Morgunblaðið - 31.12.1968, Blaðsíða 7

MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 31. DESEMBER 1968
7
I tilefni þess, aS nú er síðasti
dagur ársins, skulum við bregða
svolítið á leik og spjalla um
fugla og önnur dýr merkurinn-
ar, en mér er sagt af frómum
mönnum, að fuglar loftsins séu
mun skemmtilegTi allajafnan,
en þeir „fuglar" meðal manna,
sem við umgöngumst dags dag
lega.
Við göngum rösklega niður
túnið yfir girðingu, yfir þjóð-
veginn, og gleymum því i þetta
sinn, þegar við krakkarnir föld
um okkur undir ræsinu, og þung
ir bílar óku yfir, — svona rétt

Á þessari mynd sjást margar
bjöllur, m.a. gullsmiöur.
iil að heyra niðinn, heyra ólæt-
in í þeim, þegax þeir óku yfir
ræsið. Sá tími er víst löngu lið-
inn, en ætli það sé samt ekki
satt, að við söknum þeirra tíma,
svona innst inni með okkur?
Og þá erum við komin nið-
ur í Kattagjótu. Við höfum áð-
ur í þessum greinum skýrt frá,
hverju hlutverki hún gegndd í
gamla daga, en ofanvert við
þessa laegð, sem norðanvert hafði
milkið af móhellu tálganlegri,
og við gátum með sjálfskeið-
ung eða dálki, tálgað úr henni
hinar furðulegustu kynjamyndir
— va<r mikil mómýri, þannveg
tílkomin, að vegagerðin hafði
skorið þar ofan af „sniddur" í
vegkanta, og nú var mýrin óð-
um að komast í samt horf aft-
uir, að gróa upp, þakin klóeflt-
ingu og öðruim blautlendisjurt-
um.
Við bræðumir kölluðum mýri
þessa Brasilíu, og sú nafngift
var þannig fengin, að þarna var
svo ríkt skordýralíf að engu
öðm en Brasilíu var til jafnandi
Við fundum þarna gullsmiði
aí jámsmiðaætt, gylltar, fjólu-
bláar og purpuralitar bjöllur.
Við söfnuðum aðallega bjöllum
i þá daga. Þetta var á stríðs-
ámnum, og skordýraprjónar
vom torfengnir, og þessvegna
límdum við tvö eintök af hverri
bjöliu á lítíð pappaspjald, eina
uppíloft, hina hinsegin.
Man ég eftir einmi svartri
bjöllu, við kölluðum hana Hvell.
Ef við létum hana á hvolf á
sléttan pappír, brást það ekki,
að hún fetti sig og bretti og
loks með snöggu átaki hoppaði
hún 15 falda hæð sína i loft
upp, og kom niður á iapp-
iraar. Slíkur hástökkvari meðal
manna er sjaldgæfur, sennilega
ekki tiL
Þama í mómýrinni, ofamvert
við Kattagjótu, undu ýmsir mó-
fuglar við það dundur að byggja
hreiður sín.
Það gerðist kvöld eitt, að við
urðum þess valdandi að eyði-
leggja snyTtilegt Hrossagauks-
hreiður. Það er ekki svo gott
að varast þau, þar sem þau
hima í þúfnakollum, velfalin,
a.m.k. finnst Hrossagauknum
það.
Við vomm þaraa á ferð, að
huga að hreiðrum, þvi að hug-
urinn vax aUtaf við það bund-
inn að geta merkt einn og einn
unga fyrir Náttúmgripasafnið.
Verður mér þá ekki það á að
stíga ógætilega á þúfukolL og
því miður steig ég þairna svo
ógætilega niður, að 5 egg lágu
mölbrotin í hreiðrinu. Sjálfsagt
hef ég haft af þessu samvizku-
bit fram eftir degi, en ekki
mátti fást lemgi um það, því að
slys geta alltaf hent.
Mig minnir, að við höfum bætt
fyrir þetta óhapp, með því að
halda áfram niður í mýri, og
fundum þar á faraldsfæti nokkra
Hrossagauksunga, og bmgðum al
úminiummerkjum um fætur
þeirra. Þau em skemmtíleg,
litlu krílin, ungar mófuglanna,
og erfitt að gera upp á milli
þeirra, hverj;r fallegastir eru,
lóuungar, spóaungar, sandlóu-
ungar eða hrossagauksumgar. Lit
brigðin í feldi þeirra, af fjöðr-
um gerður, em ótrúleg.
Ekki get ég svo skilizt við
Hrossagaukinn, mýrarsnípuna,
eða Mýrarspítuna, eins og sumir
kalla þennan lífsglaða fugl,
þenna spádómsfugl, sem íslenzk
þjóðtrú hefur gætt þeirri gáfu
að geta sagt mönnum fyrir fram
í tímamn, eftir þvi úr hvaða
átt menn heyrðu hneggið hans
fyrst á vorim — , að segja ekki
frá því, hvað vitað er um hnegg
ið hans. Fjöldi fólks hélt því
fram lengi vel, að Hrossagauk-
urinn hneggjaði með nefinu, en
engar staðfestar sagnir vom þó
til um, að einhver hefði heyrt
slíkt.
Jafnvel þetta „sitjandi" hnegg
varð einskonar trúaratriði fyrir
suma, og svo leiddu menn þá
einu sinni saman hesta sína á
fundi í 1. kennslustofu Háskól-
ans hjá Hinu íslenzka náttúru
fræðifélagi um þetta hniegg.
Sumir uðm seimt sannfærðir,
en þó held ég, að allir yrðu á
Spóahreiður. Einn unginn er að brjóta sér leið út í góða
loftið.
Hér sjást Hrossagankshjón með unga sína.
einu máli að lokum, að hnegg-
ið myndaðist, þegar hrossagauk
urimn steypti sér niður og syngi
þá þannig í yztu stélfjöðmn-
um hans. Til frekama sann-
indamerkis var öllum fundar-
mönnum boðið út á Atvinnu-
deiid, sem þanna er nærrl Þar
hafði verið komið fyrir tveim
yztu stélfjöðmm af Hrossagauki
í nánd við þyrilviftu (centri-
fugu)
Gg um leið og hún var sett
af stað, heyrðist hið skemmti-
legasta hnegg, þegar vissum
snúningshraða var náð. Jæja,
þetta var nú einskonar útúrdúr,
en ég býst við þvi samt, að
margir hafi gaman af því að
vita þetta.
Ég á aðeims eftir að minnast
á eitt, um leið og ég læt þessu
spjalli lokið 1 þetta sinn, að
áminna íólk, að ganga varlega
tnn varpsvæði fugla á vorin.
Fuglalífið á íslandi er svo fag-
urt, svo einstakt, að helzt mætti
ekki skerða það.
Fuglaskoðun er einhver ódýr-
asta vísindagreinin, og hún gef
ur svo samnarlega þeim gull í
mund, sem iðka hana. Mæli ég
þar af langri reynslu og gleði-
ríkri, og á þá ósk heitasta, að
fleiri mættu í fótspor mín troða.
Allra síðast: „Gleðitegt nýár,
þökk fyrir hið gamla“. — Fr.S.
ÚTI
A
VÍÐAVANGI
Bakkafoss fór frá Vestmanna-
eyjum 27.12. til Lissahon. Brúar-
foss kom til Reykjavíkur 28.12 frá
New York. Dettifoss fór frá Kefla
viik 28.12. tíl Gloucester, Norfolk
og New York. Fjallfoss fór frá Lys
ekil 30.12. til Kungshamn. Gdansk,
Stockholm og Kotka Gullfoss fer
frá Hamborg í dag 31.12. til Kaup
mannahafnar og Reykjavíkur. Lag
arfoss fer frá Grimsby í dag 31.12
tii Rotterdam, Cuxhaven og Ham-
borgar. Mánafoss fór frá Seyðis-
firði 29.12. til London, Hull og
Leith. Reykjafoss fer frá Hamborg
f dag 31.12. til Antwerpen Rotter-
dam og Reykjavíkur. Selfoss er í
Keflavík. Skógafoss kom til Hafn
arfjarðar 29.12. frá Antwerpem.
þaðan til Kjöpmannskjer, Husö.
Kristíansand, Gautaborgar ogKaup
mannahafnar. Askja er í Gufunesi.
Hofsjökull fer frá Raufarhöfn í
dag 31.12 til Akureyrar.
Utan skrifstofutíma eru sikipa-

