Morgunblaðið - 05.12.1968, Blaðsíða 16

Morgunblaðið - 05.12.1968, Blaðsíða 16
16 MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 5. DES. lfl#8 tíltgieiandi H.f. Arvafcuir, Reykjawífc. Fnamfcvæmdastj órí HaraMur Sveinsaan. ■Ritstjórar SigurSur Bjamiasooa frá VigW. Matthías Johannesslen. Eyjólfur Kaniiáð Jónsaon. BitstjómarfuiUtirúi Þorbjöm Guðtoun-dsson. Fréttaistjóri Bjöm JóíhannssoiB. Auiglýsingaiatjóri Árni Garðar Kristin'sson. Rifatjórn og afgmeiðsla Aðaistræti 6. Sóimi lö-löð. Auigiýsángaa? Aðaistræti 6. Sími 22-4-80. Askriiftargjald fcr. 160.00 á mánuði innanlainds, í lausasjöJiu fcr. 10.00 emtafcið. HEFÐI ÞAÐ TRYGGT AFKOMU SJÓMANNA ? fjefði það tryggt afkomu ís- ** lenzkra sjómanna ef fiskiskipaflotinn hefði stöðv- azt vegna þeirra stórfelldu efnahagserfiðleika, sem út- gerðin hefur undanfarið átt við að stríða? Sannarlega ekki. Fiskiskip sem liggja í höfn veita ekki atvinnu. Þau framleiða held- ur ekki hráefni fyrir hrað- frystihús og fiskvinnslustöðv- ar, en á starfrsekslu þeirra byggist atvinna og afkoma mikils fjölda fólks í landinu. Svo að segja öll gjaldeyrisöfl- un landsmanna hvílir einnig á hinum ýmsu greinum sjávar útvegsins. Allt ber þannig að sama brunni. Það þurfti fyrst og fremst að tryggja það að fiski skipin og fiskiðjufyrirtækin yrðu rekin. Þáð er megintilgangur þeirra ráðstafana, sem nú hafa verið gerðar í efnahags- málum, að koma til stuðnings við útflutningsframleiðsluna og tryggja þar með atvinnu í Tándinu. Það er þess vegna fáránleg staðhæfing, þegar formaður Framsóknarflokks- ins lýsir því yfir á alþingi að stjómarfrumvarpið um ráð stafanir í sjávarútvegi séu „hnefahögg“ í garð sjómanna. Hvað hefðu sjómennirnir sagt ef ekkert hefði verið gert og fiskiskipaflotinn hefði stöðvazt? Þá hefði verið á- stæða til mótmæla. Það er mikill misskilningur að það ákvæði frumvarpsins um ráðstafanir í sjávarútvegi vegna gengisbreytingarinnar, að kostnaðarhlutdeild skuli ékki koma til hlutaskipta eða aflaverðlauna, feli í sér „árás“ á hlutasjómenn. Sjó- menn vita manna bez* um erfiðleika útgerðarinnar vegna stóraukins tilkostnað- ar. Það væri sjómönnum ekki til hagsbóta ef rekstur fiski- skipanna héldi áfram að sökkva dýpra og dýpra. Af því hefði hlotið að leiða, eins og áður er sagt, að fiskiskipa- floti okkar hefði stöðvazt. Þess vegna var gjörsamlega óhjákvæmilegt að gera þær ráðstafanir, sem nú hafa ver fð gerðar. Enda þótt mikið atvinnu- leysi hafi ekki skapazt hér á landi, er það þó nægilega mik ið til þess að almenningur hefur áttað sig betur á því en áður, hversu hættulegt það er fyrir hans eigin hagsmuni, ef almennur hallarekstur skap- ast hjá atvinnufyrirtækjun- um. Af því leiðir samdrátt, sem óhjákvæmilega dregur mjög úr atvinnu fólksins. Kjarni málsins er að það er ekki hægt að ætlazt til þess að atvinnurekstur, sem hangir á horriminni standi undir öruggri atvinnu almenn ings. Það eru þess vegna sam eiginlegir hagsmunir atvinnu rekenda, verkamanna og sjó- manna, og raunar þjóðarinnar í heild, að afkoma atvinnu- tækjanna sé skapleg. Nú skiptir það meginmáli að allir sameinist um að hleypa nýjum þrótti í athafr a lífið, auka framleiðsluna auka þjóðartekjurnar og leggja þar með grundvöll að áframhald- andi þróun og uppbyggingu. ÞÁTTUR STJÓRNARAND- STÖÐUNNAR Oíkisstjómin hefur gert hik- lausar ráðstafanir til að mæta þeim vanda, sem steðj- að hefur að íslenzku þjóð- félagi undanfarið. Hún hefur gert ráðstafanir, sem rétt geta útflutningsframleiðsluna við, ef rétt er á haldið. En auðvitað er hægt að eyði- leggja árangur þessara ráð- stafana ef þeim er mætt með ábyrgðalausum kröfum um áframhaldandi