Morgunblaðið - 23.07.1969, Blaðsíða 16

*
16
MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 23. JÚLÍ 1®6®
Congress - flokkurinn
rís upp á móti Gandhi
Nýju Delhi, 14. júlL
Upplausn í stjórn Congress-
flokksins og ráðuneyti frú Ind-
iru Gandhi virðist yfirvofandi
eftir að flokksnefndin, sem kom
■aman í Bangalore um helgina,
gekk fram hjá vilja forsætisráð-
herrans í vali á frambjóðanda í
forsetaembætti landsins.
Nefndin útvaldi Sanjiva
Reddy, sem fulltrúa sinn í kosn-
ingunum í ágúst. Sanjiva Reddy
er þingforseti Neðri deildarinn-
ar. Hann er 57 ára að aldri og
kunnur fyrir gagrwýni sína á frú
Gandhi Tillögu Gandhi um að
annar hvor þeirra V.V. GirL nú-
verandi forseti, eða Jagivan Ram,
matvælamálaráðherra, yrðu í
iframboði, var synjað.
Þrátt fyrir það hefur Giri til-
kynnt, að hann muni bjóða sig
fram og hefur það valdið all-
mikilli ringulreið.
Frú Gandhi og vinstri sinnað-
ir fylgjendur hennar hafa stað-
ið í togstreitu við flokk, sem í
háðungarskyni hefur verið kall-
aður ,,klíkan“(syndicate). Eru
það fulltrúar þess hluta Congress
flokksins, sem fylgja ákaft íhalds
stefnu og vilja vinna á móti
myndun vinstri sinnaðrar stjóm
ar eftir kosningamar 1972. En þá
er búizt við, að floMcuriivn muni
í fyrsta sinn ekki ná að mynda
stjóm í Nýju Delhi.
Ósigur Gandhi í fyrstu lotu
þessarar stjórnmálabaráttu átti
sér stað aðeins örfáum dögum
eftir að hún kom fram með stjóm
málabrellu, aem var álitin mjög
kæn. Ef brellan hefði lánazt
hefði tillaga hennar um að þjóð-
nýta verzlunarbanka í Indlandi
valdið miklum niðurskurði í röð
um klíkunnar.
Það er álit manna, að þetta
kænlega áform hafi átt að bein-
ast gegn aðalandstæðingum henn
ar í Comgress. En meðal þeirra
er foringi flokksins, Nijaling-
appa, einnig S.K. Patil, formað-
ur Conigressflokksirus í Bombay
og fjármálaráðherrann .Morarji
DesaL Allir þessir menn eru mjög
á móti breytingunni á rekstri
fcankans. Áætlun Gandhi, sem hún
talar um, sem óskipulegar hug-
myndir um þjóðnýtingu bankans
og umsjón ríkisins á öllum inn-
flutningi til landsins urðu til þess
að klíkan klofnaðL
Kamaraj, fyrrum formaður
Congreas-flokksins og áihrifamað-
ur innan klíkunnar, er einlægur
fylgismaður tillögu hennar, enda
þótt hazm sé andstæðingur
Gandhi á mörgum sviðum. Á fund
inuim í Bangalore mælti hamn með
hugmyndum hennar, en það var
samankominn meiri hluti nefndar
Congress-flokksins, sem fer með
stjórnmálavöldin innan hans.
Bæði í þessari og öðnum stjórn
HÆTTA Á NÆSTA LEITI eftir John Saunders og Alden McWilliams
r SEE A PHONE UNE
USAOINQ TO THIS HUT..
IO.L CALL FOR HELP TO i
SET OANNV DOWN.AMD
TCLL THEM WHAT WENT
ON UP HERE'Í
— Ú, Troy, hvað gerðist?
— Vini þínum Ernst tókst ekki upp
skyldi! Hann dati... beint fyrir
framan snjóflóðið.
— Ég sé, að það liggur simalína að kof-
anum. Ég hringi á hjálp. Það þarf að
koma Danny niður og skýra frá því, sem
hér gerðist.
Á meðan, skammt frá gagnfræðaskóla i
Washington.
— Stilltur! Þama kemur hann.
