Morgunblaðið - 08.07.1969, Blaðsíða 19

MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 8. JÚLl 1969
19
- VIÐTAL VIÐ ODD
Framhald af bls. 14
seinni endurskoðun stjórnar-
skránnar þá er það meira verk
Skúla Thoroddsen en Benedikts
Sveinissomiar.
En Benedikzkan 1885—86 er
ekki sú sama sem Benedikzkan
1893—94. Tvö ákvæði, sem ekki
voru í stjórnarskrárálögunum
frá 1885—86, veittu örugga
tryggingu gegn því að stjórnin
notfærði sér að nokkru veru-
legu ráði heimildina til að gefa
út bráðabirgðiaLög, og lögð á-
herzla á að þessa heimild bæri
aðeinig að ácioðia setm iniey'ðiar-
ráðstöfun. Bráðabirgðalög áttu
að fa®a úr igdildá, niæðu þaiu elklk'i
samþykkt á næsta þingi. Og
bann var gegn bráðabirgðafjár
löguim, þó það væri ekki skil-
yrðislaust einis og 1887.
— Seinni ritgerðinni þinni
lýkur semsagt eftir síðari end-
urskoðun stjórnarskrárinnar
1894. Ég sé að þú hefur feng-
ið vísindasjóðsstyrk. Hvað ætl
arðu að vinna iniún/a?
• Svarbréf Skúla forvitnilegt
— Ég hef fengið styrk til að
vinna að því að taka fyrir tíma
bilið 1895—1904 í heild, ekki
aðeins kröfur um þingræði, þó
það sé mikilvægur þáttur í
verkefninu. í næsta riti Sögu,
birti ég ritgerð um „Launungar
bréf“ Valtýs Guðmundssonar 8.
apríl 1896, og svarbréf til þing
manna. Svarbréfin lágu í bréfa
safni Valtýs, en hafa ekki ver-
ið birt fynr.
— Breytir það myndinni að
lesa þaiu?
— Já, mikil ósköp. Sérstak-
lega er forvitnilegt að sjá svar
bréf Skúla Thoroddsen. Bæði
þá og síðar hefur hin fræga
kollvelta hans á Alþingi 1897,
eða stóra stökkið yfir í flokk
Valtýs, verið mónnum mikil ráð
gáta. Þetta hefur gjarnan verið
skýrt með 'hatri hans á Magn-
úsi Stephensen, einkum þá
vegna „Skúlamálsins". Út af fyr
ir sig má e.t.v. finna nokkra
RITSTJÓRN • PRENTSMIÐJA
AFGREIÐSLA • SKRIFSTOFA
5ÍMI 10*10D
staðfestingu á þessari skýringu
í svari Skúla til Valtýs. Ákveð
ið skilyrði fyrir fylgi hans við
stefnu Valtýs er trygging gegn
því að Magnús Stephensen eða
nokkur annar af hans fólki
verði skipaður ráðherra. En
erfitt er að mæla hvort hefur
verið þyngra á metunum hatur
hans eða hugsjónir. Ég tel að
hjá Skúla hafi í þessu atriði
farið saman persónulegar og
„hugsjónalegar“ hvatir, og ó-
gerningur að segja hvorar hafi
verið sterkari. Aðild Skúla að
stefnu Valtýs var heldur ekki
eins mikið pólitízkt stökk og
KÚPLINGSDISKAR
HÖGGDEYFAR
FJAÐRIR
FJAÐRAGORMAR
SLITBOLTAR
SPINDILKÚLUR
STÝRISEN^AR
HEMLAHLUTIR
MARGT I RAFKERFIÐ
LJÓSASAMLOKUR
LJÓSAPERUR
SPEGLAR
HJÓLKOPPAR
FELGUHRINGIR
DEKKJAHRINGIR
MOTTUR
ÚTVARPSSTENGUR
ÞURRKUBLÖÐKUR
OG ARMAR
TJAKKAR, margar stærðir
FARANGURSGRINDUR
HNAKKAPÚÐAR
BARNASTÓLAR í bíla
GÖNGUGRINDUR
ISOPON og P. 38 viðgerða og
fyfliefni
PLASTI-KOTE sprautulökkin
til blettunar o. fl.
