Morgunblaðið - 11.09.1969, Blaðsíða 14

14
MORG-U'NBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 11. SEPT. 1969

■Últgeíandi
Fxiamfcvæmdiaisitj óri
•ititstjóraí
Ritstjómarfulltrúi
FréttaEtjóri
A'Uglýsmg'a'stjórf
Eitstjórn og afgreiðsla
Auglýsingar
Asfcriftargj'ald fcr. UEO.ö®
1 lausasiölu
H.£. Árvafcur, Reyfcjavifc.
Haraildur Sveinsson.
Sigurður Bjamason frá Vigur.
Matthias Jtíhannesslen,
Eyjólfur Konráð Jónsaon.
Þoxbjöm Guðmundsson.
Björn Jólhannssoa
Aini' Garðan KristinsBon.
Aðalstrseti 6. Síml 1®-I0i®.
Aðalstræti 6. Sími 22-4-00.
á mánuði innaniLands.
fcr. 10.00 eintafcið.
VARNARSIGUR
BORTENS
ITRSLIT þingkosninga hjá
frændþjóðum okkar á
Norðurlöndum vekja ævin-
lega mikla athygli hér á
landi. Norsku kosningamar,
sem fram fóru sl. sunnudag
og mánudag, eru þar engin
undantekning. Athyglisverð-
ustu sitaðreyndir úrshta
þeirra eru þær, að ríkisstjóm
borgaraflokkanna, sem mynd-
uð var árið 1965, hélt naum-
um þingmeirihluta, Verka-
mannaflokkurinn vann veru-
lega á, Sósíalíski þjóðarflokk-
urinn stórtapaði og missti
bæði þingsæti sín, kommún-
istar töpuðu enn, tveir stjóm-
arflokkanna töpuðu en tveir
unnu á.
Þegar þessi úrslit eru at-
huguð nánar kemur þetta í
Ijós: Hinir fjórir flokkar rík-
isstjómarinnar, sem hlutu
samtals 49,3% atkvæða í
kosningunum 1965, fengu nú
48,6% atkvæða samkvæmt
þedim bráðabirgðatölum, sem
liggja fyrir þegar þetta er rit-
að. Þeir hafa því tapað 0,7%
atkvæða, þegar litið er á at-
kvæðamagn þeirra sem heild.
Verkamannaflokkurinn, sem
hlaut 43,3% atkvæða 1965,
fær nú 46,9% atkvæða. Hann
hefur því bætt við sig 3,6%
atkvæða. En meginhluta þess-
arar atkvæðaaukningar fær
hann frá Sósíalíska þjóðar-
flokknum og kommúnistum,
sem báðir stórtapa fylgi. Sá
fyrmefndi fær nú 3,5% at-
kvæða í stað 6% árið 1965 og
sá síðamefndi fær nú 1,2%
atkvæða í stað 1,4% atkvæða
1965.
Þegar þingsætatala flokka
er athuguð kemur það í ljós,
að Verkamannaflokkurinn
hiefur unnið 6 þingsæti, fær
74 í stað 68. SF-flokkurinn
hefur tapað báðum þingsæt-
um sínum, Hægri flokkurinn
tapar tveimur, fær 29 í stað
31, Vinistri flokkurinn tapar
5 þingsætum, fær 13 í stað 18,
Miðflokkurinn vinnur tvö
þingsæti, fær 20 í stað 18 og
Kristilegi flokkurinn vinnur
eitt þingsæti, fær 14 í stað
13. Samtals fá því borgara-
flokkamir 76 þingsæti en
Verkamannaflokkurinn 74.
Línurnar em hreinar. Ríkis-
stjómin hefur 2 þingsæta
meirihluta í Stórþinginu.
Borgaraleg ríkisstjórn í
Noregi hefur í fyrsta skipti
í mannsaldur haldið meiri-
h'luta að loknu kjörtímabili.
Athyglisvert er, að þing-
sætatap Vinstri flokksinis er
ekki í neinu samræmi við at-
kvæðatap hans. Flokkurinn
fær nú 9,4% atkvæða, en fékk
10,4% við kosningamar 1965.
í Noregi er hlutfallskosning
án uppbótarþingsæta.
Líklegast er nú, að stjóm-
arsamstarf borgaraflokkanna
haldi áfram. Raddir heyrast
þó nú þegar innan Vinstri
flokkisins um að honum beri
að hætta stjórnarþátttöku.
