Morgunblaðið - 04.11.1969, Blaðsíða 17

Morgunblaðið - 04.11.1969, Blaðsíða 17
MORG'UNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 4. NÓVEMIBBR H»09 17 Byssur og skotfimi Rætt við höfund bókarinnar, Egil Jónasson Stardal Kápa bókarinnar • Fyrir nokkru kom út hjá forlagi Guðjóns Ó. Guðjóns- sonar bók, sem mun vera sú fyrsta sinnar tegundar, sem gefin er út hér á landi. Bókin nefnist „Byssur og skotfimi“, og er höfundur hennar al- kunnur sportveiðimaður, Egill Jónasson Stardai cand. mag. Egill J. Stardal f bókinni, sem er um 200 bls. að stærð er að finna ótalmarg ar upplýsingar um allt, sem viðkemur skotfimi og skot- vopnum auk hagnýtra l«ið- bcininga um ferðalög og veiði ferðir í óbyggð. • Þeir skipta nú þúsundum hér á landi, sem hafa skot- vopn undir höndum og leggur höfundur áherzlu á að mark mið sitt með ritun bókarinn- ar sé að veita þessum mönn- um ánægju og fróðleik, og leitast við að auka hæfni þeirra, en síðast en ekki sízt stuðla að auknu öryggi í með ferð skotvopna. • Bókin skiptist í aðalat- riðum í 21 kafla og þar má meðai annars líta eftirfarandi kaflaheiti, sem gefa hug- mynd um efnið: Brot úr sögu skotvopnanna, Haglabyssan, Að skjóta á flugi, Rifflar, Sjónaukar og sjónaukamið, Hreinsun skotvopna, Nokkrar varúðarreglur, Rjúpnaveiðar og gönguferðir að vetrarlagi. Tiðindamaður Mbl. hitti höf undinn Egil Jónasson Stardal að máli og bað hann segja nokkuð frá bók sinni. Egill sagði: — Ástæðan fyr ir útlkoanu þessarair bóikar er einkuim eú, að hér á landi hef ur uim tcingan aldur viðlgenig- izt töluverð fáfræði uim skot- vopn. Gildir þetta jafnt um skotmenn, sem almenning. •— Það er von ofc'kar, sem að þess arti bókiaútgáfu stönidum, að bókin bæti nokkuð úr því, og að menn fái með bókinni að- gang að upplýsingum, sem þeim mega að gagnd korna. Veiðar með sikotvopnum er aldagamalt sport í Evirópu og hér hafa þær reyndar verið stundaðar uim langan aldur, þótt mikið hafi otft skort á um leiknii og þeikkingu. — Hvað sporthliðinni viðlkemur getum við tekið dæmi um mann, sem •héldi af stað með öngul og færi á kústSkafti til að dorga í laxveiðiá. Slílk fávizka þætti liklega saga til næsta bæjar. En lítum svo aftur á veiðar með slkotvopnxim. Því miður er það svo, að ýmsiir, sem veiðarnar stunda vita lít ið meir um byssiur, en það að slkotið hleypur fram úr þeim. Oft eru þessir menn síðan sjáltfum sér og umhvertfinu hættulegir og korna óorði á alla þá, sem veiðar stunda. í stangveiðinni hafa margir góðir menn riðið á vaðið með leiðbeiningum í orði og verki. Árangurinn er nú að koma í ljós og íslandingar eru að verða ágætlega liðtækir á stangveiðisviðinu. Skotfimi er og verður stund uð hér á landi, og etf menn geira sér það ljóst, sjá þeir að þar er leiðbeininga ökkl sið- ur þörf. Ekki látum við refi og mink leika lausum hala hér á landi og offjölgun ýmissa fugla og dýra verður að halda innan hæfilegra takmarka. Nú, svo er það líka staðreynd að flesta langar til að fá rjúpu og annað góðmeti í pott inm. Ekki megum við heldur gleyma því, að dkotfimi er íþrótt, ein Olympíugreinarma og það ekki sú ómerlkasta. Á þessu sviði erum við íslend- ingar ákaflega tfrumstæðir og stöndum langt að balki ann- arra Norðurlandabúa, sem eiga margar prýðis síkyttur. — Er bókin þá hugsuð sem eins konar kennslubók í skot fimi? — Ekki mundi ég kalla hana beiml'íniis kennsliubók, þótt hún geti orðið það öðkum þræði. Auðvitað er mikill fjöldi bóka um akotfimi til á erlendum tungum, þær hafa þó verið fremur sjaldgætfax hér á landi og margar ðkki miðaðar við íslenzkar aðstæð- ur. HREINDÝRIN — Þar sem hreindýraveiðar hafa komið all mjög við sögu í blaðaskritfum í haust, spurð um við Egill, hvort hann hetfði verið á hreindýraislóðum í ár og hvert væri álit hans á þeim tíðindum, sem