(^fr|naust h.t
Höfðatúni 2, sími 20185.
Skeifunni 5, sími 34995.
mönmum gat virzt. Þeir Valtýr
(höfðu rætt þessa stefrau þegar á
áirinju 1894, löngu áður en hún
kom opinberiega á dagskrá, og
Skúli hafði þá alls ekki verið
fráhverfur henni. Það var mjög
mikilvægt fyrir Valtý að fá
stuðning Skúla.
— Þú setur verki þínu tak-
mörk við árið 1904, þegar við
höfum fengið innlendan ráð-
herra. Þá fjallarðu væntanlega
um valið á ráðherranum og þá
eem til greiima komu?
—Ég verð að gera það. Þó
mikið hafi verið um þetta skrif-
að, er svo furðulega margt, sem
ekki hefur komið fram. Ég hafði
vísindasjóðsstyrk til að fara til
Kaupmannahafnair sumarið
1966 og leita neimilda. En ég
þarf að fara þangað aftur í
þeim erindum. í haust fer ég til
Noregs til að kenna þar í vetur
Þá verð ég nær Höfn, þar sem
heimildir er að finna, og að
sjálfsögðu held ég áframþessu
verki .En niðurstöður get ég af
dkiljanleguim ástæðuim ekki tal
að uim, eiins og er. •
— Býstu við að finna eitt-
hvað merkilegt í þessu sam-
bandi í Kaupmannahöfn?
— Það er ekki gott að segja.
„Leymlögregluviininan" er ein-
mitt það skemimtilega við starf
sagnfræðingsins. Hann setur
fram spurningar og leitar að
heimildum, sem geta hjálpað
honum til að finna svör við
þeim. Yfirleitt borgar sig fyrir
sagnfræðing að byrja snemma
að skrifa um viðfangsefnið. Þá
sér maður betur- hvaða upplýs-
ingar vantar og hvers þarf að
leita .Ég hefi tennilega byrjað
alltof seint á að skrifa um
þetta tímabil. Ég er búinn að
safna allt of miklu af upplýs-
ingum, sem ég þarf e.t.v. ekki
á að halda, þegar allt kemur til
alls. En mig vantar líka mikið
enm, til a@ fyiia uipp í eyðúmni-
ar. Þaið er bezit aið talla sem
minnst um hvað úr þessu verð-
ur á endaruum. — E. Pá.
FÉLAGSLÍF
Ferðafélag
íslands
Ferðir um næstu helgi.
Föstudagskvöld
Karlsdráttur — FróJárdalk.
Laugardag
9 daga hringferð.
Þórsmörk.
Landmanna la ugar.
Veiðivötn.
Hekla.
Ferðafélag íslands, Öldug. 3,
símar 19533 og 11798.
NÝJUNG - KJARAKAUP
Raynox Dual 707 A kvikmyndasýningarvcl fyrir Super 8, Stand-
ard 8 og Single 8 filmur.

Þræðir sig sjálf frá
spólu til spólu.
★ Sýnir áfram, aftur
á bak og eina mynd
í einu ef óskað er.
+ Sýningarhraði 14—
22 rammar á sek-
úndu.
★ Sýningarspenna
8 volt 50 wött.
★ Spólur taka 400 fet
af filmu.
★ Gerð fyrir 100 til
240 volta straum.
^ Linsa f/1,4 20—32
mm Zoom.
EINS ÁRS ÁBYRCÐ - ALLIR VARAHLUTIR TIL
Verzlunin TÝLI M.
Austurstræti 20
Sími 14566.
ÞETTA GERDIST
I APRÍL 1969
ALÞINGI.
Upplýst á Alþingi, að sjónvarp nái
til allra landsmanna 1 ár (10).
Deilt uim prófessorsembætti 1 ætt-
fræði (15).
Stjórnarfrumvarp um stækkun
Kísilgúrverksmiðjunnar við Mývatn
(15).
