Morgunblaðið - 03.06.1970, Blaðsíða 2

MORiGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 3. JUNI 1070
Skipulögð leit að
br j óstkrabba
Frá aðalfundi Krabbameins-
félags íslands
AÐALFUNDUR Krabbameins-
félags islands var haldinn hinn
29. aprii síðastliðinn. Flutti þar
formaður félagsins, Bjami
Bjarnason, læknir, skýrslu fé-
lagsstjómar og kom þar fram, að
íslendingar hefðu náð hæstri
hlutfallstölu allra þjóða í skipu-
lagðri krabbameinsleit. f leitar-
stöð B, sem starfað hefur í 6 ár
hafa verið skoðaðar 25 þúsund
konur fyrsta sinni eða 67% allra
kvenna á landinu á aldrinum 25
ti] 60 ára.
Á 5 áruim funduet 214 konur
með staðbundið krabbatmein og
76 með ífarandi krabbamein í
inniri getnaðarfæruim. Rúmlega
11 þúsund konur hafa verið
akoðaðar í anraað sinn og þriðja
skoðunin er í fulluim gangi.
Deildir K rabbame imsf élags fs-
lands eru nú 17 eða 7 fleiri en á
aðalfundi í fyrra. Bjarni Bjama-
son og Jón Oddgeir Jónisson, er-
indreki félagsims unniu að því að
sbofna félögin 7 í samvinniu við
lækna og kvenfélög á hverjum
stað. Félögin, sem stofnuð voru
eru á Siglufirði, Sty'kkishólfmi,
Borgarnesi, Búðardal, Egilsstöð-
um, NeSkaupstað og Hornafirði.
Meginverkefni félaganna er að
koma upp leitanstöðvum fyrir
legháls- og legkrabbameini.
Krabbameinsfélag Reykjavíik-
ur hefur verið eirua félagið, sem
hefur haft bolmagn til þess að
leggja Krabbameinsfélagi fs-
iands eitthvert lið fjárhagslega
og árstillag þess 1969 nam 1.6
milljón króna.
Á aðalfundinum kom það fram,
að í ráði sé að hefja könnun á
brjósfum kvenna með tilliti til
krabbameins, jafnframt leglhális-
og legkrabbameinsrannisóknum.
Allar konur ættu jafnframt að
kanna brjóst sín sjálfar, sam-
kværnit leiðbeiningum er Krabba
meinsfélagið lét gefa út og
dreifa. „Sjálfkönnun brjóst-
anna“. Bjarni Bjamason lét þess
getið, að kormw fyndu ejálfar 98%
allra kirabbameina í brjóistum —
lang oftast af tilviljun. Reglu-
bundin Skoðun einu sinni í mán-
uði, er bezta aðferðin, sem enn
þeklkist i baráttunni gegn brjósta
krabba. Þær konuir, sem ósíka,
geta svo átt greiðkn aðgang að
leitarstöð B i þessuim tilgangi..
Lungnakrabbamein fer ört
vaxandi á íslandi. Sérfræðingar
telja, að 93% allra kralbbameina
í lunguim stafi af vindlingareyk-
ingum og í fræðsliuriti Hjalta
Leiðangur brezkra
skólapilta til íslands
f SUMAR eru væntanlegir til fs-
lands 17 brezkir Skólapiltar á
vegum British Sehools Society,
sem stofnað var 1932 og hefur
það roadkmið að fara á hverju
ári með skólanema í landkönn-
unar- og rann=óknaferðir. Munu
piltarnir, sem eru 17-19 ára gaml
ir, dvelja á Eiríksjökli og svæð-
inu þar í kring í júlí og ágúst til
þjálfunar í rannsóknaleiðöngr-
um. Voru þeir valdir úr um 3000
umsækjendum. Hefur þetta
brezka landkönnunarfélag ednnig
boðið tveimur íslenzkum piltum
að taka þátt í ferðinni, segir í
frétt frá London Press Service.
Fyrstu leiðangursmenn koma
til undirbúnings 3. júli. Aðalhóp-
urinn kemur svo tvekniUT vilkum
seinna. Áður en hafizt verBur
handa um fyrsta hluta vísinda-
stairfanua, munu leiðanguirsmenn
Tómur
borgar-
sjóður
í Stokkhólmi
fara í fimm daga tælkniþjálfun
og gönguþjálfun, sem getur orð-
ið allt að 210 km ganga í einu
og er það einkum miðað við
jöiklaferðir, segir í fréttinni.
Hætt er þó við að Eiriksjökull
'duigi skarnmt til slikra göngu-
ferða, því áður en 10 km eru
gengnir verða garpamir komnir
yfir jökulinn. Að þjálfun lok-
inni ætlar hópurinn að hefja
rannsóknaistörf, sem skv. frétt-
inni eru í veðurfræði fjrrir Veð-
urstofu íslamds, Mffræðilegar
rannsóknir á vötnum á Arnar-
vatnslheiði, rannsóknár á sviði
jöklafræði, jarðfræði og gra»a-
fræði og landmælingar á Eiríks-
jökulssvæðinu.
