Morgunblaðið - 10.06.1970, Side 15

MORiGUN'BL.AÐIÐ, MrÐVIKUDAGU'R HO. JÚNlf 1070
15
Kosning/ibaráttan í Bretlandi:
Tveir ólíkir menn
MÁLEFNI þau, sem um er deilt
í kosninigabarát tunn i í Bret-
landi að þessu sinini, vekja ekki
sérstaklega mikla abhygli utan
Iþess. Utan'ríkismálin eru elkki
imikið rædd. Hyoruiguir stóru
fLokkanna leggur mikla áherziu
á aðild Bretl'ands að Efnahags-
bandaliaginiu, enda þótt þeir
séu báðir þeirrar skoðunar, að
af hemni eigi að verða. Umræð-
uir um þetta mál hafa verið á
því stigi undantfarið í Bret-
landi, að þær snúaist fremiur
uim smáatriði en hin mikilvæg-
ari. Svo virðist sem málflutin-
imgur íhaldsmamnsins Emochs
Powells hatfi hleypt mestum
hita í baráttuna til þessa. En
Powell hefuir þæir skoðanir á
kynlþáttamálum, að bainima eigi
inniflutndimg litaðs fólks til
Bretlands. Eftir að hann setti
þessa Skoðun síma fnam í fyrsta
simn var honum vi'kið úr
skuggaráðumeyti íhaidsmanna.
Nú hefur hann byggt málÆlutn-
ing sinn í kosningabaráttunni
á henni. Stefna Powefls gemg-
ur mun lenigra en stefna íhailds-
floiklksms á þessu sviði, en
flokkurinn vill hamla innftutn-
img litaðs fólks. Hefuir Edward
Heath, leiðtogi íhaldsmannia,
gagnrýmt málflutninig Powellis
í ræðum sínium undanfarið.
Mörgum brezkum verba-
mönnum vex það í augum, ef
tákmaTkalauis imnflutnimgur
litaðs fólks frá fynrverandi
nýlendum Breta er leyfður.
>eir sjá þar samkeppn isaði'Ta
um vinnu, en auk þess gætir
æ meiri hættu á því, að kyn-
þáttadeiiiur verði alvanlegt
vandamál í Bretlandi. Við-
brögð sumra þinigmannia
Verkamaninaflokksims við um-
mælum Powelis hafa verið það
ofsafengin, að þau hafa skapað
Powetl samúð. Hefur einn
þeirra gemgið svo lamgt að
líkja Powell við nazista og
minnst á Dachau og aðrar
þýzkar útrýminigarbúðir í sömu
andránni. Hafa menn sagt, að
þessair ofsafengnu árásir haifi
þveröfug áhrif.
Það er sameiginleg niður-
staða skoðanakainniania, að
Verkamaninaflokkurinn sé sig-
unstranglegri en íhaldsflokk-
urinin. Hvort þessi niðurstaða
reynist rétt á kjördag er ógem-
inigur að segja fyrir um. En
eitt er víst, að Wilson, for-
sætisráðherra, hetfði ekki valið
18. júní fyrir kjördag, niema
hanin sæi sigurvon. Wilson er
harðskeyttur baráttumaður í
'kosningum. Ræðuir hans ein-
kenniast fremur af napurleigum
árásum á andstæðimgania en
fögrum loforðum um dýrð
fraimtíðarinnar. Wilson beitir
niú nýjum aðferðum í kosnimgia-
baráttiunni. Hann fer í skyndi-
flerðir til ýmissa kjördæma,
einkum þeirra, þar sem mjótft
er á munum milii flokkainma.
í þessum ferðum sínium leggur
hann sig fram um að heilsa
fól'kinu í l'andinu og umganig-
ast það sem jatfnmigja sína.
Hann vi'lil ékki að fomsætisráð-
herraembættið verði til þesis að
tenigsl hans við kjósendur roflni.
Á þessum ferðum hans fylgir
honurn fjöldi blaðamiamna og
Ijósmyndara, og í því efni nýtur
hann þess að vera forsætisráð-
herra.
Wilson er snöglgur upp á lag-
ið og fljótur að kioma fyrir sfg
orði. Á ein.ni ferða bainis kast-
aði ungur íhaldsmaður í hann
eggi. Um leið og hanm þurrkaði
föt sin varð Wilsion að orðd: „Ef
íhaldisimenn komaist til valda,
liður ekki lanigur tímd, þar til
við h'öfum ekki efni á því að
kaupa eglg.“ Það hefur vakið
reiði erlendra blaðiamiamna í
Bretlandi, en margir þeirra
hafa komið lanigam veg til þess
að fylgjast me'ð kosmimigabar-
áttumni, að Wilson hefur neitað
að leyfa þeiim aðigang að reglu-
legum blaðamaninafumdum siín-
um. Kefur verið saigt, að efcki
væri mægilagt húsrými fyrir
hendi, til þesis að Wilson gæti
hitt alla blaðamenndma. Eimmig
er haft eftir Wilson, að hann
bafi annað að giera á fundum
sínum me'ð blaðiamön.nuim en að
svara einfölduistu spuminigum
um fruimatriði brezkra kosn-
inga. Bamdarískir blaðaimieinm
bafla kvartað á þeim grumd-
velli, að í þeirra lainidi nijóti
allir blaðamenn jaflnra réttinda
í kosmimigabaráttu. Er Wilson
sagður hafa svarað þessum að-
finmislum með því að siegja:
„En þetta eru oklkar kosnimig-
ar...“ Afstaða Wilsoinis í þesisu
máli hefur vafalítið leiitt til
þess, að miruna er skýrt frá
brezku kosniinlgumum í er-
lendum blöðum en ella.