V erkamannaflokkurinn
bætti við sig flestum atkvæð-
um í þessum kosningum. En
hin borgaralega ríkisstjórn
undir forystu Per Bortens
vann vemlegan „vamarsig-
ur“. Hún fær nú nýtt tæki-
færi til þess að marka sjálf-
stæða stefnu á öðra kjörtíma-
bili sínu. Meirihluti hennar
er að vísu naumur. Það mun
valda henni einhverjum erf-
iðleikum. En ef samvinna
flokka hennar verður sæmi-
leg, á hún að gefca sigrast á
þeim.
ÓSÆMILEG
SKRIF
í UNDANFÖRNUM mánuð-
um hefur einn af blaða-
mönnum Tímams, Tómas
Karlsson, margsinnis birt hat-
urs- og rógsskrif út af hinu
svonefnda Sementsverk-
smiðjumáli og hafa ritsmíðar
hans mjög minnt á gamla
tímann, þegar jafnt saklausir
menn sem seikir, vom hund-
eltir til að reyna að gera þá
ærulausa og einskis svifizt til
þess að ná sér niðri á pólitísk-
um andstæðingum.
Morgunblaðið hefur talið
sjálfsagt að láta kyrrt liggja,
meðan málið væri í höndum
Saksóknara ríkisins, en þegar
hann nú hefur ákveðið ákæru
á hendur þremur mönnum og
enn bregður svo við, að Tím-
inn snýr sér til amnars aðal
aðstandanda níðskrifanna,
Daníels Agústínussomar, verð-
ur ekki lengur hjá því kom-
izt að vekja athygli á fram-
ferði hinna sjálfskipuðu dóm-
ara í þessu máli, sem ganga
svo lamgt að kveða upp aðra
dóma yfir hinu ógæfusama
fólki en það er ákært fyrir.
Á þeim tíma, þegar rógskrif
Tímanis voru tíðust, var
ákæruvaldið í hiendi pólitísks
ráðherra, en Bjami Bene-
diktsson beitti sér fyrir því
á sínum tíma, að embætti sak-
sóknara var sett á stofn, og
nú er það óháður embættis-
maður, sem ákveður ákærur,
í stað dómsmálaráðherra áð-
ur, og því erfiðara um vik
fyrir rógberana að telja mönn
um trú um, að beiít sé póh-
tískri hlífisemi, enda hefur
engin rödd um það heyrzt,
að núverandi saksóknari hafi
ekki gegnt störfum símum af
uzMvm.
Betra seint en aldrei?
HÆSTIRÉTTUR Brasilíu
komst nýlega aS niðurstöðu í
máli Bartholomeu de Assis
Brasil gegn ríkisstjórninni.
Lýsti rétturinn því yfir að
Áfrýjunarréttur landsins hefði
nú heimild til að kveða upp
úrskurð í málinu. Því miður
gat Bartholomeu ekki glaðzt
yfir fréttunum, því að hann
er búinn að liggja í gröfinni
í meira en 50 ár.
Upplhiatf iwátsinis má r'elkja
til ánsdins l®9ð, en þá var
BantihiodJoimiau aiulðuigiur ibóinidi í
Aleigtnete í Rio Gnamidie dlo Siul-
ifýllkiiiniu. Um. þœr miunidir
igieisaði óyifáirllýst íborigiairastiyrj-
öld mdflili fýikiisstjkáinainBi, sem
var eánidrfaginni sitiuiðiniinigs-
naialðlur Ihíins miýstiofniaiðia lýð-
veidis, og andsitæðiiniga lýð-
vðldisims, siem töllidlu alð fýHkin.
ákyildu vieira sjáfllfistiæið og ólhiáð
nikigstj órnflininiL
Fioiri]aino Feixoto forselbi
landsins semdli nenmtenin tfli
stuðináings fýílkii'Sisltijlóirianuim,. —
Dag moiklkiuim áiði hieriinn í
laindi Barfhiofamieiu og þar
sem hiermienniinnir vonu þreytt
ilr og svanigir tólkiu þeir niaer
aflflian. búpeniniginn og sílláltr-
luiðiu ihiomum séir til ima/tar, auik
þess sem þeir aff edinihivierj'um
ósfcilSjiamlegum ásitæðium ritfiu
inliðiur allar ginðinigiair á land-
eignliininL
Um síðdr fcom alð þvi að
bomgairasityrjöldiin var foæld
niðinr og þá hlöfðiaði Biatrtf-
hiodomiau mlál á flnemdlur slttjórin'-
inini og fcrafðislt greiðsiu
aindviirðis 807 h'esta, 550 fjár,
85 miúlasna, 11 .uixia og 300
mietra af igiriðiinigarefni. Talidi
hiainm þetta jiatfmvirði 420 mil
reiis', sem þá var um 1,5 miiflflj.