— Segðu það, sem aðalmaðurinn sagði
þér að segja, og allt mun ganga að ósk-
nm.
máladeilum hrósaði frú Gandhi
hollustu meirihluta fulltrúanna í
Bangalore. Skoðun þeirra er, að
flokkurinn muni fá meira fylgi
í kosningunuim 1972, ef stefnan
vaari meira til vinstri.
Frú Gandhi hafði tekizt a 8
verða forsprakki róttækrar
stefnu í C on.g rests - flo kkrnum og
vonað að það eitt, mundi nægja
til þess að tryggja henni áfram
forustuhlutverk í þingflokknum
og auka möguleika hennar til
endurkosningar 1972. Með það
takmark fyrir augum hafði hún
mikinn áhuga á, að flokkurinn
útnefndi ekki mann til forseta-
embættisins, sem væri á móti
hennar stjórnmálastefnu.
Þegar henni bárust tíðindin
um endalok hugmyndarinnar á-
álasaði 'hún Congress-nefndimni
fyrir valið. „Ég hef ekkert á móti
Reddy, sagði hún, en ég hefði
heldur kosið forsetaefni sem allir
geta sætt sig við. Þetfca á ekki að
vera pólitískt embætti".
Ef baráttan í ágúst verður
milli Reddy, sem opinberum fram
bjóðanda Congress-flokksins, og
Giri, sem óformlegum frambjóð-
anda vinstri-sinnaðra Congress-
manna, er sennilegt að hinir
flokkarnir munu klofna jafnt.
f kosningabaráttunni hefur frú
Gandhi haft stuðning frá komm-
únistaflokknum í Madras og Pun
jab. Aftur á móti er klíkan aðal-
lega studd af hinum hægri sinn-
uðu Swatantra-flokki, hinum ríka
Bharatiya Kranti Dal, sem bænd
ur fylgja og Hinduprédikaranum
Jan Sangh.
Indlandsforseti hefur mikil
völd og ef hiann er studdur af
klíkunni gæti hann gert forsætis
ráðherrann algjörlega óvirkan.
Hann hefur góða aðstöðu til þess
að hafa áhrif á pólitíska fram-
vindu. Auk þess hefur hann rétt
til að víkja stjórninni frá vegna
sérstakra mála. Sem flokksmað-
ur, getur hann einnig unnið leyni
lega á móti kosningu í æðri stöð-
ur ríkisins, hvort heldur um er
að ræða útnefningu eða kosn-
ingu. Einnig er hann yfirhers-
höfðinigi í hetr landsins.
Gísli Páll Gíslason, 39 ára, sjómað-
ur, Suðureyri drukknar (30).
ÍÞRÓTTIR
Guðmundur Sigurðsson sigrar á lyft
ingamóti í Kaupmannahöfn (1).
Arsenal sigrar íslenzkt úrvalslið 3:1
(6).
ísland vann Skotland í landsleikjum
I körfuknattleik, 69:64 (8).
Sveinn Guðmundsson, HSH, glímu-
kappi íslands 1969 (10).
Tékkar unnu íslendinga í lands-
leik í körfuknattleik með 123:63 (18).
Ísíand vann Danmörk í landsleik i
körfuknattleik með 51:49 (14).
Leiknir Jónsson setur íslandsmet í
1000 m bringusundi, 15.05,4 mín. og
Ellen Ingvadóttir í 400 m (6.21,7) mín.)
900 m (8.01,3) og 1000 m bringusundi
(16.16.8 mín.) (14).
Kefiavík sigraði í Litlu bikarkeppn
inni (15).
Norræna sundkeppnin hafin (17).
Reykjavík vann Akranes í bæjar-
keppni í knattspyrnu, 4:3 (17).
KR Heykjavíkurmeistari i knatt-
spymu (20). .
KR ságrar í keppni við ÍBV um
meistarabikarinn i knattspyrnu (20).
íslandsmótið í knattspymu, 1. deild:
Keflavík — Akranes 1:1 (28).
Guðmundur Hermannsson. KR, set
ur íslandsmet í kúluvarpi, 18,48 (30).
AFMÆLI
TJngmennafélagið Afturelding 60 ára
<•>.
Ásgeir Ásgeirsson fyrrv. forseti 75
ára (13).
