Morgunblaðið - 06.07.1969, Blaðsíða 23

MORG-UNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 6. JÚLÍ 1(909
23
Um markaðsmál Danmerkur
Ettir Cunnar Rytgárd
Kaupmjanmiaih&fn. —
MARKAÐSMÁL Danimerfcujr eru
miú mjög í dieiglummii hjá dönakiu
atjórninmi, baeðii hvað viðvikur
Narðurlöodlumuim svo og Bvrópu
alHri. Þaið er áliit dömstou stjórn-
airinniar að víð'tæikt saimstarf
Norðiuirf'anidaþjóðanmia geti hiald-
ilð áfram er að því kiemiuir að
tekið verðutr urpp saim&tairf Ev-
rópu/þjóða á víðum og breilð'uim
grumidvelld.
í»etta kiom skýrt fram í ræð-
um Hiknars Baiumisgaard, forsæt-
isráðherra Dammerkur við ioka-
luimræðurmar í damsiba þinigirnu
fyirir aumarleyfin. Umimiæli ráð-
ihierranis komm í lok miargra
vilfcnia umiræðmia og deilma í þiinig-
imu uim stefnru laindisins í m>ark-
aðsmálum. Deiluimair voru komm
air á það stig að fommiað'Uir morsfca
Verkamiammiafliokksims Tryggivi
Bmatteli héit því fraim í ræðiu í
miorska Stórþiniginiu að Damdr leit
ulðu mú leiðair til að skerast úr
leik í norræmu samininigsviðræð-
ufrnum í því slkynii að geta ein-
gönigu belgað sig vi'ðræðum við
Efraalhiagsbanidalag Evrópu.
Etókd miumu allir dianskiir þimg-
mienin leggjia samia Skilmimg á
stefrau ríkisstjóirniarimniar í þess-
um málum og við umræðurmar
Ikomu fram tvær slíkar fyrir-
spurmir, ömnur frá Per Hæfkfceirup
fyrrv. utamiríkisráðberra og him
frá Jens Otto Krag fyrrveramidi
forsætisráðhierra. Hæklkerup
spurði hvoæt forsemdurnar fyrir
inmtgönigu Damimierkur í EBE
hefðu breytat, em Krag spurði
(hvort afstaða rfkisstjómiarimmar
tiil náraara efmalhiagssiamstairfs
Norðurlainda hefðii breytzst ( eins
og Bratteli hfði látið að lieggja).
ÁStæðan fyrir þessari óvissiu, eru
urmmiælli Baunsgaard forsætdsróð-
herra og A Nyboe Andiersemis
efma/hags- og miarkaðismálaráð-
henra
Radikale Venstre, flofclkiur for-
sætdsrá'ðlherra héllt lamidsifuind
siiran dagaraa 31. maií og 1. .júmá
og þá lét Baiunsgaard forsætis-
ráðhierra svo uimmiael't, að það
Skipti ekki rnáli hvort maður
ta'laði uim að leið Dammierkur
inin í EBE læigi gegmuim morðrið,
það væri ljóst og ákveðiS að
Daimmiörk kaemdlsit löklkii hjá því
að fyigj-a himiuim Norðurlömdiun'-
uim. Þetta þýðiir, sagði forsætis-
ráðherranm, að laiustn vanidamál-
amma í mymd aðilldar Daina að
EBE ver'ður einmdig að fela í sér
lausn á vamidamiáluim himinia Norð
urlaindianma í saimlbaimdi við EBE,
Þessii uimimœlM odiu þingimömn-
um Vinst'riflokfcisinis niciikkirum
áhyggjuim, því að sá fiofclkur hef-
ur verið eindregniasti Stuðmiimgs-
fkntólrur aðildar Daina að EBE.
Vimsitrdlflolklkiurinin er talsmiaður
damstóra bæmda og hefuir verið
um háa herranis tíð og Dönskiu
Biæindiaisaimtiötóin viljia inimgömgu í
EBE eimis fljótt oig hægt er, þó
syo værd að Dairair yrðu eindr á
Ibáti.
Maiifcaðssénfræðiiniguir Vimstri-
iflótóksins, þjóðþingsmiaðiurimn
Per MöRer tók upp þessi um-
mæli forsætisráðlhierriamis á þinig-
fumdi og saigði, að áhiuginm fy-rir
norræroa bamdallaginiu vaeri að
verða að hætrtiullegum leik mieð
eldinin, og só leilkur gaöti orðiið
tdll þess að veikjia trú EBE-lamid-
arana á að Damir séu áivarfega
að hugsa uim aði/ldar-umsóikn
síraa.
