Morgunblaðið - 01.08.1969, Blaðsíða 17

MOHGUNBLAÐIÐ, FÖSTU DAGUR 1. ÁGÚST 1960
17
jí sióéi
urn

'sins
I ÞJÖFADÖLUM
ÞAÐ var á sajimiairM'íðium diegi í
byirj'Uin á@ústmiánia®'ar fyrir tuttt-
iut@u árturni a® aaiga þessi hófsit.
Ég ag ferðiaifélagi minirk, Jó-n
Bjiarmason blaðaimaðiur, varum
ifierðbúnir og hlóSuim piniklum á
jeppa, því a® niú sky-ldii haldíð á
Kjöl, eða nákivæimiar til teíkið
-niarður í Þjófiadiali, divaliið þar
iiætsibu tilu daigia, en síð'a-n haldið
til Amarvatns ag þauðiain noirður
í Húoaivatnssýsliu. Benzín var
Skaimimlta® -utn þessiar miuiniddr ag
jieppiinin því afileins fia/lur, að við
úfveguðlutn 100 Itea af benizíná
til fiarairinmar. Bn það var Mkilega
hægiara sagit en gert að svfikj-a þá
út úr saklaiuisiuim skömimit-uiniar -
yfli'rvö'ldluim. Rauiniar var því
iffleygt mianma á m»i, að sfiöiku
nmenin, gem aetttu inmian/genigt
uim híbýM sfcömimitluiniaryfiirvailda,
fieragju einfhiverja úriausn bæði
til eigin niata ag til að selja má-
umiganluim gegn hæÆilegri álagn-
migu. Við Jón þakktum enigan
slíkan, emda hafa þeir ef til vill
aldirei verfið tifl aniniairs staðiar en
í ímiyndluin vamdra mianmia og öf-
luinldgj'ú/kra. Hiltit va/r öl'iiu lalkama,
að við þeklktiuim efldk/i njökkra lif-
ainidli aál í gkömimituiniarakirifstoif-
Uinini og útlitið því allt animað en
gdægill'egt. Kantmgki yrðluim við að
sfitjia hieimia eftir allt samian. Bg
tólk þafð náð að gamga á fiumd
dkömimtuimarstjóra, og tók harnn
mér sæmdlega uinz kam afð er-
finidiniu, að brúniin þymgdist niolklk-
uið. Hamn kvað óíært að veita
aulkaSkaimimit út á va'fiasaimia og
þýðm.garlausa guimiairleyfigfierð
uipp í Þjófiadali. Ég gpiurði bainin
í graimdaleysi, hvaðia eriimdi mienin
þyrfltu að eiga upp á fjödfl tiill þess
iað sól máðiariramar 'raæði að sfcíma
á þá. Viðimiæilandii miiimn kvað
dlík ieyfli situmidluim veitt titl rainin-
sófcimaferða. Já, hverni'ig væri að
snúa guimiarleyfisför uipp í ranin-
sófcwailieiðaniguir. Eru ekfci öll
ferðalög uim óbyggðir mieð
niokfcruim bætti raningókn, því að
aldrei er aið vita memia einlhvers
staðiar á leið oklkair leymdist
steimm eða klettuir, sem væiri
meiira en óvíat, að noklkuir hefði
áðuir veitt efitiirtefclt. Þau éru eíkki
öffl stór sanidlkormini, sam þefclk-
ölnigairhlöll mianmfcynisi/nig er reist
úr, þótt rismdlkil sé. Þetta féfilst
sfcömimituniarstj-óri á emda átti
hanm raiuraar hiugmynidlima sjiálf-
uir. SkömimtuiraairgeðiHinin var af-
Ihienituir í sraatri og ökkur elkkert
lenguir að vanlbúraaði að haldia af
stað.
