Morgunblaðið - 06.07.1969, Blaðsíða 16

16
MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 6. JÚLf 1960
JltttgmiHðfcft
Últgielandi H.f. Árvalcar, Reykjavík.
Fnamkrvæmdiaiatjóri Haxaidur Sveinsaon.
ítitstjórar SigurSur BjaröMon frá Viguir.
Mattli’ías Jdhiannessfön.
Eyjólfur Konráð Jónsaon.
Bitstjómarfulltnii Þorbjörn GuðtoundsBon.
Eréttastjóri Björn Jóhannssonj.
Auglýsing'astjóri Árni Garðar Kristinsaon.
Eitstjórn og afgreiðsla AðaXstræti 6. Sími 19-109.
Auglýsingar Aðalstræti 6. Síml 22-4-89.
Askxiftargjald kr. 150.08 á miánuði innanlands,
í lausasj&Xxt kr. 10.00 eintakið.
TRA UST FJÁRHA GS-
STAÐA REYKJA-
VÍKURBOR GAR
fundi borgarstjórnar
Heykjavíkur sl. fimmtudag
var reikningur borgarinnar
fyrir árið 1968 samþykktur
með samhljóða atkvæðum. 1
víðtækum umræðum, sem
urðu um hann og fjárshags-
lega afkomu borgarinnar kom
glögglega í ljós, að fjárhags-
staða Reykjavíkurborgar
stendur mjög traustum fótum
og á sl. ári varð nær 300 millj.
kr. eignaaukning hjá borg-
inni.
Yfirleitt fóru rekstrarút-
gjöld borgarinnar ekki fram
úr áætlun að nokkru ráði,
nema á tveimur gjaldaliðum,
gatna- og holræsagerð og í
félagsmálum. Á miðju sl. ári
varð ljóst, að umframeyðsla
yrði vegna gatna- og holræsa
gerðar, ef ekki yrði dregið úr
framkvæmdum. Sjálfstæðis-
^jnenn í borgarstjórn Reykja-
víkur töldu hins vegar aug-
Ijóst, að eins og atvinnu-
ástandið var þá í borginni
væri það beinlínis skylda
Reykjavíkurborgar að stuðla
að nægri atvinnu meðal borg-
arbúa, með því að halda uppi
svo miklum framkvæmdum,
sem framast var kostur. Þess
vegna tóku Sjálfstæðismenn
þá ákvörðun, að draga ekki
saman seglin við gatna- og
holræsagerð, heldur halda
þeim framkvæmdum áfram
og af fullum krafti og jafnvel
auka þær, þótt fyrirsjáanlegt
væri að um umframgreiðslur
a þessum gjaldalið yrði að
ræða. Þessi ákvörðun var sem
fyrr segir fyrst og fremst tek
in í því skyni, að bæta at-
vinnuástandið í borginni og
draga úr því böli, sem at-
vinnuleysi er meðal borgar-
búa. Það kemur því úr hörð-
ustu átt, þegar minnihluta-
flokkarnir ráðast nú að Sjálf-
stæðismönnum í borgarstjórn
Reykjavíkur vegna þessarar
ákvörðunar og verður ekki
önnur ályktun dregin af þeim
árásum en sú, að minnihluta-
flokkamir hefðu kosið þá leið
að draga úr framkvæmdum
og auka þar með enn á erfitt
atvinnuástand í borginni.
Ástæðan fyrir því að hinn
gjaldaliðurinn, félagsmál, fór
fram úr áætlun, var af sama
toga spunnin. Vegna versn-
andi atvinnuástands og þar af
leiðandi lakari fjárhagslegrar
afkomu borgarbúa, voru þeir
fleiri, sem leituðu fyrir-
greiðslu hjá félagsmálastofn-
un borgarinnar eða gátu ekki
innt af hendi ýmis gjöld, sem
undir þennan gjaldalið falla,
svo sem meðlagsgreiðslur.
Umframeyðsla á þessum
gjaldalið er því bein afleiðing
hins erfiða atvinnuástands og
einungis vísbending um að
Sjálfstæðismenn í borgar-
stjórn Reykjavíkur hafa tek-
ið á þeim mannlegu vandamál
um, sem skapast í slíkum til-
fellum sem þessum, með þeim
hætti að leitast við að greiða
svo sem kostur er úr vand-
ræðum fólks, sem á náðir
borgarinnar hefur leitað.
Þrátt fyrir þessar umfram-
greiðslur og þrátt fyrir það,
að skuldaaukning borgarinn-
ar á árinu varð af þessum
sökum fyrst og fremst, rúm-
lega 100 millj. kr. varð hrein
eignaaukning borgarinnar
samt sem áður nær 300 millj.
kr. og stendur fjárhagur
Reykjavíkurborgar nú mjög
traustum fótum. Enda mun sú
rekstrareining ekki vera til,
sem ver jafn miklu eigin fjár-
magni til framkvæmda og ein
mitt Reykjavíkurborg. Fjár-
málastjóm borgarinnar hefur
verið í traustum höndum á
undanfömum árum og út-
svarsgreiðslum borgarbúa vel
varið, eins og hver og einn
getur séð með eigin augum,
með því að fara um borgina
og sjá þær gífurlegu breyting
ar, sem orðið hafa á öllum
sviðum.
