Morgunblaðið - 17.01.1969, Blaðsíða 5

MORG-UNBLAÐIÐ, FÖSTUDAGUR 17. JANÚAR 1969
5
.1
1969- árminnkandi hagvaxtar
ALLT MEÐ
„Árið 1968 var óvenju hag-
stætt í alþjóðaviðskiptum“,
segir í grein í brezka tímarit-
inu „The Economist“ 28. des-
ember sl. „Inn- og útflutning-
ur iðnaðarlandanna jukust um
12% að meðaltali en árið áð-
ur nam sú aukning 51/2%-6%“.
Efnahags- og framfarastofnun
in hefur iátið gera spá fyrir
árið 1969, þar sem talið er, að
meðaltalsaukningin í fyrr-
nefndum greinum verði um
8% en „The Economist“ var-
ar við of mikilli bjartsýni og
telur, að vel geti svo farið, að
meðaltalsaukningin í alþjóða-
viðskiptunum nái ekki 8%
1969 en verði þess í stað jafn-
vel aðeins um 5%.
„The Economist“ segir, að
vafajítið verði 1969 ekki jafn
ánægjulegt ár, hvað hagvöxt
iðnaðarþjóðanna og alþjóða-
viðskipti snertir, og 1068, því
þrátt fyrir ýmsa alvarlega
erfiðleika í gjaldeyrismálum
1968 átti mikill hagvöxtur sér
stað og alþjóðaviðskipti juk-
ust.
Svo virðist nú, sem aðaliðn-
aðarþjóðirnar hafi búið við
góðan hagvöxt sl. ár og að með
altalsaukningin hafi orðið um
5% á móti 314% hagvaxtar-
aukningu 1967. Telur tímarit-
ið líkur benda til, að 1069
muni hagvaxtaraukningin að-
eins nema um 4% en þó geti
hún auðveldlega orðið minni.
Mest mun þessarar þróunar
verða vart í Bandaríkjunum
og Bretlandi en einnig mun
hennar gæta í öðrum iðnaðar-
löndum, nema í Frakklandi
Oig Ítalíu. Ekki er þó svo vegna
betra útlits í þessum tveimur
löndum, heldur vegna þess,
að á árinu 1968 urðu vissir
hlutir til að draga úr mögu-
legum hagvexti þar; náttúru-
hamfarir í Ítalíu og í Frakk-
landi m.a. verkföll.
„The Economist" birtir spá
Efnahags- og framfarastofnun
arinnar en þar í eru m.a. þess-
ar tölur:
Hagvöxtur mið- Gjaldeyrisstaða
aður við árið í milljörðum
á undan. dollara
%
Bandaríkin: 1967 2.4 1.69
1068 5 —0.40
1969 2'h 1.80
Bretland: 1967 —1.05
1968 3% —1.30
1969 21/4—2% 0.25/0.65
Þýzkaland: 1967 —0.2 2.43
1968 6% 2.70
1969 5 1.80
Frakkland: 1967 4.4 0.25
1968 3 —0.20
1969 5—61/2 —.20/ + 0.30
Ítalía: 1967 6.0 1.72
1968 5 2.40
1960 51/2 2.25
Japan: 1967 13.3 —0.19
1968 11 y4 1.00
1969 9% 0.65
Kanada: 1967 2.8 —0.50
1968 4y4 —0.30
1969 4 —0.65
Telur tímaritið, að sumar þessara talna beri vott um of mikla bjartsýni og bendir á, að í byrjun ársins sé allt út- lit fyrir, að hagvaxtaraukning
in í Bretlandi nái ekki 2%%
eins og spáin hljóðar upp á.
