Morgunblaðið - 18.09.1969, Blaðsíða 15

MOBGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 18. SEFT. 11909
15
MISSKILNINGUR
HINDRAR
FÆKKUN FÆÐINGA
ÚTBREIDD SKOÐUN, AÐ
AUÐUR FYLGI FÓLKSFJÖLGUN
Aukin fólksfjölgun var lengi
talin tákn um hernaðarmátt og
góða afkomu þjóða. Þetta er
mikill misskilningur, en hann
ríkir víða enn og kemur í veg
fyrir að þjóðir og einstaklingar
fáist til að sinna fjölskyldu-
áætlunum. Sú staðhæfing, að
sem flest fólk skapi mestan auð,
er furðu lífseig og á sinn þátt í
að koma í veg fyrir skipulagðar
ráðstafanir til fækkunar fæð-
ingum. 1 þriðju grein sinni um
fólksfjölgunárvandamálið fjall-
ar Robert S. McNamara, forseti
Alþjóðabankans, um þennan
misskilning og bendir á ástæð-
urnar til þess hve erfiðlega
gengur að uppræta hann.
Fólksf jölgun snertir ýmis viðkvæ'm sið
ferðilag varadiaimál, en auik þess er hún
víða sveipiuð goðsagnakienndwn hiular-
hjúpi. Bótgróinn misskilningur og göm-
uil, hjátinú viKia ekiki aðieims um fyrir
möiraniuim, talidiuir hiiniöra eiinináig jéikivæið-
air aðigerðliir táll liaiuraniar vainidiaimáilliiniu,.
í fyrsta lagi verður að 'hafa 'hugfasit,
að einhvern veginn hiefur sú skoðun orð
iið lallimianm, að sam fleisit fóllk skapi mest
aufðætíi. Eiras oig flleetar sikaklkiar áliykitiam-
iir er (þieisisii byiggð á vi'lllanidi forsiemidum.
Með aulkinni þjóðeirnisitilfinniragu, fyrst
á V'ætiuriilöiradiuim oig síðar í Asíu oig Afr-
íikiu, heifiur oát verið litið á öna fióikis-
f jöligun, sem tákn uim mátt þjóðar. Menn
trúðu því að hún efildi hernaðarmátt-
inn, bætti innanlandsmarkaðinn, væri
uppspretta ódýrs vinnuafilis og tryggði
þjóðinni stöðu sólarmegin í lífiinu. En í
vanþróuðu ríkjumuim ihefiur komið glöggt
í ljócs, að þetta er rangt. Ör fólksfjölg-
un Ihefiur alvarleg álhrif í þá átt að lækika
meðaltekjur hvers íbúa. Og vanþróaðar
þjóðir hafa orðið óþyrmilega varar við,
að mikil frjósemi dre-gur fremur úr efna
hagsleguim mætti en eflir hann. „Ódýrt
vinrauafl" er alls ekki ódýrt í þeissum
löndum. Forsendan fyrir hagvexti er
tæknilegar framfarir, og þær kretfjast
meiiri meninituiniar oig þjáillfuiniar en rýr-
ar þjóðartekjur geta staðið undir.
f>ótt hver eimstakuir verkamaður fái
lægri laun e-n starfsbróðir ha-ns í öðr-
um löndum, er hæfni hans og starfsorka
svo takmiörkuð, að fraiml-eiðslan verðúr
©kki samkeppnislhæf á erileindium m-ark-
aði. Það liggur því í auguim uppi, að
það, sam í fljótu bragði er talið ódýrt
vinnuafl, er í rauninni mjög dýrt.
Eftir
Robert S. McNamara
forseta Alþjóðabankans
Sú skoðun, að auika verði íbúafjöldia
til þess að koma á fót öflu-gu herliði,
er jafn tortryiggileg. Ekki aðeins vegna
þess, að a-ulkin hervæðing ei-nnar þjóðar
hlýtur að ieiða af sér aulkna hervæð-
ingu nágran.naþjóðannia, heldur fyrst og
fremist af þeim sökutm, að í nútím-a hern-
aði er mikliu meira hyggt á mienntuðum
tæknimönnum en fjölda ólæsra rnanna.
