Morgunblaðið - 12.05.1970, Blaðsíða 1

32 SIÐUR
104. tbl. 57. árg.
ÞRIÐJUDAGUR 12. MAÍ 1970
Prentsmiðja Morgunblaðsins
Flytja vistir, sækja flóttamenn:
Suður-vietnömsk skip opna
Mekongfljót
Aðalstöðvar kommúnista
í Kambódíu fluttar?
Nixon
Ptaam Penlh, Saiigon,
Waisfcimigitioin-, 11. imaí — AP
SUÐUR-VlETNÖMSK flotadeild
kom í dag- upp Mekong-fljót til
Phnom Penh, höfuffborgar
Kambódiu, með matvæli og aðr-
ar birgffir og flytur til baka víet-
namska flóttamenn. Flotadeild-
inni hefur þar meff tekizt aff
opna aftur þessa mikilvægu sam
gönguleiff og munu skipin flytja
til baka allt aff 10.000 flótta-
menn, en aff minnsta kosti 50.000
flóttamenn bíffa eftir fari í
Phnom Penh, vegna andúffar
þeirrar, sem ríkir í garff Víet-
nama í Kambódíu. Samkvæmt
suffur-víetnömskum heimildum
voru 200 hermenn Norffur-Víet-
nama og Viet Cong felldir í
sókninnii upp fljótið.
1 Peking átti Le Duiam, aðal-
ritari norð'ur-víe'tnaimskia bamm-
únistaflakksimB, „vimsamlegiar"
viðræður í diaig við Mao Tse-
tumig, Chou En-lai ag aðira kín-
versikia leiðtoiga. í Paríis var fró
því skýrt í dag, að aðialsammi-
imigamaður Norður-Víetmiamia í
Víetiniam-viðrælðuiruuim, Xuiam
Thiuy, væri farinin til Hamioi ag
miumidi koma við í Maskvu og
Pefcimig á heáimledðimíni. Hamm
sagiðd við brottförima að eitt af
skdlyrðium þess að áfram miðaði
í friðariátt væri að Bamdaríkja-
stjórn ákipaði nýjan aíðalsaimin'-
ingamanm og glaf í skym, a'ð hainin
miumidi sniúia aftur til Parísiar, em
nieitaði að seigja hivemaar.
í Saigion var haft eftir bamda-
rísfcu berstjórninmii í dag, að
Norðuir-Víeitmamar og Viet Cong
hefðu flutt aðalstöðvar þær, sem
Nixonþingarum
stúdentaóeirðir
Harðnandi aðgerðir boðaðar
Waáhimigton, 11. maí. AP.
RICHARD M. Nixon forseti
kvaddi ríkisstjóra á sinn fund í
Hvíta húsinu í dag til viffræffna
um ólguna í bandarískum háskól
um og ástandið í Suffaustur-
Asíu í ljósi stúdentaverkfalla,
mótmælaaðgerða og ofbeldis-
verka, sem náffu hámarki m«ff
fjöldamótmælum í Washington
um helgina. Leifftogar baráttunn
ar gegn stríðinu í Víetnam og
affgerffunum í Kambódíu hafa
hvatt til áframhaldandi mót-
mælaaffgerða og segja aff hert
verffi á affgerffum í háskólum og
iðnaði til þess aff lama efnahags-
lífiff.
Forstöðumenn þriggja þekktra
háskóla, Yale, Notre Dame og
Prinoeton, hafa í hyggju að gefa
stúdentum frí í haust til þess að
taka þátt í stjórnmálastarfsemi.
Ráðaigerðiir eru um að stúdentar
sendi nefndir til Washington til
þess að spyrja þingmenn um
akoðainir þeinra á ástandinu í
Suðaustar-Asíu. Þúsundir stúd-
enta voru enn í verkfalli í dag
og mörgum háskólum hefur að
Framhald á bls. 31
hierlið Bandarikjiainina og Suður-
Víetniama hefiur leitað að á Öng-
ulsvæðinu og töldu sig hafa
fumdið, út fyxir það svæði sem
Nixon forseiti hjefur heimilað að-
gierðir á. Sagt er, að í aðgerðum
í Kamibódfu umidainfarnia daga
hafi fundizst meiria maign vopna
Og sfcotfæra en niokkru sinni áð-
ur í Víeibnam-stríðdnu. Frá því
er skýrt að felldir hafi verið
4.324 hermemn kommúniiista síð-
an aðger'ðimar hófuist. Aðgerðirm
ar eru sagðar hafa komið í veg
fyrir að Norður-Víetniamar og
Viet Conig geti gert stórárásir
í Suður-Víetaam suinmianverðu
Hungur
í Biafra
Laigos, NígerlJu, 11. maí. NTB.
