Morgunblaðið - 08.07.1969, Blaðsíða 15

MORGUNBLAÐIÐ, ÞiRIÐJUDAGUR 8. JÚLÍ 1<96'9
Hve oft miamia á TneSal í ræðiu
og riti. er því baldið fraim að
íslamid eé eittlhvert sémstæðasta
ferðaimianinialand, vegraa legu sámm
ar, eldfjalla, godhvera, fossa,
veiðiskapar, miðnætursólar, norð
luirljóea og síðast em eíkfki sízt
litbrigða og ihreinis loftslaigs, er
luimlyflsur etónbrotma niáttúnu
landisiras, dýralílfls þeisis og fóöikB?
Að 'hér geti verið um óstýril'áta
veðráttu að reeða ó úthafsey við
Norðurpól geruim við minmia með,
eem efeki er nema mammlegt, því
þjóðin elskar land sitt. Og þeg-
ar fjölskyldan er stolt af sín/um
þá eér húm eklki gallama, það er
staðfest lögmál, en sem erfitt er
að gkýra svo hlítandi sé.
Tilefni þessara biuigleiðinga er
auglýsinig frá Fluigfélagi íslands
27. júní s.l., sem vaikti sénstalka
athyigli mína í sambandi við surnri
arferðalög erlendra hérlemdis.
Að leita hófanmia hjá íslenzk-
um alþýðulheimiium til sjávar og
sveita um igistimigu og aðna niaiuð-
synlega fyringneiðslu vegnia
ferðafólkis yfir sumantkraamm, tel
ég að geti, ef rétt er á haldið
onðið stónmenk og naiumlhæf við-
leitni til að laða að ferðamemm
svo 100-mllljóna krónia slkiptir ár
lega. Heyrzt hefur að flugfélög,
ferða.gkrifstofur og erlemdar (húó
telsamisteypur vildu og væmu að
athiuga gistihúsabygginigar hér-
lendis. Um það er ékkíeirt niema
gott að segja, em það er skoðum
mín að þó svo verði að á mæstu
ánum verði þyggð miofekur humdr
uð 'hótelherlbengi og veitinigasal-
ir til móttöfeu á erlendum ferða
mönmium, að þá nái það ekfki
verulega tilgamgi símium til efl-
imigar ferðamianmaviðsfkipta al-
menint.
Og komum þá aftiur að mála-
leitan Flugfélags íslamids og huig
leiðum nokkur atriði varðandi
þá nýbneytni er þar er leitast
við að fara inm á í þessurn mál-
um.
1. Er íslarad ákjósanleigt ferða
rmaninialamid?
2. Enu íslenzk sveitaheknili
megniug þess, að taka á móti mis
miunandi ferðalönigum?
3. Getur móttaka „sumar-túr
ista“ orðið arðvæmleig atvimnu-
grein?
1. Um það hvort ísland er á-
kjósanlegt ferðamammial'amd tel
ég óþarft að fjölyrðia, um-
fnam þá náttúnulýsdmigu er
E. B. Malmquist, ráÖunautur:
Markverð nýbreytni í ferðamálum
svo. um rraum.ar ekki stærri þjóð,
en við erum.
Allir þeir, er hafa látið sig
ferðamál ökibar fsíendiniga þ.e.a.
s. móttöku og fyringreiðslu er-
lendra ferðamanmia eimlhverju
Skipta til úrbóta, bafa verið sam
mála um að gisti- og veitimiga-
nekstur víðsvegar um landið hef
ur verið fnemur ófullfcomimm og
dýr í flestum tilfellum. Og þó að
nokkrir hóteleigendur hafi him
síðari ár reymf að bæta úr þessu
m.a. með endurbótum á húsrými
þjálfun á þjóraum og starfsliði,
fjölbreyttara mataræði o.s.frv.,
þá hefur þróun þessana mála
verið alltof káklkend oig hæg-
fara þegar á heildima er litið,
— því miður.
Bn starfstími sumiargistihúsa
okkar er það stuttur, að það verð
ur ætíð mikluim erfiðleikum
bundið að fá þanm starfsgrund-
völl er hér þarf, svo að bæði við
skiptaviraur og forstöðuaðili
rekstursins geti vel við uiraað, —
það vanitar m.ö.o. rekstunsgrumd
völl slíkra gisti- og veitimga-
staða vegna þess hvað veitiniga-
inn er stuttur og að öðru leyti
ýmis aðbúnaður erfiður bæði fró
náttúnunmar hendi og vegna ut
amaðkomandi erfiðlei’kia s.s. laiga-
ákvæða er varða þessi mál al-
menmt, en hér sfcal ekki vikið
að því í þessu sarrabandi.