M. kr. í uindirréttá var fcröf-
(unni vísað fiá á þaim for-
senduim að hiér hefðd verið
um styirjöid að ræðia og þvi
hieífðíu hiermieininimiir veríð að
slkyldluisitlörfium 1 þágu rílfcis-
ins og rí'kiíð því eklkii sfcaða-
íbótajslfcýlit. Bairtlhiofllomiau var
eðiiiaga elklfci ánaagðtuir mieö
ÞRJÁTÍU OG ÞRJÚ LJÓN f
DANSKRI SVEITASÆLU
HITINN gerði sitt til að gefa
réttan hitabeltisbrag en eng-
in ljónsöskur heyrðust í
sveitinni á Jótlandi, norðan
við Vajle, þegar þrjátíu og
þremur ljónum var hleypt út.
Dýrin lögðu sig í steikjandi
sólarylnum, og lúrðu milli
trjánna og horfðu malkinda-
lega á manmfólkið, sem starði
forvitið á þau úr farartækj-
U'm sínum, og reyndu að gera
þeim rúmrusk með því að
þeyta horn bifreiðanna,
banka í bílrúðumar og
hrópa. — Aðeins fáeinar
Ijónskepnur voguðu sér
út á veginn til að kynna
sér nánar þessar tfurðuver-
ur, sem komnar voru á safari
í greniskóginum. Það var enn
elklki búið að opna ljónagairð-
inn almenningi, vegna þess
að slökkviliðsstjórinn í Vejle
heimtar, að tveir þriðju hlut-
ar slkógarins verði felldir
vegna eldhættu. Þessa ófcvörð
un ihefur fonstöðumaður dýra
garðsins heimtað, að dóms-
málaráðherrann talki til at-
hugunar. Bf ráðherra'nn gef-
ur samþyklki sitt, tfær fólikið
að aka lúshægt eftir bugðótt
um stíg, þriggja kílómetra
löngum.
Er þessu landsvæði slkipt
fuliri siamvizkuseími. Ljóst er
einnig, að bæ.ði hann og rann-
sóknardómari hatfa haft að-
gang að öllum þeim upplýs-
ingum, sem þeir æsktu í máli
í þrjá hluta, og búa ellefu
ljón á hverjum þeirra. Við
innganginn á ljónasvæðið er
varðturn, og uppi í honum
situr maður, sem stjórnar um
ferðinni.
Vi—% milljón dansfcra króna
hefur verið varið til danska
ljónagarðsins, og hefur rílkið
þesisi málafliok og álfirýjaði ár-
ið 1003, en dómiairairniir gáltiu
með englu mió'ti fcomizít að
niðuirstö'ðiu.. Þaið var elklkd fyrr
en 61 ári síðar að niðiurstöð-
ur iágu fyrir, er því var lýsit
yfir að átfrýjtumarréttariinin
síkyflidi fj'alla um máflið. í síð-
ustu vilfcu tiflfcynmiti áfirýjium-
arréibturimi svo ertfimigjium
Bartlhiolomieu að þeiir giaötu
æslfct etfltlilr úristourði og að af
úrslfcuirðlurinin féllfli þeim í hag
miyndu þau fá 42>0 mdíl refls
gtreidd. Sá er þá hiaengiuniimn
á þessiu ölflu samiain að Brasiil-
íuistjóm aiflnam miil reás sem
igjaldmiðal fyrir 25 árum, er
.igengi þess var feflllt niðlur í
naer elktoert og ritaiis&tjióirmán
ibaetir efktoi >upp taip vegna
igenigisifellingar og verðlbóigu.
420 mil reds eru í daig jialfln-
virði 8 ísl. tor. og það ©eta
ehfingjarnir fenigið, en tapi
þeir míál'iiniu verða þeir að
igreiða allain málábostoað sl.
70 ár.
Wfr Mh hdh bQH M VHM Mr t % Yfa Hrt TjM M VHH
33 Ijón í Danmörku
efcki lengur ráð á að reka
hann án þess að fá einhverjar
tekjiur, en það eyðileggur
umhvertfið, ef felld eru öll
þau tré, sem fcomið hefur til
mála að fella. Og dýragarðs-
stjórinn hefur sagt, að ýmsir
sérfræðingar telji enga sér-
stáka brunahættu þarna.
Erlendur ferðamaður — ljón í danskri sveit. (Séð geguum
bílrúðu).
þessu. Ekkert tilefni er þess
vegna tij árása á ákæruvaldið
eða dó'rrusvaldið, og væri Tím-
anum sæmzt að bíða dómis-
áfellingar í máli þessu, en
spara sér eigin dóma. Enda á
sérhver borgari rétt á því, að
hann sé ekki sakaður um
önmur brot en þau, sem rétt
rl ooirva o i