Morgunblaðið - 17.08.1969, Blaðsíða 15
MORjGUNBLAÐIÐ, SUNN'UDAGUR 1'7. ÁGÚST H96©
15
Atvinnu-
kommúnistinn
í aldarfjórðung ihefur Maginúa
Kjartainissan, ritstj óiri komimún-
istamálgagnsins, hatft af því at-
vinnu að lofsyngja kúgunarötfl,
hvar seim Þau hafa fundizt í
heiminuim, og að sumarlagi hef-
ur hann verið eins og þeytispjald
um hnöttinn þveran og endilang-
an til að leita uppi harðsnúnustu
komimúnistaklíkurnar til að geta
haft við þær andlegt samneyti
og lært s«m bezt bellibrögðin.
Síðan hefur hann í bðkum og
greinum miðlað íslenzlkuim les-
enduim af þetkkingu sdnni.
En von er, að margir haifi kímt
síðustu dagana, þegar þessi at-
vinnukommúnisti hefur ýlifrað
eins og barinn rakki, vegna þess
að á það hefur verið bent hér
í blaðinu, að hann og hans l'íikar
hafi eikikert lært og engu gleymt;
trú þeirra á komúnismann og
afbeldi hans sé hin sama og hún
ætíð hefur verið, einungis sé
stundum talið nauðsynlegt um
nolklkurra mánaða sikeið að hafa
hljótt um sig og láta sem aðdá-
unin á ofbeldisöflunum hafi rén-
að.
En hversu mikið og lengi, sem
Magnús Kjartansson skælir á
síðum blaðs síns, þá vita íslend-
ingar fullvel, að feommúnistar
hér eru í engu frábrugðnir
koimmúnistum annars staðar,
og þeir mundu fúslega taka að
sér verlkefni kvislingsins, ef þeir
gætu komið fram áformum sín-
um um undirokun íslands undir
hæl alheimsikommúnismanis.
. Menningar og
friðarsamtökin66
Kammúnistum um heim allan
er af húsbændunuim fyrirskipað
að halda úti hvers ikyns félaga-
samtökum með hinum fjölskrúð-
ugustu nöfnum. Er þessuim stofn
unuim ætlað það hlutverk að
veiða saklausar sálir og ánetja
þær ko.mmúnismia, ýmist til þesis
að nota nöfn góðra bargara til
framgangs stefnumiðum komm-
únista, eða til þesis beinlínis að
snúa mönnuim til fylgis við of-
beldisöflin. Meðal þessarra sam
taka eru hér á landi hin svo-
nefndu ,Menningar- og friðair-
samtök íslenzkra kvenna“, og er
þar mikill kvensikörungur for-
maður. María Þorsteinisdóttir
heitir hún, og hefur kvatt sér
hljóðs, svo að eftir hefur verið
tekið.
Kona þessi og tveir félagar
henniar, sem dvöldust á einu af
„friðarþ io gun u m “, sem kommún
istar og nazistar hafa haldið
möng, hafa nú lýst því yfir, að
þau telji inn.rásina í Tékkóslóvaik
íu hafa verið sjálfsagða, því að
allt, sem blessaðir Rússarnir hafi
þar gert, hafi helgazt aif friðar-
vilja þeirra, réttlæti og líklega
líka mannúð. María eir ekki at-
vinnukommúnisti einis og Magn-
ús, og hefur þess vegna sjálf-
sagt elktki áttað sig á því, að
helzt til snemimt væri að upp-
lýsa bes’si sjónarmið, árið þyrfti
að Hða að minnsta kosti, áður en
unnt yrði að hefja iofsöng urn
afslkinti Rússa í Tékkósltóvaklíu,
alveg “ins og talsverður tími var
látinr- líða, áður en Kadar var
tekinn i heilagra manna tölu,
eftir ;vik hans í Ungverjalandi.
Atvinnukomimúnisitinn við
„Þjóðviljann" er Maríu sýnilega
| REYKJAVÍKURBRÉF
—-—— Laugardagur 16. dgúst —
reiður fyrir það að takia frum-
kvæðið í Tékkóslóvakíumálinu
og ber þair tvennt til: Annars
vegar að jarðvegur sé ékki nægi-
lega góður fyrir hinar eiginlegu
sikoðanir kommúnista um heim
allan á ofbeldinu í Tékkóslóvak-
íu og hins vegar, að hún sé ekki
til þess borin að marka stefn-
una í máluim sem þessum, þair
séu sérfræðingar einir hæfir til
að segja lýðnum fyrir um það,
hvernig hann eigi að líta á mál-
in.
