Morgunblaðið - 15.07.1969, Blaðsíða 15
MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 1S. JÚLÍ l!%0
15
Kosningabaráttan í Noregi fer hægt af stað
Yfir 40 þingmenn láfa af þingmennsku
Eftir Sigurð Bjarnasson
Osló, 11. júlí: —
inm taipi einhverju fyligi í kosn-
Kosningabaráttan í Noregi
fer hægt af stað. Það virðist
vera þegjandi samkomulag
milli flokkanna að hefja hana
ekki fyrir alvöru fyrr en 1.
ágúst. En stórþingskosning-
arnar eiga að fara fram 7. og
8. september.
Ráðherrarnir eru sumir í
sumarfríum og svo til enginn
kosningasvipur er kominn á
blöðin. Undirbúningur fram-
boða í einstökum kjördæm-
um er þó í fullum gangi og
formaður Verkamannaflokks
ins, Tryggvi Brattelie sakar
stjórnarflokkana um pólitísk
hrossakaup vegna samvinnu
þeirra um framboð í nokkr-
um kjördæmum. En þetta eru
aðeins smáskærur áður en
aðal orrustan hefst.
Suimarið hefuir verið híð heit-
asba í Noregi í sl. 80 áir. Fódkið
©r brúnt ag hrauistlegt. Sú stað-
ireynd verður efcki smiðgenigim að
veimiaguin ríkir í Nocnagi. ,■
SKIPAN STÓRÞINGSINS
Síðuistu kasninigair til Stór-
Jþinigsinis fóru fraim árið ÍOGS.
Verkamanmiaflafckiuir'iimn hafði þá
iniguniuim.
Aniniaris hefur saimsrtiairfið miili
bohgaraflioifckaininia yfiirleitt verið
gott innan ríkisstjórnarinnar.
Hatfa þeir iagt kapp á að láta
efcki hrakspár j afmaðanmaninja um
sumduirlþyítókju ag giiumidirioðia samm
asit. MegdmimáM steipti að kjósiemd-
uir sjiái og geri sér ljósam þamm
tvíkost, sem dkiapaðiisit í miorsik-
uim stjórramáluim með borgara-
kjörtímabil verða nú efcki í fram
boði. Láta fiestir þeirra af þimig-
menmisku fyrir aldurs siakir. Um
20 þessara þimigmammia eiru úr
Verkamiaimn/aifiokkinum, 7 úr
Hægri flakfcmum, 4 úr Krisitiiega
flofckmum, 6 úr Mi'ðtflokkinuim, 5
úr Vimisitri fiak'kmum ag 1 úr Sós-
íaiístea þj óðflokkmuim. Sá flokk-
ur fékk eims ag áðutr eir sagt 2
þimgmeimn kjörrna í síðúisitu kosn-
ilmguim. Var Finm Guisitavsem, aðal
leiðtagi fiokksimis, amimair þeiinra.
Bn það er eiramitt hanin, sem nú
dregur sig í hLé. Er ástæða þess
sú, að fiakfcur hamis heifuir það í
Verfcamaimmaflakfcsiims. Það gætí
jiatfmvel orðið til þess að tryggja
hanum þiimgmeirilhluta.
AÐALBARÁTTUMÁLIN
>ar sem fcasmimgabaráttan er
maumiast hafim fyrir aivöru fer
efcki mikið fyrir fcasimiimgaistetfmu-
skirám fiotekammia ernn serni kiomið
er. VerkamamniafiotokMrimn hetfur
þó gert greim fyriir stefniuskrá
sirnni í stórum dinátitum. Heitix
fioklkiuirimn þar mdtoluim umbót-
uim á öHum sviðum þjóðfliífsinis.
Jafmfnaimit satoar hamm stjórn
borgaraflakkairama um varaefradir
og telur hina nýju dkattalöggjöf
milkið umbótamál, bæði í þágu
alis almeinmimgs og atvimmuiiífsiims.
Jaifmaöarmemn gagmirýna verð-
aukaskaittimn mjög ag reyrna að
gera harnrn tartryggilegan. Getur
svo farið, að það mál verði stjórm
iirami hættuiegf í kasmiimigumuim,
ékki sízt vegna þesis, að svo stutt
er liðið frá setnimgu lagamna, og
fjöldi fólikis eir maumaast búinn að
átta sig á breytimgummi, sem á að
koma til framkvæmda 1. jam mk.
Ríkiisstjórnim hefur nýiega lagt
fram 10 ára áætiun um stór'felid-
ar vegabætíir í lamdiimu. Er gert
ráð fyrir að verja um 7 mililjörð-
um mansikra króma á þessu tíma-
biiM til þess að bæta vegakerfið.