Liiðlið var á dag, og við tamnn
efcfcj á Hveravelli fyrr en kamdin
wair 'mótt. Þolka vair á Kili og
flarið að dliimimia, svo að ofckuir
flamntgt réttaigt að bíða momguns
o,g birtu með fmaimlhald fierðiar-
iraniar ag teggjia aklkur gtiuradar-
Ikarn. lieiðin fcill Þjóifadada vair þá
fláflarin í bíl, og dkkuir hiafiði fllag-
ið í hug að toomiaisit á jiejpparaum
flyrliir framian Þjóflafiélll alla leið
Iheiim að slkália Ferð'afélagsins og
gpara Okkuir fiairainigursburð yíiir
Þröákuflid, lágan hiáls miiili Þjófia-
fleflfls og Þj ófladalafjialla, sem
aumiiir kaifla raiuniar flremiur Tj arn-
lairdialgfjöil, en það er fjallia-
hryggur aiuisitan uraddr L.airagjölkli
raarðanivierðuim, flrá Raulðkall'i
raarður að Búrfljöllum. Ferðin
sóititiigt sæmiilega, og blilinin þofc-
laðist iöturlhiægt áfram um grýtta
miéiága raarðan Kjallhrauinis og
flram Tjiarmairdiali, þair sem naium-
ar er epgin tjönruin, era ofiurflítið
igreiðflæmara á fcöfllum. Bfltiir rúim-
iain klufcfctuitiima vorum við 'kamn-
ir að Þjóflaflelli og beygðum guð-
ur með því að aiustan ag fórum
mtillli hrauras og hlíða. Kjálhraun
hafiur runinið hér fa®t að rótuim
fjallsiras. Hliðairhialli er mikiflll og
beygj'Ur krappar umd'ir fellliniu.
Jeppirm átti fullt í fanigi mieð að
feomiais't leiðair sinraar, ag var sú
leið þá efclki fær öliu lemgri bíl-
uim. Mér er ófciunmlugt uim hvart
vaguiriran heflur verið lagaður eitt
hvað siðam, því að leið miín í
Þjófadalii hiefur se síðam legið yfir
Þröslbullid.
Eftir 'hálfs airaniars tímia stíma-
brák umdiir flelliou vorum við
koimirair heim að Skáia. Faramgur
ofckar var boriran imn - og kaffi
hitað í sniatni, því að bílstjórimn
þurffci áð hinaiða sér heim. Oklkur
er ek'ki gruralauisit um að Mtil nauð
hærð hmáka bíði efltiir haniuim í
Guillflassskála. Hún er að raorðan,
ag það flónu einlhverjar diullarfluill-
ar auigraaigatiur á miiffli þeirra á
leiðimini uippefbir.
II.
Þjófaidialir eru eigiindaga þnír
eða fjórir dalir austiam uimdlir
Lanlgjökli marðarlega. Syðisttiuir
þeimra er Samdidaiur, balk við
Hrúbafell, milli þess ag jökudsiinis.
Daluiriran ar gróðurlauG, og ékrið-
jöfclar garaga ndður í hairan frá
báðuim hliðum, en straumlhörð
jökullá reniniur raarður daliiran ag
austiur í FúJufavísl. Þarvaidiur
Thiarodidisian aagir að þar séu
Þjóflatóttir, em efcki getur hainn
þeas, hvart hiairan sá þær sjálflur
eða horauim vair sagt tffll þeiirra.
Fýlgd'i sú saiga að þar hefiðu niíu
dkólaipiitiar frá Hóium laigst út,
eftir að þeir höflðu drepið kleml-
inigu á gbaðmuim. Stálu þeir búfé
Hreppa- og Tuimgmaimianinia, en
voru uniniir á enidaraum og direpn-
ir í Þjófaraesi fyrir meðain Bfiáfeli,
miilli Grjótár ag Saradár. Við
svipuiðumsti «m efitár rústum
þesisum einin daigiran, sem við
leið, þagar jöku'lfaminirraar hætta
alð vökva Míðiraa.
Norðan Fögrulhlíðar er alkruik-
ill dlailur, vafialauist graiönin af
valtirai og skriðjökflium eins ag
aðrir dalir á þessum slóðuim.
Móts við austurierada Fögnrhlíðar
dkiptitet baran í tvo armia, og
sveigir araniar ti'l vesturg með
hlíðinirai, en 'hiran mótd raorðri.