Einn/g *if þessum ástæðum er
milkið skælt á síðum kommún-
istablaðsinis þessia dagana.
Um annað að hugsa
Annars er sannleiikurinn sá, að
fslendingar hafa um allt aðra
og merkilegri hluti að hugisa en
kreddur kommúnista og útslitna
hugmyndaifræði, sem lætur í eyr-
um allra heilbrigðra manna eins
og argasta væl. Réttast er að
lofa þessum flokfcsbrotum komm
únistaflofcksins að kljást inn-
byrðis og hver klíikan uim sig
getur þá frarn í rauðan dauðann
talið sér trú um, að hún sé köll-
uð til að frelsa landið. Öllu.m
öðrum ætti að vera það meina-
laust.
En á meðan þarif Lslenzkur al-
menninigur að láta hendur
standa fram úr ermum. Verkefn
in, sem bíða lausnar, blasa hvar-
vetna Við. Við höfum að undan-
förnu orðið að glíma við gífur-
lega efnahagsörðugleika, og því
er efcki að neita, að svartsýni
hefur sett að sumum þeim, sem
við atvinnurökstur hafa fengizt,
þegar svo mjög hefur syrt í ál-
inn. En á síðuistu mánuðuim sjást
þess hvar vetna merki, að menn
enu að taka til við viðfangsefn-
in á ný, og hefur aðstoð sú, sem
ríkisvaldið hefur beitt sér fyrir,
að sjálfsögðu komið að góðum
notum. En betur má ef duga
slkal. Sumri er telkið að halla, og
þetta er eitt versta sumar, sem
landbúnaðurinn hefur orðið að
stríða við, og heyfengur verður
sjálfsagt með minnsta móti.
Það minnir Okkur enn á, að
fmmatvininugreinamar, land-
búnaður og sjávarútvegur,
nægja eikki til þes® að tryggja
þjóðinni þau líifsikjör sem hún
hefur búið við og ætlar sér að
búa við í framtíðinni. Við verö-
um að leggja til atlögu við önn-
ur verkefni, og sem betur fer
gera nú fleiri og fleiri sér grein
'fyrir nauðsyn þessa, þótt heyja
yrði harða baráttu við hvers
kyns afturhaldsöfl, þegar áiform-
in um byggingu álbræðslunnar,
virkjun Þjórsár og byggingu kís-
ilgúrverksmiðju vom á döfinni.
Þá var brotið blað í atvinnu-
sögu íslendinga og fyrstu sfór-
iðjuverin risu. En sannleikurinn
er sá að þar er þó aðeins um
byrjun að ræða, miíklu stærri
skref verður að stíga til þesis að
efla íslenzlkt atvinnulíf, og Búr-
fellsvirkjun og álbræðslan í
Straiumsvík verða ekki meðal
stærstu fyrirtækja íslandinga, er
fram í sæikir, heldur munu miklu
stærri spor verða stigin á næstu
árum til uppbyggingar öflugs
iðnaðar hér, ef framisýni, dugur
og manndómur fær að rílkja, sem
oklki er ástæða til að vantreysta.
Austurlands-
virkjun
Þeir menn, sem börðust fyrir
Búrfellsvirkjun og byggingiu ál-
bræðslu voru nefndir skýjaglóp-
ar og annað í þeim dúrnum, og
nú Iheyrast þær raddir, að fjar-
stæða sé að tala um hina stóru
Austurlandsvirkjun, sem yrSi
með stærstu vatnsaflsvirkjuinum
veraldarinnar, sem nærtækan
raunveruleika. Engu að siíður ber
hiklausf að stefna að því að
rannsaka þau tækifæri, sem þar
gefasf, til hlítar, og engu fé er
betur varið en þeim fáu tugum
milljóna króna, sem árlega þarf
til þess að skoða vandlega öll
tækiifæri, sem bjóðast til hagnýt-
ingar náttúruauðlindanna.