Stjórnarfrumvarp um öflun láns-
fjár vegna framkvæmdaáætlunar
1969 (17).
Tillaga um þjóðaratkvæði í bjór-
málinu felld með 18 atkv. gegn 17
(18).
Frumvarp á Alþingi um frjálsán
innflutning á ilmvötnum o.fl. (22).
Harðar umræður um leigunám at-
vinnufyrirtækja (26).
Stjórnarfrumvarp um heimild til
aukinna togveiða innan fiskveiðilög-
sögunnar (26).
VEÐUR OG FÆRÐ.
Jarðskjálfti í Grímsey (2).
Flæðir yfir vegi á Elliðavatnssvæð-
inu (19).
öxulþungatakmarkanir víða á veg-
um (22).
tJTGERÐIN.
Loðnuaflinn orðinn 169 þús. lestir
(2);
Útflutningisverðmæti loðnunnar 345
millj. kr. (10).
Togarinn Sigurður hefur aflað fyr-
ir 260 millj. kir. 018).
Sæbjörg VE, 67 lesta bátur, afla-
hæstur á vetrarvertíð (20).
Landburður af fiski eftir verkfallið
(30).
FÉLAGSMÁL.
Félagsdómur kveður upp dóm í
máli BSRB gegn fjármálaráðherra (3).
Þorvaldur S. Þorvaldsson kosinn
formaður Arkitektafélags íslands (9).
Ungmenni efna til „hungurvöku"
i Reykjavík (9).
Blöð koma ekki út í tvo daga vegna
skyndiverkfalls (9).
Atvinnulausum fækkaði um 1528 í
marz (10).
VR krefst formlegra samninga við
KRON (10).
Spurningafundur um trúarlíf og
safnaðarstarf í Dómkirkjunni (10).
Hjartavernd gengst fyrir heilbrigð-
isviku (13).
Iðja í verkfalli hjá þremur iðn-
fyrirtækj um (13).
Ráðstefna haldin um gróðureyðingu
og landgræðslu (15).
Viðræður milli Hannibals og Fram-
sóknarflokksins (16).
ívar H. Jónsson kosinn formaður
Blaðamannafélags íslands (16).
Fulltrúaráðsfundur Sambands ísl.
sveitarfélaga haldinn í Reykjavík
(16).
Egill Guttormsson endurkjörinn
formaður stjórnar Verzlunarbankans
(16).
Iðnskólanemar krefjast bættrar iðn-
fræðslu (17).
Verkbann boðað á járniðnaðar-
menn (17).
Björn Jónsson og Hannibal Valdi-
marsson vinna að myndun samtaka
vinstri manna (18).
Samband sveitarfélaga á Suðurlandi
stofnað (18).
26 verkalýðsfélög hafa boðað vinnu-
stöðvun (18).
Umferðamálaráð skipað. Formaður
Sigurjón Sigurðsson, lögreglustjóri
(19).
Prófkjör í Háskólanum um nýjan
rektor (19, 20, 24).
Kópavogskaupstaður efnir til hug-
myndasamkeppni um skipulag mið-
bæjar Kópavogs (22).
Hópur trésmiða fer til vinnu í Sví-
þjóð (22).
Gunnar Snorrason endurkjörinn
formaður Félags kjötverzlana. (26).
Hannes Pálsson kosinn formaður
Sambands ísl. bankamanna (26).
41)1 félagar í Verkfræðingafélagi
íslands (27).
Grímur Bjarnason endurkosinn for-
maður Meistarasambands byggingar-
manna (30).
MENN OG MÁLEFNI.
Baldvin Jónsson, hrl., sæmdur gull-
merki Flugmálafélags íslands (2).
Lynn Heinzerling, heimskunnur
bandarískur fréttamaður, heldur fyr-
irlestra á bláðamannanámskeiði (9).
Friðrik Ólafsson skákmeistari ís-
lands 1969 ( 9).
Jónas Þorvaldsson skákmeistari
Kópavogs (9).
