Morgunblaðið - 24.05.1970, Blaðsíða 22
22
MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 24. MAÍ 1970
Fullkominn hótelskóli,
efling Ferðamálasjóðs
Samband veitinga- og gisti
húsaeigenda gerir tillögur
til eflingar ferðamálum
Erlendir ferðamenn á gangi í Reykjavík.
Ferðamálin hafa verið mjög til
umræðu undanfarin misseri,
ekki sízt vegna skýrslu um ferða
mál á íslandi, sem gerð var af
dönskum sérfraeðingi fyrir milli
göngu Sameinuðu þjóðanna,
Ejler Alkjær, prófessor. Einnig
hefur vakið athygli spá um þró-
un ferðamáia hér, sem samin var
af Þorvarði Elíassyni, vipskipta-
fræðingi, að tilhlutan Ferða-
mannaráðs.
Samband veitinga- og gisti-
hnsaeigenda hefur haft þessi
mál til athugunar að undan-
föm-u og hefur stjórn SVG nú
samið tillögur, sem hún telur að
framkvæma verði til eflingar ís-
lenzkum ferðamálum. Frá þessu
var skýrt á fundi með þlaða-
mönnum nýlega.
Formaður SVG er Konráð
Guðmundsson, hótelstjóri, en
aðrir í stjóm eru Þor-
valdur Guðmundsson, Pét-
ur Daníelsson, Sigurjón Ragnars
son, Stefán Ólafsson, Óli J. Óla-
son og Geir Björnsson. Fram-
kvæmdastjóri SVG er Jón Mag-
nússon, lögfræðingur.
Konráð Guðmundsson skýrði
frá því á blaðamannafundinum,
eð SVG hefði kynnt sér raeki-
lega skýrslur þeirra Þorvarðar
og Alkjærs og nú þætti SVG
rétt að birtat illögur sínar um
úrbætur.
Alitsgerð Sambands veitinga-
og gistihúsaeigenda fer hér á
eftir, nokkuð stytt:
„Undanfarið hefir mjög verið
rætt um nauðsynina á að laða
hingað erienda ferðamenn í rík-
ara mæli en áður og hefja
þjónustu við þá til slíks vegs, að
hún verði meðal hornsteina
þjóðarbúskaparins eins og víða
gerist erlendis. Hafa opinberir
aðilar m.a. sýnt áhuga sinn á
þessu máli með því að fengnir
hafa verið tveir menn — annar
íslenzkar, hinn erlendur — tii
að framkvæma rannsóknir á
þessum málum og benda á leið-
ir til úrbóta.
Annar ofangreindra manna
var Þorvarður Elíasson við-
skiptafræðingur, sem samdi að
ti-lhlutan Ferðamálaráðs „Spá
um þróun ferðamála í Reykja-
vík til ársins 1980.“ Spá hans
var fullgerð í sl. október. Hinn
maðurinn var Ejler Alkjær
prófessor í Kaupmannahöfn, for
stöðumaður „Stofnunar sam-
gangna, ferðamála og héraðsvis-
inda.“ Hann kom hingað fyrir
meðalgöngu Sameinuðu þjóð-
anna sem sérfræðingur í ferða-
í sl. september.
SKÝRSLA ÞORVARÐAR
ELÍASSONAR
Fjöldi erlendra ferðamanna,
sem kom hingað 1962, nam um
17.000 manns, en varð 40.447 ár-
ið 1968 og 44.099 á sl. ári. (í töl-
um síðustu 2ja ára eru ferða-
mien.n með skemm-tiiskipum ekki
taldir með.) Spáir Þorvarður
Elíasson því, að tala erlendra
ferðamanna muni aukastum 11%
næstu 10 ár — skv. þróun síð-
ustu ára, eins og hann segir, en
aukningin árið 1969 nam aðeins
9% — og muni ná 150.000 árið
1980. Skv. því mun eftirspur.i
á hótelrými — leigðum herbergj a
nóttum — einnig aukast jafnt og
þéftt, svo að erlendir ferða-
menn muni taka hótelherbergi á
leigu í 270.000 nætur árið 1980.
Þorvarður gerir sér grein fyr-
ir, að sá hótelkostur, sem hér er
nú, geti ekki annað eins gífur-
legri eftirspurn og hann spáir.
Hann játar, að alger (100%) nýt
ing hótelrýmis sé ómöguleg, en
telur „eðlilegt að gera ráð fyrir,
að takast megi að ná 95% nýt-
ingu þá mánuði, sem mesit álag
er á.“ Reynsla meðlima SVG er
þó sú, að slík nýting sé undan-
tekning o-g 90% megi teljast gott
hámark þá 2 mánuði, þegar ferða
mannastraumurinn er stríðastur
Þorvarður segir og, að það sé
„sennilega heppilegra, ef stefna á
að örum vexti ferðamannastraum
ins, að láta nýtingu gistihús-
anna ekki fara upp fyrir 70% . . .
og 70% nýting hlýtur að teljast
mjög góð . . . “
Skýrsluhöfundur leitaði ekki
álits SVG eða einstakra með-
lima á þessu atriði og gerir enga
grein fyrir, hvað hann telur, að
þessi 70% verði að gefa af sér.
til þess að fullnægjandi sé. Við
þetta verður að gera þá athuga-
semd, að eins og verðlagi er nú
háttað, er slík nýting fjarri því
að nægja hótelunum. Rekstur
þeirra er ekki fullnægjandi,
nema um 80% meðalnýtingu sé
að ræða allt árið.
