Morgunblaðið - 07.12.1968, Qupperneq 23

MORGUNÐLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 7. DES. 1»68 23
Sfixtíu ára:
Ragnar Guömunds
son — skipstjóri
„Víða liggja vegamót“ segir
máltsekið, og ekki hefur hrað'i nú
tímans dregið úr sannleiksgiidi
þeirra orða.
Halda hefði mátt, að maður,
sem var sveitungi minn fyrstu 5
ár ævi minnar, en hélt þé einn
BÍns liðs útó heiminn 16 ára gam-
aU, lenti þann veg veraldar, að
ekki kæmi að þeirri stundu, a'ð
mér, sem afdalabarni dytti 1 hug
að taka penna mér í hönd til að
senda honum kveðju á þeim tíma
mótum ævi hans er léttasta skeið
ið er að baki en framimdan tím-
inn, sem horft er tii baka til
'hins liðna, og mann að sumu leyti
að lifa æivi sína aiftur. Þegar stór-
átökunum er tokið og flestir hafa
fundið knerri sinum höfn.
Þessi vinur minn er Ragnar
Guðmundsson fyrrverandi skip-
stjóri til heimilis að Hofteigi 26
í Reykjavík.
Það er honum sjálfum að
kenna, að már kemur til hugar
að tylla nafni hans á blað. Hann
hefur, eftir að við urðum sveit-
ungar í annað sinn, sýnt mér og
heimili mínu þá viniáttu, sem á
engu fær öðru staðið en þörf
hans til að láta gott af sér leiða.
Því á engan máta hefi ég til
þakkarskuldar unnið við hann.
í heiminn var Ragnar borinn
í Félagsbaíkaríinu á ísafirði 7.
des. 1908. Foreldrar hans voru
hjónin Hólmfríður Jónsdóttir,
Þorkelssonar pósts á Isafirði. Ætt
ir hennar má finna í bðkinni um
ættir Síðupresta. Maður hennar
var Guðmundur Þorkeisson sjó-
maður á ísafirði, Arnasonar í
Lambadal í Dýrafirði.
7 ára gamall fluttist Ragnar
með foreldrum sínum til Reykja-
víbur, en dvölin þar varð ekki
'llöng í það sinn, eða 2 ár. Þá leyst
ist heiimili foreldra hans upp
vegna veikinda föður hans.
Ragnar var þá tekinn í fóstur
að Neðri-Hjarðarda! í Dýrafirði
næstu 8 árin. Þaðan fer hann svo
á 17. áiri aftur tii Reykjavíkur,
— að vinna fyrir sér — eins og
það var orðað þá. Ekki var þá á
menntuninmi að byggja til hjálp
ar í atvinnuileitinni.
Þrír mánuðir var forkennslan
samanlögð sem hann hafði notið,
umfram fermingarundirbúning-
irm, en hans naut hann hjá hin-
um mikla fræðara, séra Sig-
tryggi Guðlaugssyni að Núpi,
þótti hann ékki mangmáll um-
fíram þáð, sem máli skiptL En,
mér var sagt að hann hefði löngu
seinna spurt systur Ragnars, sem
iþá stundaði nám í Núpsskóla
hvað hefði orðið um Ragnar,
hvort hann hefði gengið mennta-
brautina. En hún svaraði að efni
og ástæður hefðu ekki leyft það.
— „Æ það var mikill skaði,“
sagði prestur, „því engan hef ég
búið undir fermingu, sem tekið
hefur honum fram að skarpleik."
Allir sem tii þekkja myndu
segja að slík viðurkenming af
munni séra Sigtryggs væri ekki
út í bláimn sögð.
En eims og margra bama þeirra
tóma, iá honium aðstaðan ekki á
lausu til eflingar andahs um-
fram lífsins skóla. Það var sjór-
inn hinn „strangi hirðir“ er Ragn
ar lagði leið sína til, og sú varð
raunin að þar var ekki um smá
könnunarferð að ræða því hart
nær 40 ár glímdi hann við þann
volduga konunig og var alian
þann tíma mjög farsæll í þeirri
viðureign. 21 ár var Ragnar á
togurum, þar af 16 ár hjá og með
hinum landskunna kappa, Aðal-
steini heitmam Pádssyni skip-
stjóra, betri stjómanda og sterk-
ari persónuleika segist Ragnar
aldrei hafa verið með á sjónum.