Hefuir meifmd séríræðiiimga uimnið
að undirbúningi þessara tillaga,
sem vaikið hafa mikia athygli og
ámægju.
>e.3s má geta, að sairmgöngu-
málaráðherira Narðmamiraa, Hákom
Kyllimgmiairk, er íslenzkiuir í móð-
urætt
KOSNINGAHORFUR
>eir, sam ég betfi isipuirt um áiit
þeirra á siguirhomflum fiakfcamma
hafa flestiir látið þá sfcoðum í ljós,
að mjög litlu mumi muma á fylgi
stjómiarflofckamma animars vegax
ag fylgi Verkairmammiafiokikisiins
hims vegar. Nokikriir hafa þó lýst
þeirri skoðum, að stjórmám mumd
halda veiM og alðmiir að Vetfca-
mamnafiakikuriran miuimi örugg-
lega sigra. Ritstjóri eimis stuðm-
imigsbiaðs ríkisistjórmiarimmar kvað
það skaðum síma, að Verkam'amma
fiaktouiriinm mymdi virarna verulega
á, og að öllum iíkindium fá rraeiri
hiuta. Kenmairi í lýðlhástoóla áiieilt
að Stj-órnarfiaktoarmiiir sigruðu
emda hefðu 'þeiir staðið sig veiL
>rír mymidliisitainmemin sögðust
vera SF-Æóik, en mymdu kjósa
Vertoaimanmafliafckinm, þar sem
Fimn Gustavsen væri ekki í kjöri.
flarið ósilitið með vöid frá stríðs-
iotoum þegar umdan er sikilið mán
a'ðar stjórmartímabil samsteypu-
stjórmar bargaradEiakfcanmia uimdiir
florystu Jahn Lymig ieiðtaga hægri
flafcksims. Sú Stjórmarmymdum
hafði þó mikla þýðingu og áhrif
á stjórnmálaþróunina í Noregi.
Með henmi vair það saraniað að
bargarafiofckairmir gátu myndað
saman ríkiisstjónn. Giumdraða-
grýla Verkamaimmaifiafcksiiims hafði
þar með orðið fyrir verulegu
áifalli.
í kasnimgumium 1005 biðu jafn-
alðlarmemn mikiimn ósigur. Borg-
anaflaktoairniir flemgu trauisitan
meirihluta í Stórþimgimu, samtals
80 þimgsæti af 150.
Skiptust þimgisœiti og atkvæði
þaininig milU flokkianima:
Vertomammafloktouriimn 68 43,3%
Hægri ffliafckurimn 31 20,9%
Viinstri flototourimn 18 10,4%
Miðlflakfciurijmn 18 9,9%
Knistilegi þjóðtfL 13 8,1%
Sósíaliöki þjóðlfl 2 6,0%
Kammiúimiistafl. 0 1,4%
Enda þótt Hægri flotokurinn
væri lanig-stærsti borgarflofckuir-
iinm var þó taíliið hyggilegasit að
Miðflóktourimn stoipaðd sæti focr-
sætisráðherra í ihinni nýju stjórn.
Varð Fer Bartiem því florsætis-
ráðherra en Jahn Lyrug utararíik-
isráðhenra. E’kki spáðu allir vel
fyirir þessari nýju sitjórn borgara
fliokkamma. Ýrrnsir töldu líkiegt að
Ihún ydðS sjáifiri sér sumdurþykk
ag svo kyrnmi að flara að húm
glliðmaði í suimdiuir á kjörtímabil-
imu. Jatflmaðarmemn gerðu því
mjög skóna að himm nýi kirkju-
ag memratamálaráðherra, Kjell
Bamdevilk úr Kristilega þjóð-
fiofctonium, gæti arðið stjóirimarsam
sitarfiimu þumgur í skauití vegna
sérskoðamia sirama ag eimsitremg-
imgislegra yfiriýsimga fyrr ag síð-
air. Reymddm hefuir þó ekiki orðið
sú. Nokkurs ágreiniimigs befur a’ó
vísu orðið vart imiman stjómar-
ámnar uœn þesisd rmál, en yfirleitt
mmn tallið, að Bomidevilk hafi tek-
izit skaplega að sigfla fram hjá
biimdsfcerjum og forðasfl ánekstra
uim þessii viðkvæimu mál. Sumir
álíba þó að kredduföstuistu fyig-
isimemn hams telji hamin hafa
brugðizt sér og megi jafnvel gera
máð fyrir að Kristilegi fiakifcuir-
iegri samstj órm, eftir áratuga
valdatímabil jaiflmaðairmaimna.
