Morgunblaðið - 07.12.1968, Side 3

MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 7. DES. 1968
3 -

-
í ,g§g 1 \ ..
WHÍS
W.
' 'h

.y’ ;-"*i ....
Deilan um samningaborðið: Tillögur Bandaríkjamanna og Norður-Víetnama og miðlunartil-
lögur. Fulltrúar Hanoi-stjórnarinnar sögðu í gær, að viðræðurnar gætu ekki hafizt fyrr en
fundið hefði verið borð, sem hægt væri að sitja við.
Ferhyrnt samningaborð
e&a aflangt?
Alvarlegt ágreiningsefni
i Parisarviðræðunum
París, 6. des. — NTB-AP
BANDARÍSKIR talsmenn í
Paris gera enn ráð fyrir að
hinar nýju viðræður um frið
í Víetnam geti hafizt í næstu
viku, þrátt fyrir ágreining um
formsatriði, sem risið hefur á
undanfömum vikum. Það sem
nú veldur mestum ágreiningi
er lögun samningaborðsins,
því að báðir aðilar telja mikla
þýðingu í því fólgna hvemig
borðið verður í laginu.
Norður-Víetnamar hafa ilagt
til að setið verði við ferhymt
bor’ð með jafnlöngum hliðum.
Þar með telja þeir að viður-
kennt verði, að aðilarnir að
samningaviðræðunuon séu fjór
ir. Bandaxíkjamenn em sagðiir
hafia lagt til að setið verði við
tvö aðiskilin löng borð, sem
verði hvort andspænis öðru.
Það kemur heim við þá af-
stöðu Bandaríkjamanna oig
Suður-Víetnama, að aðilarnir
séu tveir.
Hanoi-sitjómin hefur vísað á
bug tillögu Bandaríikjamanna
um að setið verði við borð
með tveimur löngum hliðum
og tveimur stuttum, þar sem
það feli í sér, að fulltrúum
sé gert misihátt uridir hötfði.
Fulltrúar hennar segja, að
viðræðumar geti ekki hafizt
fyrr en fundið hafi verið borð
til að sitja við.
Þrátt fyrir þrefið um lögun
samningaborðsins hefur sam-
komulag náðst um sex eða sjö
formsatriði, og mikilvægast
er talið að fallizt hefur verið
á áð ræðumenn á fyrsta fund-
inurn verði fjórir. Það felur í
sér viðurkenningu á því, að
isamningsaðilar séu fjórir.
Basor
Kvenlélags
Hallgrímskirkju
I DAG, laugardag 7. des., h'eldur
kvenfélag Hallgrímskirlkju hinn
árlega basar sinn í safnaðar-
'heimili kirkjunnar. Verður þar
á boðstólnum margt eigulegra
muna, sem seldir verða með hóf-
legu verði. Verður því hægt að
gera góð kaup fyrir þá, sem
þangað sstekja. Kvenfélagskonurn
ar hafa unnið mjög fórnfúst og
gott starf fyrir kirkju sína á liðn
um árum og aflað henni mikils
fjár og margra muna. Á þessu
ári afhentu þær í byggingarsjóð
kr. 200 þús., sem er vissulega
stór uppihæð hjá ekki fjölmenn-
ara félagi. Þá hafa þær fest kaup
á píanó fyrir safnaðarheimilið,
sem brátt mun kioma þangað.
Áður hafa kvenfélags'konurnar
gefið borð og stóla í aðalsal
safnaðarheimilisins. Margt fleira
mætti nefna. Það er óhætt að
segja að þessar konur hafa verið
óþreytandi að starfa fyrir kirkju-
sína. Fyrir það skal þakkað og
þess minnzt, s’em vel er gert.
Með áhuga sínum hafa þær sýnt
fordæmi, sem fleiri mættu fylgja,
þ.e. hjálpað til við byggimgu veg-
legrar þjóðarkirkju, og að hún
megi rísa sem fyrst.
Styrkjum gott málefni með
því að fjölmenna í safnaðarheim-
ilið og kaupa munina, sem allir
eru á „gamla verðinu“. (Gengið
inn um norðurdyr).
Ragnar Fjalar Lárusson.
Oskar AÖalsfeinn - „Ur
dagbók vitavarðar‘
//'
t 44
'ÓSKAR Aðalsteinn, rithöfundur
og vitavörður á Horn'bjargsvita,
sem fréttamenn Mbl. hringja oft
í til að fá fréttir um hafís og
annað það sem gerist á norð-
vestasta odda íslands, sendir nú
frá sér bók „Úr dagbó'k vita-
varðar“. Hefst hún á tilvitnun
vísu eftir H. H., sem hljóðar svo:
Bf greina ég skal þér efnum
vöndum, eyðiplássið allt á Strönd
um: ólíkt er það Suðurlöndum.
