Morgunblaðið - 26.01.1969, Blaðsíða 30

30
MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 26. JANÚAR 1969.
— Búnaðaibankinn
Framhald af bls 32.
in.nistæðiur þar voru 72,4 millj.
'k.róna í árstok.
Útlán
Heildarútliáin viðskipta'bank-
ans niáimiu samit. 1769,8 millj.
ikróna í érs'Lok 1968 ein 1543,9
milljóniuim í árslok 1967, og
höfðu því ihæfckað um 225,9
milljónir á árinu, eða um 14,63%.
Eru þá meðtalin yfirdráttarfllán
Stofn'láinadeildar landtoúnaðar-
ins og Veðdeildar Búnaðarbaník-
ans, afurðavíxlar ativinnuveg-
anina og lán vegna framíkvæmda
áætlana níki®sitjómarinnar.
Meira en helmingur heildar-
útiána bankans hefur gengið til
framleiðslu atvinnuveganna
(landbúnaðar, iðnaðar og sjáv-
arútvegs), eða 51%.
Aðrir stærstu útlðnastofnarnir
eru verzlun (ikaupmenn, sam-
vinnutMlög og ollíutfélög) með
samtals 19,34%, saimgöngur og
opinberir aðilar samtals 10,1%,
íbúðarbygginigar 11,88%, og
aðrir aði'lar 7,68%. Éndurseldir
afurðavíxlar Búnaðarbamlkams og
útitoúa hams ultam Reytkjaivíkur
námu í árslok samta'ls tæpum
280 miilljónum króna, em hækk-
um þeirra á árimi varð 43,3
mdllj. króna. eða 18,30%.
Heildarendurkaup Seðlabank-
ans á afurðavíxlum landbúnað-
arins námu samtals 665,4 millj.
króna í árslok 1968, en þar var
hlutur Búnaðarbankans 42,02%
á móti 30,03% í árslok 1967 og
35,02 í árslok 1966.
Heildarkaup Seðlabankans á
afurðavíxlum atvinnuveganna
(landbúnaðar, sjávarútvegs og
iðnaðar) námu í árslok 1438
milljónum og var hlutdeild Bún-
aðarbankans í þeim 19,50%.
Hundraðstölur annarra banka
voru sem hér segir: Landsbanki
62,17%, Útvegsbanki 17% og
Iðnaðarbanki 1,33%.
Viðbótaraifurðalém Búmaðar-
ban/kans námu eamtalls 64,8
milljónum, og voru því endur-
seljamilag afurðalán að viðtoætt-
um viðtoótarlámum bamkams sam
ta/is 348,9 mil'ljónir króma í árs-
lok 1968, og höfðu hækkað frá
árimu áður um 27,49%.
Rekstur bankans
Riökstrarhagmaður viðskipta-
bankans í Reykjawík varð kr.
813 iþús. móti 3,3 miilíLjómum
1967. Relksitrarhagnaður bamk-
ams mieð útibúum varð 3,8
miiljómÍT, em 5,2 milljómir fóru
til aifs/krifta af fasteigmum og
ininiamstoklksmumum.
Eigið fé viðsikiptabamikams með
útibúum varð í árslok 61,8
millj. króma, em hrein eigm al'lra
Stefán Hilmarsson,
bankastjóri
dei'lda bankans þar með taldar
Stofmlámadeilld og Veðdeild varð
kr. 152 milljómir. Auiknimg vara-
sjóða banfcams hefði orðið 41,1
milljón, ef ekki hefði komið til
gengisifelimgar á árimu, þar af
37,3 mi'lljónir eigimaaukmimig
Stofn'lámiadieiQldiar, em varasjóðir
Stofnlánadeildar og Veðdeildar
lækka hins vegar um 41,8 millj.
vegma gemgistaps og rekstrar-
- HLUTDEILD
Framhald at bls. 2
deiild íslands í fiskblolkikamark-
eðnum í Bandaríkjunum er mu-n
hærri en Norðmanna á umræddu
timabili árið 1968, eða 19,7%. M
voru Norðmenn með 13,2%.