32ja ára innritaðist Raignar í
sjómannaskólann og lauk þaðan
prófi úr fiskknaimadeild. Hlaut
hann þá næst hæstu einkunn af
þeim árgangi, þótti það vel af
sér vikið þar sem undirbúning
hafði hann engan fengfð, utan
það er fyrr greinir. Bnda eru það
fleiri en séra Sigtryggur Gauð-
laugsson, sem hafa fundið að
greind Ragnars Guðmundssonar
nær yfir ærið breitt svið.
Ekki veit ég hvort óg á að gera
þar margar tilvitnanir, kannski
raissskellir hann mig þá. En ég
veit að sönigvinn og Ijðelskiur er
hann með afbrigðum, enda kann
hann einhver ósköp af öllum
mögulegum kveðsfcap og ber
hann gjaman fyrir sig.
Málakunnáttu hefur hann iátið
vaxa inman um sig og þaðan
sprettur hún út, ef ihamn þarf á
að halda og segja kunnugir að
það líkist annarlegum máta, þar
sem skólalærdóm sé ekki fyr-
ir að fara nema að litfliu leyti.
Það er á fleiri sviðum sem
Ragnar er vel heima, hann er
víðlesinn, og svo virðist sem alit
sitji eftir í höfðinu á honum.
Sænskur lýðháskólastjóri varð
eitt siinn á vegi hans, og löbbuðu
þeir um á Þingvölilum nokkra
sitund og áttu tal saman. Skóla-
stjórinn sagði frá þessum funidi
þeirra síðar, taldi hann þá áð það
hefði boomið sér mjög á óvart að
sjémaður á íslandi sem engrar
æðri memntunar hefði gæti verið
svo vel að sér um alla hluti.
Hann drægi í efa að slíikan manin
væri að firnna í Sviþjóð.
Ekki er meinimg mín að gera
hér einhver meginskil á mannin-
um Ragnari Guðmundssyni.
Hann hefur hlotið bæði súrt og
sætt um dagana. Veganesti hans
útí heiminn af þessum verald-
lega heimi var ekkert. En hraust
an líkama og vinnufúsar hendur
hlaut hann í vöggugjöf. Hann
naut ekki lefðsa.gnar foreldra
sinna í bernsku. En hann komst
til manns af eigin rammleik.
Eignaðist sitt eigið skip og stjóm
aði því og annaðist rekstur iþess,
unz hann missti heilsuna árið
1962.
Þá hafði fyrir 10 árum verið
tekið 80% af maga hans, en svo
annað lunjað.
Oft hefur Ragnar eflaust þurft
að skyrpa móti skruggunni um
sína daga, enda gerir hann það
enn og lætur ekki svo glatt und-
an. Segja mætti mér að hann
færi sína hinztu ferð með ver-
aldarskóna á fótunum, hann má
áreiðanlega ekki vera áð því að
taka þá af sér.
En þó sjórinn væri hans vett-
vamgur er ekki svo að skilja að
hann hafi ekki stöku sinmum
komið á þurrt land.
Hann er maður þríkvæntiur og
á 5 böm sem öll eru komin vel
til manns. Hann hefur slitið sam
vistum við tvær þær fynri konur
símar.
Hann er nú kvæntur Jóhönnu
Sigurjónsdóttur frá Granda í
Dýrafirði. Var hún ekkja eftir
bróður Ragnars, Jens, er lézt á
Þingeyri 1954.
Einn son áttu þau Jens og Jó-
hamma, er var ófæddur er faðir
hans lézt. Ragnar gengur homum
nú í föðurstað og unnir honum
sem sínum eigin börmum. Eitt af
þvi sem lýsir innri manni Ragn-
ars vel — sem hann þó flikar
ekki að jafnaði að mínum dómi,
— er það, hváð hann er barngóð-
ur.
Vil ég hér sérstaklega senda
honum hamingjuósk og þakklæti
frá 2ja ára dóttur minni sem
óspart hefur notið vináttu hans.
Þeim forlögum Ragnars að hafa
skipt um konur á ævinni hefi ég
eiginlega fundið þann stað að
sóiarstrengir hans hafi verið svo
margir frá upphafi hans vega, að
honum hafi alls efeki dugað mimni
ásláttur til að ná hljómi úr þeim
öilum.
Nú þegar Ragnar vinur minn
er 60 ára veit ég að hann hefur
öðlast fulla yfirsýn yfir lífið og
tilveruna. Og þó hann bregði nú
stöku sinnum fyrir sig beizkju-
blöndnu hjali svo jafnvel þjóti í
skjánum, gerir hanm það ekki
til að vamþakka skapara sinum.
