Morgunblaðið - 28.05.1970, Qupperneq 16

16
MORG UNBLAÐIÐ F'IMMTUDAGUR 28. MAÍ 1970

Otgefandi hf. Arvakur, Reykjavík.
Framkvaemdastjóri Haraldur Sveinsson.
Ritstjórar Matthias Johannessen.
Eyjólfur Konráð Jónsson.
Ritstjómarfulltrúi Þorbjöm Guðmundsson.
Fréttastjóri Björn Jóhannsson.
Auglýsingastjóri Ami Garðar Kristinsson.
Ritstjóm og afgreiðsla Aðalstræti 6. Sími 10-100.
Auglýsingar Aðalstræti 6. Sími 22-4-80.
Askriftargjald 165,00 kr. á mánuði innanlands.
I tausasölu 10,00 kr. eintakið.
MÁL ER AÐ LINNI
EUtir að ljóst varð, að staða
atvinnuveganna hafði
batnað svo mjög, að þeir
gætu tekið á sig verulegar
kjarabætur, gætti nokkurrar
bjartsýni um, að kjarasamn-
ingar á þessu vori mundu
ganga greiðlega fyrir sig og
sanngjamir samningar takast.
Aðstaðan í þessum samning-
um ér allt önnur en verið hef-
ur sl. tvö ár. Þá var samið
um kjaraskerðingu — nú
um kjarabætur. Fyrstu kröf-
ur verkalýðsfélaganna voru
að vísu mjög háar eða um
25—40% hækkun kaups, en
talið var víst, að þessar kröf-
ur væru við það miðaðar, að
frá þeirn yrði vikið. Forseti
ASÍ lýsti því yfir í blaðavið-
tali, að fyrsta tilboð vinnu-
veitenda væri óvenjulega
hátt og nú hefur það verið
hækkað í 10% á sama tírna
og verkalýðsfélögin hafa
lækkað kröfur sínar um
2—3%.
En vonir manna um skjóta
samninga hafa brugðizt. Ekki
vegma þess, að samningavið-
ræður hafi staðið lemgi og
gengið stirðlega. Viðræðum-
ar hafa þvert á móti staðið
skamma hríð. En pólitískar
ástæður nokkurra foringja
verkalýðsfélaganna hafa ráð-
ið því, að verkfall er skollið
á nú, nokkrum dögum fyrir
kosningar. Innbyrðis sundr-
ung verkalýðsforingjamna er
umdirrót þessa verkfalls.
Ekkert bemdir til þess, að
hægt yrði að ná samn-
ingum fyiir kosningar, hvað
sem í boði væri. Stjóm-
málamennimir, sem skipa
forystu verkalýðsfélaganna,
sem komin em í verkfall,
telja persónulegum hagsmun-
um sínum í kosningunum á
sunnudaginn bezt borgið
með því að verkfallið stand.i
yfir kosningar.
En vera má, að þeir kom-
ist að því í þeim kosningum,
að íslemzkur almemmingur er
ekki ginnkeyptur fyrir því, að
hagsmunasamtök fólks séu
notuð í pólitísku skyni. Við-
brögð almemnings em þau, að
nú sé mál til komið að linni
Ijaunþegar eiga rétt á sann-
gjömum kjarabótum og þær
er hægt að fá fram án póh-
tískra verkfalla.
Ábyrgðarleysi krata
að vekur sérstaka athygli,
að Alþýðuflokkurinm hef-
ur forystu um þær aðgerðir
í kjaramálum, sem eru
ábyrgðarlausastar og mótast
af mestu blygðunarleysi. Þar
er átt við samninga þá, sem
Hafnarfjarðarbær hefur gert
við verkaíólk sem vinnur hjá
bænum. Þeir samningar etu
í rauninni ekkert annað en
atkvæðaveiðar í krafti þeirra
peninga, sem skattgreiðendur
borga til bæjarfélagsins.
Hafnfirðingar ættu t.d. að
íhuga, hve mikið þarf að
hækka útsvör þeirra til þess
að standa undir þessum tíma-
bundnu aukagreiðslum, sem
Alþýðuflokkurinn hefur beitt
sér fyrir. Undir forystu Al-
þýðuflokksims gekk Hafnar-
fjarðarbær að öllum kröfum
verkalýðsfélaganna, sem
þeim datt aldrei í hug, að
gengið yrði að.
