Morgunblaðið - 29.05.1970, Blaðsíða 11

11
MoátíU’NBLAÐIÐ, FÖSTUDAGUR 29. MAÍ 1970
Systir í bakarii spítalans.
getur ekki sótt peninga til að
greiða hallareksturinn í ríkis-
kassann, eins og önnur sjúkra-
hús.
Daggjaldanefndin ákvað að
Landakotsspítala yrðu greidd-
ar fyrir s.l. ár kr. 1150,- að
meðaltali á dag fyrir hvert rúm
spítalans, en raunverulegur
kostnaður var kr. 1320,-, þ.e.
spítalinn varð að taka á sig
halla kr. 170,- á dag fyrir
hvert rúm. Spítalinn hefur um
200 rúm, svo að hallinn á ár-
inu 1969 er einhvens staðar
milli 10 og 11 millj. kr. Frá 1.
janúar þessa árs fá systumar
greiddar kr. 1300,- á rúm, en
til að vega upp á móti hallan-
um af rekstri spítalans í fyrra
hefðu þær þurft að fá kr.
1900,- fyrir hvert rúm á dag —
en um kr. 1700, ef þær sætu
ekki uppi með hallann af
rekstri spítalans frá í fyrra.
Þesis má geta til samahburðar
að- i Lajnidiypítalimn fær nú
kr. 2300 á dag fyrir hvert rúm
og daggjaldanefnd hefur ákveð
ið Borgarspítalanum kr. 2100
fyrir hvert rúm, en dugar þó
engan veginn til.
Venjulegt fólk á áreiðanlega
erfitt með að skilja hvers vegna
daggjaldanefndin hefur ákveð-
ið svo mikinn mun á greiðslu
til fyrrnefndra sjúkrahúsa.
Þegar við spurðum dr. Bjarna
um ástæðuna svaraði hann:
„Munurinn er Hinn óttalegi
leyndardómur eða brúðkaups-
nóttin, sem enginn skildi.“ Með
öðrum orðum: óskiljanlegt.
Logi Guðbrandsson lögfræð-
ingur sagði: „Frá 1. janúar
1969 og að miðju ári voru dag-
gjöld Landakotsspítala á rúm
ákveðin kr. 1000,- en sú
greiðsla nægði ekki einu sinni
fyrir þeim kostnaði sem varð
af hverju rúmi 1968. Með það
m.a. í thiugia er óslkiljiainlegt, við
hvað daggjaldanefndin miðar í
ákvörðunum sínum — en full-
yrt er að miðað sé við rekst-
ur ársirus 1967, því að ekki
lágu fyrir nýrri reikningar,
sem hægt var að leggja til
grundvallar, þegar nefndin
ákvað fyrstu daggjöldin um
áramót.in 1908—’69. En siú stað-
reynd, að daggj aldanefndin
byggði reikninga sína ekki á
næsta ári á undan, eða 1968,
varð til þess að útreikningar
og samanburður var miklu
óhagstæðari fyrir spítalana en
ella hefði orðið, því að til-
kostnaður allur hafði hækkað
mikið 1968 frá því ári, sem mið
voru tekin af, eða 1967.
Til frekari skýringar er vert
að geta þess, að Landakots-
spítali gerði 1965 samning við
Reykjavíkurborg þess efnis, að
hún gréiddi haHann, sem varð
vegna legu reykvískra sjúkl-
inga í spítalanum. Nú hafa for-
ráðamenn borgarinnar skýrt
stjórn Landakotsspítalans frá
því að þeir telji að borgin sé í
sumar laus allra mála og hafi
greitt skuldir sínar við spítal-
ann. Borgin hafi þá gert upp
við Landakotsspítala til 1.