Liftryggingarfélagið Andvaka 20
ára (14).
Gunnar Gunnarsson, rithöfundur,
áttræður (18).
Verzlun K. Einarsson og Björnsson
h.f. 50 ára (21).
Lúðrasveit Stykkishólms 25 ára (22)
Styrktarfélag vangefinna á Akur-
eyri 10 ára (23).
Knattspyrnuráð Reykjavíkur 50 ára
(24).
Sjálfstæðisflokkurinn 40 ára (24).
Knattspymufélagið Hörður á ísa-
firði 50 ára (28).
MANNALÁT
Bjöm Runólfsson, fyrrverandi hrepp
stjóri, Holti á Síðu (10).
Amdís Bjömsdóttir, leikkona (20).
Páll Sigurðsson, fyrrv. tryggingayfir
læknir (28).
Jón B. Einarsson, skipstjóri á Árna
Friðrikssyni (29).
Ásmundur Guðmundsson, fyrrver-
andi biskup (30).
ÝMISLEGT
Fulltrúar Campell Soup kanna mögu
leika á fiskkaupum hérlendis (1).
Prentsmiðjupósturinn við Aðalstræti
mældur (1).
9,2 millj. kr. bárust í Biafra-söfnun
ina (3).
Hjónin Sólveig Pálsdóttir og Pétur
Jakobsson arfleiddu Hringinn að hús-
eign (3).
Innvegið mjólkurmagn til Mjólkur
samsölunnar 1 Reykjavík var 52 þús.
lítrar sl .ár (3).
Dótturfyrirtæki SÍS í Bandaríkjun
um undirbýr málsókn á hendur Pro-
Paik (3).
Bandarískur fiskiðnfræðingur athugar
möguleika á vinnslu loðnu til niður-
suðu fyrir SA-Asíu markað (3).
Fyrirtæki Thomasar Holtons, Ice-
landic Import, yfirtekur sölu á vörum
Icelandic Arts and Crafts í New York
(4).
Forráðamenn fjögurra næturklúbba
berjast fyrir opnun klúbba sinna (6).
Erni bjargað úr sjó við Stykkishólm
(«, 7).
Nýr íslenzkur staðall um útboð
verkframkvæmda (7).
Sædýrasafn aett á stofn í Hafnar
firði (7).
Norðurstjaman kannar markaðe-
möguleika fyrir niðursoðna loðnu (8).
Timasprengja finnst í bragga í Hval
firði (», 10, 23).
Stígandi frá Ólafsfirði fær stríðs-
byssur og flugvélabrot í vörpuna <1<W.
Sýning á nýjungum í ullarvinnslu
(11).
Norðlenzku hrossunum lýst sem úr
hraki í sænskum blöðum (13).
Innlagt mjólkurmagn hjá Mjólkur-
samlagi KEA 19,8 miUj. lítrar 1968 (15)
Urmull sovézkra sprengjuflugvéla
umhverfis landið (15).
Loftleiðir í samvinnu við dönsku og
þýzku járnbrautirnar (17).
íslendingar eiga nær 44 þús. bíla
(18).
Tekjur af erlendum ferðamönnum
562 millj. kr. árið 1968 (20).
Rússar selja írum olíu, sem íslend
ingar eiga (20).
Sala á sígarettum stórminnkar (21).
Flugbátur Landhelgisgæzlunnar tek
ur brezka togarann Northem Isle GY-
149 í landhelgi (22).
íslenzki hesturinn leiksoppur í við
skiptastríði sænskra kaupmanna (23)
Fólk á öllum aldri í umferðarþjálf-
un (24).
Mikla norræna ritsímafélagið gefur
1,2 millj. kr. f námssjóð íslenzkra
símamanna (29).
Góð skilyrði fyrir þaraþurrkunar-
verksmiðju að Reykhólum (29).
| Sendinefnd frá Spáni ræðir við ís
I lendinga um skipasmíðar (29).
Náttúruvemdarráð óskar eftir að
Þjórsárver verði friðlýst (29).
Hópur unglinga vinnur að lagfæring
um og hreinsun á I»ingvölliim (30).