Það má segja að ferð'amál ofck
ar fslemdimiga séu mál málamma í
dag og hafa reyndar verið þó
ekki hafi tekizt svo nokkru
nemi að laða 'hér til lamdsins
ferðafólfc. Samtimis og nágranma
þjóðir okkar afla sér gjaldeyr-
istekma af þessari atvimruugreim
minnzt er á í inngangi þeasa er-
indis. Bnda hafa bæði erlemdir
og innllendir ferðaimáiamenm, sem
venjulegir ferðalanigar Skrifað
svo til sámihljóða um þá hlið máls
iras, að lamdið sem slíkt sé í sér-
stöðu meðal náttúruiskoðenda
vegraa fjölbreytilegra, stórbrot-
iniraa náttúrufyrirbrigða. íslamd í
augum ferðaimannsins er kemiur
frá stórborguim milljóma-
þjóðanna, er ósnortið eyland
með sótlanisar byggðir og smáar
borgir. Sagnfýsandi ferðamenm
fá óþrjótamdi viðfamigsefmi í
sögu þjóðarinmar og lífsbaráttu
fyrri tíma. Náttúruiummendur og
jarðfræðilærðir fá ólýsanlega
möguleika til jarðfræði og al-
mennrar náttúrufræðifkömmumar.
Sportmaðurinm fiskar, syndir,
gengur á jökla og fjöll, fer í út-
reiðartúra o.s.frv.
2. Þá tel ég að sé komið að
megin efni þessara huigleiðinga.
Það er hvort íslemzk heknili til
sjávar og imrn til sveita séu þess
umkomin að veita þá þjómustu
er hér verður farið firam á, og
þannig að til sórna em hagsbóta
verði fyrir lamd og þjóð.
Lítuim þá fyrst á húsakost í
sveitum þessa lands og kauptún
um. Það er skemmst frá því að
segja, guði sé lof, að víðast eru
híbýli mamma á íslandi og íveru-
hús það vel úr garði gerð og
góðri hirðu að á betra verður
ekki kosið. Björt húsakynni með
vatni, rafmagni og góðri uppfhit-
um. Hús snyrtilega viðhaldið
inman sem utairi í langflestum til
fellum. Málveck, myndir og sitór
og smá bókasöfn prýða einmig
langflest íslenzk sveitaheimdli.
HÚSBYGGJENDUR
Látið Panel-ofna einnig í yðar hús
islenzk framleiðsla.
Hærra hitagildi.
fyrir lægra verð.
Leitið tilboða.
Sérhæfðir starfskraftar
yður til aðstoðar.
JQ
a
PANELOFNAR HF
Söluumboð i Reykjavík:
HITATÆKI HF.
Skipholti 70, sími 30200.
Sumir hverjir miunm ef til vill
bera við vömtum á húsrými í
þessu augnamiði, em þegar betur
er að gáð þá efast ég ekfki um
að í mörguim tilfellum má rýma
ótrúlega mikið húsraæði til gist-
iragar yfir sumartímanm. Dagstof
an og borðstofam eru oft á tíð-
um lítið motaðiar yfir sunniartí'm-
ann. Heýhlaðam hefur staðið auð
síðan kúnum var slátrað, því
ekki að setja glugga á sólihlið
hennar og inmrétta sem sumar-
d'valabherbergi fyrir næsta sum-
ar.
En mest er um vert og mest á
ríður í þessu samibandi að ís-
lenzfcu heimilin eru án örfárra
undantekninga mjög vel þrifim
og snyrtileg. Þammig að ’hver og
einn „Greifi“ eða greifynja er
fullsæmd af að búa þar lengri
eða skemimri tímia.
Vífcjum þá að sjálfum aðbúm-
aðinum. Fólkimiu, sem kemur til
með að sinna störfum í samibandi
við þessa þjónostu, sem vonamdi
af verður.
