Morgunblaðið - 11.12.1969, Blaðsíða 11

MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 1-1. DESEMBER 1909
11
Amalric skrif ar Kuzn-
etsov opið bréf
Einn aí yngri og efnilegri
rithöfundum í Sovétríkjunum
Andrei Amalric skrifaði Ana-
toly Kuznetsov nýlega opið
bréf, þar sem hann gagnrýnir
hann. Amalric gagnrýnir
Kuznetsov ekki fyrir að hafa
yfirgefið land sitt, heldur
fyrir að hafa gerzt útsendari
öryggislögreglunnar (KGB) í
þeim tilgangi að fá leyfi til
þess að fara utan. Bréf Am-
alric hefur vakið mikla at-
hygli, þar sera gagnrýni hans
þykir sú eina, sem komið hef
ur frá sovézkum rithöfundi,
sem hefur við einhver rök að
styðjast. Amalric, sem er 31
árs, er nefnilega ekki leigu-
þý flokksins eins og flestir
hinna rithöfundanna, sem
hafa gagnrýnt Kuznetsov og
norið hann sökum.
Ama.lric gagnrýnir Kuznet-
sov fyrir að hafa gerzt út-
sendari KGB í þeim tilgangi
að fá lieyfi tii þess að fara til
útlanda. Kuznetsov hefuT
sjálflur sagzt hafa spUnnið
upp1 sögu og sagt öi'yggisiöig-
reglummi þess efnis, að Evg-
eny Evtush.enko, Vasily Akís-
yonöv og flieiri úr hópi
frjálslynidari rithöfunda . í
Sovétiríkjuinuim væru að utnd
irbúa útgá-fu „hræðitegs neð-
ainjar:Samtkniarits“. Þótt Kuen
etsov væri fiúUur iðruin.air
vegna þessa.rar yfirtýsingar
sinmar, sem hefði getað kost-
að saklausa rithöfunda 7 ára
þraelkuniarvinnu, þá réttlætti
hann það á þeiim forsendum
að sovézkt skipui.ag krefðisit
þess að rithödfundar ynnu fyr
ir Öryggisliögregkma, tii þess
að fá að gefa út bætour sínar
— og hvað þá ef þeir vildu
fara utan.
I bréfi sin,u segir Amialric
m.a.:
— Þú taia.r um firelsi, en
aðeinis ytra frelsi. Þú segir
ektoert uim innra freisi. Það
er hræðiilegt að þurfa að
berjasit giegm öryggiislögregl-
unni — en hvað vofir í raun-
inni yfir sovézkum riithöfundi,
s©m lanigar tdl að fara til út-
landa en neitar að virnna mieð
öry ggislögineiglu nni? Hann
fær ekki að fara en hanm
heMnr áfram að vera heiðiar
leg sál. Með því að fallast á
að vinna með öryggislögregl-
unni miasir hanin notkfcuð,
kaninski milkið, af ytra frelsi
Kuznetsov eftir komuna til
Bretlands.
sínu, en hann hefur öðlazt
meira frelisi in.nra með sér.
— Árið 1961 bað öryggis
lögreglan mig kuirteistega að
sikrifa skýrslu uim andann með
al rrkenntamannanna, Ég af-
þakkaði kuxteisliega og þar
með var máJáð úr sögunni. Ár
ið 1963 var ég færðor til
Lubyanika fanigelsisins og
skipað að skrifa skýnsliu um
bandairíiskan sendiráðisstarfs
mann, þar að lútandi að hanm
hefði beitt mig og aðra sov-
ézka borgara heiteþvotti, til
þess að eitra hugmyndafræði-
legar skoðanir ototoar. Ég
neitaði aftar, jafnvel þótt
þeir hótuð'U mér saksókn fyr-
ir glæpsiamilega starfsemi. Ár-
ið 1965 neitaði ég afdráttar-
laust að tala við þá og það
bostaði miig útlegð í Siberíu.
að er þess vegna, sem ég
held að ég hafi persónulega
rétt till að ásaka þiig.
— Ég fæ ekki séð að kúg-
uin verði áraniguirsrík nema
einihverjir vilji saetta sig við
hana. Staindum virðasit mér
hinir „skapandi menntamenn“
Sovétríkjanna, þ.e. fólk sem
er vant að huigsa eitt, segja
annað og gera það þrið'ja, yfir
leiitt, jafnvel 1-eiðintegra fyr-
irbæri en sfjórmskipuliagið,
sem befur miótað þá.
— En samit erum við smátt
og smátt að byrja að finma
styi'k í okkur sjáMum og það
þýðir að fyrr eða seinm.a má
vænta mikilla breytimga. Ef
dæma á af bótoum Solz'hen-
itsyns þá er ekki haegit að
segja að hanm sé „ofsó-ttur ag
kvaiinn“. Hamn virð'ist vena
miaður, sem er fær um að
standast oflsóknir. Hanm hef-
ur þegar einu sirnn-i varðveitt
inmra frelsi sitt í fangelsi og
hamn nmum áreiðanilega geta
það aftur, verði hanm fanigels
aður. Af þessu ættum vi@ að
gieta öðdazt styrk.
— Ég óska þér innilega til
haimingju með að vera nú í
frjálfeu landi og ég vona að
það verði þér þýðinigarmikið
skref á leið til inmra fnelsis.