Kvenfélagið Hringurinn gefur 100
pús. kr. til fæðingardeildar (31).
IBM afhendir Reiknistofnun Háskól
ans nýtt tæki, „prentara4* (31).
Samningar um 70 þús. tunnur af
saltsíld til Sovétríkjanna og 43 þús.
tunnur til Finnlands (31).
GREINAR
Suður með sjó, eftir Einar Þ. Guð-
johnsen (1).
Hver var afstaða miðstjórnar Fram
sóknarflokksins? eftir Einar ö. Bjðrns
son, Mýnesi (1).
Frjálst framtak og menntamenn, eft
ir Hilmar Ágústsson, verzlunarmann
(3).
Umhverfi Tjarnarinnar varðveitist
óbreytt, eftir E. Pá. (4).
Rætt við Richard Ringler, forseta
Norrænudeildar Wisconsinháskóla eft
ir Ingva Hrafn Jónsson (4).
Biafra-greinar, eftir Björn Thors (6,
13, 15, 21 og 20).
NATO 20 ára lokagrein eftir Björn
Bjamason (6).
Akureyrarhöfn, eftir Jónas Elíasson
(»).
Kennaraskóli íslands eftir Ástu
Kristjánsdóttur (6).
Samtal við önnu Sólveigu Ólafsdótt
ur um kosningarnar í Frakklandi (7).
Flotvörpur og flotvörpuvelðar, eftir
Guðna Þorsteinsson, fiskifræðing (8,
9, 10 og 13).
Pompidou spáð sigri, eftir Bjðra
Bjamason (8).
öfughvatar þjóðfélagsins, eftir Sig
urð Ólafsson (8).
Bréf frá Fél. ísl. myndlistarmanna
um myndlistarfræðsiu í sjónvarpi (8).
Samtal við Eli Reimer og Bent
Rhode (9).
Yfirlýsing frá fréttamönnum Sjón-
varps (10 og 14).
Úr ræðu Betty Ambatielos á Grikk
landsfundi (10).
Áskorun um stöðvun úthafslaxveiða
eftir Axel Aspelund (10).
Samtal við Gunnar Bergsteinsson,
sjóliðsforingja (11).
Samtal við frú Katrínu Viðar (11).
Samtal við Ármann Snævarr, há-
skólarektor (11).
Samtal við Hilmar Rósmundsson,
skipstjóra á Sæbjörgu VE 56 (11).
Þjóðræknisfélag íslendinga 1 Vestur
heimi 50 ára, eftir Ágúst Guðmunds-
son (11).
Aths. frá Ólafi Jóhannessyni (11).
Samtal við Ake Hakansson, fiski-
ræktarmann (13).
Samtal við Ásgeir Ásgeirsson, fyrr
um forseta 76 ára (13, 14).
Afbrýðisemi, — eða . . . . ? eftir
Freymóð Jóhannfwson (13).
Úrbætur í fangelsismálum í þremur
áföngum (13).
Samtal við Ólaf Davíðsson hagfræð
ing, um alþjóðlegu gjaldeyriskrepp-
una (13).
Vamir og viðskipti, eftir Þóri Bald
vinsson (14).
Rætt við Ragnheiði Þórhallsdóttur,
ljósmyndara Newport & News í Virg
inia (14).
Að muna ártöl og hetjudáðir, eftir
Matthías Johannessen (14).
Opið bréf til kvenfélaga, eftir
Björgu Thoroddsen (14).
Rætt við Auðun Einarsson, þjón,
um fíugvélaævintýri og næturklúbba
(14) .
Opið bréf til stjórnar BSRB, eftir
Garðar Viborg (14).
Til athugunar áður en Esjan kveð
ur eftir Vilhjálm HjáLmarsson alþm.
(15) .
Nokkur orð til Freymóðs eftir Kjart
an Guðjónsson (15).
Ræða Gunnars J. Friðrikssonar við
setningu ársþings F.Í.I. (17).
Úr ræðu Jóhanns Hafsteins iðnað
armálaráðherra á ársþingi FÍI (37).
Greinargerð iðnaðarmálaráðherra
um olíuhreinsunarstöð á íslandi (17).
Samtal við Magnús Má Lárusson,
nýkjörinn háskólarektor (18).