fréttir lesnar í sjálfvirkum sím-
svana 21466.
Skipaútgerð ríkisins
Esja fer frá Reykjavík 2. jamúar
kl. 17.00 vestur um lamd til lsa-
fjarðar. Herjólfur fór frá Vest-
mamnaeyjum á miðnættí í nótt til
Reykjavíkur. Herðubredð fer frá
Reykjavík 4. janúar austur um land
í hripgferð. Árvakur er i Reykja-
vík.
Skipadeild ÍSÍ.S.
Arnarfell fer í dag frá Rotter-
dam til HuU og Reykjavikur. Jök
ulfell fer væntanlega í dag frá Lon
don tíl Rotterdam. DisafreU fór
27. þ.m. frá Sauðárkróki til Ham
borgar Gdynia og Svendborg. Litla
feU er i Reykjavík. HegafeU fór
i gaer frá Reyðarfirði til Svend-
borg og Rotterdam. Stapafell er í
Reykjavík. MælifeU er 1 Keflavik.
Fiskö er í London.
Hafskip h.f.
Langá fer frá Turku I dag tíl
Gdynia, Kaupmamnahafnar Gauta-
borgax og íslands. Laxá er í Leák-
oes, fer þaðan væntanlega í dag
borgar og íslands. Rangá er í HuflL
Selá kom til Oporto í gær.
*
VÍSUKORN
Ljósakrossinn Laugaraesi,
lýsir frá Drottins húsi.
Láðar til Krists — hvað Uður,
lýðimm adlan um síðir.
G. Ág. '
EINANGRUNARGLER
BOUSSOIS
INSULATING GLASS
Mikll verðlœkkun
ef samið er strax
Stuttur afgreiðslutími
10 ÁRA ABYRGÐ.
Leitið tlboða.
Fyrirliggjandi:
RÚÐUGLER
4-5-6 mm.
Einkaumboð:
HANNES
ÞORSTEIN SSON,
heildverzlun,
Sími 2-44-55.
JÓLASVEINN ÁRSINS 1968