Hann veit -að hans handleiðslu
hefur hann notið gegnum brot-
sjóana.
En það hefur alla ævina geisi-
að um Ragnar í margskonar skiln
ini og ég gæti trúað áð nú þegar
hann er kominn í logn og Iheimur
inn hefur stöðvað sína storma,
þurfi hann að upphefja raust
sína svona til að vita hvort hann
gseti ekki enm staðið í stafni og
bent til „stjórn“ eða „hlés“ á
víxl.
Ragnar veit að lífið gaf honum
mifcið þó hann eins og svo marg-
ir urðu að gjalda síns tíma, og
finna sérstafclega að sinni and-
legu orku, var þröngur stakkur
sniðinn.
En það er allri fjölskyldu hans
og vinum mikfð gleðiefni að nú
á þessum tímamótum, þegar
hann flytur inn til upphafs efri
áranna, þá á hann yndislegt heim
ili, virkilegt skjól, þar sem fóm-
fúsar hendur konu hams bíða
reiðubúnar til að veita honum
hverja þá aðhlynningu er hún
er megnug að veita honum.
Þessi orð mín eru í dag til-
eihkuð Ragnari sem acfmælis-
bami með innilegri ósk um að
á komandi tíma verði bjart um
hann og heimili hams, sem ég á
svo margt gott að þakka.
Hann er kominn af hafi — að
vísu sviptur miiklu líkam/legu
þreki — en mætti ég biðja hann
samt áð muna að það andlega
megnar mikils til varðveizlu á
himu, og ég veit að haldist það
líkamlega og andlega í hendur,
á hann enn margra góðra daga
von, og uppfylling bjartra vona,
sem svo oft á ævi hans hefur
kannski litið út að aldrei myndti
rætast, þær eiga sér í dag mikla
fyllinigu, þvi gott heimiii skapar
undirstöðu til alls þess bezta sem
í hverjum manni býr. 1 griðlamdi
njóti sín allir hæfileikar. Það
liggja oft undarlegir vegir þang-
að. En Ragnar þú hefur fundið
það. Innilega til hamingju og
njóttu þess til æviloka.
Alúðarþakkir fyrir einlæga vin
áttu.
J. J.
Kvenfélagið HRINCURINN
Jólakaffi HRINGSINS verður að HÓTEL BORG sunnudaginn 8. des. 1968 og hefst
kl. 3. JóLasvuntur og amnar smá-jólavamingur verður seldur á staðnum.
Komið og styrkið gott málefni. Fjáröflunarnefndin.
Ódýrt — Ódýrt
Niðursoðnir ávextir jarðarber, 49.70 kílódós. 27.40 hálfdós. Ananas-
mauk 20.50 hálfdós, kökuduft 27,90 pakkinn, ísduft í pökkum.
ódýrt kakó, enskt tekex 15.55 pakkinn. Ódýrt Santos-kaffi, 32.50 pk.
MATVÖRUMIÐST ÖÐIN
Laugalæk 2 — Sími 35325.
á horni Laugalækjar og Rauðalækjar.

'í %J
'////////
/y//YY//
Véladeild S.Í.S. vill benda heiðruðum við-
skiptavinum á að smásala á Opel vara-
hlutum í Ármúla 3 er nú flutt í nýja vara-
hlutaverzlun OPELBÚÐINA s.f. á ný-
býlavegi 10 í Kópavogi. Sími 42325.
Á sama stað er fullkomin viðgerðarþjón-
usta á OPELVERKSTÆÐINU hjá Pétri
Maack Þorsteinssyni, og væntum vér þess
að af þessu verði mikið hagræði fyrir við-
skiptavini.
Véladeil'd S.f.S. mun á næstunni opna
veglegan sýningarsal fyrir nýja og notaða
bíla að Ármúla 3, og býður nú sem fyrr
nýjustu árgerðina af mörgum tegundum
OPEL-bifreiða til afgreiðslu með stuttum
fyrirvara.
ALlar nánari upplýsingar veittar fúslega.
SAMBAND ÍSL. SAMVINNUFÉLAGA
i immm ármúla 3. sím 1
OPIÐ ALLA LAUGARDAGA TIL KLUKKAN 6
NÝTT - 0C S0NN8DAGA KL 10—6 - HTTT
KJÖTBÚe SUDURVERS
á homi Kringlumýrarbrautar, Hamrahlíðar og Stigahlíðar.