Morgunblaðið - 17.06.1969, Blaðsíða 7
MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 17. JÚNÍ 19*60
alþinigismenn, sem til náðist-. F.ftir þær
viðræður gaf ríkisstjórnin og flokkarn-
ir út sameiginlega yfirlýsingu, svo-
hljóðandi:
Vegna fréttarinnar um boðskap kon-
ungs, lýsa ríkisstjórn og stjórnmála-
flokkarnir yfir þessu:
Ákvörðunin, réttur þjóðarinnar
einnar.
Það er réttuir ísileinzku þjóðarinnar
sjálfrar og hennar einnar að taka
ákvarðanir um stjórnarform sitt. Ai-
þingi og ríkisstjórn hafa 1 agt til við
þjóðina, að hún ákveði, að ísland verði
gert að lýðveldi, svo sem buiguir ísitend-
inga hefur um langan aldur stsðið til.
Rík'.'isistjóirn oig stjórnimáiiaiflioklkarndr eru
sammála um, að fregnin um boðskap
konungs geti engu breytt um afstöðu
þeirra til stofnunar lýðveldj? á íslandi
og skorar á landsmenn alla að greiða
atkvæði um lýðveldisstiórnarskrána,
svo að eigi verði villzt um vilja fs-
liendiiniga.“ *
Fréttinni lýkur svo með orðréttri
þýðingu á orðsendingu konungs.
Atkvæðagreiðslan fór fram dagana
20. til 23. maí, svo sem áður er getið.
Morgunblaðið 20. maí ber forsíðufyrir-
siögmina: „Sikyldian kallacr í daig!“ og
yfir hálfa síðuna er mynd af Almanna-
gjá á Þingvöllum og undir hana er rit-
að úr ljóði Davíðs „Hér hef"* steinninn
’miamnaimiáil og mioldm sál.“ Á öðirurn sibað
á forsíðunni, þar sem birt eru erindi
úr kvæðum góðskálda standa og þess-
ar ljóðlínur eftir Davíð Sfjfánsson:
„Við börn þín, íslanrl blessum þig í dag.
Með bæn og söngvum hjörtun eiða
vinna.“
Dræm kjörsókn fyrst —
heimsmet er yfir lauk.
Sunnudaginn 21. mai er sem Mbl. ótt-
ist, að íslendingar sýni atkvæðagreiðsl-
unni ekki nógu mik'nn áhuga, enda
kannski ástæða til, því að fyrsta dag-
inn kusu aðeins 44 prs,. svo sem segir
í undirfyrirsögn undir slagorðinu:
„Hei'ðiuim kjörisóikndina, Reykvík1 nga-r! —
í diag má engiinn bregðaist!"
Landisimenin brugðust ekki. Yfir þvera
forsíðu Mbl. hinn 23. maí — að morgni
3ja kjardags srtóÖ: „Heimisimet í kjör-
sókin í lýðlfrjiáilisiu l'ainidi! — 21 kjör-
dæmi komið með 98% kjörsókn og yfir.
— Vestur-Skaftafellssýsla: 100%
lendinga. Við þinglausnir, sem fram fóru
hinn 3. marz 1945, sagði Gísli Sveins-
son, forseti sameinaðs Alþingis m.a.:
„En hvað sem þessu viðvikur og
og ýmsu því, er löggjafarþingið hefur
haft með höndum að þessu sinni, þá er
þó eitt mál — „mál málanna —, er ris
eins og klettur úr hafinu í sögu Al-
þingis nú og um allan aldur, og standa
þar allir með glæstum sóma, eins og því
lyktaði, alþingismenn og fslendingar
aðrir: það er lausn sjálfstæðismálsins,
skilnaðurinn frá Danmörku og stofnun
lýðveldisiinis á ísilaindi. Þesisi aifirek bera
hæst, þeig'air miminzt er ánsiins 1944, diaigs-
ins 17. júní og alls aðdraganda þeirra
úrslita. Hafa og allir mælt um það á
sömu lund ... Vér höfum öðlast frels-
i0 tiil þass að halida því að fiuilliu í hieiiðiri.“
_ mf.
Frá 17. júni-hátíðahöldunum 1944 á Akureyri.
AllTAF FJðlCAR V01KSWACEN
kj ör-
sókn.“ Og hæsita daig steiniduir á for-
síðu: „Kjörsókn um 98% á öllu landinu.