Heildaraukmingin í innflutn-
in.gi frystra fiskflaka í neytenda-
umbúðum var sem hér segir eft
ir tegundum:
alltaf verið að taia um fyrstu
níu mámuði hvers árs.
Hlutdeild íslands í steinbíts-
flakainnflutningnum fer vaxandi.
Árið 1967 var hún 23.8% em
1968 29.9%. Kanada var með
35.8% 1967 og 39.3% 1968, en
Norðmenn lækkuðu úr 13.7% í
10.5% 1968.“
— Hvað er að segja um aukna
möguleika í sölu hraðfrystra
sjávarafurða í neytendaumbúð-
Mrskflök
Ýsu-, ufsa-, 'lýsu- og keiluílöfc
Karfaflök
Steinbítsflök
Þar atf fró ísl.
Milflj. % % af
flbs. auknig milljlbs. auknkigu
9,3 39,0 5,0 53,7
3,5 16,7 -0,1 -2,8
10,6 45,7 0,3 2,8
1,4 30,7 0,7 50,0
Borið saman við aðrar þjóðir,
þá hafa íslendingar greinilega
brugðizt skjótast við að nýta
nýja og betri sölumöguleika á
fiskflökum í neytendaumbúðum
á bandaríska markaðnum á sl.
ári. Á það að sjálfsögðu einkum
við um þorskflökin, þar sem að
veiðimöguleikar á öðrum fisk-
tegundum og innlendar fram-
leiðsluaðstæður takmörkuðu
framboðsmöguleika annarra teg
unda. Innflutningur á þorskflök
um frá íslandi jókst um 83,7%,
ýsuflökum o.þ.h. —- 0,4%, karfa-
flökum 94,2% og steinbítsflökum
70,7%.
Hlutdeild Islands í innflutn-
ingi þorskflaka jókst úr 24,9% í
32,9% á sama tíma, sem hluitdeiild
Kanada lækikaði úr 67,7% í 56,7%
árið 1968. Hlutdeild Norðmanna
jókst úr 0,9% í'1,2%. Af þessu
sést, að vel hefur verið vakað
yfir markaðnum og að innflutn-
ingur frá íslandi var árið 1968,
þ.e.a.s. fyrstu 9 mánuðina að
magni til 10.6 millj. lbs. meiri
heldur en innflutningur frá
Noregi.
Vegna minni ýsuafla lækkaði
innflutningshlutdeild á ýsuflök-
um úr 15.2% árið 1967 í 12.5%
árið 1968. Einnig var samdráttur
hjá Kanadamönnum úr 71.1% í
67.3%. Aukning var hjá Norð-
mönnum úr 8.3% í 16.0%.
Kanadamenn eru allsráðandi
í framboði karfaflaka. Markaðs-
hlutdeild þeirra árið 1967 var
91.5% og 1968 90.6%. Hér er
tim umfram þáð, sem orðið hef-
ur?
„Ég visa í þessu efni til um-
mæla forstjóra Coldwater Sea-
food Corporation, Þorsteins
Gíslasonar, þar sem hann segir í
viðtali við Morgunbíaðið á sl.
