Morgunblaðið - 02.09.1969, Blaðsíða 1
28 SÍÐUR
189. tbl. 56. árg.
ÞRIÐJUDAGUR 2. SEPTEMBER 1969
Prentsmiðja Morgunblaðsins
Utanríkisráffherrar Norffurlanda komu saman til fundar aff Hótel Sögu í gær; (frá vinstri)
Athi Karjalainen, Finnlandi, Torstein Nilsson, Svíþjóff, Emil Jónsson, John Lyng, Noregi og
Poul Hartling, Danmörku. — Sjá frétt á baksíðu. (Ljósm. Mbl.: Ól.K.M.)
Heraflinn tekur völd-
in í Brasilíu
Forsetinn alvarlega veikur
Rio de Janeiro, 1. september.
AP—NTB.
YFIRMENN hinna þriggja
greina heraflans í Brasilíu hafa
tekiff öll völd í sínar hendur og
virffast traust'ir í sessi, en mikill
viðbúnaffur er í landinu öllu.
Forsetinn, Arthur Costa e Silva
fékk hjartaslag í gær og þess
vegna ákváffu herforingjamir
að taka völdin, en samkvæmt
stjórnarskránni skal varaforseti
fara meff forsetavöld í forföllum
forsetans. Sagt var í dag aff for-
sctinn hefffi átt rólega nótt og
væri nú á batavegi.
Þrátt fyrir viðbúnað hersins
hefuir enigiin ólkyrrð gierit vart
við sig. í Rio de Janeiro
var bönkum og kauphöllum lok-
að en annars gekk lífið sinn
vanagang og ekkert bendir til
þess að almenningur láti sig
nokkru skipta valdatöku herfor-
inigjainimau f yifirlýsinigiu, sem
herforingjarnir hafa gefið út í
dag og í gær, taka þeir fram
að þeir líti á Costa e Silva mar-
skálk sem forseta landsins og
hyggist afhenda honum völdin
aftur þegar hann hefur náð bata.
Forsetinn er 66 ára að aldri.
Þeir sem með völdin faira eru
Framhald á bls. 19
Flótti ú
báða bóga
Bonn, Hannover, 1. sept.
AP.
RÚSSNESKUR hermaður flýffi
til Vestur-Þýzkalands á mánu-
dag, en daginn áffur flýffi vest-
ur-þýzkur hermaffur yfir til Aust
ur-Þýzkalands, í jeppa fullum af
vopnum.
Flugslys
í Sovét
Moiskvu, 28. ágúst — AP.
SOVÉZKA uitainríkisráðuineytið
tilkynmti í daig að 16 miainins
íhefðu farizt mieð Ilyusin-fair-
'þegafluigvéil á Moisfcvutffeiigvelli
Bl. þriðjudaigskvöld. 102 eiru
sagðir hafa verið með vélinni,
sem var að koma tiil Mosfcvu frá
Sochi er henini hlefcktist á í leind-
inigu.
Konungur Líbýu rekinn frá og
sósíalískt lýðveldi stofnað
Bylting herforingja mœtti engri mótspyrnu herforingjastjórnin krefjist þess,
að heimflutningi hermanna þess-
Beirut 1. september NTB—AP
Foringjar úr her Líbýu tóku í
dag völdin í landinu í sánar
hendur og lýstu yfir stofnun
Kuznetsov spá-
ir hreinsunum
— meðal menntamanna í Sovétríkjunum
vegna flótta síns
— telur þœr verða til góðs
HAMBORG 1. seplteimlber. - AP.
Anatoly Kuznetsov, sovézki
rithöfundurinn, sem nýlega leit-
affi hælis í Bretlandi, sagði í
vifftalj hér í dag aff hann gerffi
ráff fyrir því, aff hreinsanir í
röffum menntamanna innan Sov-
étríkjanna myndu sigla í kjöifar
flótta síng þaffan.
Hiinin 39 ána gamJii ritlhiöfuind-
ur sagði í viðtali við vilklua'itið
„Der Spiagel“ aið hianin væri
þeirriar sfcoðlumiar að sdilkiar
hreiinsanir yrðlu til góðs, því
þær myndlu brisfta slendð og
óákv'eðlndina úr memirutamiöninium
og fósitra anid-kommiúinígk mót-
miæili.
Er Kuzniertisov var spiurður um
möguileifcia á því, aið tferðaíbamin
yrði sett á rithötfumda og
hreinisamdr yrðu hafomar meðal
mieninitamiamnia, svairaði hanm:
,J>að mium gierast, án ruofcíkiurs
vafia. Áður hafði óg efcfci hiuig-
leitt þetta, en miú er ég samm-
tfærður um að þetta miuin gerast.