Á þessu málí er afar Ijót
hlið. Þegar samningar hafa
tekizt á hinum almenna
vinnumarkaði mun Hafnar-
fjarðarbær lækka laun verka
fólks til samræmis við það
kaupgjald, sem um semst.
Þetta þýðir að hluti verka-
fólks í Hafnarfirði er í fullri
vinnu á hærra kaupi rneðan
meirihluti verkafólksins er í
verkfalli og fær engin laun á
meðan. Þannig á þessi meiri-
hluti verkafólksims að taka á
sig tekjutap og óþægindi til
þess að sá hluti verkafólks,
sem vimnur hjá Hafnarfjarð-
arbæ, geti fengið sínar kjara-
bætur. Eru slíkir samningar
virkilega að skapi verkalýðs-
félaganna og forystumanna
þeirra?
Því verðui seint trúað að
svo sé, en hitt er ljóst, að
Alþýðuflokksmemn í Hafnar-
firði ætla með þessum hætti
að nota bæjarsjóð Hafnar-
fjarðar sér til framdráttar í
kosningunum á sunnudagimn.
Auðvitað getur það alltaf
hent að óábyrgir menn í trún
aðarstöðum grípi til slíkra
örþrifaráða, en ekki verður
annað séð en að hér sé um
samræmda stefnu Alþýðu-
flökksims að ræða. Bæjarfull-
trúar Alþýðuflokksims á Ak-
ureyri stóðu eirnnig að tillögu
um slíka samninga þar, en
hún fékkst ekki tekin á dag-
skrá.
Alþýðuflokkurinn kveðst
starfa af „ábyrgð“, en óhugm-
anlegra ábyrgðarleysi hefur
ekki sést hér um langt skeið.
Afleiðingin af ábyrgðarleysi
Alþýðuflokksins og amnarra
þeirra, sem að þessu standa,
gæti orðið óðaverðbólga í
landinu.
Afstaða borgarinnar
Deykjavíkurborg undir for-1 hefur jafnan fylgt þeirri
**■ ystu Sjálfstæðismanna ' stefnu að greiða það kaup-
V öruskipta j öfnudur
— tæpum 800 millj. hagstæöari
janúar - apríl 1970 en 1969
VÖRUSKIPTAJÖFNUÐUR var?
tæpum 800 millj. króna hag-
stæðari fyrstu fjóra mánuði
þessa árs en á t»ama tíma í fyrra.
Samkvæmt fréttatilkynningu frá
Hagstofu íslands varð vöru-
skiptajöfnuðurinn í janúar—apr-
íl 1970 óhagstæður um 67 millj-
ónir, en í sömu mánuðum 1969
varð vöruskiptajöfnuðurinn óhag
stæður um 861.2 milljónir. Út-
flutningur fyrstu fjóra mánuði
þessa árs nam 3.690.3 milljónum,
en innflutningur 3.757.3 milljón-
um. Á sama tíma í fyrra nam
útfutningur 2.144.0 mill.jónum.
en innflutningur 3.005.2 milljón-
um.
í apríl 1970 vainð vönuisikiiptia-
jöfniufðiuir ólhaigistiæiðlur um 58.6
málljániiir etn óh/atgsitæ@ur um
348.5 mlilljómliir í aiptiíl 1i9i6i9. í
aprtíl 1970 viair fiultlt ú:t fyiriir
1.342.9 milljómr, en inin fyiríir
1.401.5 mfilljánliir. í apríl 1909 var
flu'tlt út fyirár 635.8 mlilljóiníiir, ein
Inln fyiriir 984.3 mlilljónlir.
Hvoirlkii slkip eé fulgvélar onu í
þeaauim ininifluitmlÍMgi, en tiil ísl.
álféllalgisiinis og Dúirfellsvirkj'uiniar
var flutlt inin fyrálr 427,1 m'illjóm
í 'aipníl 19619, fymiir 30'8.9 milljóniir
í laipnil 1970, fymir 082.2 miilljónlir
í jian/úian— apríl 1I9&9 og fyiriiir
428.1 miilljóm í jianiúair—apríl
1970.