Bftir syðri dialmuim feliur meigin-
kvísl Fúlufcvíslar 'niiður með
Fögrulhlíð, en marðam dalsiras rís
bergstallur Laragjökulg mieð
böararum í brúnium. Jökulliran
gdkk áður yfiir brúrair þessar ag
niðuir í dalinm iraraamverðan, raið-
ur á j'alfnsléttu. Nú hefur hamin
að miininsta kosti sumis staðar
sllitraað suradur uim brúniirraar, ag
verður þar á eirautm Stað fiagur
tfioss, sem fleygist fram af berg-
imiu raiður í daliran, en hverflur
urad'ir fainmir í botnii dallsimis. Þeg-
Fagrahlíð — Jökulkrókur,
renirauir Mltiifl bergvatmis'á effta lækur
fram úr dalrauim ag raiður eymairn-
ar til Fúiukvísfliar. Hér er sá
Þjófadalur, sem fiestir þékfcja og
fyrst kemmur mörarauim í buga, og
þar reidbi Ferðafélagiið Mtiiið sæiu-
húg árið 1933.
III.
Bílgtjórinin er barfinm á vit
siraraair naiuðhærðu hj'alkaniu, Oig
vilð Jón höfðum fylgt bonium
austur fyrir Þjófaflell og hamið
ganigaradi til balka yfir Þrösfauflid.
Við vomum arðrair edirair í þögn og
kyirð öræfamiraa, og efakert toadl-
Þjófadalir — af Þröskuldi. —
ar við Jón voruim þarraa á ferð
fyrir tiulttiuigu árum, tiók jötouJIlinm
svo 'hiáfct upp efltir bergstaflllarauim
að ekfc^ sá raema á bláflasisfbrún-
iraa Norðurdialurinm er aHur
gryniniri og fremur gróðurfl,itiill,
og um h.anm felliur nyrzta upp-
tákakvM Fúiufcvíslar. Kemiur
Ihún saimian úr jökiu)lámiuim_ sem
renma frá Lanigjökli iraiður í dafl,
sem verður mfflli banis og Þjiófa-
diaiafjalflia, ag eru rayrztu favísl-
arraar niofakru raarðar en Oddnýj-

Hrútafell frá Strýtuiri.
dvaldiumsit í Þjófadöflium, en fuind
uim þær ekfai né öraraur merfci
rraaraniaflerða. Suimiir téljia Sarnid-
dial ökki til Þjóifadaila. Norðam
dialsmiynindisins ag Hrúltaflélls ríisia
þrjú ávöl móbergsfjöll: Frernra-
og Imirara-iSamidlflélI og Fagralhllíð.
Tvö hin fyrrraefnidlu eru samid-
runirainin og gróðurlaus, en raorð-
auistam í Fögrulhdíð er raokfaur
jarðvagur, vaxiinm fegurstia gróðri
og bl'óimisitóiði tiifl. 'brúnia, J'ökuflfl.
gékk áður tfram á brúrair fjafflis-
iras, og heflur mór verið saigt, að
stuinidium haifi hainin verið sv'o
ágeragur, að haran haifi rist upp
stóraflliis gróðurtarfluir í brúnun-
um. Niú befiur hanin hopað undiam
síðuisitu árin en bágt er að vitia,
hvort gróðurinm fer öklki sörrau
arlhnúlkur, austiur af Hverarvöll-
um. DaJlurimn, eða sá hluti hams,
sem tadimm er til Þjófladiala, raær
raarðiuir á móts ylð RauíðkOll, og
flefflur áin. þair í sraatnuim fossi
niður úr fynr raeflnidium dal bafc
Þjófadiallafjiafllia. Þorvaflldtur Thar-
oddsen. faafllar 'báða þessa diafli
Huradadal'i, en elkki faanmiaSt
menm aflmerant við það raafln, em
sumir raeflna raorðlunM'Uta dialsiras
„'bak við fjÖlflim“. Suiðutr frá
Rauðfeoffli geragur iáguir fjiallsröð-
'Uilil 'tifl suðvesdiurs í átit að Hnúta-
felii. Austam hiains er diafllkann í
toríka miariðvegtian uradlir Þjófa-
flefllli. Dafliurinm er raær luimllulktuir
fljöfflum á afflar hfliðar. Þrönigt
miyrarai ékerst suðvestuir úr hon-
luim. vestam Þjóflalflellis. Um þáð
aði á dktouir eða óraáðaði. Var þá
ekfai slkyniaaim/liegast að húna sig
railðuir í pofaa ag lúna aVOlitila
stuirad, því að l'iltfliar raáðir böflðuim.
