Morgunblaðið - 31.01.1969, Blaðsíða 2
2
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 31. JANÚAR 1969
Grænlenzk listmunasýning
hin fyrsta haldin hérlendis
— á vegum Dansk-íslenzka félagsins — Hin
verið stoínaður félaigssikapair,
seim he’itir é dönsiku D©t grön-
— sama og mikla afhygli vakti í Danmörku
MOGUNBLAÐIB hefur fregnað
að innan farra vikna verði opn-
uð hér í eykjavík grænlenzk
listsýning, sú hin sama og víða
fór um Danmörku á síðasta ári
og vakti mikla athygli. Er það
stjóm Dansk-islenzka félagsins
sem beitir sér fyrir sýningunni
hér, og þetta mun vera í fyrsta
skipti sem slík sýning græn-
lenzkra listmuna er haldin hér.
Mbl. sneri sér í gær til aðal-
ræðismanns Dana hér, Ludvig
Storr, en hamn á sæti í stjórn
Dansk-íslenzka félagsins. Veigna
persónulegra kynna sinna af
mönnum í Grænlamdi, varð
hann við þeirri ósk félagsstjóm
ar að haia með höndium all-
umfangsmikinn undirhúniog að
fá þessa listsýningu hingað.
Storr ræðismaður saigði m.a.:
Stjórn Dansk-íslenzika félaigsins,
en dr. Friðrik Einanssom yfir-
læknir er formaður, hefur all-
lenigi haft þetta mál til atíhug-
unar. Það er rétt að öltan und-
irbúningi er nú svo lanigt kom-
ið,' að sýningarmiunir eru á leið-
inni hingað tiil Reykjarvikur frá
Kaupmannaihöfn. Það hefur tek
izt sami&tarf milli Dansk-ísil.
félatgisins , Norrænafélagið
og Norræna húsisims um
að sýningin verði haldin þar og
hef'U-r forstöðumaðuir þess Ivar
Esikéland tekið að sér að sjá
um uppsetnimgu sýningarinnar,
í samráði við okkur.
Dr. Andersen læknir við
Dronning Imgrid sjúkrahús í
Godtháb er hinn rauniverulegi
eigandi listmuinana. Þróunin hef
ur orðið sú að í Godtháb hefur
landske Landsmiuseums Vemner
og Gröniandsk Fo'lkekunst..
Landshöfðingjafrúin, Græn-
landi Birte Qhristensen,
sem eimmig er búsett í Godtháb,
starfar mikið fyæir þetta græn-
lenzka listmunasafn og átti hún
hiut að því að safnið kemur
hingað til ReykjavífcuT, áður en
það verður sent heim til Græn-
lands aftur.
Mér er kummugt um, við lest-
ur danskra blaða að sýningu
grærulenzku listmunanna vöktu
mifcla athyiglá. Þar það er von
okkar í Dansfc-íslenzka félaginu
að svo verði eiamig hér. Þess er
og að geta sagði Storr ræðismað
ur, að í sambandi við sýniimg-
una er fyrixhugað að sýna kvik
myndir frá Grænlandi.
5 innbrot
Helga Guðmundsdóttir í höfn í Esbjerg.
Róðstefnn Sjólfstæðismonna
um otvinnumól hefst í kvöld
RÁÐSTEFNA Sjálfstæðismanna
um atvinnumál og aðalfundur
Verkalýðsráðs hefjast í Valhöll
við Suðurgötu í kvöld kl. 20.30.
Ráðstefnunni lýkur á sunnudag.
Þeir Sjálfstæðismenn í launþega
samtökunum, sem hug hafa á
þátttöku en ekki hafa látið skrá
sig eru hvattir til þess að gera
það í síma 17100.
Gunnax Helgason, fonmaður
Verka'lýðsráðs, flytur skýrslu
stjórnar Verkalýðsráðs í kvöld
en á morgun, laugardaig, flytuir
Jóhann Hafstein, varafonmaðúr
SjáLfstæðistfiokksins ávarp en
fyrirlesarar verða Eyjólfur Kon
icéS Jónsson, ritstjóri um at-
hatfnalif og nýjungar á sviði at-
vinniumála og dr. Vilhjálmur
Lúiðvíksson tum uppbyggingar-
möguleika í efnaiðnaði.