Og ég er þeimrar dkioðlumiar að
það sé fyrir beztu. Það mum
veikjia mótmiaeli og reiði, Sov-
ézfciir miemmitaimiemjn siltjai, haílidia
að sér hönidlum og eru óákveðm-
ir. Þeir toúa á miamintega ásjómu
kommúnismams. Þeir mótmiæla
aðeirns einiamigruðuim mdsbeitimig-
um valds • •.. þeim. verður að
sfcffljaist að lökum að kommúin-
ismánin er í sjáMu sér a'lgjör mis-
tök frá uippihiafi síniu.“
sósíalísks lýffveldis. Var konungi
landsins vikiff frá, og ríkiserf-
inginn afsalaði sér völdum fyrir
hönd konungsættarinnar. Hvatti
hann menn til þess aff styffja
nýju stjómina.
Fregnir frá Líbýu herma, aff
stjómarbyltingin hafi veriff friff
samleg og engin átök orffiff, er
herinn tók helztu byggingar og
lýsti því yfir, aff þing landsins
hefffi veriff leyst upp og stjómin
svipt völdum.
Allar hafnir og flugvellir í
Líbýu voru lokaffir í dag. Út-
göngubann ríkti í landinu og út-
varpiff í höfuffborginni, Tripolis
lék hergöngulög milli þess, sem
þaff útvarpaði yfirlýsingum frá
hinni nýju stjórn.
Fyrstu ríkin, sem viffur-
kenndu byltingarstjórnina voru
írak og Egyptaland.
Ekki er enn vitað hvaða áhrif
stjómarskiptin hafa á herstöðv-
ar Breta og Bandaríkjamanna í
landinu, en stjórnmálafréttarit-
arar telja ástæðu til að ætla, að
ara ríkja verði flýtt. Eftir sex
daga styrjöldina milli íisraela og
Araba 1967, kröfðust hin Araba
ríkin þess af Líbýönuim, að
þeir segðu upp herstöðvarsamn-
ingum við Breta og Bandaríkja-
Framhald á bls. 27
Rússmieski hertmaðurinn er að-
eins 19 ára gamall, en hann sagði
þegar hann var kominn í sam-
band við brezka landamæraverði,
að hann væri orðinn leiður á líf-
inu í hernum, og óánægður með
stjórnmálaástandið í föðurlandi
sínu.
Vestur-þýzki herimaðurinn stal
jeppa tfyllti hanm af skammbyss-
uim og vélbyssum, og ók yfir
landamærin til Austur-Þýzka-
lands. 13 metruim fyrir innan
landamærin, lenti hanm á jarð-
spremgju og sikemmdist jeppinm
mikið, en henmaðurinn mun hafa
sloppið svo til ómeiddur. Austur-
þýzkir landamæraverðir komu
fljótlega á vettvang og fylgdu
honum burt.
Ludvik Svoboda.
Alexander Dubcek.
Hindraði Svoboda handtöku Ðubceks?
— Búiztvið nýjum hreinsunum á nœstunni
• FREGNIR frá Prag herma,
aff Ludvik Svoboda, forseti
Tékkóslóvakíu, hafi persónu-
lega komið í veg fyrir, aff sam
starfsmenn hans á framfara-
tímabilinu í Tékkóslóvakíu sl.
ár, væru handteknir og leidd-
ir fyrir rétt. Segir, aff á
fundi forsætisnefndar komm-
únistaflokks Tékkóslóvakiu á
árs afmæli innrásar Varsjár-
bandalagsrikjanna í landiff, 21.
ágúst sl., hafi Svoboda sagt:
„Á meffan ég er forseti, verffa
ekki haldin pólitísk réttar-
höld“.
• Þessar fregnir berast meff-
an allt bendir til þess, aff Sov-
étmenn séu enn að herffa tök-
in á Tékkóslóvökum, og blöff
og útvarp í landinu eru tekin
aff birta erindi og greinar, þar
sem helztu frumkvöfflar fram-
farastefnunnar, Alexand-
er Dubcek, fyrrv. affalritari
kommúnistafiokksins, og Jo-
seph Smrkovsky, fyrrv. þing-
forseti, eru gagnrýndir og lagt
til, að þeim verffi vikiff úr nú-
verandi embættum sínum.
Sem kunnugt er, er Dubcek
þingforseti, en Smrkovsky
varaforseti þingsins. Er talið,
aff þeim verffi vikiff úr em-
bættum sínum á næsta fundi
miffstjórnar kommúnista-
fiokksins, sem haldinn verffur
síffar í þessum mánuði.
Óvíst er hve lenigd Svoboda
getuir komið í veg fyriir að
mieminkTniiir, sem ásamt honum
boðúðu vor í Téfcfcósilóvalkíu,
verðd hamdtefaniiir. Og eiinn-iig er
óljóst, hvað gerist, verði hanm
látiinin siegja atf sér.
Samlkvæmit fregtnium frá
Prag er niú uiranfð að því iinin-
an toommúniistafkiikíksiinis, að
semja átoæiruir á heniduir heílztu
leiðtogum framfairastefniumin-
air. Talið er, að þeisis hatfi ver-
Framhald á bls. 19