Morgunblaðið - 06.12.1969, Blaðsíða 4
4
MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 6. DESEMBER 1969
\
Fa
/7 bílaleigax
IIAJUf
___ 22-0-22*
RAUÐARÁRSTJG 31
MAGNÚSAR
íkipholti21 simar21190
efiir Jokun simi 40381
BILALEIGA
HVERFI8GÖTU 103
¥W Seafierðatifiat-yw 5 manna -YW svefnage
VW SmanM-Ufldrover 7manna
bilaleUjan
AKBRATJT
-Wf^rSts. Al mi ji ^ > !fW R
Laekkuð leigugjöld.
r 8-23-47
gendum
Stærsta og útbreiddasta
dagblaðið
Bezta auglýsingablaðið
Strauið rétt,
íétt og slétt
með
Husqvarna
'unnar
^s^óyeiriion
Suðurlandsbraut 16.
Laugavefl 33. - Sími 35200.
If.
£ Breyta blöðin
merkingum orða?
„Austfirðingur“ skrifar:
„Kaeri Velvakandi!
Það er sk’-ítið með ykkur hjá
Reykjavíkurblöðunum, hvernig
þið takið stundum ástfóstri við
viss orð eða orðasambönd. Það
er eins og þau komist allt í einu
í tízku, hver eti þau upp eftir
öðrum. Oft ganga þessar tízku-
bylgjur yfir, og aðrar rísa, en
stundum festist eitthvað úr þeim í
málinu, blaðamáli a.m.k.
Að undanfömu, sL 1—2 ár eða
svo, hafa tvær gamlar dönsku-
slettur verið vaktar til lífsins að
nýju, sennilega fyrst af tilgerð,
eða af því að það hefur þótt
„sniðugt", en nú er svo komið,
að þær eru að sjá næstum dag-
lega í öllum blöðunum. Hér á ég
við notkun sagnarinnar „að
mega“ í merkingunni „að verða“,
og notkun orðsins „gjarnan" í
merkingunni ,.oft“, „stundum"
eða „annað veifið".
Sbr. tvö dæmi af óteljandi:
„Geimfararnir máttu nú reyna á
þrek sitt til hms ýtrasta" og
„hann reiðist gjaman, þegar hon
um er borið slíkt á brýn“. Þrá-
faldlega gerir það textann óljós-
an að fá ekki að vita, hvort
„gjarnan" á að merkja „oft“ eða
„stundum". Ég man þá tíð, að
slik notkun orðsins „gerne" í
dönsku var talin bera vott um
lélegt mál, og sannast hér enn, að
„auðlærð er ill danska".
Austfirðingur".
0 Enn um sænska
lögregluþjóna
Þrír íslendingar í Jönköping
skrifa eftirfarandi.
„Jönköping 28.11’69.
Háttvirtur Velvakandi!
Þar sem við erum búsettir hér,
þrír íslendingar í Jönköping, get
um við ekki orða bundizt, vegna
greinar, sem tveir íslendingar í
Gautaborg hafa skrifað þér, en
hafa þó ekki haft kjark í sér,
að setja nöfnin sín undir grein-
ina.
Menn þessir barlóma sér yfir
þvi að hafa ekki vitað, hve mik-
ið það kostaði þá að ferðast dag-
lega með almenningsvögnum
heim til sín úr vinnunni. í fyrstu
hljóta þeir að hafa spurt, hve mik
ið þeir ættu að greiða fyrir áður-
nefnda leið, því ekki æða menn
upp í almenningsvagna í ókunn-
ugu landi, án þess að spyrjast
fyrir um fargjaldið, og menn
með meðalgreind vita að dýrara
er að ferðast í úthverfin í stór-
borgum. Okkur þykir það tíðind-
um sæta, að menn þessir eru bún
ir að vera í Gautaborg í sex vik-
ur, og þar sem greinilega stend
ur skrifað í hverjum vagni, að
samkvæmt lögum megi sekta við
komandi aðila á staðnum, greiði
hann ekki nægilegt fargjald, ell-
egar noti hann áður notaðan
miða. Mðnnum þessum er vork-
unnarlaust að lesa lagagrein
þessa á sænsku, því í þessu til-
felli er sænskan mjög lík íslenzk
unni, og hafi menn þessir ein-
hvern tíma komið í skóla, þá er
útilokað annað en þeir hafi skilið
þetta. Það má taka fram, að
vagnstjórar hér í landi, skipta
sér ekki af málum sem þessum,
það gera menn skipaðir af yfir-
völdum, ýmist klæddir einkennis
búningum ellegar borgaraklæðn-
aði. Stendur það einnig skýrt í
hverjum vagni Sama fyrirkomu
lag er reyndar í Danmörku.
