Morgunblaðið - 17.01.1969, Blaðsíða 14
. 14
MORG-UNBLAÐIÐ, FÖSTUDAGUR 17. JANÚAR 1969
tntgiefamdi H.f. Árvafcur, Reykjawík,
Fxiamkvæmdastj óri Haraldur Sveinsson.
'Ritstjórai' Sigurður Bjarnaaon frá Viguir.
Matthías Johannesslen.
Byjólfur Konráð Jónssoo.
Ritatjómarfulltrúi Þiorbjöm Guðmundsson,
Bréttaistjóri Björn Jóhannssora.
Auglýsihgastjórd Arni Garðar KristmswMU
Ritstjórn og afgneiðsla Aðalstrseti 6. Sími 19-109.
Auiglýsingar Aðalstræti 6. Sími 22-4-80.
Áakxiftargjald kr. 160.69 á miánuði mnanlands.
1 lausasiðlM kr. 19.09 eintakið.
ÁSTANDIÐ BATNAR
SKJÓTT
. <wri‘ -V iii AN IÍR HFIMI
U1 Vb/ 1 nli Uli ílLllVII
Þessi mynd er af gömlum síldveiðiskipum frá Lowestoft á austurströnd Englands á leið á síld-
armið í Norðursjónum.
Minnkandi gengi síld-
veiða Breta —
BLJÓMUR bjöllubaujunnar
vísaði örugga leið gegnum við
sjárverðar straumrastir Norð-
ursjávar. Árum saman hugs-
uðu sjómenn á austuretrönd
Englands með hlýjum hug til
veður- og sjóbarinnar bauj-
unnar. Hún var það síðasta,
sem þeir séu til, er þeir fóru
á sjó og það fyrsta, sem þeir
komu auga á á heimleið. Nú
er hljómur bjöllunnar eitt öm
urlegasta hljóð veráldar í vit-
und þeirra, ómur dánar-
klukku einhverrar mestu fiski
útgerðar í heimi hér áður fyrr,
— síldveiðanna fyrir austur-
iströnd Englands.
Eitt sinn voru gerð út
hvorki meira né minna en
1.050 fiskiskip frá hafnarbæj-
unum Lowestoft og Great
Yarmouth á austurströndinni,
sem lögðu net sín fyrir síld-
ina á grunnsævinu og sóttu
þannig feikn af gulli í greipar
Ægis.
Fyrir heimsstyrjöldina
fyrri lögðu þessi skip, sem
voru smíðuð úr tré og ein-
kenndust af háum sótugum
reyk’háfi og segli í skut, net
Framhald á bls. 19
/\neitanlega er þessa dagana
^ heldur dapurlegt yfir ís-
lenzkum efnahags- og atvinnu
málum, bæði vegna vinnu-
deilna og verulegs atvinnu-
leysis, sem samfara er vetrar-
hörkum. Samt mega menn
*ekki mikla þessa erfiðleika
fyrir sér, því að þeir ruunu
hverfa eins og dögg íyrir
sólu, ef rétt er á málum hald-
ið, og engin ástæða er til að
ætla annað en íslenzka þjóðin
beri gæfu til að sigrast skjótt
á þessum vanda.
Með gengisbreytingunni i
nóvembermánuði var lagður
grundvöllur að öflugri útflutn
ingsframleiðslu, bæði á sviði
sjávarútvegs og iðnaðar. Fyrir
tæki í þessum atvinnugrein-
um hafa nú allt annan og
betri rekstargrundvöll en
áður var, enda sjást þess víða
merki, að menn leggi kapp á
að búa sig undir átök á at-
vinnusviðinu og stóraukna
framleiðslu.
Ljóst var strax og genginu
‘var breytt, að hin mikla um-
bylting mundi leiða til erfiðra
og vandasamra samninga
milli útvegsmanna og sjó-
manna. Menn treystu því þó,
að samningar mundu takast
án þess að til verkfalla dragi,
og raunar er ástæða til að
ætla að það hefði tekizt, ef lít
ill hópur hefði ekki skorið sig
úr og boðað til verkfalls á und
an öðrum sjómönnum. Samn-
ingaviðræður aðila í sjó-
mannadeilunni standa nú sem
hæst, og fer sjálfsagt bezt á
því, að aðilar fái að ræðast
við án afskipta utanaðkom-
''andi aðila.