Þá telur tímaritið vafa leika á, hvort hagvaxtaraukningin I Þýzkalandi nær 5% en tel- ur hins vegar, að möguleiki sé á meira en 9t4% hagvaxtar aukningu í Japan. Bandaríkin með sín 14% af öllum innflutningi í heimin- um eru snöggtum þýðingar- meiri fyrir önnur lönd við-
skiptalega séð en önnur lönd
eru fyrir þau. Þegar hagþró-
un Bandaríkjanna stóð síðast
í stað; fyrri helming ársins
1967, dró úr innflutningnum
og bendir margt til þess, að
eitthvað líkt kunni að gerast
á þessu ári. Komist Banda-
ríkin ekki út úr efnahagsörð-
ugleikum sínum á fyrri helm
ingi ársins benda allar líkur
til að Nixon verði að taka á
honum stóra sínum siðari
hluta ársins. Þegar því á allt
er litið, virðist innflutnings-
aukning Bandarikjanna ætla
að verða mjög lítil 1069; Efna
hags- og framfarastofnunin
gizkar á 214 %.
En þróunin í Bandaríkjun-
um hefur einnig mikil áhrif
á efnahagsmál Kanada og
Japan og Bandaríkin eru
stærsti viðskiptavinur Bret-
lands. Rætist því sú spá, að
innflutningsaukning Banda-
ríkjanna lækki úr rúmlega
20% 1068 i um það bil 214%
1969 hlýtur sú þróun að valda
Bretum ýmsum erfiðleikum.
Tölufræðilega séð er Efna-
hagsbandalag Evrópu, með
sín 25% af öllum innflutningn
um, þýðingarmeira á heims-
markaðnum, en Bandaríkin en
þess verður að gæta, að lönd-
in í Efnahagsbandalaginu
verzla mjög mikið sín í milli.
Útlitið innan Efnahagsbanda-
lagsins virðist vera nokkuð
gott en þar getur jafnvægis-
leysi milli Þýzkalands og
Frakklands sett strik í reikn-
inginn, því á árinu 1069 má
m.a. búast við áframhaldandi
óvissu um gengi franska frank
ans og þýzka marksins. —
Reyndar má á árinu búast við
miklum erfiðleikum í gjaldeyr
ismálum áfram, þar sem enn
hefur ekkert verið gert til að
bæta þar úr til frambúðar. —
Sem stendur virðist jákvæð
þróun framundan í Frakk-
landi en líklegt er, að hagvöxt
urinn nái ekki þeim 7%, sem
upphaflega ver gert ráð fyr-
ir. Verðlag og kaupgjald í
Frakklandi munu líklega
vaxa hröðum skrefum til að
innflutningsaukning geti
áfram átt sér stað, þar til
ver.snandi gjaldeyrisstaða gríp
ur í taumana.
Sérfræðingarnir líta 4%
innflutningsuppbæturnar
þýzku óhýru auga. Vissulega
hefur innflutningur Þjóðverja
aukizt gífurlega að undan-
förnu; síðustu mánuðina hef-
ur aukningin numið um 25%,
en álitið er, að síðar á árinu
1969 verði þróunin hægari í
Þýzkalandi, nema því aðeins
að til einhverra nýrra aðgerða
verði gripið. Þá búa framleið-
endur í Þýzkalandi við 4%
útflutningstoll og mun því
samkeppnin á alþjóðamörkuð
um verða mjög hörð. Það
kæmi því stórlega á óvart, ef
þessi mikla innflutningsaukn-
ing Þjóðverja gæti haldizt
öllu lengur.
Af öðrum Efnahagsbanda-
lagslöndum mun Ítalía senni-
lega ná beztum efnahagsleg-
um árangri og þar í landi verð
ur að öllum líkindum góður
innflutningsmarkaður. í Holl
andi verður hagvaxtarþróun-
in mjög hagstæð en búizt er
við átökum á vinnumarkaðn-
um þar.
Meðal annarra helztu verzl
unarþjóða heims gæti Japan
auðveldlega aukið innflutn-
ing sinn um rúm 20% eins og
þar hefur áður átt sér stað en
hins vegar bendir allt til þess,
að innflutningur Breta aukist
lítið og vissulega er það ein-
læg ósk stjórnvalda þar, Efð
hann raunverulega minnki.
Útlitið í Kanada, Ástralíu
og Suður-Afríku er mjög gott
en öllu síðra í Skandinavíu.