2 slasast
í árekstri
Höfuðkúpubrot
í slagsmálum
TVEIR menn, sem voru að reyna
að komast inn í veitingahúsið
Sigtún við Austurvöll, báðir
ölvaðir, lentu í ryskingum í fyrra
kvöld. Viðureign þeirra endaði
á því að annar mannanna sló
hinn niður og skall hann með
höfuðið í malbikið á götunni. Við
höggið tók að blæða úr vitum
mannsins, en sá er sló forðaði
sér á brott.
Bonm, 27. miaií NTB.
RAINER Barzel, formaður þing-
flokks kristilegra demókrata í
Vestur-Þýzkalandi, sem nú er í
stjómarandstöðu, hélt því fram
í ræðu í dag á Sambandsþinginu,
að stefna Willy Brandts kanzlara
gagnvart Austur-Evrópu myndi
hafa það í för með sér, að valda-
jafnvægið í Evrópu og Þýzka-
landi myndi snúast Sovétríkjun-
um í hag.
EJf iríikiiigsitj óirinliin tækd þá álkvörð
uin mú, ialð Wialter Sctoeel uiban-
míkilsrá'ðlberiria færí tíl Moskvu í
því ákyinli iaið hiefja naiuinveriulieigií.
aaimmiinigia uim griiðaisálttmália viið
Sovétníkiini, þá væirti þar mm þáltiíia
slkil ialð iræöa í þýzkum stjóirin-
máliuim, sagðli Bairzel.
'Stjóirmlainainidstöðiuleiiðlbagl'inin
saiglð'i þettia í 'Uipplhafi uimiriæðlma
uan utainirílfcisimál og héllt því
fnaim, alð ef þeilltia slknef ynði stiig-
ilð, þá væri það geirft, áður ein
Saimþamdsþiinigilð hieifði feingið viilð-
hliban/dii Skýnslu uim þetta mlál,
áðuir ein búið væni 'að tiryiggjia
öryggi Viestluir-'Beirlíniar oig áðuir
en kriaifa 9ov',ðbriJkj1aininia uim af-
dkipbairé'tt iaif iininianl'ainidisimáluim i
Veabuir-Þýztoaliainidi væirii mlilður
felld. Þá væirii það eiininiiig gerit,
áðuir en þýztoa þjóðliin hefðli fall-
'izt á Odieir-Nieásise sam lainidamiæir'i
Póllanids, sikiptiirugu Þýzikalainids
og eliiniamgriuin Vesltluir-Bierlíiniair.
Vestuir-þýzlfca sbjóirimiin áitlti að.
feomia samiain á fuinid síðlar í dlalg
í því skynii aið ræöa sikýrislu Bgon
Balhns máðuinieytiisstjória um þaer
umd'iir/búinliinigsvilðinæðluir, sam 'hiainin
hefuir áitit við siovézk Stjóirnimlál
og mú ar lokíð. Gent vair ráð fyr-
ir, aIð á gnumdivelLi þeisBiairiar
dkýrslu myindi sltj'órmíin taiba
ákvönðuin um að bymjia maiuinlhæif-
Hinn slasaði var fluttur í slysa-
deild Bargansipítalamis og þaðan í
Laindaikotsspítal'a, þar sem hamm
liggur enn höfuðkúpubrotiim. Sá
er sló m'anniiinn fékk batoþanlka,
er hanm n'otokru síðar gerði sér
gnein fyrir málum og gaf si'g
fram við lögregluma. Óljóst er
hvor mamimamma átti upptok að
átökunum.
ar viðræður um gniiðaisábtimála.
Bklki vair víisit, að endanleg
áikvöirlðuin yrði belkiin í daig, en
Sdheel 'Uibanirilkiisiráðlherina beifiur
lýst siig siaimlþykkain foirmlaguim
samníiinigaviðræðuim. Hefluir B'aihr
náðuimeytiisigtijáni láitiLð þá skoðuin
í ljós, ,að Sovéfcgbjó'rinlin sé fúis tdl
'riaunlhæ'fria viðiriæðma.
Barzel vairiaðd rifciisisltijciriniinia við
því ia@ geria einis' koniair fnilðair-
'Samin'iniga viið So'véitlstjóinniiinia
uinidiir yfiirskynd griðaisláttmiália. —
Sfeoraiðii hamin á Willy Biriaindt að
gera hrieiilnlt fyirlir dyriuims hvort
þessii fynirlhiuigaðd siaimnlinigiuir æ'tlti
lað iininilbaldia siamielinúinigiu þýziku
þjóiðairiininiair e®a víiðuirikaniniilngiu á
filkiþfcinigu haniniair.