Morgunblaðið efast ekki
um, að þessi deila muni brátt
leysást og öflug útgerðhefjast
um allt land, og þá mun at-
vinnuástandið breytast til
hins betra svo að segja á einni
nóttu.
En samhliða öflugri útgerð,
þarf að aðstoða þau iðnfyrir-
tæki, sem nú hafa traustan
rekstrárgrundvöll. Hefur ríkis
stjórnin haft um það forustu,
að lánveitingar til atvinnu-
fyrirtækja verði auknar eins
pg frekast er unnt, og munu
þær aðgerðir leiða til þess, að
mörg fyrirtæki, sem nú eru
stöðvuð eða ekki vinna með
fullum afköstum, munu hefja
framleiðslu, og þannig verða
hin miklu og góðu atvinnu-
tæki, sem við íslendingar
eigum, nýtt betur en nokkru
sinni áður.
Að vísu er því ekki að
leyna, að nú um sinn verður
nokkuð að draga úr ýmis
konar þjónustustarfsemi, sem
við gátum veitt okkur í mesta
góðærinu, því að nauðsynlegt
er að beita vinnuafli og fjár-
magni sem mest að útflutn-
ingsatvinnuvegunum, til að
rétta við fjárhag landsins
gagnvart útlöndum.
Gengisbreytingin hefur
þegar valdið því, að í stað
þess að staða landsins versn-
aði frá einum mánuði til
annars, hafa nú orðið algjör
umskipti, og við erum þegar
teknir að rétta við gjaldeyris-
stöðuna. Þegar atvinna hefst
af fullum þrótti, mun ástand-
ið fara dagbatnandi og áreið-
anlega munu ekki líða ýkja
margir mánuðir, þar til þjóð-
in fer að sjá árangur erfiðis
síns.
Það er einlæg von lands-
manna allra, að sjómönnum
og útvegsmönnum takist að
setja niður deilur sínar, þann-
ig að ekki komi til verkfalls-
ins, sem boðað hefur verið
hinn 20. þ.m. Ef þetta tekzt,
mun strax í næstu viku verða
bjartara yfir í íslenzku þjóð-
lífi.
KJÁNALEGAR
ÁRÁSIR
¥ gamla daga tíðkuðust mjög
-*■ í blaðaskrifum hér á
landi persónulegar árásir, sem
býsna barnalegar voru, og
gekk Tíminn einna lengst í
þessari iðju og auðvitað var
foringi Sjálfstæðisflokksins
mest svívirtur, enda bar
Ólafur Thors höfuð og herðar
yfir foringja annarra stjórn-
málaflokka. Á síðari áratug-
um hefur stjómarandstaðan
aldrei verið hér eins illvíg
eins og á fyrstu árum Við-
reisnarstjórnarinnar, þegar
árásir Tímans voru í hámarki,
og talað var um móðuharð-
indi af manna völdum og
annað í þeim dúrnum.
Það er því sannarlega ógeð-
ugt að lesa það nú í ritstjóm-
argrein Tímans, að allt hafi
leikið í lyndi, að rnati þess
blaðs, árin 1959—1963, en van-
þekking Bjama Benediktsson
ar á efnahagsmálum hafi vald
ið því, að síðan hafi allt farið
á verri veg. Morgunblaðið
þarf ekki að lýsa einstæðum
hæfileikum Bjarna Benedikts
sonar, það þekkir íslenzka
þjóðin og veit raunar líka að
svo náið samstarf var með
Ólafi Thors og Bjarna
Benediktssyni, að engin ráð
voru ráðin, nema þeir væm
sammála.
Tíminn segir að Bjarni
Benediktsson þekki ekki „ein-
földustu lögmál efpahags-
mála.“ En hver em þessi
„einföldustu lögmál efnahags-
mála“, að dómi Framsóknar-
manna. Bezta svarið við þeirri
spurningu er kannski sú stað-
reynd, að fyrir jólin lýsti
Framsóknarflokkurinn og
kommúnistaflokkurinn því
yfir, að þeir hefðu einu og
sömu stefnuna í íslenzkum
efnahagsmálum, og marg-
endurtóku þessar upplýsingar
í greinargerð á Alþingi.