Og mú við áðuirmiafinidar uimirœð
ur í Þjóðþimginiu, tók Hækkerup
málið upp. Það er sök Amder-
senis miahtóaiðsimáliaráðhieirra að
ýmsir haldia mú að Damiir hafd
miisst áhuiga á firefciari aðgerðum
í samlbainidd vd® NORDEK. Ráð-
herraran var nýlega á kymmisferð
um EBE-llöndáin, í þvd Skynii að
tflá það staðfest, sam lemgi hiefiur
verið látið að liggj'a í blöðuim
Ög öðmum fréttasitofniumuim, að
Stehkir aðiter inman EBE vd'Iji af
ýmisiuim póllitídkuim ástæðuim taik-
miairika últvíkkun EBE við Bret-
liatnd. Eru það einlkiuim Fralkkax,
ítalir oig Þjóðverjiar sem hér er
um oð ræða.
Amderson Skýrði frá þessu á
fundd með sænSkum frébtaimömn-
uim og sagði þá eimraig, að hamn
teldi persónulega, að þau öfl sem
útilöka vi'ljii litlu umsæfcjemd-
urma, rooti NORDEK-áætiuraiima
fiil þe®s að halda Dömuim og Norð
miömmuim fyrir utan EBE. Með
það i huiga, að mjög mii&ið er í
húfi fyrir Daini að fá imragömgu í
EBE, eirabum cg sér í lagi ef
Bretar fá inmigönigu, þó að Dandr
hiafli alls ekki efni á að miissa
miairikaði fyirir iðmaðarvörur sín-
ar á hinum Norðurlömdurauim,
rissaði Nyboe Amdersen upp
áætluin um bráðabirgðalauisn fyr
ir Norðurlörudin..
Tálið er að viðiæður þær sem
nú eiga sér stað meðal monrænma
ráðiaimiamnia leiðd af sér að lagit
verði fraim samimimgsuppkast um
miiðjian júlíimiániuð. í haust og
vetur muiniu svo póMtisku hlið-
arnar verða ræddar og lofca-
áfc'vörðumin væmtanllega tetóiin á
fumdd Norræna Ráðsirus, sem
halda á í Reykj-avílk mæsta vor.
Ekfci er balið líklagt að umræð-
uirroair uim útvíkkun EBE eiigi sér
stoð fyrr en nú m-eð haustinu,
efltir að bosraimgum ! V-Þýzlka-
laradi lýkur og ásbaradið þar í
lainidi eir ’komúð í soimit horf efltix
kosmiiimgabarátburaa. Allir gera
fastlega ráð fyrir, að þær viðræð
ur miuind dragast mjjög á larhgimn.
Það er álit Amdersens, að þar
sem últlliit er fyrir að EBE-ákvörð
uniin murni diragast á l'anigimn, sé
akynisiamllegt fyrir Norðurlönd.i'n
að stefna að meiira taihmiairkaðri
lausn, sem bumdin sé við þeiirra
staðlhætti og hagsmunii. Á þanm
hátt sé hægt að bomiast hjá
teusmuim er síðar gebi komið sér
illa fyrir Danii.