Sú stóra virkjuin, sem hugsan-
iagf er að rísi á Austurilaindi, verð
ur ekiki eiinunigis til þeisis að eifflia
þjióðiariaiu'ð, helidur miuin hún Mka
stuðla að því, að upp rísi á Aust
f jörðum biómteg byggð, þair aem
fjöldi miainina safniaist saiman og
mynidiar mótrvægii giagm aðsfcreymi
fóiks til Suðvesiburiaindsins. Þeir
sem ber.jiaist fyrir því, að Miain-d
alit verði byggt um ókömma
framfcíð, em ekki eiinumigiis tiltöliu-
iega iitliir lamidishiiuitair, ætfcu
miamina freikiaisit að faigmia þeinri
'þróun, að öflu-g byggð geti risið
á Austurliamidii, aiveig eimis og
mauðsiyn ber til þeisis að eflia
byggðiir í öðrum iandsfaiuituim.
Sbundum faeyrilst því fieyigt,
þeigar rætt er um sfóriðju ag
bygginigu öfliuigra fyrirtækijia, að
þar með sé vamibneyist þeim at-
vininuvegum, sem þjóðin hieflur
lenlgsf -af arðiið alð tireyslta á. Hér
er þó um að næ'ð'a allgert öfluig-
mæii. I faeiimi miútímiairus er sótt
flriam till stöðugt bættra llíflsfkjara,
og það er fyrsit og freimst iðnað-
uriinn, sem breytt faeflur lifinaðar-
iháittiuim mianmia — fmá því að fóik
faafði rétt til fainífis og Skeiðar ag
til þesis aismægtairþjóðfiéiags, sem
við byggjum í diaig. Eim atvinmiu-
grein Skiaðar eklki aðria, heidur
styður -húm haina, og þeisis vegna
er þáð fjarsbæða að telja stór-
iðjuna satitia til ífaöfluiðs sjiávairút-
vegi eða ianidbúniaði.
Sveiflur í atvinnu-
lífinu
Því er eklki að ieymia, að bæði
sjávarútvegur ag iandlbúmiaður
býr við misjiaifint ánferði og ætíð
ifaijóta miolktorar srveiíflur að verða.
Hinar auðúgri þjó'ðiir styirikja
bæði sjiávairúibveg ag landbúniað
vertuliega og miunar etoki mitoið
um, því að öfiLugur iðnaður stemd
ur unidir áfölium, sem verða í
frumaitvimmugreinunum. Hér er
því hinis vegar þanmig varið, að í
rátum róttri stendur sjávariútveig-
uirimm unidir ailiri oktoar abvimnu-
starflsemi, og þótt stundum sé um
það rætt, að sjáivariúbvegurinm sé
styrikitur, þá er það á mestla miis-
Skiininigi byggt; þvemt á móti er
þalð sjiáivarútvegurimm, sem verið-
ur að styrtoja mieirta og minin-a
alla aðra atvimmiuivegi iamids. Ef
við hrns vegar hiefðum ytfir að
ráða öffliugum iðlniaði, sem sikil-
aði áirvisisum tekjum, gæti faainm
staðið umidir útgjöflldum sjiávarút-
vegsimis, þegar iiia árar, oig gert
afl.it aitviinnulíf iandsmanna öruigg
ara, ag jiaiflnifriamt væri tryggt að
ekki þyrfti að grípa til genigis-
farejrtiniga á þamm veg, sem
reynislan hefur oriðið, þegar sjáv-
arútvegur faefur ekki lengur
staðið uinidir þeim mitolu álögium,
sem á faamm hafa verið lagðar.
Því miiður eru þeir mernm til í
röðuim samibaka sjiávairúbvegsins,
'Sem ek'ki haifa Skilið þessi ein-
flöidu sanmiindi, en þeiim fer fætok
andi, ag matngir eru þeir niú, seim
stoammaist sírn fyrir fáránlega af-
Stöðu til áibræiðslluinmiair ag Búr-
fleilisvirkjuruar á sínium tím-a, og
æibtu þeir að reymia að minmiast
þess, áður en þeir -takia afstöðu
gegn næstu stóriiðjiufraimtovæmd-
um.
til stóriðju
Sumir þeirtna, siem beitt faafla
sér gagn sbániðj'uflramkivæmdum,
eru faaldinir þeiirri bábylj'U, að
vimmia í iðj-uverum hijóti að verðia
í senm miamnskemmanidi og heilisu
Sfúll'amidi, því að þar séu tómair
eilturgufur ag ómennsk vélatækini
og víst er það svo, að í ýmsum
vertosmiðjium fyriri tíma stoartá öll
sfcillyrði til sæmiiagira faeilbrigð-
iShiábta. Etaki var simint um ItoAt-
ræstimigu ag sjáMsiögðuisitu iheil-
brilgðisisikilyrði. Nú er þasisu öðru
vísi varilð.