Bjarni Benediktsson þekkir
auðvitað, eins og allir aðrir,
þessi úrræði, höftin, ofstjórn-
ina, hlutdrægnina og spilling-
una, sem samfara er sósíalisk-
um úrræðum í efnahagsmál-
um. Einmitt þess vegna er
hann öflugasti forustumaður
þeirra, sem firra vilja íslend-
inga ofstjórn og böli sósíal-
iskra stjórnarhátta.
Hitt er rétt, að Bjarni
Benediktsson ræður ekki
veðri og vindum, né heldur
verðlagi úti í heimi. Þess
vegna verður honum ekki ein
um þakkað, þótt hann hefði
forustu fyrir íslenzku þjóð-
inni á mesta velgengistíma-
bili í sögunni frá 1963—1966,
fremur en hann verður sakað
ur vegna hinna gífurlegu
áfalla, sem yfir okkur hafa
dunið vegna aflabrests og
verðfalls. En hitt mega menn
gjarnan hafa í huga, að það
er fyrst og fremst Bjama
Benediktssyni að þakka, að
vinnufriður ríkti á velgengis-
árunum og auðlegðin nýttist
því betur en ella. Og það er
stefnu ríkisstjórnar hans að
þakka, að atvinnufyrirtækin
hagnýttu þau tækifæri, sem
buðust, gagnstætt því, sem
verið hefði, ef afgömul of-
stjórnarstefna Framsóknar-
manna og kommúnista í efna-
hagsmálum hefði hér ríkt.
Annars láta þessar persónu
legu árásir á Bjarna
Benediktsson svo kátlega í
eyrum nútímamanna, að
ástæðulítið er að svara þeim
frekar.
LÍÚ 30 ÁRA
T dag em 30 ár liðin frá stofn
un Landssambands ís-
lenzkra útvegsmanna. Fyrir
stofnun LÍÚ höfðu útvegs-
menn ráunar starfað saman
í ýmsum samtökum en þó
voru engin alhliða hags-
munasamtök útvegsmanna á
landinu til fyrr en LÍÚ var
stofnað.
Á þeim þremur áratugum,
sem liðnir eru frá stofnun
LÍÚ hafa miklar breytingar
orðið í íslenzkri útgerð. Mik-
il uppbygging hefur orðið á
fiskiskipaflotanum á þessu
tímabili, ekki sízt það sem af
er þessum áratug. Samt sem
áður hefur afkoma útgerðar-
innar á þessum þrjátíu árum
verið mjög misjöfn. Skiptzt
hafa á miklir uppgangstímar,
sem jafnan hafa leitt til mik-
illar og almennrar velmegun-
ar í landinu en einnig erfið
ár fyrir útgerðina, sem skjót-
lega hafa haft víðtæk áhrif
í þjóðfélaginu öllu.
Víst er, að útgerð er
áhættusamur atvinnuveg-
ur og það er staðreynd, að
útgerðarmenn, sem af mik-
illi dirsku hafa hætt öllum
fjármunum sínum og eign-
um til þess að byggja upp
þennan atvinnuveg og end-
urnýja hann í samræmi við
nýjar kröfur, eiga flestum
meiri þátt í þeirri ótrúlega
öru uppbyggingu, sem orðið
hefur á íslandi á þessari öld.
Og einmitt um þessar mund-
ir er landsmönnum nú ljós-
ara en oft áður að hver og
einn á sína afkomu undir
því að útgerðin gangi vel.
Það hefur verið gæfa ís-
lenzkra útvegsmanna að hafa
jafnan átt farsæla forystu-
menn. Fyrsti formaður LfÚ
var Kjartan Thors en núver-
andi formaður er Sverrir
Júlíusson, alþm. og hefur
verið það um 25 ára skeið.
Á þessum tímamótum í sögu
samtaka útvegsmanna á Morg
unblaðið þá ósk bezta ís-
lenzkum útgerðarmönnum
til handa að með samstilltu
átaki allra landsmanna tak-
ist þjóðinni að brjótast fram
úr þeim erfiðleikum sem nú
steðja að og að nýtt fram-
faratímabil hefjist í íslenzk-
um útgerðarmálum. Þá mun
þjóðinni vel farnast.
AUGLYSINGAR
SÍMI S2*4»SO