. Hann er einn af
Silfurleikmönnunum frá síðustu
HM keppni.
Jurgens er ungur og skemmti-
legur leikmaður, og kemur oft á
óvart í leikum sinum.
Frithiof Bager. Einn hinna
Ungu og efnilegu, landsliðskandi
data í Danmörku í dag. Hefur
leikið 3 unglingalandsleiki.
Pal'le fversen. Formaður hand
knattleiksdeildar HG og leik-
maður með aðalliðinu.
Otto Jensen. Skemmtiíegur leik
maður og harður varnarspilari.
Steen Sörensen. Þriðji mark-
vörður liðsins en þó með 2 lands
Hki að baki á síðasta ári. 5
linnum í Kaupmannahafnarúrvali,
og lék með því hér.
Claus Heinze. Ungur og upp-
rennandi leikmaður, með fram-
tíðina fyrir sér.
Kurt Madsen er einn hinna
ungu leikmanna, sem HG hefur
á að skipa og eiga eftir að gera
garðinn frægan fyrir félagið, og
danskan handknattleik.