Með þeiirri tælkni, sem mema
ráða niú yfir, er faægt að búa
staxifismönnum þau vinmusfcilyrði,
að etok-i á að vera nedm hætba á
faeillisutjóni, ag veðráttam faér á
liamidi er með þeim hætti, að
óvíða er þægileigira að taoma vilð
'góðri vi'niniu'að'stö'ðiu, því að við
búum faivorkii við mikfla kuilda nié
óbæriflegan hita, eins ag margar
þjóðir aðrar verða við að stníða
og geba þess vaginia ektoi komið
við þeim aðgerðum til góðrar
viininualðistöðu, sem hér er auðvelt
að viðhiaifa.
r
Oíeljandi
tækifæri
En þótit bér faafi sénstalkleiga
verið rætt um stóiriðjiumia ag enig-
inn vafi leiki á því, að það sé
fyrst og fnemst faúm, sem muni
gjörbreyba aðstöðumini hér á lamidi
og færa möninum mikfla auðlegð,
þá er efcki þair mieð saigt að kasta
eigi faöndunum til flramkvæmida
á öðrum sviðum. Þvertt á móti
hiljóta hin smiænri fyrirtiæki alð
veirða veigamitoil stoð ísiemzikis at-
vinmiuWs, einida eir eklki ger'andi
ráð fyrir, að stórið'jam muni út-
vega mjög mikium fjöida manm
atvinnu, faefldur eru koistir hienm-
ar í því fólgnir, að faún útheimt-
ir tiitöiulega Mtið vinnuaiflL, en
hver viminiandi hönd Skiflar gífur-
legum verðmætum.
En það eru smærri fyrirtæk-
in, bæði á sviði iðnaðar, sjávar-
útveigs og framiei'ðslu úr aifluirið-
um iandbúnaðiairiins, sem tryggj-a
muinu vaxaindi fjöida ísiendiniga
örugga og góða atvimnu. Gallinm
er samt sem áður sá, að nægilega
rnargir manin fást ek/ki tiil að
ieggjia til atiögiu við abvinniu-
retostur. Hér á iamidi eru aiit of
mairgir unigir miemm, sem fireisbast
til þesis að ráða siig að loknu
skálamiámi till ríkiisins eða opim-
berra stofnanna, og nj-óita þar
þesis 'öiryggis, sem því er samfara
að veria faistráðimm opimþer starfs-
maður, en hiiflast vilð að tatoast
á við hin mikilvægustu viðfamigs-
efni og llaggja út í sjáltfistæöiam at-
vinnurekstur.
1 því efni þyrflti að verða á
verufleg brieytimig, og etoki er rétt
að ljútoa svo við þessiair urnræð-
ur, að mimmiast þesis ektoi, að með-
al þeirra sem yngsitir eru nú, og
Stundia t.d. V'iðisikiptaifræðiiniáin,
eru æ ffleiri, sem lieibast vitð að ná
fulllinaðiar menntun á svið'i hag-
nýtra viðsfciptaifinæða, ern hinir
verða færrd, sem leigigija sburnid á
þær greinar, sem leiða beint til
embættismiemmstou. Voimamdi verð
ur rauin'im sú, að stöðugt autoinn
hópur diuigmikilla umigria manmia
tekiuir sér fyrir faemdiur að ráðast
í atvinmiurekstur, ýmist á eigin
vegum eða hjá 'hinium mikálvæg-
us'bu fyrirbækjuim, sem nú eru við
lýði, eðia stiofniuð verða á næstu
ánum.
Á því fleikiur eklki vatfi, að þjóð-
iinini ríður nú rmeet á því, að unig-
ir atortoumienin teggi til atflögu við
ýmisk’omiar atvinmuirötastur, en þá
þartf ffltoa etokert að óttast, þegar
heil fylkinig dugmikilla æstau-
manma tekst á við viðlflamigsiefiniin
á sviði atvinniulíflsins.