Á þessa vísu, sem hér er ætl-
ast til með fyringreiðski og
greiðasölu til erlendra og reymd
ar inmlendra ferðamamma og, þá
tel ég aðvið fáium valið tæki-
færi að viðhalda einiu af okkar
sérstötou þjóðareinkeninum, þ.e.
greiðasemi og gestrismi. Flestum
ofckar er það svo sanmanlega í
blóð borið að smátilsögn, stutt
námidkeið og pnaktísk þjálfum
miundi leiða til þess að við hefð-
um fljótlega þjálfuðu fóIM á að
skipa í þessu eflnd, sem skildi
sitt hlutsMpti í starfi, prúð-
rraennskiu og hj álpfýsi, án umdir-
lægjudkapar eða yfirdrifmi í fyr
ingreiðslu og araraairi ferðamála-
þjónustu.
Að sumrinu til mum láta raærri
að 2 af hverjum 5 á sveitafheim-
ilum séu erastoufcuinmiandi að
meira eða minma leyti. Margir
miðaldina og eldri kunma einmig
nofcfcuð í Sfcamdimiavísk'um málum.
Þýzíka er eranfremur farin að
riðja sér mjög til rúms hin sið-
ari ár. Svo vandfcvæði gtagnivart
þeissari hlið þessa merka máls
verða auðveldlega yfinstigin
Em er hér ekki einmitt upplagt
tækifæri fyrir ofckar unga Skóla
fólk og æsbu lamdsins almenmt
að fá starf við sitt hæfi, þegar
aðrir atvinnuvegir bregðast svo
mjög, sem raum ber vitmi.
Við erum hér að velta á milli
ofckar afleggjaira af vaxamdi at-
vinraugreim „túrisma", sem getur
orðið þjóð ofckar ómetamleg „bú-
grein“, sem rauin hefur orðdð á
víðsvegar meðal annara þjóða.
Em til þess að svo geti orðið þá
þarf samstarf milli sveitafólfcis og
ferðastofnamia. Gestir, er ferðaist
út uim hinar dreifðu byggðir
landis oktoar, mega ekki lenigur,
einis og brögð hafa verið að und-
ainfarið, valda átroðnimigi, fira-
tölum og ýmis konar óþægindum
meðal sveitafóltos ám þees að
nofefcuð kami í staðimm, nemia
aulkin útgjöld heimilisinis. í stað
biðjandi flöktoulýðs kemur frjáls
og kærkominm ferðahópur, sem
eýkur á veimegum sveitanmia
gegn miargvíslegri veitimigasölu
og þjómiustu, er ferðafóllki er
nauðsymileg hverju sinmd. Fólk
fær m.ö.o. tækifæri á að láta í
té gegn sanmgjömnu verði, þjón-
ustu, sem annars yrði engum að
gagnii.
í þessu sambandi verðut
manni á að spyrja? Hvað ætli
enSku heimilin færi sér og þjóð
sinni í tekjur frá erlendu eraskiu
mælandi ferðafóliM er dveist þar
í lanrii í tugþúsundatali hvert
sumar? Hér getwr orðið um hlið-
stæðu að ræða sem þjóðartekj-
ur og þó enm meiri þýðingu með
tilliti til þess að við erum fá og
gjaldeyrisfátæk, vegna fá-
breytni atvinrauveiga okfkar.
Stónu baðstaðimir erlemdis
með oft því miður mengaðam
sjó. Risahótelim og hið iðandi
mannhaf tug-milljónialiandammia
er farið að virka þvimgandi á
hinm venjulega ferðamanm. Þetta
er allt að verða svo yfirdrifið
og ópersónulegt, en maams-
sálin þráir að komast
firá Skarkala og spemirau atóm-
aldarinniar. íslenzk sveitamenm-
ing fær því hér kærkomið tæki-
færi og hlutsfcipti að leysa af
hendi. Þjóðin er fróðleifcsfús og
getur ein.nig frætt gesti síma uim
sérkenni lands hemmar, sögu og
atvinnubaráttu.
Hollenzfcur búfræðiprófessor
sem 'hér var á ferð fyrir nakfkr-
Framhald á bls. 18
DIESEL
Bara
fyrir
þá.
sem
þurfa
aS
komast
áfram
Allar stærðir frá
20 til 2200 hestöfl.

Fiskveiðar eru eini atvmnuvegur þjóðarinnar,
sem skilar raunverulegum arði í þjóðarbúið.
SÖyfelLílgjytf c=0<§)ífD®®©[rD <ik reykjavik,
Vesturgötu 16 — Pósthólf 605 — Símar 14680 og 13280 — Telex: sturlaugur ryk 57.