borizt hefðu um illa særð dýr, sem sloppið hefðu úr greipum veiðimanna. — Ég brá mér á hreindýra- veiðar í ágúst si., saigði Egill, og skal játa, að það hefur kom ið fyrir, að við hölfum rekizt á dýr, seim sloppið höfðu særð undan kúluim kærulausra veiðiimanina. — Hverjar telur þú helztu orsakirnar fyrir þessu? — Þær hljóta vitaslkuld að Framhald á bls. 25 Líbanon - á barmi glötunar? Enn eitt ríki í M'ið-Austur löndum hetfur blandazt inn í offbeldi það og þjáningar sem trölMður þeim beimshluta. Þessi yfirstandandi harm- leikiur á rætur sinar að rekja til leyniisamninigs milli Enig- lendinga og Frakka, sem gerð ur var í fyrri heimsstyrjöld- inni, um skiptingu Arabahér- aða Tyrfcjaveldis. Síðan er lið in hiálf öld, en tjaldið er enn ekki fallið. Libamoni hetfur hingað til verið eins konar vin velmegun ar í útjaðri hriragiðu ofbéld- isins, en nú virðiist hætta á að landið sagist nneð. Libanon er furðúilegt land. Það er fátæfct af náttúruauð- æfum, en hefur auðigazt fyrir tilstiíHi íbúa sintraa, eins og Grikkland, Svisis og Skotland Þú hittix Lílbana, eins og þú Ihittir Grikki, Svisslendinga og Skota, í verzluraarerind'um út um lallan heim. Árið 1956, þeg ar ég var í Ástralíiu, kiomst óg að því að það voru 16 þúsund Libaraar í Sydney. Og það eru enn fLeiri í Suffiur- Amerífcu. Þegar maður flýgur í norð- vesitur frá Karadhi, yfir sýr- lenizjfeu eyðimöikina sér mað- ur fjaillgarða Lílbanon rísa upp úr hitamistrirau, átoráðn- aðan vetrarsrajó enn á tindium þeirra. Snævi þakira fjöll xxm lyfcja vin sem er paradís út- lægra Líbana, þegar þeir fiá hiekraþrá og sraúa atftur etftir að hafa satfnað auðætfum er- leradis. Líbanon er vinsœll ferða- mannastaður meða.1 arabiskra olí'ukónga, og bandarískra Ol mifcaupmanraa, sem viija hvíla sig á drungaleigum Arabarffcj- unum, þar sem jörðin ósar atf fljótandi gulli. En fjalllendi sem raáttúran hetfur gert að griðastað fyrir auðkýfinga, er einnig um leið tilvalinn stað- ur fyrir skæruliða. Eins og (hið OLpum umllxxkita Sviss, er Lílbanon víigi frá náttúrunn- ar hendi, og eins og Sviss- lendiragar, vita Libana-r það ósköp vel, og einnig nágrann ar þeirra. Þægilegur griða- staðiur getur breytzt 1 blóð- luigan vfgvölL Hvers vegna t.d. eru kristnir meran, Drús- ar og Shiite miúihameðstrúar- menn svo stór (hluti atf hinrai sundiurleitu íbúahjörð lands- ins? Vegna þess að á liðraum öld um fundu þessir otfsóttu minni hlutar hæli í Lílbanon fyrir Surani múhameðstrúarmöranura um, eftir að þeir ofstækis- menn voru orðnir stærsti ætt bálkiurinn í Mið-Austurlönd- ium. f nútímiaisögu Llbanon eru þrjú örlaigarík tímamót. 1860 var mikill fjöldi krist irana marana myrtur atf Drús- um. Frakkar seradu lið til íhlutunar, og sá hliuti Liban- on, þar sem kriistnir menn vonu fjölmennastir, vargerð- ur að sjálfráðu héraffii með kristnum landstjóra, Ottoman ar voru enn yfirlénsherrar, en> öll Evrópuríkira ábyrigðluet stjórnarskrá héraðlsins. Árið 1920 gerðiu Frakkar Líbanon að rifci undir franskri stjórn, etftir að hafa torakið Faisal koniung frá Sýr landi, með vopnavaldi, og um leið stækkuðu þeir landið um (hielmirag á kostnað Sýrlarads. Borgin Beitur, sem áðKxr lá utan marka hine sjálfráða hér aðs toristinna manna, varð nú höfuðborg þess. Árið 1968, gerðú svo ísra- elsmenn árás á flugvöllinn í Beirut og eyðiíl'ögðu mikinn hluta fLugflota Middle East Airlines, fkigfélagsins, í befndarskyni fyrir fluigvéla- rán palestíniumanna, sem Líb anon átti enigan þátt í og gat ófcki fcomið í veg fyrir. Ef þaiu eru tekin saman eru 1968 og 1920 hættuleg blanda. Útvikkuin landamæra Líhan- on var allis engin umhyggja fyrir öðrum, atf háltfu Frakka, heldur aðeins Lævíslegt bragð til að „fcljúfa og stjórna" og þeir sem áttu að njóta góðs atf aðgerðiunum, að niafninu til