RANNSÓKNARLÖGREGLAN
handtók nýlega tvo 18 ára pilta,
sem reyndust hafa framið fimm
innbrot í Reykjavík frá áramót-
um. f innbrotunum stálu piltarn-
ir um 4500 krónum í peningum
og sparimerkjum og ollu að auki
talsverðu tjóni á öllum stöðun-
um.
Hverjir óku utan í?
EKIÐ var á R-21169, sem er grár
Skoda, þar sem bíllinn stóð við
Bergþórugötu 29 frá kvöldi 28.
janúar sl. til klu. 9 morguninn
•eftir.
Þá var ekið á R-9390, sem er
tvílitur Moskwitch, þar sem bíll
inn stóð hjá Vélverki h.f. á Ár-
túnshöfða milli kl. 19,15 og 23,15
24. jan. sl.
Báðir bílarnir skemmdust
nokkuð og skorar rannsóknarlög
reglan á ökumennina, sem tjón-
unum ollu, svo og vitni að gefa
sig fram.
Helga Guðmundsdóttir
vœnfanlega leyst út í dag
Skipverjar á vélskipinu Helgu GuÖmunds-
dóttur bera sig illa eftir dvölina í Esbjerg
VELSKIPIÐ Helga Guðmunds-
dóttir frá Patreksfirði leggur
væntanlega af stað frá Esbjerg
áleiðis til íslands ednhvern
næstu daga, en eins og fram
hefur komið í Mbl. var lagt lög
hald á skipið í Esbjerg vegna
skuldar í Grænlandi frá þvi í
sumar.
Samkvæmt upplýsingum
Finmboga Magnússonar útgerð-
arstjóra Hélgu Guðinuindsdóttuir
var utm það samið í gær að við-
skiptabanki ú'tgerðarimnar Lands
bamkinn veitti það lán til að
leysa skipið út, gegn aUsherjar
veði í skipinu. Þarf að greiða
40 þúsund dansfcar króniux nú,
Neyðarsendirinn bjargaði lífi okkar
— Samtal við Jón Ragnarsson, vélstjóra á Svani
í FRÉTT Mbl. í gær af björg-
un skipbrotsmanna af Svani,
sagði, að skipstjórar í Bolung
arvik héfðu borið mikið lof
á skipverja þann af Svani,
sem var með talstöðima i gúm
bátnium, fyrir leikni hans og
kunnáttu, eins og koxnizt vax
að orði. Skipverjinn, sem hér
uxn ræðir, er Jón Ragnarsson,
vélstjóri, Súðavík. Mbl. náði
snöggrvast tali af hoomum í
gærkvöldi og spurði hanin uim
aðstæður við björguinina, eink
um þátt talstöðvaxinnar í
bjöngun. Jón sagði:
— Skipstjórinn rétti mér
talstöðina uppi á stýrishúsinu;
ég stökk með hana um borð
í gúmbátinn og var með hana
allan tímann eftir það. Strax
og við vorum kom'nir um
borð i skexnmda gúmbátinn
sendi ég út neyðarkaU, seom
varðskipið náði, en þeir náðu
ekki hvaða bátur var í nauð
um staddur, en báðu alla báta
að hlusta. En þegar við vor-
um að fara yfir í hinm björg-
unarbátinn, brotnaði lotftnets
stömg talstöðvarimnar, því að
ekki vanmst tóm til að draga
hana inn á meðan við flutum
okkw á mil'li bátanna. Þegax
við vorum konrmir í heila bát-
inn sendi ég strax út annað
kall, og þá náði ég fljótlega
sambandi við Sólrúnu fré Bol
ungarvík. Við höfðum svo
saxnhand við hana mestallan
tímann, nexna sáðustu kllukku
stundina áðux en okibur var
bjarigað.
— Var efeki extfitt að ná
sambandi með neyðarsendin-
um loftmetslausuim
— Hanm var að vísu miklu
dautfari til útsemdingar, en
við heyrðuxn sæmilega til
þeirra, sexn kölluðu okkur
upp. En við gátum þó komið
því til þerxa, að annax bát-
urinn væri á fioti, sprumginn.