AUKIN
ÚTFLUTNINGS-
STARFSEMI
Ánægjulegt er að sjá, hve
útflutningsstarfsemi hins
innlenda verksmiðjuiðnaðar
hefur tekið mikinn fjörkipp
á undanförnum mánuðum,
eftir að gengisbreytingin skap
aði gmndvöll fyrir slíkan út-
flutning. Að undanfÖmu hef-
ur athygli íslenzkra framleið-
enda ekki sízt beinzt að mark
aðnum í Færeyjum, svo sem
vonlegt er, enda má búast
við, að þar geti verið um
býsna mikla búbót að ræða
fyrir ýmis íslenzk fyrirtæki.
Það sem af er þessu ári
mun útflutningur til Fær-
eyja vera um 30 millj. kr., en
IITAN 1 IÍR HFIMI
U 1 Mli i ur ntiivii
Andstaðan gegn Pompídou innan
gaullistaflokksins —
GEORGE Pompidou, forseti
Frakklands, stendur nú við
upphaf sjö ára kjörtímabils
sínis í forsetaembætti frammi
fyrir alvarlegri pólitískri ógn-
un frá hópum iranan síns eig-
in flokks en frá stjómar-
andstöðunini, sem er tvistruð
og sjálfri sér ósamþykk.
Samkvaemt áreiðanlegum
heimildum er ekki gert ráð
fyrir því í París að til opin-
bera deilna muni koma, því
að gaullistar hafa alltaf reynt
að halda ininri flokksmálefn-
um leyndum. En nú, þegar
Pompidou leggur drögin að
stjórnaristefnu sinini á sama
tíma og þeir, sem sæti eiga
á þjóðþingi landsins hefja
sumarfrí sín, verður hann að
gera sér grein fyrir hættunni
á því að ögra tveimur hóp-
um inrnan gaullistaflokksinis,
sem alls ráða yfir 65 þirug-
sætum og líta með gagnrýni
til stjómarforystu hans.
Gaullistar, sem hafa 291
þingsæti, eru ekki sérstaklega
hrifnir af því, að Pompidou
hefur Skipað menn úr mið-
flokknuim í ríkisstjómina og
að hann hefur e'kki farið dult
með, að hanin hyggst taka
upp sveigjanlegri stefniu í ýms
um málum en de Gaulle.
Hópur þingmanina, um 25 að
tölu, hafa tekið sig saman um
að fylgjast með því, að nýi
forsetinn fjarlaegist ekki um
of þá pólitísku stefnu, sem
de Gaulle lagði grundvöllinn
að. Þessi hópur hélt fyrsta
formlega fund sinn sl. miðviku
dag og í honum er m.a. mág-
ur de Gaulles, Jacques Vend-
roux. Sá síðastnefndi heim-
sótti ásamt öðrum tryggum
stuðningsmarani de Gaulles,
Couve de Murville fyrrum
forsætisráðherra, forsetann
fyrrverandi á heimili hans í
Colombey les-deu-Eglises.
Þar að auki er annar hópur
með um 40 þingmenn, sem
sýnt hafa sig tilbúna til and-
stöðu við Pompidou forseta.
I þessuim hópi eru einkum ung
ir stjómimálamenn, sem kjöm
ir vom fyrst á þing, er gaull-
istar uninu sinn frækilega sig-
ur í þinigkosnimgumum í fyrra.
Leiðtogi þessara manna er að-
allega René Capitant, fyrrver-
andi dómsmálaráðherra í
stjóm de Gaulles, en Capi-
tant hefur verið ein/hver ein-
dregniasti gagnirýnandi Pompi
douis.
Capitant hefur verið einm
dyggasti aðdáandi de Gaulles
og stuðningsmenn hans líta á
forsetann fyrrverandi sem
mikinn vinistri sinmaðan stjóm
málaleiðtoga og nú óttast þeir,
að þær róttæku breytinigar,
sem de Gaulle beitti sér fyrir
á sumium sviðum, verði að
enigu í höndum bankastjórans
fyrrverandi, Pompidou.
Málgagn gaullistaflókksins,
blaðið „La Nation“ réðst nú
í vikunni á vinstri gaullista
og kallaði þá „groupuscules"
eða smáhópa, en franska orð-
ið var motað í gagnrýninni á
öfgasimnaða hópa stúdenta í
óeirðunum í maí og júní í
fynra.