við haflt á Hvenavöfflutm um raótt-
ima. Nógur tíimi tiifl stafnu og
ektoent úttt fynir veðuinbreytinigu
í bil'i, þagar ég vatoraa er Jóm
hoirflimm, og ég flueif eklki hug-
rnyrad um, hvað af bomium er
orðið. Hanm Skyfld'i þó efldki vera
stnofainm til byggða. Faramiguininm
er áfflur óhreyfður, svo a@ tilgátia
mlín er raæstia ólíkfliag, mikflu
aeraraileigra, að haran faafli tekið
Skjömimtuinargtj óranm aflivarfliaga
og flarið að ramiragaba fluirður
Þjófladiaflia. Það er afldinei að vita.
hverjiu meran tiaka uipp á til þess
eKS bjiainga sæmd Sirani og he'ituim,
suimlir ganiga jiaflnvefl fyrir ætt-
ermiisis/taipa.
Ég lalbba flrá Skálaraum og
leggsit í brefkkuraa fyriir vestan
sæíiulbúsdð. Fífllarraiir breíða úr
sólguíliirand krórau, Móðbergið fflm-
■ar og Mlágresið 'amigar. Mosi og
lyrag breiða síraa iruargffiiltiu á-
bneiðu á hlíðanraar og sflialktoanm
mifðri vilð dialemiyraraið, en Skaimimit
uradiam ríSlar laékuir við lága
saradlbafaka. Heiðlóan synlgiur sitt
dínniradlí einlhvers Staðar auistiur
í mólunium, og uippi í Míðuim
janmiar lamlbfé, en sóiin Skín af
hedðuim hiiranii. Þá vemður rniér
litiið uipp á RaiuðbOll, og þar ber
maran viið hiimlin. Haran er aulð-
vitialð flairiran að rararagalba eitit-
hvað, serarafflega útisýnlið.
Við litium út sraemimia raæstia
mongun, og diafliurimm var kafiran
úrdlgni þofau, sem létitii þó ruiraddr,
þegaii' iedð á monguirainm o g garði
bjaint og faedtt véður. Nú er
ákvleðlið að 'ganiga á Hrútaflell.
Við 'löbbum úit diáliran og miiður
aunaraa í átt tiil FúfliutoviíSlar og
toarmuim að heninli sfaaimimit fyrir
framan Ininira-Saradifléll. Áin er
áfflmifaið vatinisflaflfl og miokfaur
kveikjia toamiin í hamia af sófllhráð
í jökliraum, þvi að jökufliár enu
flljiótiar að vaxa í raárad vdð rapp'-
tiökin. Tonflfærta er hiún saimit
engin ef varúðar er gætti. Bftir
Skamimia stiurad toamiuim við að
anraarri á, sem fcamin er suraraam
og vaatiam úr Saraddial. Húm remra-
ur í þrögum farvagi með tölu-
verðu straumtoaistd. Við erum
sbaiflauisdr og tökuim það ráð að
haldast í heradiur, því að vairta
hnjótum við báðir samtiímds. Eft-
ir Skamma sturad erum við bamm-
ir að rótum Hrútafeffls. Það er
bnatit og sbriðururaraið hið neðra
og því sedintfiarið, umzit koraið er
uipp { grágrýtisfheflluiraa, sem þök-
uir móbemgið hið efra, Kvergi hef
ég séð kflarppir eins hritoaflega
suradiursprumignar og hér. Grá-
grýtiishelian er bl'átt áfram tætt
suradiuir af átötouim froSts og
fanmia. LObs erum við toammiir
upp á sjálflum hj arrajötoulinm.