— 26 kjördæmi með 99% og yfir. —
Tvö kjöirdæand m-eð 100%.“ Jaifnfr'amt seg
ir í annarri frétt: „Lýðveldið sigrar
glæsilega — talið í 4 kaupstöðum í
nótt.
Úrslit kosninganna voru síðan að ber-
ast næstu daga, en úrslit urðu þau, að
71122 guldu jáyrði við sambandsslitun-
um, en 377 neiyrði. Við lýðveldisstjórm'-
arskránni sögðu 69435 já, en 1051 nei.
Atkvæði greiddu 73058, en á kjönsikrá
vonu 74091. Kjörsókn varð því 98.61%
yfir allt landið. V-Skaftafellssýsla og
Seyðisfjörður voru þau kjördæmi, sem
höfðu 100% kjörsókn.
Heillaskeyti frá Christmas Möller, for
ingja frjálsra Dana birtist í Mbl. hinn
16. júní. Þar segir Möller, að sambands-
slitin muni styrkja sambúðina. „Hefði
ég verið íslendingur, þá hefði ég verið
á saim-a máli og þeiir“ — siaigði Möller
jafnframt.
Hin sögulega stund —
fæðing lýðveldis
Klukkan 13.55 laugardaginn 17. júní
1944, var fundur settur í samsinuðu Al-
þingi á Lögbergi á Þingvelli við Öxará.
Þar var þingsályktunartillaga, sem sam-
þykkt hafði verið á Alþingi daginn áð-
ur, lesiin upp af Gísla Sveinssyni, for-
seta sameinaðs þings. Hún hljóðaði svo:
„Alþingi ályktar með tilvísun til 81.
greinair stjórnarskrár lýðveldisins ís-
lands og þar með skilyrðum sömu grein
ar um atkvæðagreiðslu allra kosninga-
bærra manna í landinu er fullnægt, að
stjórnarskráiin skuli ganga í gildi
laugardaginn 17. júní 1944, þegar for-
seti sameinaðs Alþingis lýsir yf’r því á
fiuxndi í Allþingi."
Forseti Sþ. hringdi nú bjöllu og þing-
menn risu úr sætum.
Forseti Sþ. mælti:
„Samkvæmt því, sem nú hefir greint
verið, lýsi ég yfir því, að stjórnarskrá
lýðveidisinis Isilandis er gengiin í gildi."
Lýðveldisfáninn var nú dreginn að
hún, kirkjuklukkum landsins hringt í
tvær mínútur og á eftir var einnar mín-
útu þögn. Þá hljómaði þjóðsóngur ís-
lendinga: Ó, Guð vors lands.
Fyrrverandi ríkisstjóri Islands var nú
kjörinn fyrsti forseti fslands, herra
Sveinn Björnsson. Síðar um daginn las
Björn Þórðarson, forsætisráðheira árn-
aðaróskir, er borizt höfðu frá Kristjáni
X Danakonumgi, sem viðstaddir tóku
með milkliuim föignuði.
Þetta þing var 63. löggjafarþing ís-
Volkswagen
varahlutir
tryggja
Volkswagen
gæði
með
Volkswagen
fagmönnum
§fcf:¥ 1«
Pjv r,*i !É |
•'
FIMMTÍU ÁR í FARARBRODDI
Þróun byggingarmála á íslandi hefur verið það hröð, að á einum mannsaldri hefur þjóðin fluttst úr
frumstæðum híbýlum í nýtízku húsnæði. íslenzkir iðnaðarmenn og innlend verziun hafa reynzt vand-
anum vaxin og lagt sinn skerf til bættra lífskjara þjóðarinnar.
■\X i
í' V.//Í
í
w
-* & - ■
Verzlun vor var stofnsett árið 1917 og hefur því í rúma liálfa öld tekið virkan þátt í hinni öru þróun
byggingariðnaðarins með innflutningi og sölu á flestum tegundum byggingarefna.
Það er ósk vor á 25 ára afmæli hins íslenzka lýðveldis að þaír stórstígu framfarir, sem hér hafa orðið,
á ótrúlega stuttum tíma, megi verða traustur liornsteinn bjartrar framtíðar þjóðarinnar.
J. por láhóóon & fiori
mcinn
Lf.