Um laxeldisstöðvar, frá stjóm Lax
eldisstöðvar ríkisins (18).
Laxalón og Kollafjörður, eftir Jak-
ob V. Hafstein (20).
Samtal við Pétur Eggerz, sendiherra
(21).
Athugasemd fjármálaráðuneytisins
við fréttatilkynningu BSRB (22).
Eggaldin og paprika, eftir Ingólf
Daviðsson (22).
Prestsembættið í Kaupmannahöfn,
eftir Sigurbjörn Einarsson biskup (22)
Spjallað við dr. Richard Beck (22).
Mótmæli vegna Gljúfurárvirkjunar
(22).
Hafnarfjarðarvegur — Akkilesar-
hæll ísl. vegamála (22).
Á ferð um Snæfellsnes, eftir Ágústu
Björnsdóttur (22).
Eru það flugfélögin og flugliðar, sem
deila, eftir Kristberg Guðjónsson (23).
öflugar undirstöður undir nautgripa
rækt í Eyjafirði, samtal við Ólaf E.
Stefánsson, ráðunaut (23).
Spjallað við Poul M. Pedersen, rit-
höfund (23).
Skrifað í fsinn, eftir Freystein Jó-
hannsson (23, 28).
Eggjatökuleiðangur um úteyjar Vest
mannaeyja (23).
Bjöm Bjarnason ræðir við Poul-
Henri Spaak (24).
Samtal við Bjarna Benediktsson, for
sætisráðherra, um nýgerða kjarasamn*
inga (24).
Bankabyggingar og skipulagsmál,
eftir Gest Jóhar\nsson (28).
Útdráttur úr ræðu Spaaks (28).
Á hlaupum með Daníel, eftir Helga
Hailvarðsson (28).
Að samningum loknum, eftir Styrmi
Gunnarsson (29).
Bjðrn Bjarnason ræðir við Henrik
Sv. Björnsson, sendiherra (29).
Athugasemd frá „íslendingi-lsafold"
um kollhnís og heftiplástur (29).
Framtíð íslenzkrar tungu, eftir Þór
unni Guðmundsdóttur (30).
Gengið á vit vors og blóma, eftir
Ólaf B. Guðmundsson (30).
Tjaldvist og sumarhótel, eftir Gísla
Guömundsson (30).
Samtal við Nönnu Egilsdóttur
Björnsson (30).
Bindindisfræðsla, böm og æskufólk,
eftir sr. Árelíus Nielsson (30).
Rabb um myndlist, eftir Úíf Ragnars
son (30).
Prestsembættið í Kaupm annahöf n,
eftir Steinar Berg Björnsson (30).
Heimilishjálp fyrir aldraða, eftir
Erlend Vilhjálmsson (30).
Hvíldartieimili hjúkrunarkvenna,
eftir Snæbjörn Jónsson (30).
Svar um starfsmat o. fl., eftir Harald
Steinþórsson (30).
Niðurskurður og sjálfstæðl, eftir
Svein Ólafsson (30).
Framtíð Þjórsárvera, eftir dr. Finn
Guðmundsson (31).
Samtal við Helga Tryggvason, bóka
safnara (31).
Efling útgerðar og iðnaðar er brýn-
asta verkefni í atvinnumálum Reykja-
víkur, eftir Birgi ísl. Gunnarsson (31).
Síldveiðarnar 1968 og horfur 1969,
eftir Svein Benediktsson (31).
Jarðhitaleit við Grindavík, eftir Jón
Jónsson, jarðfræðing (31).
Rætt við Ragnar Kjartansson, frá-
farandi formann ÆSÍ (31).
Til hvere eru eyrun á sauðfénu,
eftir Jón Konráðsson (31).
ERLENDAR GREINAR
Enska knattspjrmufélagið Arsenal
(3).
Austur-þýzk valdastefna, eftir Hans
von Friesen (»).
Lokaþáttur de Gaulles, eftir William
Millinship (16).
Alain Poher, forsetaframbjóðanda í
Fra>kklandi (20).
Thor Heyerdahl leggur upp í sigi-
ingu á papýrusbátnum Ra (23).
Samtal vð Emil Zatopek (30).