janúar 1969, er daggjaldanefnd
in hóf starfsemi sína. Logi Guð-
brandsson benti á, að yfir-
stjóm borgarinnar telji ekki
forsendur fyrir því framvegis
að greiða hallann, þar sem lög-
in frá 1967 leggi daggjalda-
nefndinni þá skyldu á herð-
ar að ákveða daggjöld sem
nægi til að standa straum
af eðlilegum rekstrarkostnaði
sjúkráhúsa. „Þessi lög,“ sagði
Logi Guðbrandsson, „áttu að
hafa þann tilgang að binda
enda á það ófremdarástand í
eitt skipti fyrir öll, sem ríkt
hafði í þessum málum, með því
að ákveða að sjúkrahúsum
skyldi greitt fyrir þjónustu
þeirra, svo að rekstur þeirra
gæiti iglentgið aniurðiulaiuist oig
þau stæðu undir sér. En þessu
takmarki hefur ekki verið
náð.“
Þá benti Logi á að kostnað-
ur við rekstur sjúkrahúsa hér
á lamdii hefðd stórhækikað, og
ákvörðun daggjaldanefndar
1069 máðiað vfð kostnað 1967
vasri aigjörlega óraunhæf. Hainn
bætti því við, að St. Jósefs-
spítali væri „þekktur að hag-
kvæmni í rekstri og vandséð
hverjar lækkanir er hægt að
gera án þess að draga úr þjón-
ustunni eða gæðum hennar.“ St.
Jósefssysturnar hafa þjónað
landsmönnum án skyldu í 68 ár
við kjör, „sem enginn fslend-
ingur mundi láta bjóða sér.
Þær hafa lagt fram fjármagn
til spítalabyggingar, sem þar
með hefur sparazt íslenzkum
aðilum. Kostnaður við nýja
spítalann mun nú vera um 130
millj. króna. Framlag hins op-
inbera um 10% af því.“
Eldhúsið.
En hvaða leiðir hafa þá ver-
ið farnar til að greiða 11
milljón króna rekstrarhallann?
Til þesis eru í fyrsta lagi not-
aðar greiðeiliurnar, sem Reyfcja-
víkurborg hefur innt af hendi
frá þeim tíma sem hún tók
ábyrgð á hallalausum rekstri
vegna reykvíiskra sjúklinga.
Þannig hefur Reykjavíkur-
borg undanfarin ár gengið í
ábyrgð fyrir sjúklinga, sem í
borginni búa, og síðan hafa
Kópavogur, Hafnarfjörður og
Seltjarnarnes einnig tekið upp
sömu stefnu, svo að Stór-
Reykjavík hefur tekið ábyrgð
á sínum sjúklingum. Afleiðing-
arnar af þessu kerfi urðu þær,
að áður fyrr voru 35% af sjúkl-
ingum Landakotsspítalans ut-
an af landsbyggðinni, en fóru
niiður í 10%. Nú er þetta hlut-
fall aftur orðið svipað og áð-
ur, því að eftir að daggjalda-
nefndin kom til skjalanna
þurfa sjúklingarnir ekki að
leggja fram tryggingu, um leið
og þeir koma í sjúkrahús. Auð-
vitað gátu sjúklingar leitað til
annarra sjúkrahúsa, en þó var
því ekki til að dreifa þegar
slæm höfuðslys urðu eða gera
þurfbi aiugmiuppsíkurði. Lítil
sem engin aðstaða er til að
framkvæma slíkar skurðaðgerð
ir í öðrum sjúkrahúsum.
í öðru lagi er hallinn greidd-
ur á þann hátt að laun systr-
anna ganga inn í reksturinn. í
reikningum Landakotsspítala
er systrunum reiknuð laun
einis og öð'iu sitairfsifóliki, en þeir
Framhald á bls. 23
Rannsóknarstofan.
Endurhæfingarstöð í kjallara nýja Landakotsspítalans. Enn hefur ekki verið hægt að taka
hana í notkun. (Myndimar í þessa grein hefur Ól. K. M. Ijósmyndari Mbl. tekið).