Foringi leiðangursina er dr.
I. Y. Ashwell, jarðíræðiprófess-
or við háskólann í Briafol, sem
hefur nolkkrum sinnum komið til
fslancbs áður og vairafararsfjóri
dr. F. B. Atkirus námufræðingur
frá Oxford. Og 9 aðrir verða
þeim til aðstoðar. Hópar frá
British Sdhool Explloring Society
hafa á þesaum áratug komið tvisv
ar til íslands, 1960 og 1964, en
hatfa einnig farið til Labrador,
Spitzbergen, New Foundland og
nyrzt á Skand inavíuskaga.
Þórarinsisonair læknis, sem gefið
er út á vegum kirabbaimeinsfélag
anna stendur þessi setming: „Á
árunucm 1931—54 (24 ár) fund-
ust 34 sjúklingar á íslandi með
lunignakrabbamein, en frá 1955-
68 (14 ár) fundust 264 sjúkling-
ar.“
Farið hefur verið fram á það
við Hjartavernd, sem telkið hefur
lumignamyndir af alimiMum
fjölda fólks og skráð reykinga-
vemjur þess, að fá skýrslur um
þetta fólk og velja þá úr, sem
reykja meira en einn paíklka á
dag og hafa reykt lengur en 10
ár. Fyrirhugað er að bjóða þesau
fólki að koma til Skoðlunar og
gera frumurannsóknir á upp-
gangi frá því.
Bjami Bjarnason ræddi um |
kóbalttækið og fagnaði því að
það væri nú komið í gagnið. |
Þakkaði ihann gefendunium og
öllum, sem að stóðu.
Hjörtur Hjartarson, forstjóri
og gjaldkeri félagsins lais reikn-
iniga félagsins og voru þeir sam-
Framhald á bls. 23
Jón Jónsson, skip-
herra látinn
JÓN Jónisson skipherra hjá Land-
hiell'gisgæzlunini andiaðist aðfara-
nótt miánudagsinis en hanm batfði
átt við miíkil veikindi að stríða
um nokkurt Skeið.
Jón var fæddur í Reykjiavílk
árið 1909, soniur hjónainma Jónis
Bárðarsonar, klæðSkera og Guð-
Þannig teiknaði Hetland eitt sinn Aasmund Oftedal, framkvæmda
stjóra Listahátíðarinnar í Bergen.
Teiknimyndasýning
í Norræna húsinu

I NORRÆNA húsiniu hetfur ver-
ið kcmið upp sýningu á teikn-
inguim eftir norska blaðateilknar
ann Audun Hetland. Hetland,
sem ar fimimtugur að aldri er
einn af fremstu blaðateiknurum
Noregs og teiknar aðaillega fyrir
Bergemis Tidende, Arbeiderbladet
í Osló ,og Aktuelt. Hanm stundar
einnig bókasfereytingar og starf-
ar sem blaiðamaður.
Teilknimigamar í Norræna hús-
inu eru 99 að tölu og eru þetta
nær eingöngu Skopteiikningar,
sem gerðar hafa verið á ör-
skömimum tíimia.
Hetland befur haft sýningar á
mynduim sínuim í Noregi, Þýzka-
landi, Dammörku og víðar. Sýn-
iniguna í Norræma húsiniu átti að
opna í sambamdi við námskeið,
sem halda átti á vegum Biaða-
miannafélags íslands, en varð að
fresta sölkum verkfal’lsins.
Myndasýnimgin verður opin
daglega fram að Listahátíð.
Ráðstef na um
heyrnarmál
Jón Jónsson, skipherra
rúnar Ásmiumdsdóttur. Hanm lauk
farmianmiaprófi frá Stýrimanmia-
skóla íslands 1932, en sjómanna-
störf hóf banm tíu árum áður.
Hann var stýrimaður á varðskip-
um ríkisims frá 1933 til 1947, en
þá vairð hanm skipherma á varð-
skipunium, og síðast á Þór. Hanin
hliaut belgískt heiðursmerki fyrir
bjöngunarstörf og eins heiðurs-
mierki Slysavaimafélaigs íslands.
Jón var kvæntiur Friðbjörgu
Siigurðardóttur, og áttu þau þrjú
böm, sem nú eru uppkomin.
í
Stokkhólmi, 2. júní. NTB.
FORMAÐUR borgarstjómar-
flokks sósíaldemókrata í Stokk
hólmi Hjalmar Mehr, gaf í
skyn í dag að fjárhagur borg-
arinnar væri svo bágborinn að
ekki reyndist unnt að greiða
borgarstarfsmönnum laun
júní og júlí.
Á fumidi í bor.gairstjóm deildi
Mehr hart á fjármálafulltrúia
borganstjómarimnar, P. O.
Hanson, fyrir það að batfa ekki
hæklkað útsvarið í fyrrahauist.
„Getum við greitt larun í júná
og júlí? Ástandið er svo alvar-
legt að réttmætt er að spyrja
slíkrar spurninigar," sagði
Mehr.
