Morgunblaðið - 15.12.1968, Blaðsíða 3
MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 15. DESEMBER 1968
Dr. Sigurbjörn Einarsson, biskup:
JÚLAFASTA
„Jóhannes í böndum" stendur í al-
manakinu við daginn í dag og svo er
vísað til 11. kapitulans hjá Matteusi, en
þar er guðspjall dagsins (2.-10. vers).
I>ú kannast við þennan Jóhannes.
Hann er nefndur „skírari“. Það viður-
nefndi féksk hann af því, að hann vildi
búa menn urndir komu Krists og skírði
þá, sem 'langaði tíl þess að vera vel
viðbúnir, þegar hann kæmi. Skírnin
itáknaði það, að þeir tóku nýjia lífs-
stefnu.
Jóhannes kenndi líka. Inntakið í kenn-
ingu hans var þetta: Sá leiðtogi og lausn
ari, sem Guð hefur lofað að senda í
heiminn, er kominn og mun sernn hefja
merki ríkis síns. Bú þig undir að mæta
honum. Þú getur ekki orðið þegn hans
nema þú segir skilið við þær hugðir
þínar, hneiigðir og verk, sem hafa fl-ekk-
að þig, lýtit þig og sýkt. Þú getur ekki
játast honum og fylgzt með honum inn í
ríki birtunnar neima þú viðurkennir
myrkrið í sálu þinni og afneitir því.
Jóhannes flutti harða kenningu.
Hann vítti hálfvelgju og hræsni. Hanrn
átaldi óheiðarleik í viðskiptum, fégræðgí
óhóf og lauslæti. Og gerði sér engan
mannamiun. Hann var of frjáls í trú
sinni ti'l þess að þegja, þegar voldugir
menn frömdu óhæfu, of víðsýnn til þess
að loka augum, þegar boðorð Guðs
voru þverbrotin. Hann sagði sjálfum
kónginum harkalega til syndanna.
Þess vegna var hann látinn í bönd.
Kóngurinn, Heródes, stakk honum í
steininn. Og allir heldri menm lands-
ins voru ánægðir með þá ráðstöfun.
Á jólaföstunni minnir kirkjan á Jó-
hannes. Hvaða erindi á hanm, inn í alla
ösina, sem færist í aukana frá degi til
dags eftir því, sem nær dregur jól-
um? Hann hefur engan jólasvip, er tæp-
lega í „jólaskapi". Hann er ekkert lík-
legur til þess að örva viðskiptin, sem
virðast helzta þjóðfélagsnauðsyn þeinr-
ar hátíðar, sem í hönd fer. Og hann
er ekkert punt imnan uim götuskraut,
auglýsingar og jólasveina. Jóhannes er
í böndum. Svo vildi Heródes hafa það.
En vér?
Guðs orð verður ekki fjötrað, ekki
lagt í bönd. Sannleikurinn verður ekki
grafinn í svartholi. Hvað sem allir Heró
desar segja og þeirra drottningar, þá
talar Guð. Talar áfram, þótt vottar hans
séu fangelsaðir, hálshöggnir, krossf^st-
ir. Hann er ekki í böndum. Þess vegna
minnir hann á Jóhannes í dag.
Hvað ætlar hann sér með því?
Jóhannes var sendur til þess að greiða
Kristi veg. Hann segir í dag: Jó'lin eru
ekki umstang, vafstur, gjafafargan.
Þau eru endurtekin boð um það, að
jörðinni er frelsari fæddur, konungur
kærleikans er kominm í heiminin, ríki
hans er hér. Viltu gangast undir áhrif
hans, verða þegn hans, fylgja honum?
Viltu verða þáttakandi í baráttu hins
góða undir forustu hans?
Viltu veita honum tækifæri til þess að
losa um þau bönd, sem þú ert í, fjötr-
ana sem vani, tízka, gáleysi, undamláts-
semi við sjálfan þig hafa komið á þig?
Viltu láta bjarmamn úr heiimi hans kom-
ast að þér, hina leysandi lífsorku úr
veröld hans ná tökum á þér?
Þetta getur ekki gerzt, ef þú viQt
ekki endurskoða iíf þitt. Ef þú vilt ekki
kannast við, að lífsstefna þín og lifs-
hættir hingað til þurfi að leiðréttast
Ef hvergi er neitt athugavert við sam-
band þitt við aðra menira, við viðhorf
þitt til lífsgæða og lífsverðmæta. Ef
þú vilt ekiki leyfa Guði að hreinsa
til hið innra með þér.