hauisti að:
„Við höfum sterkari aðstöðu
en nokkur önnur þjóð í sölu á
fiskflökum til Bandaríkjanna, og
okkar flök eru seld fyrir miklu
hærra verð en nokkur önnur, þó
að söluaukning okkar hafi orðið
veruleg, þá má auka hana enn
meira. Engin harka í samkeppni
getur dregið úr vinsældum
mjög góðrar vöru, og fáar vör-
ur eru eins háðar vöruvöndun
eins og fiskur.“
Ég tel áð orð þessa hæfasta
forustumanns okkar íslendinga í
sölu hraðfrystra sjávarafurða í
Bandaríkjunum sé fullnægjandi
svar við þessari spurningu og
einnig vísa þau okkur hina réttu
leið í framleiðslumálum. Hins
vegar er rétt að taka það skýrt
fram, að umbylting í framleiðslu
yfir í neytendaumbúðir, eins og
hér um ræðir, krefst ákveðins
aðlögunartíma og kostar mikið
fé. Fyrir þjóðarbúið í heild geta
brúttótekjur vegna þessarar
framieiðslubreytingar orðið
meiri, en nettótekjur hraðfrysti-
húsanna þurfa ekki að breytast
að sama skapi, þótt þess sé auð-
vitað að vænta að slík breyt-
ing leiði til betri afkomu.
ha'lla Veðdeiildar. Rauirweruleg
eiginaauikning verður þvd engin.
Prátit fyrir það, að rekstrar-
kostnaður hækikaði mun minna
1968 en á unidanigenignium árum,
varS rekstrarafkoman lakari en
áður, og valda því fyrst og
fnemst gildandi vaxitaregktr og
þau vaxtakjör, sem viðskipta-
banikamir verða að sæta í Seðla-
bankanum.
Vaxtamunur á innláns- og út-
lánsivöxum hefur farið stöðugt
minnikandd á undanifömum ár-
um, þar sem sparitfé hefur
hreytfzt í hraðvaxandi mæld aí
almennum bókum inn á bundn-
ar bækur, sem bera háa vexiti,
eða 8 — 9,5%. í ársilwk 1968 var
uim 36% af sparifé Búnaðartoank
ans á bundnum bókum, en að-
eins 19,4% í árstoyrjun 1960. Af
þeim 332 mdlllljónum króna, sem
Búnaðarbankinn á bumdnar í
Seðlabankanum, eru hins vegar
greiddir aðeins 7,6% vextir. Við-
skiptabankarinir verða hins veg-
ar, eins og kunnugt er, að greiða
Seðlabankanium a.m.k. 16% vexti
af yfirdráitarilánum sínum þar,
enda þótt þeir séu að fá sitt
eigið fé að lámi. Bankasltjóm
Búnaðarbankans telur óhjá-
k'væm'legt, að þessum óraun-
hæfu vaxtareglum Seðlaiban/k-
ans verði brey'tit, þar sem ella
stefnir að taprekstri og rýrnun
vairas'jóða viðskiptabanikanina.
Staðan gagnvart Seðlabanka
Ininlliánsbindingin í Seðla-
bankanum nam í ársitok 331,9
mi'l'ljónum króna, en var 300,3
mdlljónir í órstok 1967 og hatfði
því hækkað um 31,6 millljónir
1968, eða um 10,52%. Iensfæðá
var á viðsikiptareilkningi í ártslok
kr. 46,4 mi'Ifljóndr, þanmig að
hei'ldarinnistæða í Seðlaibankan-
um nam kr. 378,3 mililjónum
um síðustu áramót, en á móti
kom víxilskuld að fjárhæð 60
mil'ljónir króna. Nettóinneign
var því 318,3 miljónir. Vegna
framkivæmdaáætlumar ríkisstjóm
arinnar, sem mdðaslt við 10% af
innlánsaulkninguinni lánaði bank
inm á áriu 11,3 milfttjóir og eru
heWdar-útllá banikans til slíkra
fram/kvæmida þá komin upp í
31,3 mi/lljómir króna.
Framkvæmdir
Engdn ný útitoú voru stofnuð
á árimu, en sótt var um leyfi til
úiibús fyrir Fossvogts- og Breið-
lid'sihverfi. Hatfim var smíði
Danikahúss á He/lflu, þar sem útá-
búði hefur búið við allsendis
óviðumandi þrengsli í sameigiin-
legu húsinæði (benzínatfgreiðslu)
Kaupfélagsins Þór oig OflSuwerzl-
unar ísilands. Verðúr því verllri
lókið í vor.