hallarekstur aðalbjargræðisvega þjóðar- innar. En á sama tíma og ríkis- stjórnin og stuðningsmenn hennar hafa sýnt þann mann- dóm að gera nauðsynlegar ráðstafanir, enda þótt þær séu ekki allar vinsælar í bili, hafa stjórnarandstöðuflokk- amir, Framsóknarmenn og kommúnistar látið við það eitt sitja að reka upp sitt venjulega heróp gegn hinum nauðsynlegu aðgerðum. Þeir kenna ríkisstjórninni stór- fellt afurðaverðfall, aflabrest og erfitt árferði. Þeirra úr- ræði sjást hvergi. Engum viti bornum manni kemur til hug- ar að taka tillögur Framsókn- armanna og kommúnista um vaxtalækkun alvarlega, eða telja hana líklega til þess að ráða fram úr þeim vanda, sem steðjað hefur að útflutn- ingsframleiðslunni. Óhætt er að fullyrða að mikill meirihluti hugsandi fólks í landinu komi auga á hinn mikla mismun á afstöðu stjómmálaflokkanna til erfið leika þjóðarinnar. Ríkisstjóm Frjálslyndisstefna öngverja — Jafnvel enn frjálslegri en stefna Prag stjórnarinnar Associated Press Hanns Neuerbourg. UNGVERSKIR leiðtogar, sem tóku þátt í innrásinni í Tékkó slóvakíu, virðast ákveðnir í að auka eftir megni frelsið heima fyrir. Vestrænir stjórn- málamenn eru sammála um að það sé allt útli't fyrir að það muni heppnast. Ungverj- ar hafa þó mjög óttazt að ástandið sem skapaðist við innrásina myndi binda enda á frjálsræðisstefnuna, sem á þeim tólf árum sem liðin eru frá uppreisninni blóðugu, hafa gefið Ungverjalandi vestræn- asta yfirbragð allra þeirra landa er lúta Rússum. Fj'öldi bréfa bárust til blaða og útvarpa þegar ungverskir hermenn tóku höndum saman við harðlínukomma hinna Var sjárbandalagsríkjanna og ruddust með þeim inn í Prag. Skelft fólk spurði áhyggju- fullt hvort þetta þýddi stefnu breytingu. Einn ritstjórinn sagði, að bréfin væru sönnun þess, að stefnan hefði verið rétt, og flokksleiðtogarnir brugðu skjótf við og fullvissuðu fólk um að stjórnin hefði alls ekki í hyggju að breyta um stefnu. Aðalinntakið í stefnunni er bættur efnahagur og aukið persónufrelsi, svo það var ekki nema von að menn væru áhyggjufullir. En þeim var sagt að óttast ekki, eina stefn an sem kæmi til greina fyrir landið væri sú sem fylgt væri í dag. Það var bent á, að hún væri að mörgu leyti mjög ólík stefnu Sovétríkjanna, því að- eins á þann hátt hefði verið hægt að snúa sér að mikil- vægustu vandamálum þjóð- félagsins í sönnum marxitsisk- um anda. Ungverskir kommúnistar halda því fram, að stefna flokksins sé ekki síður frjáls- leg en stefna tékkneskra leið- toga, og að efnahagsúrbæt- urnar séu í mörgum tilfellum enn frjálslegri en efnahagsút- bætur Prag stjórnarinnar. Hvernig fer þá Ungverja- land að því að fá „grænt Janos Kadar. ljós“ • frá Rússlandi? Jenoe Fock, forsætisráðherra, gaf svar við því í ræðu sem hann flutti nýlega: „Velgengni okk. ar í efnahagsmálum er mikið því að þakka, að við vitum að við lifum ekki í tómi. Við sáum til Þess að almenningur í heiminum, sérstaklega í því sósíalistiska þjóðfélagi sem við tilheyrum, hefði meira og minna réttan skilning á því sem væri að gerast í landi okkar — og það sem meira er, vært því samþykkur.“ Lægra settur embættismað- ur hafði aðra skýringu til við- bótar: „Það eru fjórar rússneskar herdeildir í landi okkar. Það hefur mikið að segja. Ef Tékkóslóvakar hefðu í júlí síðastliðnum, boðið Rússum að hafa nokkrar herdeildir á vesturlandamærum þeirra, hefðu þeir jafnvel getað slopp ið með ritfrelsi. Vestrænir stjórnmálamenn sjá þess ekki nein merki að Rússland hygg- ist breyta um stefnu gagnvart Ungverjalandi. Sumir telja Janos Kadar, flokksleiðtog- inn, eigi persónulegar þakkir skilið fyrir það. Eftir því sem þeir segja hefur honum tekist