Aðventam heitir líka jólafasta. Það er
af því, að endunmat og yfirbót eru nauð-
synlegur undirbúningur umdir jólin, ef
þau eiga að geta komið erindi símu
fram. Þess vegna er minnt á Jóhannes.
Og hann bendir á Krist. Pái orð alvör-
runnar að komast að þér, þá og því
aðeins nær orð gleðinnar til þín, boð-
skapur jólanna, hinn mikli fögnuður
lífsins:
Yðujr er frelsari fæddur.
Sigurbjöm Einarsson.
„Oröstír og auöur"-fyrsta
skáldsaga Gunnars Dal
Jafnframt fyrsta bókin í nýjum
skáldsagnaflokki Skarðs h.t.
BÓKAFORLAGIÐ Skarð hef-
ur gefið út skáldsöguna „Orð-
stdr og auður“ eftir Gunnar
Dal. Bókin er fyrsta skáld-
saga Gunnars og jafnframt
hin fyrsta í bókaflokki, sem
Skarð mun gefa út og nefnist
.,Nýjar skáldsögur 1968-1918."
Er ætlunin að ein skáldsaga
komi út á ári í bókaflokkn-
um, skrifaðar af íslenzkum
rithöfundum, sem velja sér
yrkisefni úr samtíð sinni.
„Orðstir og auður“ er 264
blaðsíður að stærð, prentuð í
Prenthúsi Hafsteins Guð-
mundssonar. Útgáfa og frá-
gangur bókarinnar er frábær.
Káputeikning er eftir Atla
Má.
Morgunblaðið átti í gær
stutt viðtal við höfundinn,
Gunnar Dal, um skáldsögu
hans og ritstörf. Gunnar
sagði:
— Orðstír og auður er
skáldsaga, sem ég hef verið
að skrifa tvö undanfarin ár.
stuðzt við neinar fyrirmyndir.
Nesið og Fellið er ekki til,
hvorki í Reykjavík né ná-
grenni hennar og atburðirnir,
sem s-agt er frá í sögunni hafa
aldrei gerzt. — Þar með er
ekki sagt, að þeir þurfi nauð-
synlega að vera ósannir.
— Síðustu bækur minar
komu út fyrir tveimur árum.
Það voru tvö heimspekirit,
annað m Plato en hitt um
Aristoteles, en alls hef ég
skrifað og sent frá mér 11
bækur um heimspeki.
— Fyrsta bókin mín var
ljóðabókin Vera, sem kom út
árið 1959. Frumsamdar ljóða-
bækur mínar eru orðnar fjór-
ar og auk þess hef ég sent
frá mér
bækur.
tvær þýddar ljóða-
— Þótt einkennilegt kunni
að virðast, þá hef ég ætlað
mér að skrifa skáldsögu frá
því ég var unglingur. Þá strax
setti ég mér eins konar lífs-
áætlun — skipti rithöfundar-
ferli mínum í þrennt, heim-
í þessari skáldsögu er ekki
spekibækur, sem eiga að ná
yfir alla sögu heimspekinnar
.... '
Gunnar Dal
frá byrjun og til okkar dags,
þá ljóðabækur og loks skáld-
sögur. Og nú er ég byrjaður'
á að skrifa þær.
— Ég er raunverulega bú-
inn að semja sögu heimspek-
innar til okkar dags en hins
vegar er síðasti hluti verksins
óprentaður enniþá.
Powell bannao ao
halda fyrirlestur
— Öttast að fyrirhugaður fundur hans
með brezkum hermönnum í Vestur-
Þýzkalandi gæti
Thetford, Englandi, 14. des.
NTB-AP.
ENOCH Powell, umdeildastt
stjórnmálamaður Breta, sagði í
gær að sér hefði verið bannað
að halda ræðu á fundi með brezk
um hermönnum í Vestur-Þýzka-
landi með samþykki brezku
stjómarinnar. „Ef þaggað er nið
ur í einum manni er hægt að
þagga niður í öðrum, og það verð
ur gert. Ef skortur á umburðar-
lyndi hlýtur opinbert samþykki
og stuðning í einu máli fær það
slíkan stuðning í öðrum málum,“
sagði Poweil á opinberum fundi.