Þá var hail'dið áfram smíði
baokahúss við Hlemm í Reykja-
vik og iýkur henni é þessu ári.
Áformað er að þanigað flytjist
fyrst og fremst Austurbæjarúti-
bú og síðam Stofnlánadeild land-
búnaðarins, Veðdeild Búnaðar-
bankans, iandinámsstjórá og
Landnám rílkisims, Teá/knistotfa
landbú'naðarins, landnémsstjóri
1'ánadeiJld, og e.tjv. flleiri deildir
efltir því sem nauðsyn krefur.
Enntfremur verður nú toks fluitt
þangað á einn stað allt skjala—
safn banikans, sem margfaldast
hefur á síðustu árum og dreitft
hefur verið til mikiis óhagræðis
í geymslur víðs vegar í borginni
vegna vöntunar é húsnseði.
Bankimm tdkur fyrfit í stað til
Þórhallur Tryggvason,
bankastjóri
sinma afrnota Ikjafllara, 1. 2. og
jaifhivefl 3. hæð en 4. hæð verður
leilgð út, unz hennar gerist þörf.
Fái bankinn margumbeðna
heimild til gj alldeyrisverzlunax
verður hún starflrækt í húsdmu.
Loks sikipti Mið'bæjarúttoú um
húsnæði ininan hússins nr. 3 við
Lauigaiveg og er aðstaða þar nú
öW betri og þjónusta fljótvirk-
ari.
Velta, afgreiðslufjöldi o. fl.
Heildaxveflita ban'kams og
afllra útibúa varð á órimu 127,1
miiljarður en var 110,7 milljarð-
ar árið 1967 og tæpir 90 miW-
jaxðar 1966. Hflutajvelta aða'l-
bankams varð 58,7 milljarðar á
móti 53,7 mifflljörðum 1967. í
útibúum varð mest velita í Aust-
urbæjarútibúi og útibúimu á
Sauðárkróki.
Afgreiðslufljöldi víxíLa þar með
tafldir afurðaivíxlar og imnheimtu
víxlar í aða'lbankamum var
54,991 og tala vanskilavíxla um
áramót 344. Vamskitaprósemta
víxla var 3,9%.
Stofnlánadeild og Veðdeild
Stoflnfllámadeild lamdbúmaðar-
ins atfgreiddi á árirau 1099 lán
að fjárhæð 136,6 milljóndr
kióna en é árirnu 1967 voru atf-
greidd 1344 lán að fjárhæð 134,2
miflljónir króna. J
A-lán til vinnsflustöðiva, úti-
húsa, ræktunar og véla námu
108,1 miiflfljón króna en B-ián til
íbúðarihúsa 28,5 milljónir. Heild-
arútl'án Stoflnllánadeildar n'ámu
1087,4 milfljónum í árstok 1968
en voru 967,4 milljónir í árslok
1967.
Veðdeild Búmaðartoankams
veitti 51 lán á árinu samtals að
fjárhæð 7,6 milfltjónir króna, en
12,5 mifliljónir króma á áxinu
1967. Hei'ldariútllámi veðdeildar
nómu 125,4 milljónum Ikróna í
árslok 1968, Lán Veðdieildar
voru öll veitt bændium til jarða-
kaupa. Rðkstrarhalli Veðdeildar
varð 2,7 miilljónir krónia, sem
stafar af óhagstæðium vaxtamun.
Bankaráð
Nýtt bankaráð var kjörið 1
desember 1968 og skipa það:
Friðjón Þórðarson, alþm^ flor-
maður. Ba/lldutr Eyþórsson,
prentsmiiðjustjóri, varatfonmaður.
Séra Guranar Gíslason, aflþrn.,
ritari. Hermann Jónsson, fyrrv.
forsœtisnáðiherra, og Stetfláni Val-
geirssom, aflþm.