Þorvarður áætiar, að hér
verði að reisa 60—150 gistiher-
bergi á ári næstu 10 ár. Verður
ekki annað ráðið en að slíkar
framkvæmdir séu það eina, sem
Þ. E. telji nauðsynlegt til að
leysa vanda okkar í ferðamál-
um. Öllu sé borgið með slíkum
byggingaframkvæmdum. Þetta
er þó aðeins ein hlið málsins og
jafnvel ekki sú mikilvægasta.
Slíkar framkvæmdir breyta
engu um það, að „vertíð þessa
atvinnuvegar er aðeins 3 mánuð
ir á ári, júní-ágúst, hér í höfuð-
borginni, en jafnvel aðeins 4—6
vikur víða úti um land. Á öðr-
um tím/um standa hótelin auð að
meira eða minna leyti. Mikl-
ar, vanhugsaðar byggingafram-
kvæmdir geta þess vegna aukið
vandann, ef ekkert annað er
gert jafnhliða.
Ýmsir halda því fram, að hótel-
unum sé innan handar að auka
hjá sér aðsókn og gistingu utan
háannatímans með því að útvega
sér ráðstefnur. En gallinn er sá,
að ráðstefnur eru ekki haldnar
hér á hverjum þeim tíma, sem við
óskum. Ef ekki þyrfti annað en
að íslendingar létu í ljós óskir í
þessu efni, mundu vera haldnar
hér margar ráðstefnur utan sum
armánaðanna, því að nóg er
hótelrýmið þá. Hótelin gera nú
þegar aMt, sem þeim er unnt, til
að beina ráðstefnum frá mesta
annatímanum og til næstu mán-
aða á undan honum og eftir. Hef
ir þetta borið nokkurn áranigur,
eins og komið hefir fram í frétt-
um síðustu daga, en betur má ef
duga skal. Til þess að ráðstefn-
ur verði haldnar hér á öðrum
tíma en að sumarlagi þarf meiri
fræðslu erlendis um ísland til að
breyta viðhorfum útlendinga í
þessu tillitL Til slíks þarf meira
átak og meira fé en svo, að hótal
in fái undir því risið.
Hér er einnig rétt að benda
á, hversu mikið hagsmunamál
það er fyrir samgöngufyrirtæki
af ýmsu tagi, að unnt sé að
lengja annatímann á sviði ferða-
mála og fá hingað fleira fólk á
lengri tíma. Má í því sasnbandi
nefna flugfélögin, sem hafa sýnt
Skilning sinn á þessu og áhuiga \
verki, en þetta er t. d. einnig
mikið hagsmunamál eigenda
langferðabíla og útleigubíla,
því að slík farartæki eru oft lítt
nýtt mánuðum saman utan sum-
artímans.
Vegna fyrrnefndra bollalegg-
inga um hótelbyggingar í stór-
um stíl má gjarna minna á, að á
Sl. ári var talsvert um það rætt,
að fjársterkir, erlendir aðilar.
reyndir í hótelrekstri víða um
heim hefðu mikinn hug á að
reisa hér hótel og starfrækja til
að græða á því Þetta átti að
vera örugg sönnun á gildi fs-
lands sem ferðamannalands. Var
því víða mikil eftirvænting, er
útlendingar þessir komu, og var
þeim vel tekið, eins og eðlilegt
var. Þurftu þeir auðvitað margs
að spyrj a og fengu greiðlega all-
ar upplýsingar, sem þeir óskuðu.
En síðan gestir þessir fóru af
landi brott, hefir fátt til þeirra
spurzt. Munu peir ekki hafa
fundið þann grundvöU fyrir
tryggum gróða, sem margir höfðni
gert ráð fyrir. Eitt dagblaðanna
sagði um þá, að þeir væru að
vísu „business minded“, en samt
hefðu þeir „gefið frá sér huig-
myndir um hótelreífcstur á Í3-
landi, hvað sem síðar kann að
verða.“ Þeir höfðu ekíki áhuga á
fjárfestingu hér, vildu jafnvel
ekki ha'lda áfram með há'lfbygigð
hús, sem til boða stóðu, en voru
tii viðtals um að hafa umsjá með
rekstri hótels eða tryggja 14g-
markstekjur af því, en fslend-
ingar væru eigendurnir. Ef við
hefðum viljað fá þessa menn í
lið með okfcur, befðum við orð-
ið að verja hundruðum milijóna
króna í fjárfestingu, en slíkt fé
liggur ekki á lausu. Hinir er-
lendu sérfræðingiar virðast því
telja, að hótelrekstur hér álandi
NYJUNGAR FRA tffiHUI
GLERVÖRUR FRÁ FINNLANDI í FJÖLRREYTTARA
ÚRVALI EN ÁÐUR
NÝJAR SENDINGAR AF GLÖSUM, VÖSUM, ÁVAXTA-
SKÁLUM, KERTASTJÖKUM 0G MÖRGU FLEIRA
KRISTJÁN SIGGEIRSSON HF.
LAUGAVEGI 13 REYKJAVÍK - SÍMI 25870
k