Powell kvaðst hafa áhyggjur
af vaxandi skorti á umburðax-
lyndi og vaxandi otfbeldishneigð,
tveimur mainum, sem þyrtfitu
ekki að vera skyld, en virtust
samtvinnuð og njóta gagnkvæms
stuðnings. Tilraunir væru gerðar
til að múlbinda ,þá, sem kæmu
fram með skoðanir, sem af sum-
um væru taldar ósæmilegar, og
þetta væri nýtt fyrirbæri. Hann
sagði að slítet fólk léti óátalið
og styddi jafnvel að túlkendur
þessara skoðana væru múlbundn
ir og svívirtir.
RÉÐST Á HEALEY
Powell, sem vateið hefur mikla
deilur vegna skoðana sinna á
valdið misskilningi
innfluitningi þeldöitóks fóltos til
Bretlands, tovaðst hafa ætlað að
halda fyrinlestur fyrir hermenn
úr 4. herfylki brezka Rínarhers-
ins í Herford í Vestur-Þýzkalandi
í febrúar um „Bretland á áttunda
áratug 20. aldar“, en yfirmaður
herfylkisins, Erskine Crum, hefði
dregið til baka boð, sem honurn
var sent um að halda þennan
fyrirlestur. Þann dag hatfði Po-
well komið af stað nýjium deil-
um með tillögu sinni um, áð
1.250.000 þeldökkir ibúar Bret-
lands yrðu fluttir til heimalanda
sirrna, ef þeir óskuðu þess.
Powell sagði, að Dends Healey
landbúnaðarráðherra hefði stutt
þesisa tilraun til að þagga niður »
í sér. 1 bréfi, sem Crum hershöfð
ingi sendi Powell til þess að
skýra honum frá því að fyrir-
lestrinum væri aflýst, visaði
hann til síðustu ræðu Powells og
sagði að valdið gæti missikiln-
ingi, ef Powell talaði við her-
mennina. Seinna skxifaði Healey
Powell og sagði honum, að þótt
þetta væri persónuleg átovörðun
Crums hershötfðingja, nyti hann
fulls stuðnings landvamarráð-
herrans eins og málum væri hátt
að. Poweil sagði, að hann hefði
verið beittur misrétti í þessu
málL
FERÐASKRIFSTOFA
■WJ RfKISIIVSI
HVILDARFERÐIR I
VETRARSKAMMDEGINU
Njótið hvíldar og hressingar á fyrsta flokks hóteli
í fögru umhverfi. Fljúgið til Homafjarðar með
Fokker Friendship flugvélum Flugfélags íslands,
gistið á Hótel Höfn, nýtízku hóteli, sem býður full-
komna þjónustu, fyrsta flokks veitingar, góð her-
hergi með baði, þægilegar setustofur ásamt gufu-
baðsstofu.
HVÍLDARFERÐ TIL HORNAFJARÐAR. —
TILVALIN JÓLA- EÐA AFMÆLISGJÖF.
VERÐ ADF.INS kr. 6.750.00
tvo gesti).
VERÐ AÐEINS kr. 8.250.00
tvo gesti).
(2 sólarhringar fyrir
(3 sólarhringar fyrir
ALLT INNIFALBE).
LÆKJARGÖTU 3, REYKJAVÍK, SfMI 11540
RÉÐST A STÚDENTA
t ræðu sinni í dag veittist
Powell einnig að stúdentum og
kalláði kröfur þeirra um aðild
að stjómium háskóla fásiranu.
Hann sagði, að reka ætti um
stundarsakir eða fyrir fullt og
allt þá stúdenta, sem trufluðu
með mótmælaaðgerðum aka-
demískan anda og aga.
Powell, sem er fyrrverandi ráð
herra og prófessor, var hershofð-
ingi í síðari heimsstyrjöldinni. •
Sýnir n Akrnnesi
í GÆR var opnuð í Röst á Akra-
nesi sýning á verkum Magnúsar
Á. Árnasonar listamanns. Á sýn-
ingu þessari eru 29 málverk og
eru þau öll til sölu. Sýninguna
annast Vífill Magnússon, sonur
listamannsins, og Hliðskjálf. Sýn
ingunni lýkur í kvöld klukkan
22:00.
4
I