Og síðan byrjar höfundur Að-
faraorð: Hvert er erindi mitt
norður á Strandir? Þetta er eng-
in skemmti- eða forvitnisferð.
Ég er ekki túristi. Ég fer norður
til að gerast vitavörður Horn-
bjargsvita.
Óskar Aðalsteinn hefur verið
vitavörður við tvo afskekktustu
vita landsins, Hornbjargsvita og
Galtarvita í tvo áratugi. Sam-
tímis hefur hann skrifað 14 bæk-
ur. Úr dagbók vitavarðar geymir
allmarga þætti, er orðið hafa til
í hléum milli stærri viðfangs-
efna höfundarins. Hann þekkir
útnesjaheiminn betur en flestir
aðrir, töfra hans, ógn og hrika-
leik. Og hann leiðir lesendur inn
í nýjan heim sinna norðlægu
heimkynna.
Bókin er gefin út hjá Iðunni
og prentuð í Prentsmiðjunni
Odda,
BEZT að auglýsa
í Morgunblaðinu
Óskar Aðalsteinn.
NEW YORK:
Blöð gegn hugsanlegri
skipan Cabot Lodge—
— / embætti aðalsamningamanns
New York 6. des. AP.
TVÖ BANDARÍSK stórblöð
fjalla í dag í ritstjórnargreinum
um þá tilgátu, sem hefur verið
sett fram, um að Richard Nixon
hafi í hyggju að skipa Henry
Cabot Lodge aðalsamningamann
Bandaríkjanna á Parísarviðræð-
unum, eftir að Nixon tekur við
embætti Blaðið New York Tim-
es segist efast um, að Lodge sé
rétti maðurinn til að takast þann
starfa á hendur. Bollaleggingar
um að Lodge verði skipaður eft
irmaður Harrimanns, segir blað-
ið, að veki upp ýmsar alvarleg-
ar spurningar.
Ein er sú, að Lodge hefur
upp á síðkastið látið í Ijós efa
um að styrjöldin verði til lykta
leidd, nema kommúnistar bíði
stjórnmálalegan ósigur. Þessi af
staða geti leitt til ýmiss konar
erfiðleika. Blaðið segir að Nix-
on sé því greinilega fylgjandi að
skjótur árangur náist, og hann
hafi beitt áhrifum sínum til að
fá Saigon stjórnina til að taka
þátt í viðræðunum. Ekki sé vafi
á því, að Lodge muni fara eftir
fyrirmælum Nixons, en reynslan
hafi sýnt að árangur í París sé
ólíklegur nema forystumaður
samninganefndar Bandaríkja-
manna sé fús til að reyna nýj-
ar leiðir og sýni jákvæðan sam-
starfsvilja.
Blaðið New York Post tekur
þó enn dýpra í árinni og segir,
að sú hugmynd, að Lodge taki
við sæti Harrimans veki ugg
með mönnum. Hann hafi sem
Framhald á bls 31.
ÞORSTEXNN JÓSEPSSON
ÖAÚA <M< .VLNKIAMÁ.TJt SIMM* ■
BUMHunm rHUnt IV
HMLSIRI *t M HM MO»1 MIIM
IANDIÐ ÞITT
ANNAÐ BINDI
eftlr
STEINDÓR STEINDÓRSSON,
skólameistara.
Prýdd myndum Páls Jónssonar
og Þorsteins Jósepssonar.
Steindór Steindórsson frá Hlöðum er
löngu þjóðkunnur fyrir ritstörf, skóla-
störf og vísindarannsóknir. Hann hef-
ur um áratugaskeið ferðast um byggð-
ir og óbyggðir til gróðurrannsókna og
lagt grundvöilinn að þekkingu manna
á háiendisgróðri íslands.
f LANDIÐ ÞITT lýsir Steindór um 700
stöðum og óbyggðasvæðum, en auk
þess fylgir bókinni staðanafnaskrá
yfir bæði bindin; sú mesta sem prent-
uð hefur verið á íslenzku. Bók Stein-
dórs er nauðsynlegt framhald fyrra
bindis og staðanafnaskráin auðveídar
notkun beggja binda. Bókin er ávöxt-
ur áralangra kynna höfundar af há-
lendi íslands og mikill fengur hverjum
þeim, sem leggur rækt við þjóðlegan
fróðleik og lætur sér annt um landið
sitt.