Þessi ummæli Anider9ems vöku
milklia althygli í Svíþjóð oig Nor-
egi og foirmaðuiriran í Utan-
ríkliisimá'iaraeifnid norska Stórþimgs
ims, Benit Röiisiel'arad taldi fulla
ás'tæð u til að spyrja hvort Dan-
ir litiu mú öðrurn augum á nor-
ræma saimiviimmu en þeir igerðu
fyrir áiri, og Bratteli saigði, að
túllka mætitii ummæii ráðheirrains
á þá leið að Darair ieituðu leiðar
út úr noirrærau saminiinigsviðræð-
urauim. Umiræðurniar uim þessi
mál áttu sér stað sarna daig, bæði
í nonsfcia Stórþimgirau og darasika
Þjóðþiraginu og því var það að
Krag, fyrrv. forsætisráðherra
Dainmerkur tók 'Upp þessi um-
mæli Birattelii og bað um sfcýr-
ipgu. Það var Baunsgaard for-
sæltiiisráðherra, sem varð fyriir
svöruim og saigði harnin m. a.:
Marfcaðsstefina rikfestj ónmarininar
keimur sfcýrt fram í saimiþykfct
Þjóðþimigisdras frá 11. maí 1(967,
sem heimiílaði ríkisstjónraiimnd að
taka upp afltur siaminimgsviiðræð-
uir um daœfcia aðild að EBE
ásaimit Bretlainidii, svo og í sam-
þykfctimrai firá 15. júní 1968 þar
sem rílkisstjórndn er ’hivötit til að
fylgja enin fasitar efltir tillirauinum
til að flinraa sterkan grumdvöil
fyrir víðtælku og áhinilfarfku raior-
ræmu efimahagslegu samis/tarfi s@m
ljúka myradi í evrópsku samstarfi
á seim hireiðuisbum gruinidivelllli. —
9kv. þessu fylgja ekki önmiur
Skilyrði dörasku umisókniimnd, en
sem mefimd eru í samlþyfcktimnii
frá 11. miaí 1967. Það hiefuir kom-
ið fraim í ræðuim miahkiaðsmália-
ráðherra hér í þiimginu að danska
stjóirimiin er reiðulbúin til að talka
þátit í sérfaveirri tillraun, sem sýn-
ir fraim á r’auralhæifa möguleifca á
að leiða okkiur inin í stækkað
EBE.
Emgáinin getur sagt fyrir um
með viisisu í dag hivemær að þv!
’kamuir að rauraverulegar viðræð-
ur um útivíkfcun EBE miuraii hefj-
ast. Það er von ofcfcar, að þeim
l'ömdiuim sem liagt bafa fram uim-
sófcn verði boðið ti'l samimimgs-
viðraeðna í Briissel fyrir lok
þessa árs og darasfca stjóraniin
leggur rífc'a áherzlu á að fá að
talka þátt í slikum viðiræðuim fraá
uipphafi.
í aipníl 1908 hófiuat viðraæðiur
emíbættism'arama og ráðuimeyta
Norðurliandamna um aufcið nor-
rænt efmabagssaimigtarf og ieggja
á fram samraiimgsupþkiast 15. júlí,
og sé ég eklkert sem berodir til
að svo verði ekki. Ég vona eiran-
ig að saimstaða .iiáiist um upp-
kastið, en ég get ekki að svo
stöddu flullyrt að svo verði. í
viðræðunum milli Norðurland-
arana ’hafa þau öll lagt áherzlu á
að svo verði gemgið frá hnútura-
um í þasisu efnahagssamstar’fli að
ekki verðd útillokað fyriir hvert
einstakt lamd að hefja sjálifstæð-
ar saminiimgsuimileitanir í sam-
bamdi við EBE. Á þessu sviði
raíkir saimistaða milii Noregis og
Damrraerfcuir, og Svíþjóð og Firan-
teimd hafa bæði látið í Ijós ósk
um að samstarflinu verði hagað
þamnáig, að það muinii létta Norð-
urlömdumum immgömgu í EBE. —
Þessi tvö lönd sætta sig við og
viðurkenna að til mála komi, að
um séraðstöðu einstakra landa
kunni að vera að ræða í sam-
bandi við stækkað EBE. Það rík
ir eining meðal landanna um að
grundvalla verði í hugsanlegum
norrænum samningi leiðir, er
Skýrt taki fram hvernig fára
Skuli að við hinar ýmsu hugsan-
legu aðstæður, að eitt, fleiri, eða
öll Norðurlöndin óski eftir og
verði veitt innganga ,eftir því
sem háttar, í Efnahagsbandalag
Evrópu.
Fullvíst má telja að yfirgrips-
mikið norrænt samstarf geti
haldið áfram, er stækbað EBE
verður að raunveruleika. Við
myndum auðvitað þurfa að laga
ragluir og kerafi, sem frábraulgðiin
yrðu kerafum EBE, eftir þeim
kerfum, en á sviðum sem EBE
myndi ekki ná yfir, gæti nor-
ræna samstarfið haldið áfram ó-
breytt.
Með tilliti til noráku kosning-
anna, svo og forsætisráðherra-
skiptanna í Svíþjöð í sept. nik.
er það ljóst að ekki verður hægt
að taka mikilvægar pólitísfcar á
kvarðanir fyrr en seint í haust.