Hamison saigði, að orisök
erfiðleikanna væri stjórwar-
stefnam, en bar ekki á móti
lullyTði Mehrs um að Laum
yrðu ekki greidd.
Rætt um vél-
stjóramenntun
1 DAG, miðvikudaginn 3. júni,
befst í Reykjavík fundur er fjall-
ar um menntun vélstjóra á Norð
urlöndum. Slíkir fundir hafa
verið haldnir árlega undanfarin
ár til skiptis á Norðurlöndun-
um og fulltrúi íslands á þeim
fundum hefur verið Gunnar
Bjamason, skólastjóri Vélskóla
íslands og stjórnar hann fundin-
um nú.
Á fumdinium hér, sem haldinn
verður í Norræmia húsániu í dag
og á nmongwm, verðlur sfcipzt á
sk»ður»um og Gumnar Bjama-
som flytur framsögiuierindi uim
markmM vélstjónanmenmtiunar.
Verða síðam uimræður um það
efm. Þá verðoir einmáig í dag
rætt um verklega þjálfum vél- ;
stjóra.
Á fimmtudaig flytur dr. Gumn- j
ar Thx>noddsein, hæstaré ttardóm -
ari, erindii um norræma sam-
vinmiu og sýnd verður starfsemi j
Vélskóla íslamds.
Fundimm sœkrja for'sv airsmiemn
I vélstjóramiem<ntuniar í Fimmlamdi,
j Svíþjóð og Nonegi en forsvars-
| miaðoir vélstj áramemmitiumar í Dam
I mörku gat ekfci komið því við
1 að sæikja fumdinm að þessu sinni.
Fulltrúamir miumu síðar fiama í
i ky-nm'iisrfór um Sufðurlamd ag m.a.
heimsæikja Búrflell ag Ljóeafoes-
' stöðinia.
DAGANA 6.—7. júní, eða nk.
laugardag og sunnudag verður
haldin í Norræna húsinu ráð-
stefna um heyrnarmál hér á
landi. Aðalefni ráðstefnunnar er
að ræða og gera tillögur um heild
arskipulag kerfisbundinnar þjón-
ustu við heymarskert fólk.
Að frumkvæði félagisins Heyrm-
arhj'álpar stamda eftirtaldir aðilar
að un'dinbúminigi ráðstefnummiar,
ag skipa undirbúningsnetfnd, Guð
jón Intgvi Stafánssom, farmaðiur
félagsins Heyrnarhjálpar, Stetfám
Skaftasom, yfirlæknir háis- nef-
og eyrnadeildar Borgarspítalans,
Erlingur Þorsteinsson, læknir firá
Félagá háls- mieif- ag eynnalækwa,
Gylfi Baldumssom, heyrnatfræð-
imgur á heymardeild Heilsu-
vemndarstöðvarinmiar í Reykjaivik,
örn Gummarsson kemmari við
Heynnileysingj'aiskólamin, Sigurður
Jóelsson, kenmiari, frá Foreldra-
og styifetarfélagi heyrmardautfra
og Alrna Þóraæinissom, liæknir, frá
Zomitaiklúbbi Reykjavíkur.
Til þess að notfæra sér sem
bezt reynslu og þekkimigu annarra
þjóða, sem lengst eru koimnar í
Millilandaflug FÍ
stöðvast ekki
FLUGFÉLAG fslamds hetfur beð-
■ð Morgum'blaðið að vefcja athyigji
á því, að mi'l'lil'andatfluig féla'gsins
verður með eðlilegum hæfcti og
aflýsinig vinirnustöðvuniarinmiar á
Kefiiarvikurf l'Uigvefli nær einnig til
þess fóiks, sem vinmur að af-
gneiðslu á þotu F. 1.
! þessairi grein, hefur unidirbún-
ingsneflndiri fengið etftirtalda
Framhald á hls. 23
Rey ðarf j örður:
Sjálfstæðis
menn
vinna sæti
I f MBL. í gær var farið rangt með
! kosningaúrslitin á Reyðarfirði.
j En þar unnu Sjálfstæðismenn
einn mann frá öðru klofnings-
framboði Framsóknarmanna. Alls
, voru 347 á kjörskrá á Reyðar-
firði. atkvæði greiddu 326, eða
93,?%.
í Úrslit kosninganna urðu sem
hér segir:
D-listi 76 atkv.
og fcvo menm kjörmia
G-liisti 57 atlkiv.
og eiirun mann kjörinm
K-listi 47 atfev.
og eimm mianm kjörimn
L-listi 64 aitkv.
og einm mianm kjörimn
M-listi 79 afckv.
og tvo menm kjörma.
Þessir Toenm skipa því hrepps-
nefind á Reyðarfirði:
Anmþór Þórólifssom (D)
Páll BMsson (D)
Heligi Seljan (G)
Sigfús Guðlaugsson (K)
Björn Eysteimissom (L)
Marinó Sigurbjönmssom (M)
Hjalti Gunmarsson (M).