BLAÐIÐ „Nigerian Tribune“ í
Ibadan segir í dag að hundruff
þúsunda bama og fullorffinna
muni látast úr hungri á Jand-
svæffi því í Austur-Nígeríu, sem
áffur var Biafra, ef Rauffi kross
Nígeríu hættir hjálparstarfsemi
sinni í næsta mánuffi eins og fyr
irhugaff er.
Þesai laðvömn kemur fraim í
gnefiin seim Tia Solariim riitar í
blaðið iað lotoniu fenðalagi uim
auistur-héruð'in. Hafði Rauði
tonoss Ní'geriu fynr í þessuim mán
uði tilkyinmt að hjálpaisttarfiö yrðii
takmairtoað við sjúkirahús og aðr-
ar stofnianfiir fymst um Simrn, en að
því yirði svo hsötft í júiná.
Solarin sagiir í gnelin sininii að
ef Raiuði krosimin hætti hjálpar-
söanfiiniu, miumá mliininista toosti
helmiiimgur þeiinna tólf humdnuð
þúsumda, sem búa í Owerri, fyrr
um höfuiðlborg Bilafna, látaist úr
sullti. Þá miuná mieiini ihluiti þetana
100 þúsunda barma, sem emu í
Skólum í Obazu í Owenni-hénaðii,
látast úr huingjni iwman mániaðar
frá því ihjálpininii varlður hætt.
Vopn til Grikklands
Washington og New York,
11. maí —NTB.
MÖRG blöff í Bandaríkjunum
hafa birt grein eftir blaffamenn-
ina Rowald Evans og Robert
Novak, þar sem því er haldið
fram aff Bandaríkjastjórn hafi á-
Bretar ræða við
EBE í lok júní
Brússel, 11. maí — AP
UTANRÍKISRAÐHERRAR Efna
hagsbandalagslandanna sam-
þykktu í dag aff koma saman til
fundar 30. júní ásamt utanríkis-
ráffherrum Bretlands og annarra
landa, sem sótt hafa um upptöku
í Efnahagsbandalagiff, aff því er
utanríkisráffherra Hollands,
Josef Luns, skýrffi frá í dag.
Þessi lönd eru írland, Danmörk
og Noregur.
Utamríkisráðhierrarnir sam-
þytaktu þettia á fuirndi, sem hald-
inin var áður en framfcvæmdia-
stjórn Efniahiaigsibandalagsins
kiom saimain til þesis áð ákveðia
sameiginleiga aístöðiu til umsókni-
anima um upptöku í bandalaigið.
Meðal þeirra vandamália, siem
voru rædd, voru viandkvæðin
vegna Brezfca samveldisims og
Euratom, fyrirkomiulaig væntan-
legra samruinigaumleitana og
framtíðar skipulag stofnaina
bandalagsins. Talið er, að erndan-
leg afstaðia verði tefcin á öðrum
fundi í j'úní.
Ákveðilð var á fundinum í dag
að fæikka í ráðherramefndinni
úr 14 í 0, og rnuin sú ábvörðun
hafa áhrif á samniiinigavi'ðræðuim
ar. Talið er, að þesisi ábvörðun
leiði til þesis, að fonsieti nefmdar-
ininarí Jean Rey frá Belgíu, segi
af sér og að ítali verði skipaður
í hanis stáð. Tveir menn eru
nefndir í því samlþamdi: Oarlo
Russo, fyrrum viðsfciptamálaróð-
herra, og Franco Malfatti, fyrr-
um siamigöngumálaráðlherra, en
fleiri rnuinu komia til greima.
kveffiff aff hefja á ný sölu á þunga
vopnum til Grikklands. Segja
fréttamennirnir tveir aff ekkert
verffi tilkynnt opinberlega um her
gagnasöluna fyrr en aff loknum
ráffherrafundi Atlantshafsbanda-
lagsins í Róm í lok þessa mánaff
ar.
Fréttamennirnir segja að fyrst
verði sendar hljóðfráar orustuþot
ur til herforingjastjórnarinnar í
Grikklandi, en síðar fái stjórnin
einnig skriðdreka og önnur þunga
vopn.
Talsmenn bandarísku stjórnar-
innar hafa ekkert viljað um mál
þetta segja að svo stöddu. Banda-
ríkin hættu vopnasölu til Grikk-
lands eftir að herforingjamir hrifs
uðu þar völdin í apríl 1967, og
hafa síðan aðeins selt þangað létt-
ari vopn og varahluti.