Stjórmarandstaða Verkaimiamina-
flafcfcsims hefuir verið hófsöm og
ábyrg.
YFIR 40 ÞINGMENN EKKI
í KJÖRI
Efcki heifuir eniniþá verið gemigið
emdanlaga frá framiboðslistum í
öl'iuim kjördæmuim iandsims. En
vitað er, að a.im.k. 40 þingmenn,
sem setið haifa á þimgi síðasta
I norska Stórþinginu.
stairfsmegium smmuim að þimgmemn
megi ekki sitja lemigur á þingi
saimíleytt em tvö kjörtímabil.
En sú ákvörðun Firnrns Gustav-
sem að vera ekki í kjöri mú, gætí
haift öriiagaríkair afiieiðimigair.
Hann er vinsælasti leiðtogi Sósíal
íska þj óðflofcksinis og örugglaga
sá sam mest fyigis hetfur afiað
hamum. Ef flófckurimm tapar nú
veruiega fyigi, en hamn fékk 6%
aittovæða við síðuistu fcasiniinigar,
gætí það orðið vatn á myiiu
á lafórðuim hemmar í húsmæðis-
rmáluma. Hún hafi lotfað 140 þús.
nýjum íbúðiuim á kjörtíimabilinu,
en aðeims 127 þús. hafi verið
byggðar. Verfcamarmafloktouirimn
heitir stóraokmiuim stuðmiragi við
bygigðaiáæDLaimiir og þá sérsrtak-
iega í Norðuir-Nonegi. Svipuð
fyrirheit getfa stjánmarflokkarnir
eimnig.
Hægri flaktourimn leggur
áherzflu á auteraa efmaihagseam-
vimrnu við þjóðir Vesitur-Evrópu
Urngur veirzlumiarmiaðuir kvaðst
halda að stjórnin sigraði. Anm-
ars væru stefniustonár allra lýð-
ræðisflofckamma maktourn vegiimn
þær sömu.
Einin ráðherra vair mjög von-
góður uim að stjónmim héldii
meinihiuta símum.
Þannig spá menn fyrir þessar
fcosmimgar eins og aðrar. En emg-
irnin veit meitt með vissu, allira
sízt áður en aðal kasndmigabarátt-
an er hatfiin.
S. Bj.
aðillar ag gistilhúsalkeðjiur sótjt
'Um fj ánhagsaðstoð.
FnaimJkvæmidaáætlumin hetf-
ur verið samþytokt af ferða-
Skrifstaflurami, geta viðQoam-
amdi aðilar flemgið al'it að 50%
aif tfjánmiagraimu að láni. Fyrir-
taekin sem leggjia fram fjár-
magmið fá hlutabrétf fyrir,
sem þau verða að balda í 5 ár.
Hefuir þeasi ráðstöfun falllið í
mijög igfóðan janðweg hijá fyrir-
tæfcjiuim ag öliuim aðiiíiuim.
Framhald á bls. 21
Rio de Jameino — AP.
BRASILÍUSTJÓRN heimilaði
nýlega fyrirtækjum þar í
landi, að í stað þess að greiða
vissa upphæð af samanlögðum
álögðum sköttum, geti þau
notað þessa upphæð til að
fjárfesta í uppbygjgingu ferða-
mannaiðnaðarins í landinu.
Greip stjórnin til þessara ráð-
stafana með það fyrir augum,
að Brasilía verðj tilbúin til að
taka við og mæta kröfum
ferðamannastraumsin,s sem
búizt er við, er risaþotur og
hljóðfráar þotur verði teknar
í notkun á næstu árum.
>egar halfa veriið 'hialfmar
framlkvæmdir við 66 by-gg-
imgar, siem samtails muniu gata
boðið upp á tæip 15 þúsiuimd
gisitihierfbengi og miuin rúmiur
þriiðjiuniguir fj ánmiaigmsiins, sem
titt þessiara frairhkivæmda þarf,
tilkomimn fyrir tilstiltí slfcatta-
ívilmarama.
RaglLurmar heimila fyrir-
tækjlum að leggja ailt að
beimtimgi slkattia simraa ttiil fljár-
fastimga í gistihúsuim í NA-
bluta lamdsiinis, en þar enu
lífsfcjör manima hvað verst í
landin/u, en ammars er uipp-
hæðlin breytiiag efltir larads-
hlutuim og allt miður í 8% á
beztu stöðunium.
Það er ferðaSfcrifstafa rikiis-
ims, sem eftirfllit betfuir mieð
úthiutun fnamlfcvæmidiatfjár-
maignsiins og geta bæðd eiinlka-
‘»1“ yw,
, V ' '
■:■■'■ mhi
Frá baðströndinni fraagu í Rio,