BÓKAÚTGÁFAN
ÖRN OG ÖRLYGUR H.F.
Borgartúnl 21, sími 18660.
(hús Sendibílastöðvarinnar)

STAKSUlWlt
Ölíku saman
að jafna
1 umræðum manna á meðal og
á opinberum vettvangi á undan-
förnum árum hefur gætt ríkrar
tilhneigingar til þess að leggjs*v
að jöfnu þær tvær viðskipta-
heildir, sem myndast hafa £
Evrópu á undanförnum árum,
EBE og EFTA. Hér er þó ólíktt
saman að jafna. Efnahagsbanda-
lag Evrópu, sem hefur aðsetur i
„höfuðborg“ Evrópu, Brussel,
hefur starfandi á sánum vegum
um 6000 manns en í aðalskrif-
stofum EFTA í Genf starfa hins
vegar jnnan við 100 manns. Túlk-
arnir, sem starfa í skrifstofum.
EBE eru fleiri en allt starfsliíE
EFTA, eða um 150. Þessi miklg
munur á starfsliði þessaraí
tveggja viðskiptaheilda undir-
strikar þann grundvalla rm un,
sem eor á starfsháttum þeirra,
Aðalskrifstofur EBE hafa mikil
sjálfstæð völd til þess að taka,
ákvarðanir í ýmsum efnum ert «*
skrifstofur EFTA £ Genf ertt
nánast eingöngu framkjvæmdar-
aðili fyrir EFTA-þjóðirnar ert
fulltrúar þeirra taka í samein-
ingu aUar ákvarðanir á vikuleg-
um fundum og að jafnaði þarf
samþykki allra aðildarþjóðanna’
til þess að ákvörðun verði tekin,
Þessi samtök eru einnig að ýmstt
öðru leyti mjög ólík að upp-
byggingu en ofangreindar stað-
reyndir undirstrika þó grund-
vallarmuninn, sem á þeim er,
Því fer þess vegna f jarri að þátt-
taka í EFTA hafi í för með sér,
að aðUdarríki gangist undir á-
kvörðunarvald voldugrar stofn-
unar á einn eða annan hátt,
Þvert á móti hefur hvert aðUd-
arríki það fullkomlega í hendl
sér að stöðva framgang mála eða
hafa þau áhrif, sem fullnægjandl
teljast að þess dómi.
Kjúklingastríðið
í Sviss x
Þótt mikið hafi áunnizt við það
að V-Evrópa er nú orðin að
meginefni til tvö viðskiptasvæðl
er enginn efi á þvi að skipting
Evrópu í slík svæði hefur oft
hinar furðulegustu afleiðingar.
Stríð Efnahagsbandalagsland-
anna um kjúklingamarkaðinn í
Sviss er glöggt dæmi um þetta.
Bandaríkjamenn höfðu lengi selt
verulegt magn kjúklinga tU Sviss
og það höfðu Danir einnig gert.
Þá brá svo við að Efnahags-
bandalagið komst að niðurstöðu
um sameiginlega stefnu í land-
búnaðarmálum, sem m. a. hafði
það í för með sér að útflutningur
á umframframleiðslu landbúnað-
arvara var greiddur mjög mikið
niður. Á örstuttum tíma tókst
EBE-löndunum í krafti uppbót- -
anna að ná undir sig kjúklinga-
markaðnum í Sviss. Þegar
Bandarikjamenn sáu hvað var að
gerast ákváðu þeir að greiða líka
uppbætur vegna útflutnings
kjúklinga til Sviss með þeim ár-
angri, að þeir eru nú óðum að
ná markaðnum til sín á ný.
Danir eru hins vegar milli
tveggja elda og leita aðstoðar
hjá samstarfsaðilum sinum f
EFTA. Þetta dæmi sýnir glögg-
lega að starf viðskiptasvæðanna
leiðir stundum út í öfgar, þótt
neytendur i Sviss njóti auðvitað
góðs af.
Fyrir okkur fslendinga, sem
fiskveiðiþjóð hlýtur það hins
vegar að vera nokkuð áhyggju- ,
efni, að kjúklingaframleiðslan í
heiminum vex mjög ört og þessi
matvara verður æ harfflari keppi-
nautur fisksins, sem ódýr mat-
vara. Sums staðar í Þýzkalandi
munu t. d. kjúklingar veria ódýr-
ari matur en fislkur og það segir
sína sögu að einn stærsti út- |
gerðarhringur Bretlands er að
draga saman segiin í fiskveiðum j
og fiskvinnslu en leggur þess í .
stað meffináherzlu á framleiðsln j
VúíVlinfa.