En vissulega hlýtur gott út-
flutningsár sem 1968 að leiða
af sér aukinn innflutning
þjóða 1969 svo þegar á heild-
ina er litið, gæti útlitið í al-
þjóðaverzlunarmálum verið
miklu verra en aðstæður
benda nú til.
Skdkmenn Tveim íslenzkum skákmönnum er boðin þátttaka í meistaramóti Norðurlanda í bréfskák. Þeir sem áhuga hafa á þátttöku skrifi S. f. pósthóif 674, Reykjavík, fyrir 21. þ.m. Stjórn Skáksambands íslands Rösknr sendisveinn óskast á skrifstofu okkar strax. H.f. Ölgerðin Egill Skallagrímsson.

Varahlutaafgreiðsla Samvizkusamur maður óskast til starfa í varahluta- verzlun. Reynsla í afgreiðslu og viðgerðum búvéla æskileg. Þeir, sem áhuga hafa vinsamlega leggi nöfn sín ásamt greinagóðum persónulegum upplýsingum er greini fyrri störf inn á afgr. Mbl., merkt: „Varahluta- afgreiðsla — 6169“. Andrés auglýsir: Verzlunin er flutt af Laugavegi 3 í Ármúla 5 Fatamarkaður í fullum gangi Andrés Ármúla 5.

Nauðungaruppboð
Eftir kröfu innheimtumanns ríkissjóðs í Kópavogi og
bæjarfógetans á Seyðisfirði verða bifreiðamar Y-451,
Y-793, Y-1349, Y-1365, Y-1593 og Y-2079 seldar á op-
inberu uppboði sem haldið verður við Félagsheimili
Kópavogs í dag, föstudaginn 17. janúar 1969 kl. 15.
Greiðsla fari fram við hamarshögg
Bæjarfógetinn í Kópavogi.
LITAVER
GRENSASVEGI22-24
SIMAR- 3U280-3ZZE2
Kjörverð — kjörverð
Getum enn boðið nælonteppin á
kjörverði
Verð pr. ferm. kr 249.—, 270.—,
339.—, 343,— og 420.—
Sendum um land allt.
EIMSKIP
Á næstunni ferma skip voi
i til Islands, sem hér segir:
ANTV/ERPEN
Reykjafoss 21. janúar
Skógafoss 30. janúar *
Reykjafoss 10. febrúar
Skógafoss 20. febrúar
ROTTERDAM
Reykjafoss 22. janúar
Skógafoss 31. janúar *
Dettifoss 7. febrúar.
Reykjafoss 12. febrúar.
Skógafoss 22. febrúar
HAMBORG
Reykjafoss 24. janúar
Hofsjökull 27. janúar.
Skógafoss 3. febrúar *
Dettifoss 10. febrúar.
Reykjafoss 15. febrúar.
Skógafoss 25. febrúar
LONDON
Askja 20. janúar
Mánafoss 27. janúar
Askja 3. febrúar *
HULL
Askja 17. janúar
Mánafoss 29. janúar
Askja 6. febrúar *
LEITH
Askja 22. janúar
Mánafoss 31. janúar
Askja 8. febrúar *
GAUTABORG
Laxfoss 22. janúar
Tungufoss 6. febrúar *
Laxfoss 19. febrúar
KAUPMANNAHÖFN
Gullfoss 18. janúar.
Laxfoss 24. janúar
Gullfoss 1. febrúar
Tungufoss 7. febrúar *
Gullfoss 15. febrúar
Laxfoss 21. febrúar
KRISTIANSAND
Laxfoss 21. janúar
Tungufoss 4. febrúar *
Laxfoss 17. febrúar
GDYNIA
Fjallfoss 6. febrúar
KOTKA
Fjallfoss 31. janúar *
VENTSPILS
Fjallfoss 4. febrúar.
Skipið losar í Reykja
vík, Isafirði, Akureyri
og Húsavík.
Skip, sem ekki eru merkl
með stjörnu. losa aðeins í i
Rvík.
ALLT MEÐ
EIMSKIP