Haran er dlálítiið sprumiginira, em
hættuflaius yfirflerðair mieð n'Okfa-
urni gætrai. Sóliin Stoín ag bjiarti
er till aflflra átta, en þó er miistiuir
yfir su/ðurgtröradlininii. Útsýnið
víklkar þegar ofar diregur og er
bæði mólkið ag flrítit af hábumig-
urani. Kjaflaravæðið og BláfeM
blasa við hið raæstia, en Kertiintg-
airfjölfl raatokru fjœr, og addirei
hef ég séð þaiu flegurrt en þeraniam
diag úr þassari hæð. Lemigra burtu
eru Hágönlguir, undir Voraar-
stoarði, og allti háleradið suður og
vestiur að Hefcliu, þar sem Kerl-
ingaiifj ölfl Skyggja etóki á. Suiran-
ar hverfla öll toanmdfleitii í mdstiur.
Til niorðutrs blaaa við Stramidia-
fjöllin Vatrngniassfj öll. Mælilfeffls-
hnútour, Kerlirug (upp af Eyjiar-
flirði) og fjöldii amiruainra fjiaffla
mlarðianllarads, gem við þeflaktum.
eklki, að mdirarasta bogti úr þassairi
fljiairtiægð. í vestiri Skýtur Eirikg-
jökuffl rapp ávölum íbOffli yfir .
Lanigjökul þvemain. Hamm veilt þá
Mka allt, sem tailað er hér, ekfci
gíðuir en raorðlur við Réttiarvatn.
Þesgu varaðli ég mdig efakd á, en
voraa að veðtudblíðan og útsýnið
hafli lagt okbur þaiu orð eim á
turagu, sem efaki saerðu þeraraam
fariravin æslku mdnmiar. Um tovöldt-
ið gerði niapurt toull, ag við fór-
iuim að leitia raiðuir af jöklirauini.
Lediðim söttisit fljótt. Bl'áfleit, háflif-
gagnsæ móða færist á Kerlimigar-
fjöffl þegar tovöldar, og áðuir en
Okkur varir eru þaiu harfim að
báki aniruanra, raálægari fjaffla.
Svo sígur rökikur ágústmœtiurimin-
air yfir_ ag það er toomdin þoflca
ag myrtaur, þegar við raáum
heim í Skálamm.
Þammiig líða diaigaimiir hver af
öðrumi'. Við fllatmögum ag sflieilkj-
uim sólSkiraið í bfliágresidbredðuim
á miilffli þess sem vdlð reikuim iuim
raágtrerarailð. Biinrn diagimin leggjiuan
við rapp ag Stiefnum á Stirýtuir,
•eflidvairpið, sem Kjiafllhirauin heflur
olitð uipp um. Enm er steikjaracli
EÖlarlhiiitii, ag vátasidiropa er hvemgi
að fliniraa á l’eiiðinini. Við erram þvd
latiir og flerðdn saékist geimt. Gíg-
rariran 'er vítit igíimiald, en ektoi afð
samia Stoaipi dljrapt, ag í botrai hains
er sfaáflL Bg fllýti mór úr hvemri
spjör og fæ mór ærlegt sjólbalð
ag er afltrar orðinin eins og raý-
slegimin itúStoiilddmigur. Þegar liaigt
er rapp aftrar er stiefraam tiefaim
þangáð sem við fauigðum vema
Reiiraahól en þair radðu Reyini-
stiaðabræðuir útd haustið 17'80, Þá
sögu þefakja afflir ísleradiragar og
óþarflt 'að rekja hér, því að húm
hefiur orðið þjóðimirai miininiigstæð-
rast 'aillra Slysfaira á laradi hór.
Okkiur hafði verdlð gagt svoraa hér
um hill, hvar við ættiuim að ieita
hans. Haran væri við gaimflia Kj'all-
vagiiran, spotitialkonn fyrir narðan
Kjialfleffl_ oig raofakru faærri en
alðriir hólar þar í grenm/dlinmd.
Varadialítiið reyradiist að firaraa
Framhald á bls. 21