Sú skoðura, að aukiran fódks-
fjöidi léiði til þesis að viðkom-
andi þjóð njóti aukinraar Virðingar á
sviði heimisistjóirnimá'ia, heflur eiinn-
ig reynzt röng. Þær þjóðir, setm þegair
búa við hörmungar hömiiulaosrar fólks-
fjölgunar, hafa séð glæsta framtíðar-
drauma siína hrynja. Þær hafa orðið að
þola innanlands átök og öfgastefn-ur
hafa náS að festa rætur. Þetta hefur
svo valdið því, að álit þjóðarinraar út á
við minnkar..
Sú sfcoðun, að sem meisit
uir fó/lfcstfjöildi s-é sfcillyrði fyrir
mdikiiutm þjóðaraiuði, á manglt siam-
eigiiraleigt með því áliti m'airgra að
þjóðir, siem búa í lö-radiuim, þar sem
gtór svæði eru óbyggð, þurfi ekki að
hatfa áhyggjur af fólfcsfjölgun. Þe'tta álit
er jafin .grunnfærnialeigt og það er vill-
andi. St-aðreiyndin er sú, að óbyggð land
svæði standa ekki undir örri fóikisfjölg-
un ef ekfcert annað kemur tiL Ef þau
byglgjiast, hefur það í för mieð sér mik-
inn 'kostnað fyrir hið opinbera. Þaðþarfi
að byggja vegi og hús, 1-eggja -skolp-
leiðsluir og rafim-agn og veita fé til uipp-
bygigtiragar í lamdbúraaði og íðlniaði. Eiigi
-hagvöxturinn að verða eðlileigur, þarf
að vera tiil fié til fjárflastin-gar á óbyggðu
svæðumuim áður en fóik tekur að flytj-
ast þa-n-gað, og þá eruim við komin í víta-
hring, því að það er eimmitt of ör fól'ks
fjölgun, sem gerir stjórnvöldum vanþró
aðra rífcja ókleift, að veita fé til land-
náms.
Það vill oft glleymiast að fæklkun fæð-
inigia í v-amlþiróuiðiuim iöinidiuim er ekfci
það sama og læfckun íbúatöLunnar. Fækfc
-unin veiti-r aðeiras von um, að 'hlutfallið
milli fæðiragartöluinnar og tölu dauðs-
fialla fcami-st í jafnvægi. Það er því eng-
in á-stæða til að óttast, að fjölsfcyldu-
áæitlliainár hafi þau ábrií, -að ílbúuinum
fækfci geigvænl-ega. Dauðsfölluim fæfcfk
ar óðu-m með aukn-uim framförum á sviði
læknavísindanna og þeim heldur áfram
að fækka, sérstafclega í vanþróuðum
rí-kjuim. yiegn-a þessa blasir við önn-ur
hætta, hættan á því, -að jafnvel fjöl-
skylduáætla-nir raægi ekfci til þess að
koma í vag fyrir, að fólksfjölgunin ve-rði
of ör.
Enn má benda á einn alvarlegan mis-
Skilni-ng. Margir telja, -að fjölsfcyld-uáætil
anir Ski-puilagðar af hinu opinbera séu
óþarfar í vanþróuðum löndum, vteign-a
þess að auiknar firamfarir læfcki fæð-
in-gatöluraa sjálfkrafa. Vitnað er í þró-
unina í Evrópu þessu til sönnunar. En
firáieitt er að bera Evrópu saman við
vanþróuð lönd nútíimians. Ástandið þ-air
hefur aldirei verið sambærileigt.
(Ath. í næstiu grein er fjallað frek-
ar um ýmsan misskilning, sem fcemur í
veg fyrir, að fjölgkylduáætlarair séu
skiipulaigðar.)
Fjölskyldulieiðbeiningastöð, sem heim
sækir þorp í Kóreu, en í mörgum þorp
ann.a skortir algjörlega læknisþjónustu.
FÓLKSFJ ÖLGUN ARV AND A