Morgunblaðið - 20.12.1968, Blaðsíða 10

10
MORGUNBLAÐIÐ, FÖSTUDAGUR 20. DESEMBER 1968
Rœft við sjómenn nýkomna frá Norðursjó:
„Verðum að nvta síldina betur“

—„Ekki annúð að gera en elta síldina hvert sem hún ter4
SÍÐUSTU daga hafa síldveiði-
skipin íslenzku verið að koma
heim frá Norðursjó og mörg
skip eru á leiðinni. Við hittum
að máli nokkra sjómenn, sem
eru nýkomnir heim og spjöll-
uðum við þá um úthaldið á
Norðursjó og síldveiðar al-
mennt.
J»að var misjafnt í sjómönn-
unum hljóðið eins og gengur
og gerist, en þeir voru mjög
uggandi yfir hlut sinum og
f járhagsafkomu ef hert yrði að
þeim. Einnig létu þeir í ljós
þá skoðun sína að framvegis
þyrfti að nýta betur þann afla,
en gert hefði verið undanfar-
in ár og leggja meiri áherzlu
á söltun sildar, frystingu eða
eitthvað annan en bræðslu,
sem í raun ætti aðeins rétt á
sér þegar um landburð af síld
væri að ræða.
Fara viðtölin hér á eftir:
Um borð í Örfirisey hittum
við að máli Gísla Skúlason
stýrimann og spjölluðum við
hann um veiðarnar á Norður-
sjó.
— Hvað eruð þið búnir að
vera lengi á Norðursjó?
— Við erum búnir að vera
frá 20. október, en þá höfðum
við verið bæði fyrir norðan og
austan land og það hafði verið
mjög lélegt.
Við fengum aðeins tvo góða
túra austur af Jan Mayen eða
alls um 500 tonn í salt að mestu
leyti.
— Hvemig gekk hjá ykkur?
— !>að gekk svona sæmilega
miðað við heildina. Við seldum
t.d. þrisvar sinnum í Vestur-
Þýzkalandi. Fyrsta salan var
29. október, en þá seldum við
157 tonn í bræðslu fyrir tæp
16 þús. mörk og 22 tonn í
vinnslu fyrir rúm 10 þús.
mörk. Önnur salan var í Brem
enhaven 9. nóvember, en þá
seldum við 92 tonn í bræðslu
fyrir rúm 9 þús. mörk og tæp
32 tonn í vinnslu fyrir rúm
16 þús. mörk. Þriðja salan var
svo í Cuxhaven, en þar seld-
um við 39 tonn fyrir tæp 17
þús. mörk.
Síðan lönduðum við bæði í
Fuglafirði í Færeyjum, Leir-
vík á Hjaltlandseyjum og í
Bergen í Noregi.
Þetta er hagstæðari útkoma
fyrir okkur eftir nýju gengis-
skráninguna, það er að segja
ef hluturinn verður ekki skert
ur með efnahagsráðstöfunum,
en við vonum fastlega að svo
verði ekki. Við teljum að við
séum búnir að taka það mikið
á okkur að við megum ekki við
meiru.. Það er ekki nóg að
sjómenn hafi þurft að skilja
fjölskyldur sínar eftir lang-
dvölum heldur hafa þeir oft
ekki vitað hvort að fjölskyld-
urnar hefðu nóg til hnifs og
skeiðar.
— Hvernig hefur tíðin ver-
ið?
— Það er víst búin að vera
fremur góð tíð þarna eftir því
sem kunnugir segja miðað við
undanfarin ár.
Það virðist vera töluvert
mikið magn þarna af síld, sér-
staklega í byrjun nóvember.
Síðan var farið að finnast
tninna, síldin dreifðari og
minni veiði. fslenzki flotinn
fylgist nokkuð að, sérstaklega
til að byrja með, þegar veið-
arnar voru aðallega um 60 sjó
mílur suðaustur af Hjaltlands-
eyjum. Síðar færðist veiði-
svæðið svo suður á bóginn og
flotinn varð meira dreifður eft
ir það.
— Hvað um andúðina á lönd
un í Noregi?
— Við heyrðum að það
hefði borið á andúð vegna lönd
unar íslenzku skipanna í Nor-
egi, en andúðin kom aðeins
fram í skrifum nokkurra skip
stjóra, sem vitnuðu í það að
þeir hefðu fyrr á árum þurft
að sigla yfir hafið frá miðun-
um við Island og til Noregs í
hættulegum veðrum með mik
inn farm vegna þess að þeir
fengu ekki að landa á íslandi.
Ugglaust hefur það alveg
eins verið hagur Norðmanna
nú eins og okkar að við lönd-
uðum þar.
Við fáum ekki að landa í
Noregi nema þar sem vantar
hráefni og alveg eins finnst
mér að þeir eigi að fá að landa
hér með sömu skilmálum.
— Hvar komuð þið nyrst til
hafnar í Noregi?
— Við komum nyrst til hafn
ar í Vadsö ásamt Hörpu og
nýta hann betur, t.d. með auk-
inni söltun.
— Hvenær verður svo leyst
aftur?
— Það er allt óákveðið með
hvað við gerum næst, en alla-
vega verður bundið fram yfir
áramót.
★
REYKJABORGIN kom heim á
þriðjudag, en hún var einna
fyrst til að hefja veiðar í Norð
ursjó af íslenzku skipunum.
Höfðu skipverjar á Reykjaborg
verið í rétta tvo mánuði að
heiman, þegar þeir komu loks
til hafnar. Skipstjórinn á
Reykjaborginni er Haraldur
Ágústsson, og ræddum við
stuttlega við hann um útkom-
una.