Hverjum manni er það Ijóst, að
skylt er að gefa lögreglu upp
nafn og heimilisfang, ef hún æsk
ir þess. Furðar okkur ekkert á
því, að farið hafi verið með
manninn á lögreglustöðina, og leit
að þa.r á honum að persónuskil-
ríkjum. Hvað hefði íslenzka lög-
reglan gert í sömu aðstöðu? Hér
í Svíþjóð er mjög hart tekið á
öllum brotum, og eí menn vilja
flokka það undir lögregluríki þá
þeir um það, en ættum við ís-
lendingar ekki að taka það til fyr
irmyndar í öllu lagaleysinu heima
á íslandi. Það er reyndar fleira,
sem við íslendingar megum taka
til fyrirmyndar frá Svíþjóð. Ann
ars er það óskiljanlegt að menn
þessir séu að þvælast í útlöndum,
ef þeir geta ekki farið eftir lög-
um viðkomandi lands.
Tveir heimsmenn, kunningj-
ar Velvakanda upplýsa hann að
því, að sænskir embættismenn og
lögregluþjónar, séu hrokafullir
og óhjálpfúsir, en þar höfum við
allt aðra reynslu. Allt hið opin-
bera hefir reynzt okkur framúr-
9karandi vel. Hvaðan hafa þess-
ir svokölluðu heimsmenn að
sænskir lögregluþjónar berisverð
og sigi grimmum víglumdum á
mótmælafólk? Við höfum ekki
betur séð, en að þeir beri skamm
byssur og það gera reyndar fleiri
lögregluþjónar i Vestur-Evrópu.
Við höfum aldrei heyrt að lög-
regluþjónum og hundum værisig
að á mótmælendur hér, en frá
Bandaríkjunum og Þýzkalandi
(Vestur ÞýzkaJandi, að sjáif-
sögðu), er aðra sögu að segja.
Við óskum þess að þetta bréf
verði birt við fyrsta tækifæri í
dálkum þínum.
Virðingarfyllst,
, Har. E. Ingimarsson,
Magnús B. Magnússon,
Skarphéðinn Gunnarsson,
Barnarpsgatan 106,
Jönköping,
Svíþjóð".
0 Hundalógík
íslenzk blöð hafa þó birt
myndir af lögregluþjónum I
Stokkhólmi með korða og
hunda, þar sem þeir eru að kljást
við mótmælafólk. Og ekki mun
þykja taka því I Austur-Þýzka-
landi að siga hundum á „mót-
mælendur", heldur eru þeir
skotnir eins og hundar af vopo-
mannhundum.
Smurðsbrauðsstofan
BJÖRNINN
Njálsgötu 49 - Sími: 15105
Hafnarfjörður — Carðahreppur
Kvöldsala
opin alla daga vikunnar til kl. 10.
Mjólk, brauð, ávextir o. fl.
Jólakort, kerti og jólaskraut á góðu verði.
HRAUNVER HF.,
Álfaskeiði 115 — Sími 52690.
Minningarsýning
Ólafs Túbals listmálara verður í Bogasalnum frá 6.—14. des.
A sýningunni verða 55 olíu- og vatnslitamyndir sem hann
lét eftir sig og eru þær allar til sölu.
Sýningin verður opin frá kl. 14—22.
Aðgangur ókeypis.