Ekki er vitað hvenær Banda-
ríkin hefja vopnasendingar til
Grikklands, en búizt er við að
það verði inman tveggja mán-
aða. Segja fréttamennimir tveir
að Nixon forseti hafi tekið á-
kvörðun um vopnasöluna vegna
aukinna áhrifa Sovétríkj anna á
Miðj arðarhaf ssvæðinu.
Sprengjur
flugvélum
Gieinif, Lorudon, 11. mtaí.
AP-NTB.
ELDUR kom upp í farangurs-
geymslu spænskrar farþegaflug-
vélar á flugvellinum í Genf í
gær, en skömmu áffur hafffi maff-
ur nokkur hringt og varaff viff
því aff sprengja væri í flugvél-
inni. Allir farþegamir voru flutt
ir úr vélinni og engan sakaffi.
í London fiainmisit spnemigjia í
annarri fluigvél spæmstoa flugfé-
laigdiinis IbarSia og vair hún gerið
óvirto. Maðuir sem etoki sagðii tál
naiflnis haiflðli vairað við þvi að
spnangjia væni í véliinini. Saimis
konar atvik gerðist í Frankfurt
í Veiatiur-Þýzkalanidi og áttd þair
eininig í hlult flugvél frá Iberiiiá.
Talið Qr iað hér sé um að ræöia
skemimdarveirtoa tilriaunliir í þeim
tilgainlgi áð hraeða skemimibiferðia-
mianin sam ætla tál Spániar.
um lainigt skeið og vegna regn-
tímiainis þurfi kommúnáistba'r allt
að fimrn mániulði til að bixgja
sig upp á ný af vopnum og skot-
færuim.
Landgonigiuliðiar úr suiður-víet-
niömiskiu flotadeildiminá, sem kiom-
in er til Phniom Penh, niáðiu á
sitt vald í sókninnd upp Metoomg-
fljót himni mitoilvaegu ferjustöö
við Neak Luong, þar sem her-
rneinn Norður-Víetnama og Viet
Cong hafa ógmiað höfuðborginni.
Hermenn kommúndista á 37
mílnia svæði milli ferjustaðarins
og Phnom Penih hafa verið hrakt
ir á brott, og báðir brúarsporð-
armár eru á valdi Suður-Víiet-
iniama. Þar með er veigurimn til
Svay Rieng, sam er um 64 km
suðvestur af Neak Luomig, opinn,
og búizt er við að kambódískir
málaliöair hefji sókn tdl að
hreinisia veginn. Að miniusiba kosti
sex banidiarísfcir ráðiunautar voru
mieð suður-víetaömisiku flotadeild
inini, sem sótti upp Metoong, en.
anniars er líitið vitað um hlut-
varfc Bamdaríkj'aimianna í aðigerð-
unium.
Van Thieu, forseti Suður-Víet-
Framhald á bls. 31
Dubcek
talar
Antoara, Tyrklanidi, 10. maí
— AP
LÍTH) hefur boriff á Alexander
Dubcek, fyrrum leifftoga Tékkó-
slóvakíu, frá þvi hann féll i ónáff
og var skipaffur sendiherra lands
síns í Tyrklandi um miffjan des-
ember í fyrra. Hann hefur nú
átt fyrsta vifftal sitt viff frétta-
menn í Ankara, og hvetur þar til
sameiginlegrar ráðstefnu ríkja
Austur- og Vestur-Evrópu um
öryggismál.
Viðtalið við Duibcek birtist í
blaðinu „Oumhuiriyet“, og segir
sebndiiherrann þar meðal ainniars:
„Þótt kyrrð virðist ríkja, stoorbir
öryggi í Evrópu, Jaflnvægi í hier-
sty rk er ekiki næigileg trygging
fyrir framtíðinia. Hernaðarmistök
í þeisisum beimishluba gæibu leitlt
til eýðileigginga um aliam heirn,
sem ógerlegt væri að stöðva.“
Dubcek sagði, að Tétokóeló-
vakí'a legði iniikla áherzlu á að
boðað yrði til örygigisiráðsteifinu
„Evrópubúa allrair Evrópu", eirnis
og hann keroist að orði. Viður-
kenrndi hann að erfitt gæti verið
að kioma þeirri ráðsitefnu á, em
beniti á að hún martoaðli „sögu-
leg tíimiaimót" í mólefnum Evr-
ópu, ef úr yrðd. „Þetta er vamda,-
nuál allra ríkja og þjóða, ekki
aðeins stórveldainna," sagði Dub-
cek.