Þessu ber ebki að reyna að flýta
mé miá favilka frá þvá. Ákvarðun-
ir verða að byggjast á þeirri
þróun s'em miuin faafa átt sér Stað
í miarkaðsmálum Evrópu á með-
an.
í lok uiniiræðmaraima í rnorska
þimgirau bara Bratteli fram álykt-
umartillögu sem samþyfckt var.
Sagði Bratteli í ræ’öu sinini að
það væiri algerlega óhæft ef rík-
isstjómir Noraðurtemdamma leyfðu
málum að þróast á þá leið að
um yrði að ræða val millli nor-
ræras eða evrópsfcs samistrrfs.
Bæði John Lyrag utararíkisráð-
herra og K&rae Wii/loch viðskipta
máteráðhema fluttu raéður þar
9em þeir róuðu ýmsa þimgmemn
með því að segja að af Noregs
hálfiu væri alls efcfci um að
ræða „annaðhivort eða“, heldur
„bæði og“. Það væri óhiugsanidi að
tollamúr risi eftir Eyrasundi
eða millli Noregis og Svíþjóðar.
Alyktumartillaga Brattelis, sem
samlþykkt var eims og fyrr seg-
ir, hljóða’ði svo: „Stóraþimgið
geraguir að þvi vísu að ríkjs-
Stjórmin beiti sér af alefli fyriir
því að starfsáætlurainini, er sam-
þykfct vara á furadi Norræraa ráðs-
inis í Stofckhólmi verði fylgt,
þamraig að sammimgsuppkast um
mifcla aufcinimgu á norirærau
efmahagsisamist'airfi veraði lagt
fyriir þjóðfþimg landamma sem
allra fyrst. Stórþimgið álylctar
eimnig að þetta samningsupp-
kast verði þamn'ig úr garði gert
að það muni liétba þátttökulönd-
uimum fjóraum þátttöku í eöa
samvimmu við stæfchað Efraa-
hagsbanidalag Evrópu, eiranig
þarunig úr garaði gert að það
murai eftir sem áður ekki hafa
áhrif á utanríkis- og öryggismál
laindanna“.
Gunnar Rytgárd.
Ung tónlislnrkonn lék með
strengjnkvnrtett Tónlistarskólons
SAUÐÁRKRÓKI 4. júlí. — Mik-
ill Mstiviðburður átti séir stað hér
í gær, era Straengjakvartett Tón-
listarskólams í Reykjavík lék 'hér
í kirfcjumni, ©n kvartet'tiran sfcipa
Bjöm Ótefsson, Eiraar Viigfússoro,
Iiragvar Jónsson og Uranuir Svein-
bjairraardóttir sem að þessu siininli
kom í staðinm fyrir Jón Sen, sem
forfal'liaðist á síðusbu stundu.
Áður en tónleibamiir hófust
ávarpaði Eyþór Sbefánsson tón-
skáld, listiafóikið, sem mun haida
hljómileika hér niorðamte'nds á
stöðum, þair sam tómliStaraSkólar
eru starafaradi. — jón.

I
Framtíð
þeirra er
fyrir öllu
@

Hugleiðið vel hve mikið öryggi börnum greidd tryggingarupphæðin,
það er fyrir fjölskyldu yðar, ef hvernig sem andlót ber að höndum.
þér eruð líftryggður. Ef þér eruð HVAÐ gerisf, þegar fjölskyldufaðir fellur
líftryggður er eiginkonu yðar og fró á unga aldri?
GETUR eftirlifandi eiginkona séð sér og
börnum sínum farborða
og veitt börnunum framhaldsmenntun?
GETUR hún haldið íbúð, sem á hvíla
skuldir, er nema hundruðum
þúsunda króna?
MEÐ LÍFTRYGGINGU getur fjölskyldu-
faðir tryggt eiginkonu og börnum
fjárhagslegt öryggi, ef hann fellur frá.
Þér getið keypt háa líftryggingu fyrir lágt iðgjald og þér ráðið
sjálfir hve lengi þér viljið vera tryggður (allt til 65 ára aldurs).
Líftrygging (stórtrygging) er ódýr, óháð allri verðbólgu og þar
að auki frádráttarhæf á skattskýrslu.
Leitið upplýsinga hjá Almennum Tryggingum við Austurvöll
(Pósthússtræti 9), s!mi 17700. Líftrygging er lífsnauðsyn.
ALMENNAR TRYGGINGAR P
PÓSTH ÚSSTRÆTI 9 SfMI 17700
-V