PYunduir Biriaindits og Stophs, for
sæt'iaráðlbemna iauistuir-þýzku
stijóiriniairininiar í iSíðudbu vilku og
viðræður við öniniuir komimúiniistia-
lönd hieflðiu leáltt í ljós, að þau
væru efckli neiiðulbúiin fcil þess .afð
slalfca á í knöfuim islíniulm eiða gefa
á eilnlhvenn hátt eftir í enidiuir-
gjialdaskyni.
Bairzel sagðii einmif'remiuir, ®lð eif
istjóirinin kæmli efcki til móibs við
fcrlöifiuir fcomimiúinliistialaindanlnia, þá
mynidi öll stiafma heniniair hryintjia
samian. Ef húm gæfli eifbiir, þá væri
friðuiríinln ekkii beitiuir tiryggðuir en
áðuir og yfinráð Sovéitriíkjariinia
myndu bafla efizt.
Á sýningunni Heimilið —
veröld innan veggja hefur
„tízkan innan veggja" verið
kynnt að undanförnu við
mikla aðsókn. Þarna hafa ýms
ir framleiðendur kynnt léttan
MJÖG liarður árekstur varð í
liádeginu í gær á gatnamótum
Hringbrautar og Sólcyjargötu.
Skullu þar saman Rambloer og
Ope! station og skemmdist hinn
síðarnefndi mikið. Ökumaður og
farþegi í Opelnum hlutu skrám-
ur og voru fluttir í slysadeildina,
en þriggja ára dóttur ökumanns,
er var í aftursæti, sakaði ekki.
Tildrög þessa slyss vomu þa'u að
Ramniblerinm kom Sóleyjargötunia,
Ofeumaður hains varð var Opels-
ins, en taldi sig komiaist yfir Hrimig
brauitinia án þess að angra hainm.
Hélt hainn því af stað. En Opel-
inn bar braðar að en hann hafði
ge-rt ráð fyriir. Skailll hann á
vinstra aftnrbre'tti Ramibletrsiins,
snieirist við þalð og rainm út á hliö
spölikorn vesbur fyrir gatnamót-
in. Stöðvaðist hamin á öðrum
IjósastauT frá gatnamótuinium. —
Ökumiaiðuir og farþegi skufllki
fram í framrúðuna og glerbrot
þeyttust í afllar áttir.
og þægilegan klæðnað, sem
ætlaður er til notkunar innan
húss. A myndinni sést einn
slíkur. Næsta tízkusýning
verður haldin n.k. mánudags-
kvöld.
Viðræður V-Þjóðverja
og Rússa framundan
Brandt gagnrýndur á þingi
„Tízkan innan veggja”
gjald, sem um semst á hin-
um almenna vinmumarkaði
en blanda sér ekki í frjálsar
samningaviðraeður laumþega
og atvinnurekenda. Enda er
það eitt í siamræmi við af-
stöðu ve rk a 1 ý ðsfé laga nna til
þessara mála.
í viðtali við Morgunblaðið
í gær benti Geir Haillgríms-
son á, að það sem máli skipti
nú væru varanlegar kjara-
bætur en ekki atkvæðaveiðar
í kosningaskjálfta. Borgar-
stjóri minnti einnig á sam-
þykkt borgarstjórnar um
þetta efni, en þar er sagt, að
Reykjavíkurborg muni að
sjálfsögðu greiða það kaup-
gjald, sem um semst, en frek-
ari afskipti borgarinnar væru
otímabær íhlutun í frjálsa
samninga launþega og at-
vinmurekenda.
Það er á hinn bóginm íhug-
unarefni fyrir borgarbúa,
hvað gerast muni í þessum
málum, ef Sjálfstæðismenn
tapa meirihluta sínurn í borg-
arstjórn Reykjavíkur. Þá
má búast við skv. fyrri yfir-
lýsingum og tillöguflutningi
minnihlutaflokkanna, að þeir
létu borgina ganga að öllum
kröfum. Peningar til þess
að greiða það yrðu að-
eins teknir úr vösum stoatt-
borgaranna og vinstri flokk-
arnir mundu ekki komast hjá
því að hækka útsvör til þess
að stainda straum af þeim
kostna ðarauka.