Hafði það úrslitaþýðingu, því
að þeir íundu hanxi fyrs't, en
héld.u saxnt áfram leitinxii. Ég
tel þvi engan vatfa á þvi, að
Svanur ÍS 214
Jón Ragnarsson, vélstjóri
neyðarsendirinn hafi bjarigað
lífi ofcikar.
— Hefux þú sérstaklega
kynnt þér meðferð talstöðva?
— Ég hef verið með í að
prófa þær, annars eiga allir
sjómenn áð vera færir um að
nota þessa neyðarsenda. En
þetta fór allt mjög vel, tel
ég upp á. Og ég vil bið'ja þig
að skila kæru þaikk'læti til
allra, sem þátt tóku í leitinni
og sérstöku þakklæti til varð
sfcipsmanna fyrir góðar mót-
tökur um borð í varðskipinu.
Jú, ég er ágætlega hress í dag,
haf aðeins dlálitlar harðsperr
ur, en líður vel að öðru leyti.
og 30 þúsumd fyrir 1. marz en
heildarsfciuldin er 70 þúsund
danskar krómur. Aftur á móti
er ek'ki útlit fyrir að salttfisk-
farxnurinn seljisf í Esibjerg, að
sögn Finnboga, en ítöisku fisk-
kaupamdurnir sem fiskinn attu
að tfá neituðu að taka við hon-
um á þeim forsendum að hann
væri of dökfcur. Saigði Finmbogi
að ekki hefði orðið úr sölu saits
fisksins iti'l Noregs, en tilboð
fcom frá Álasumdi um kaup á
fiisfcmum á noifcfcuð lægra verði
en ítölsku kaupendumir ætluðu
upphaflega að greiða fyrir hann,
en það var 1500—1600 þúsund
íslenzkar krónur.
Þegar skipið kexmur heim fer
það væntanllega á netaveiðar, en
síðan stendur fyrir dyrum að
selja það, þótt ekki hafi verið
frá því gemgið enn að sögn Finn
boga. Útgerð skipsims, Vestur-
röst, á 400 onna skip í smáðum
á Akramesi og verður það af-
hent á næsturani, en það var
byggt með það fyrix augum að
taka við af Helgu Guðmunds-
dóttur, sem er 220 toram, byggð
í Noregi fyrir 4 og hálfu ári.
Mbl. barstf í gær brétf frá
gkipshöfn Helgu Guðmiundsdótt
ur ritað á lítinn hréfpoka, og
bera skipverjar sig þar heldur
iíla, segjast gjaldeyristfausir, sá'g
arettulausir og eigi efcfci einu
siruni bréfsetfni til að ákx-itfa á.
Senda þeix úrkllippur úr blað-
inu „Aktuelt1 með fréttum um
Helgu Guðxraundsdóttur.
Segir talsmaður umlboðsmainn
axiina „Skramellhauig og Hoilm“
þar í viðtali að þetta sé í þriðja
sikipti sem Heliga Guðmumdisdótt
ir korni með lélegan fisk og
í fyrra hafi skipið orðið að snúa
heim með saltfiskfarm sem kaup
endur hafi ekki viljað. Telur
hann að útgerðin hafi giert rangt
í að taka ekki tilboðinu frá Ála
sundi en í þess stað farið fram á
endurmat á fislkimum, en það
rrauni aðeins hatfa í för með sér
fjárútlát.
Þá hefur Aktuelt það eftir
„Nordafar A/S“ í Kaupmaxma-
höfn sem seldi Helgu Guð-
mundsdóttur vistir á Grænilandi,
að Landismands'bamkien hafi
framfcivæmt fjiáriheimtu fyrir þá
og sjálfir hafi þeir kratfið út-
gerðina urn greiðslu, en aldrei
fengið svar. Segir florsvarsmað-
ur Nordatfar A/S.:
— Við kemniuim efeki í hrjósti
um íslendingania. Þeir hetfðu get
að borgað skuld sána með þeixn
neningum sem þeir fengu frá
Framhald á bls. 27