Þessir þinigmannahópar, sem
eru meira eða minna amdstæð
ir nýju frönsku stjóminni,
geta samt sem áður ekki ógn-
að meiri hluta gaullistanma í
þjóðþinginiu.
Stjórnmálafréttaritarar í
París fylgjast einmiig með því í
eftirvæmtingu, hvernig fer um
baráttu þá, sem yfir stend-
ur milli strangtrúaðra gaull-
ista og Pompidous forseta, em
hanm reynir nú að umbreyta
flokknum í saimsteypuflokk
hægri og miðflokkamanma, er
verði þess megnugur að
George Pompidou — Verður
andstaðan gegn honum fyrst
og fremst úr röðum ggullista?
stjórna Frakklandi, eftir að
tíminm hefur máð töfranafn
de Gaulles burt úr vitumd
fólks. Tilhneigingin til upp-
lausmar í röðum miðflokkanma
eftir ósigur Alain Pohers í
forsetakosninguinum hefur gert
viðleitná Pompidous í þessa
átt auðveldari. Emda þótt Po-
her haldi enm áfram að ræða
um að koma á fót öflugri mið
flokkastjórnaraindstöðu, virð-
ast þó flestir stjórmimálamenm
úr röðum miðflokkanma hafa
sömu afstöðu og Jacques Du-
hamel, sem tók við stöðu lamd
búnaðarráðherra í nýju ríkis-
stjórminni.
Stjórn Pompidous hefur
fengið á sig visst svipmót sam
steypustjórnar við það að
menn úr miðfloklkumum eins
og Duhamel og óháðir g-aull-
istar hafa tekið sæti í henmd.
Þeir 65 þingm-enm í þjóðþing-
inu, sem álíta, að „pompidou-
isminm“ geti ekki komið í
stað gaullismans í Frakklandi,
bíða þess í eftirvæmtinigu að
sjá, hve lamgt nýi forsetinm
hyggst ganga í þessa átt.
Finnar juku útflutning
inn um 3 0°Jo árið 1968
í FYRSTA sinn síSan 1959 er
viðskiptajöfnuður Finna við út-
lönd hagstæður. Það stafar af
því að á síðasta ári tókst Finn-
um að auka útflutning sinn um
hvorki m-eira né minna en 30%.
Talið er að meginástæðan til
þessarar miklu og gleðilegu
breytingar hafi verið gengis-
lækkunin haustið 1967, er Firnn-
ar lækkuðu finnska markið um
23%. Gengislækkunin hafði það
í för með sér að finnskar vörur
lækkuðu verulega á heimsmark-
aðnum. Finnar notuðu þá tæki-
færið og hófu mikla söluherferð
erlendis fyrir vörur sínar með
sameiginlegum aðgerðum út-
flytjenda. Afleiðin-garnar voru
þær sem að ofan segir.
Áður fyrr var Þýzíkaland mik-
ilvægasti markaðurinn fyrir
finnskar vörur, en nú hefur það
breyzt. Nú taka BFTA-löndin
við 40% af finnskum útflutnings
vörum og er Rretland þar stærsti
aðilinn.
Finnar hafa sýnt fram á hvern
h-ag má hafa af gengislækkun
fyrir útflutningsatvinn-ugreinarn
ar. En hér verður að fylgja hlut-
unum vel eftir og hefja söluher-
ferðir, þegar vörurnar lækka á
erlenda marikaðnum. Ekki liggja
fyrir neinar tölur um hvernig
okkur íslendingum hefur gengið
í þessuim efnium. Væri fróðlegt
að fá um það yfirlit frá opin-
berum aðilum hér á landi —
ekki sízt vegna þess að við höf-
um lækkað gengið tvisvar á
þessum tíma og hafa því ís-
lenzkar útflutningsvörur lækk-
að helmingi meira í verði en
fiininsku vörurnar.
var á sama tíma í fyrra um
10 millj. kr. Stöðugt fleiri fyr-
irtæki leita nú fyrir sér um
sölu á framleiðsluvörum sín-
um til Færeyja og nú nýlega
hafa nokkur fyrirtæki, sem
annast innréttingar og hús-
gagnasmíði og aðra skylda
starfsemi, hafið útflutning á
framleiðsluvörum sínum til
Færeyja og ennfremur er vax
andi útflutningur á umbúð-
um til Færeyja, fatnaði, máln
ingu og fleiru. Þessi aukna
útflutningsstarfsemi ber þess
glögg merki, að íslenzkir iðn-
rekendur eru staðráðnir í að
hagnýta sér þau tækifæri til
aukinnar starfsemi, sem geng
isbreytingin hefur skapað
þeim og er sérstök ástæða til
að leggja áherzlu einmitt á
Færeyjamarkaðinn, þar sem
flutningskostnaður til Fær-
eyja er mun minni en til meg
inlands Evrópu eða Banda-
ríkjanna.