Jón Pálmasom, fyrrv. ráðherra,
sem verið heflur flormaður
Bankaráðs Búraaðaribankans í
samtfleytt 9 ár, lét af störfum
í árs'lok fyrir aldurs saflrir.
Friðrik í sjöunda sæti
Á SKÁKMÓTTNU í Beverwijk
hafa nú verið tefldar 9 umtférðir.
I áttundu umtferð sigraði Friðrik
hölillenzka stórmeistarann Donn-
er ag í 9. umferð gerði Friðrik
jafntefli við alþjóðameilstarann
van Scheltiaga. Eftir 9 umferðir
er staðan þessi: Botvinik fyrrum
heimismeistari er enn eflstur með
7 Vj vinning af 9. Jafnir eru ‘land
ar hans stórmeistararnir Geller
og Keres með 7 vinning'a hvor.
Fjórði er Ungverjinn Pörtisch
með 6 v. í 5—6 sæti Benkö og
Ciric með 5% Ihvor og biðsikák
hvor. í sjöunda eæti er Friðrik
Ólafsson með 5% vinnimg. Frið-
rik hetfur ©kki tapað skák síðan
í fimmtu umférð.
Síðari leikurinn við Spán
SÍÐARI landsleifcur ísltendinga
og Spánverja í handknattleik
verður leikinn í dag kl. 4 í Laug
ardalshöllinni.
Tekst KR
að sigra?
í DAG fara fram tveir æfinga-
leikir „landsl'iðanna" í knatt-
snyrnu. A-landsliðið Heifcur geign
liði KR ag fer leikurinn fram á
Valsvelllinum og heflst M. 2. í
liandsliðinu eru í þetta sinn engir
KR-ingar og mun það ætlun KR
inga að verða nú fyrstir til að
sigra landislilðið. Heyrzt hefur
m.a. að Elfltert Schram muni nú í
fyrsta sinn á árinu Deáfca með
liðinu, því milkið þykir við
liiggja.
Unglingalandsliði'ð 1‘eifcur á
Akranesi við hið ágæta lið stað-
arins. Verður farið á milHi með
Akraborginni.
Liðið sem leilkur í dag hafði
efcki verið vaflið er þetta er skrif
að en lan<M'iiðsnefnd æ'tlaði að
halida fund þegar að fyrri leikn
um loknum.
Þetta verður 7. landsleikur
þessara þjóða í handknattleik.
Af hinum fyrstu fimm unnu ís-
EINSTÆÐUR atburður átti sér
stað í golfkeppni á Madeira ný-
lega. Tveir gamlir kunningjar, af
dankaðir verzlunarmenn, annar
69 ára og hinn 79 ára fóru til golf
keppni, en sá er vani þeirna á
ákveðnum dögum.
Nú vildi svo til að þeir voru
nákvæmlega jafnir að högga-
fjölda þá er keppni á 18. og síð-
ustu holunni hófst.
Sá hinn ungi, þessi 69 ára
gamli, átti fyrsta höggið. Kúlan
flaug í fallegum boga alveg inn
á holuflötina, skoppaði þar í átt
lendingar 3 en Spánverjar 2. —
Spánverjar hafa sýnt mikllar
framflarir í handknattleik að
undantförnu og frætgur er nýliega
unninn sigur þeirra yfix fyrrver-
andi hieimismeistaraliði Rúmena
í Rúmeníu.
að holunni og þetta endaði með
því að hún féll í holuna.
— Jæja, gamli vinur, sagði sá
er sló. Nú hef ég áreiðanlega
sigrað.
Sá hinn eldri (79 ára) bjó sig
undir sitt högg og sló og nú
skipti það engum togum að kúl-
an lenti beint í holunni.
Þetta mun vera einsdæmi í
Iangri sögu golfíþróttarinnar og
það fylgir sögunni að menn
hafi sett hljóða á golfvellinum,
en nokkur vitni voru að atburð-
inum.
Báðir með holu í höggi