— Veiðin var æði misjöfn,
sagði Haraldur — alveg frá lé
legu og upp í gott, en ef á
heildina er litið erum við all-
ánægðir með útkomuna. í það
heila höfum við fengið um 700
tonn.
— Selduð við aðallega í
Þýzkalandi.?
— Já, við settum síldina í
kassa, og sigldum yfirleitt með
hana til Þýzkalands, og eins
— Hvað gerist svo eftir ára-
mótin?
— Um það er ómögulegt að
segja nú — menn eru afskap-
lega óráðnir ennþá. Við erum
orðnir vondaufir um að síldin
fyrir austan þétti sig áður en
hún heldur aftur í haf út, og
þá er ekki mikið fyrir okkur
að gera. Trúlegt þykir mér, að
einhverjir muni fara aftur suð
Arni Logi Sigurbjörnsson
til Peterhead i Skotlandi. Við
fengum þar yfirleitt sæmilegar
sölur.
— Hvernig var síldin þarna
í Norðursjónum?
— Hún var afskaplega mis-
jöfn, alveg frá þessu smárulli
upp í góða síld, en Þjóðverj-
arnir vinna úr þessu ýmislegt,
— flaka hana eða reykja og
sjóða hana niður.
Sigurður Brynjólfsson
ur eftir og halda þessum veið-
um áfram, en það verða varla
jafnmargir og voru núna.
— Það sem skiptir kannski
mestu máli í sambandi við þess
ar veiðar í Norðursjónum,
sagði Haraldur að endingu, er
reynsla sú, sem íslenzkir síld-
arsjómenn hafa þarna öðlazt
Ég er ekki í nokkrum vafa um,
að þessar veiðar séu framtíð-
in, haldi síldin áfram að bregð
ast hér við land. Þá er ekki um
annað fyrir okkur að gera en
að elta hana hvert sem hún
fer.
★
YNGSTI skipverjinn á Örfiris-
eynni RE heitir Árni Logi Sig-
urbjörnsson, 16 ára að aldri.
Hann er búsettur á Húsavík,
eins og flestir af áhöfn skips-
ins, og þetta er fyrsta síldar-
vertíðin, sem hann er á. Við
spurðum, hvort hann væri
sæmilega ánægður með útkom
una á vertíðinni.
— Já, svaraði hann. — Þess
ar veiðar í Norðursjónum hafa
alveg bjargað síldveiðunum
fyrir okkur. Við hefðum lítið
haft upp úr okkur, hefðum við
haldið okkur hér heima.
Gísli Skúlason
Haraldur Ágústsson
þar höfðu íslenzk skip aldrei
komið áður. Þetta þótti ný-
næmi og blöðin birtu myndir
af íslenzku skipunum á forsíð-
um daginn eftir eð við komum
til hafnar og tóku það skýrt
fram að þessa dagana væri töl
uð fornnorska á götum bæjar-
ins. Harpa landaði tæpum 80
tonnum í bræðslu í þessum 4
þúsund manna bæ.
— Telur þú að síldveiðarn-
ar muni breytast í náinni fram
tíð?
— Það verður að koma til
mikil breyting á vinnsluhátt-
um síldarinnar og hráefnisöfl-
un. Við verðum augsýnilega að
búa okkur undir minni afla,
en leggja meiri áherzlu á að
Guðmundur Gunnarsson
— Hvenær fóruð þið á mið-
in í Norðursjó?
— Við byrjuðum, eins og
aðrir, fyrir austan, en fórum
suður á bóginn um miðjan nóv
ember. Þar gekk okkur allvel
og lönduðum við aðallega í
Þýzkalandi, en einnig á Hjalt
landi, í Færeyjum og í Björg-
vin í Noregi fyrir ca. hálfum
mánuði.
ur?
— Fenguð þið sæmilegar söl
ur?
>— Já, ég held það megi
segja. Síðast þegar við lönduð
um í Þýzkalandi seldum við
40 tonn fyrir 17 þúsund mörk,
sem er 10 krónur á kíló að með
altali.
— Voru íslenzku skipin ekki
stór hluti veiðiflotans á Norð-
ursjó?
— Jú, þegar mest var gæti
ég trúað, að þau hafi verið um
helmingur flotans. En síðustu
dagana fækkaði þeim mjög, og
þá voru Rússarnir orðnir í
miklum meirihluta.
— Ætlar þú að vera áfram
á Örfiriseynni eftir áramót?
— Já, ég býst við því. Ann
ars er mjög óráðið hvað við
gerum eftir áramótin. Það
stóð til að við færum á síld-
veiðar við Ameríku, en nú held
ég að.hætt hafi verið við það,
vegna þess hve Erninum hefur
gengið þar illa.
★
Sjómennirnir eru misjafn-
lega ánægðir með veiðarnar
í Norðursjó, og mjög dauft
hljóðið í sumum.
— Þetta gekk engan veg-
inn ,sagði til að mynda Sig-
urður H. Brynjóllfsson, skip-
stjóri á Akurey, — það var
lítið að hafa þarna. Við er-
um búnir að fá um 1000 tonn
frá því 15. desemíber, en á
Norðursjóinn fórum við um
miðjan nóvember. Við lönduð
um tvisvar í Þýzkalandi, þrisv
Framhald á bls. 23
Síldarflotinn á síldarmiðunum í dauðum sjó.
(Ljósm. Mbl. Sigurg. Jónasson)