Tvær bóika Amial'ric, báðar
gagnrýni á Sovétríkin, verða
gefhar út á Vesturlöndum á
toomandi ári — án leyfis sov-
ézkra yfirvalda. Bætournar
eru „Síberíuferð gegn eigin
vi4ja“ og „Standa Sovétrikin
til 1984?“ Þar sem þær verða
gefnar út á Vesta.rilöndium á
yfiirvaWia fær Amalric ritlaun
in ekki borgu6 út. Það varð
til þess að hann 9endi nýlega
annað opið bréf til 6 blaða á
Vestairlöndum þar sem hann
segir: „Stalín heíð'i látið'drepa
m.ig fyrir að gefa bækur
mirnar út erlendis. En þessir
aumiu eftirmenn hams þora að
eims að draga tiil sín hluta
af peningium mirnuim. Það stað
fesitir betur skoðun mima á
niðurlæginigu og hruimleika
þessa. skipuilags“.
Sveinn Kristinsson:
Kvikmyndir
Laugarásbíó:
LEIGUMORÐINGINN
(The Kilter)
Ensk-amerísk kvikmynd
Leikstjóri: Frank Shannon
GLÆPAMANNAFORINGI send
ir glæpamann, til að ráða niður
lögum annars glæpamannafoir-
ingja. Sendimaður fer að sjálf-
sögðu fram á ríflega greiðslu.
Tvö 'hundruð þúsund dalir, það
var taxtinn.
En erfiðalaust gekk þetta
eOðki. Forimginn, áem sendimað-
ur skyldi myrða, hafiði ákaflega
miiikinn áhuga á, að sú athöfn
færi etoki fram. Vildi jafnvel
leggja lí'f sendimanns í hættu, til
að hindra slíkt.
Gleymdi að geta þess, að
sendiimaður var tregur til að tak
ast þessa ferð á hendur. Hann
er nefnilega orðinn sárleiður á
þessum atvinnumorðuim, langaði
til að táka að sér eittihvert frið-
samara stanf. En svo var bróður
hans myrtur, og þar sem líkur
benda til þess, að maður sá, sem
hann 'hafði verið beðttnn að
myrða, hafi staðið fyrir því
verki, telur „fhe killer“ sér etolki
lengur til setunmar boðið. Eng-
inn skyldi geta satoað hann um
ræktarleysi við flkyldimenni sin.
Heldur hann því til Parísar,
með því að þar er talið, að vænt
anlegs fórnardýrs hans sé að
leita, og þar gerast síðan sú „æv
intýri“, sem mynd þessi býr
yfir ......
Það flkal viðurkennt, að etoki
er verra að rölta á þessa kvik-
mynd en hanga yfir lélegum
sjónvarpsmyndum langtímium
saman. Þetta er þó altjent notok-
ur hreyfing og því aflaust ekki
sem óhollast fyrir „kransæðarn-
ar“. — Og þeir, sem eru vanir
að horfa á menn drepna í kvik-
mynd (95% þjóðarinmar munu
nú eiga kost á því), munu geta
borið um, að hér er eklki óhönd-
uglegar að verki verið en gengur
og gerist í slíkum myndum. Og
spenningurinn sízt minni en
endranær.
En að sjálfsögðu er hér ekki
varpað neinu nýju ljósi á göm-
ul eða ný viðfangsefni. Til dæmi-
is er slkilizt við menn, er þeir
hrötokva upp af, en eikíki reynt
að skyggnast með þeim inn í ei-
lífðarlöndin. Hví má ekki fylgja
persónunum á leiðarenda í slík-
um „ævintýramyndum?“ —
Kannskd yrðu menn etklki á eitt
sáttir um það, hvar „upptakan"
ætti að.fara fraim. — En skemmti
leg tilbreyting gæti slíkt eflaust
orðið.
Við verðum víst að virða kvik
myndáhúsunum það til voPk-
unnar, að myndir eru heldur
í rýrara lagi í öndverðum des-
ember, ár hvert, og allt til jóla
Þó eru stundum endursýndar
ágætar myndir á þessu tímabili,
eins og til dæmis Grikkinn
Zorba, sem verið er að sýna í
Nýja Bíói, þegar þetta er skráð.
— Það er stórmynd í bezta gæða
flcikki, og er virðingarvert að
nota þetta iægðartímabil í sýn-
ingu forvitnilegra nýrra mynda,
til upprifjunar þess bezta úr for-
tíðinni.
S. K.
Útgerðarmenn
Skipstjóri vanur öllum veiðum óskar eftir skipstjórnarplássi
á góðan bát á komandi vetrarvertíð.
Tilboð leggist inn á Mb!. merkt: „Vanur — 8731" fyrir 18. þ.m.
Kvenstúdentafélag Islands
JÖLAFUNDUR féiagsins verður haidinn i Þjóðleikhúskjallar-
anum fimmtudaginn 11 dasember kl. 830.
Kvenstúdentar frá M. R. og V. I. 1969 sjá um
skemmtiatriði. — Jólahappdrætti.
STJÓRNIN.
_________12 - 24
30280-3 282
NYLON-GÓLFT EPPI
GLÆSILEGIR LITIR
fiTH
w
5«y,
o staðgreiðsluafsláttur
Barónsfrú Orczy
Höfundur Heiðabrúðarinnar, er öllum lesendum að góðu kunn.
Hún skrifaði margar bækur. sem allar náðu mikilli útbreiðslu
í heimalandi hennar.
A Islandi hafa margar sögur Orczy verið þýddar, og má meðal
annars nefna:
RAUÐA AKURLILJAN,
EIÐURINN,
ÉG VIL HEFNA,
og margar fleiri sögur. sem of langt yrði upp að telja.
HEIÐABRÚÐURIN gerist í smáþorpi, þar sem Elsa og Andor
unnast hugástum. Þau hafa ákveðið að giftast, en áður en
af hjónavigslunni verður er Andor kallaður í herþjónustu.
Andor á að vera þrjú ár í herþjónustunni, og lofar Elsa
að bíða eftir honurn.
Heilandi og spennandi ástarsaga.
Verð 330.00 án söluskatts.
Bókaútgáfan VÖRÐUFELL