að byggja upp sérstakt samband við Moskvu, og er einn af fáum sem mennirnir í Kreml vilja hlusta á. „Nikita Khrushchev treysti honum, og honum hefur ein- hvern veginn tekist að sann- færa eftirmenn hans um tryggð sína“, sagði einn stjórn málasérfræðinganna. „Það hef ur gefið honum sveigjanleika í viðskiptum sínum við þá“. Meðlimur í kommúnista- flokki Unigverjalands sagði: „Hann veit hvernig hann á að meðhöndla Rússa. Hann veit það betur en Alexander Dub- cek, sem eyddi mörgum árum í Rússlandi við flokksskól- ann“. í vandræðum út af Tékkó- slóvakíu tók hann að sér starf sáttasemjara. Rússar gáfu hon um leyfi till að ræða við frjáls lyndu leiðtogana, jafnvel eft- ir að þeir voru byrjaðir að undirbúa innrásina. Með tilliti til sívaxandi sundrungar inn- an alheimssamtaka kommún- ista, gæti vel farið s'vo að þeir þyrftu á honum að halda. in og stuðningsmenn hennar ráðast beint framan að vand- anum, hika ekki við að gera það sem gera þarf, þótt þeir viti að þeir muni hljóta fyrir það harða gagnrýni og litlar vinsældir í bili. Framsóknar- menn og kommúnistar mæta erfiðleikunum hins vegar með hálfyrðum og skrumi. Þeir taka ekki raunhæft á nokkru máli. Margir muna ennþá efna- hagsráðstafanirnar, sem gerð- ar voru af Viðreisnarstjórn- inni skömmu eftir að hún kom til valda árið 1960. Þær ráðstafanir voru heldur ekki vinsælar þegar þær voru gerð ar, en þær höfðu í för með sér stórkostlega aukningu framleiðslu og þjóðartekna. Af því leiddi aftur almenna velmegun og framfaratímabil, sem á sér engan líka í sögu þjóðarinnar. Þetta er rétt að menn hafi í huga nú, þegar reynt er að æsa til illinda og átaka um ráðstafanir, sem eru þjóðfélag inu lífsnauðsynlegar, og eru frumskilyrði þess að baldið verði uppi nægri og varan- legri atvinnu öllum almenn- ingi til handa. NÝ SJÚKRA- DEILD Á AKRANESJ í Akranesi var í fyrradag **■ tekin í notkun ný deild við sjúkrahúsið á Akranesi. Er þar um að ræða merkan áfanga í heilbrigðismálasögu þessa dugmikla athafnabyggð arlags. í ræðu, sem Jóhann Haf- stein, heilbrigðismálaráðherra flutti við þetta tækifæri, komst hann m.a. að orði á þessa leið: „Þegar við nú gleðjumst hér við opnun nýs og veglegs sjúkrahúss, og vitum að það á yfir að ráða góðu starfs- fólki, hæfum læknum og nægjanlegri hjartahlýju til þess að búa sjúkum skjól, og leiða þá til heilbrigðis á ný eftir beztu getu, þá skulum við sameinast í þeirri ósk og von að gæfa þjóðar okkar megi verða nægjanlega traust til þess að framtíðin færi okkur möguleika til þess að leggja homsteina að fleiri slíkum byggingum, að dyr hjálpar og líknar megi halda áfram að opnast í vaxandi mæli hér á Skaganum og í öðrum byggðum þessa lands.“ Undir þessi ummæli heil- brigðismálaráðherra munu á- reiðanlega allir íslendingar taka. Enda þótt mikið hafi verið unnið að umbótum í heilbrigð ismálum undanfarin ár, eru þó stór verkefni þar ennþa óleyst. Eitt mesta vandamálið er læknaskorturinn víðsveg- ar um land. Einnig þarf að byggja ný sjúkrahús og bæta aðstöðuna á marga vegu í heil brigðismálum þjóðarinnar. Óeirðir d Ítolíu Sikiley, 3. des. AP—NTB MIKLAR verkfallsóeirðir hafa brotizt úr á ftalíu. Hafa þær mestar orðið á Sikiley, þar sem tveir verkamenn féllu fyrir skot- um lögreglunnar á mánudags- kvöld. Varð lögreglan að beita táragasi í dag á Syracusa á Sik- iley og í Genúa, þar sem stúdent- ar og verkamenn efndu til hóp- göngu til að mótmæla morðunum á Sikiley. Víða annarsstaðar á Ítalíu kom til óeirða, og í mörg- um borgum voru boðaðar vinnu- stöðvanir til að mótmæla aðgerð um lögreglunnar á Sikiley.

x

Morgunblaðið

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.