voru þess í stað fórnarlömlb þeixra. Það sem áffiux var tiltölulega beilsteypt og sam- kynja, sjálfráða hérað, er raú orðið víffifemt, losaraJegt með ótal ættbálfcum og trúflokk- um, og kristnir meran líklega í minnihluta. Þegar það fékk sjálfstæði eftir síðari heims- styrjöLdina, var arfurinn frá Frafcklandi, það ertfiða vanda rniál að setj'a saman stjórn sem allir aðilar gætu sætt sig við. Bæði hinér kristnu Líbaraar og múhameffistrúarmieranirrair vonu kliotfnir í Skoðunnxm sin- um, og svo voriu Drúsarnir þriðlja hreyfingin, Reynt var að Leysa vanda- málið með því að Skipta öll- uim opinberum málum í 11 flokka eða deildir, og láta hverjum t'rúarbragðaiflokiki í hendur embætti í samiræmi við meðlimafjölda hanis — eða kannski öllu heldur í sam- ræmi við stjórnmálaleg völd og efnahaig. (Stjórnin lætur ekki fara fram manntal). Stjórnarskráin hetfur alltaf staðið völtum tfótum. Árið 1958, ték hún að hallaist ískyggilega mikið, en var þá rétt atf í billi með aðferð sem kannski er verri en borgara- styrjöld, vopraaðri íhlutun Bandaríkjamiarana. Árás ísra- elsmanna 1968, hafði svo ó- skaplegar afleiðiragar fyrir stjórramálaetefrau landsins sem þegar átti í erfiðleifcum. Sá sem heimsœkir Lítoanon, verður áþreifanilega var við muninra á efnalhag, og þeim arada sem ríkir á þvi svæði semi var hið upphaflega sjáltf- ráða hérað kristirana manna, og þeirn hluta sem Frakkar bættu við árið 1920. Satt að segja verður maður var við þennan sam.a muni, ef maður fer í leigubíl frá Ras Beirut, þar sem erlendir ibúar eiga heima, ásamt hiraum auðugri kristmu Líböraum, og til auist- uhhluta borgariranar þar sem múlhameðstrúarmenra hafast einkum við. í Austur-Beirut, eins og á hin.xxim viðbótarsvæðunum, er nokkur fátækt og víða gefur að líta. myndir atf Nasser tfor- seta Bgyptalands. Þó er eng inn vafi á að jatfravel viðbót- arhéruð Líbanon þrífast bet- ur og fólkið hetfur það betrg en víðast annars staðar í heimi Araba, nema þar sem olxan Ulóir hvað mest. Þrátt fyrir þetta verður því ekki neitað, að töLuverð tog- streita á sér stað m.Llli trúar- bragðatflokka, jafnt sem launa flokka. Það getur því mjög hæglega soðið uppúr. Og hvernig breigðast svo LSbanar við stríðinu sem skæruliðar frá Palestínu' hatfa fært inn í land þeirra ásamt ísraelsmönnum. Flugvöilur- inn í Beirut er ein af mið- stöðvuim fiugumferðar í heim inum. Hann er og haigkvæm ur fyrir Palestínu skæruliða sem eru að ræraa ísraelskum flugvélum, og fyrir Israels- menn sem vilja hetfna sdn. Landamæri Líbanon bjóða upp á hagfcvæma staði fyrir skæruliðabúðir, og þaðan geta þeir gert árásir yfir landa- mærin, á ísrael. Hinir auð- xxigu kristnu menn eru sjáltf- sagt jafn rsiðir og aðrir Líb- anar, vegna áráear fsraelis- mianna á flugvöllinn í Beirut. En þeir eru líka reiðir við Palestínuariaba, fyrir að gef-a tilefni til árásarinraar. Mú- hamieðstrúarmeranirnir hafa hins vegar ekki eins miklu að tapa, og því ólífclegra að þeir eigi í harðri innri baráttu um bivort þeir eigi að styðja skæruliðana í baráttunni við erkifjandann, á kostnað lítfs- þæginda og rólegheita. En þeir gætu óneitaniega tapað hvoru tveggja etf ísraelsmenn þættust þurfa að taka þá til bæna. Er það þá mögulegt fyrir kristna Líbana að halda land inu sameinuðu? Getur land- ið staðizt álagið og spenn- una vegna stríðs ísraels manna og Aratoa? Verður Pa>l- estínu skæruliðu-num í Lifoan on fylgt eftir með sýrlenzk- um og íröns'kum hermönn'umi, sem yrði sjál'fsagt til þesis að ísraelskir henmenn bættust í hópinra? Ef ísraelsmenn gera innrás í landið, verða það vafalaust einhverjir hættuleg ustu landvinniragar sem þeir hafa lagt út L Fyrir Líbanon yrðu það endalokin. Observe-r Dr. Arnold Toynbee

x

Morgunblaðið

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.