Páll M. Jónasson, stórkaupmaður,
ákærður fyrir þriggja milljón kr.
tollsvik (13).
Einn af framkvæmdastjórum Apple
plötufyrirtækis Bítlanna í heimsókn
(16).
Guðmundur Sigurjónsson hraðskák
meistari íslands (16).
Þorbjörg Magnúsdóttir, 17 ára, kjör-
in fulltrúi ungu kynslóðarinnar 1969
(17).
Gagnfræðaskóli Austurbæjar sigr-
aði í skákkeppni skólanna (17).
Indverk undrakona, Shakuntala
Devi, heimsækir íslands (18).
Halldóri Laxness afhent Sonning-
verðlaunin (22).
Róbert Arnfinnsson hlýtur Menn-
ingarsj óðsverðlaun Þj óðleikihússins
(22).
Múhameðstrú boðuð hér á landl
(27).
FRAMKVÆMDIR.
Skautahöll tekin í notkun 1 Reykja-
vík (1,2).
Sjóefnanefnd telur sjóefnaverk-
smiðju hagkvæma á Reykjanesi (2).
Úthaf h.f. vill kaupa 2800 smálesta
verksmiðjutogara (9).
Heimilisiðnaðarfélag íslands opnar
sérstæða verzlun í Hafnarstræti 1
(13).
220 lesta stálskip sjósett hjá skipa-
smíðastöð Marselíusar Bernharðsson-
ar á ísafirði (16).
Þingeyringar reisa sjónvarpsendur-
varpsstöð (17).
Byrjað á framkvæmdum við nýja
brú á Elliðaárnar (17).
Skóverksmiðjan Iðunn tekur til
starfa á ný (27).
BÆKUR OG LISTIR.
Sýning á grafikmyndum nemenda
úr listaskóla í Gautaborg (3).
Vladimir Ashkenazy skipuleggur al-
þjóðlega tónlistarhátíð hér (9).
Lögfræðibók fyrir almenning, eftir
Gunnar G. Schram komin út (10).
Leikfélag Húsavíkur sýnir Púntiia
og Matta, eftir Bertolt Brecht (17).
Eiríkur Smith heldur málverkasýn-
ingu (18).
Heimsljós Laxness í enskri þýð-
ingu Magnúsar Magnússonar (18).
Leikfélag Akureyrar sýnir Fopp-
söngvarann (19).
,,Sá, sem stelur fæti, er heppinn í
ástum“, gamanleikur eftir Dario Fo
sýndur hjá Leikfélagi Reykjavíkur
(23).
Robert Riefling leikur einleik með
Sinfóníuhljómsveitinni, stjórnandl
Alfred Walter (23).
Borgfirzkar æviskrár, 1. bindi kom-
ið út (26).
SLYSFARIR OG SKAÐAR.
Kviknar í síldarbræðslunni í Seyð-
isfirði, er bræða átti fyrstu loðnuna
(2).
Óvarleg meðferð elds orsök brun-
ans í „Hallveigu Fróðadóttur (3).
íbúðarhúsið að Syðri-Tungu I
Breiðuvík brennur til grunna (9).
Sex ára drengur drukknar í Elliða-
ánum (9).
Átta ára drengur bíður bana 1 bíl-
slysi á Snæfellsnesi (9).
Vélbáturinn Rán VE valt heilan
hring í brotsjó (16).
íslendingurinn Grétar Óskarsson,
stunginn með hnífi í New York (23,
29).
Tvítugur piltur fellur fram af hús-
þaki í Reykjavík og bíður bana (29).
Fé drepst eftir bólusetningu með
skaðlegu bóluefni (29).
ÍÞRÓTTIR.
Kristján Ástráðsson islandsmeistari
í fimleikum karla og Guðrún Erlends-
dóttir í kvennaflokki (1).
Þýzkt handknattleikslið, Gummers-
bach, í heimsókn hér (1).
Skíðamót íslands haldið á ísafirði
(2-4.).
ÍR íslandsmeistari í körfuknattleik
(9).
Getraunir hafna*r hér á landi (18).