Kasmiimgabarátta Edwards
Heatihs, leiðtoga íhaldsimanma,
er á margan hátt ólík baráttu
Wilsons. Kemur þar margt til.
Heafh er allt önnur rmaminigerð
en Wilson.. Hamn er siagður
fremiur feiminn og eiga næsta
erfitt mieð að ná til fól/ks. Ræð-
ur hans eru vel umidirbúnar og
fluttar á yfirvegaðan hátt.
Kosnimglaferðir bans eru ræki-
lega skipuiagðar, og harnm mot-
ar öll fulllkammustu samigönigu-
tæki til að komiast sem víðast.
Hefur þesisum ferðum bamis jafn
vel verið líkt við ferðir Nix-
ons, Bamdaríkjaforseta, á kosn-
imigafedðalaigi hamls um Banda-
rfkiin. Bn miemn deildu stuind-
um um það, hvort rafeindaheil-
imn eðia miaðurimn réðd rrueiru
uim gainig þeirra. ihaldstfloikikur-
inm betfur mun digrari kosniimiga
sjóði en Verkamiannafloikkur-
iirun. Áróðursvél hanis er á miarg
ain hátt fullfcomnari og kosn-
ingavélin eimindg. Sumir segja,
að Wilison ibaíi m.a. valið sum-
arkoisinimgar vagnia þess, að á
þeim tíma séu miargir kjósend-
ur íhaldsflokksins erlendis í
sumarfríum. íhaldsmienin verða
því að leggja mikið kapp á að
fá sem flesta til áð kjósa utan-
kjörstaðar.
Heath hefu.r lagt á það mikla
áherzlu í málflutningi sírnum á
kosninigafundiu'm, að taka þurfi
upp nýja stjórnarhætti í Bret-
landi. Þetta kemur einniig glögg
lega fram í formála, sem hanm
skrifar að stefnuiskrá thalds-
flokkisúnis í koisniinigiuinium. Þar
segir m.a.:
„Á síðustu sex árutm höfum
við ekkd aðeins orðið að líða
vegna slæmrar stjórnarstefmu,
heldur eiinnig vegnia lítilfjör-
legra og ómierkilegra stjórnar-
hátta. Lönguinin eftir því að
komast á forsíður blaðanirya hef
ur ráði'ð ákvörðunum. Skamm-
sýn viðhorf ráða öllu, lanigvinin
markmið hafa farið út um
gluiggann. Allt hefur verið gert
til þess að komiast í sviðsljósið,
og stefnan hefur verið að
stjórna með leitobrögðum.
Akvörðunum, sem tekniar hafa
verið í fljótrælði, hefur verið
vísað á buig í fljótræði."
Með þessum orðum ræðst
Heatih barikaleiga á Wilson fyr-
ir stjóraarhætti hians. Það er
alfcuimnuigt, að milli þessara
tveggja leiðtoga brezkra stjórn
mála er lítil vinátta. Og fyrir-
litminig þeirra hivor fyrir öðrum
skín otft í gegmurn orð þeirra á
opimberum vettvanigi, svo að
ekki sé minnzt á það, sem eft-
ir þeiim er haft amrnars staðar.
Til dærnis um samsikipti þedrra
má geta þess, að um þa'ð er
ritað í brezk blöð, að þeir láti
sem þeir sjái ekki hvor ann-
an, þagar þeir mætast á göng-
um brezJka þimgsins.
Wilsion vill, að þeissi kiosiniiiniga
barátta fari róleiga fram. Hanin
forðast stóryrði og vill frekar
sýnia sig sem manm fólksins.
Og aðstæðumar eru eimmig með
Wilson að þessu leytd. Veðreið-
arniar í Derby oig heimsmeistara
keppniin í knattspymu í Mexí-
kó eiga nú fremur athygli
brezks almenninigs en kosninig-
arnar. Þesis vagna kom það sér
mjög illa fyrir Wilson, þegar
Penn tæknimálaráðherra hans,
réðst á Enoch Powell og líkti
honium við nazisita. Við það
hljóp óeðlilag hiarka í koisniinigia
baráttuma. Þetta vill Wilson
ekki, bann vill beyja „happy
campaign“, í því efnd hefur
Witeom greimilega orðið fyrir
ábrifum frá fyrirrenmurum
sínum úr íhaldsflokknium þetm
Baldwin og Macmillan, siem
hanin ber mikla virðiinigu fyrir.
í stúdentaleikhúsinu:
„Ekkert púður í
að dylja áhugann
troðfullt hús á þrem ein-
þáttungum eftir Ionesco,
„Gloppan66, 66Foringinn66 og
„Góð til að giftast66
SÍÐUSTU daga hefur leik-
listarklúbbur úr Háskólanum
haldið tvær leiksýningar í
Norræna húsinu og tekið þar
til meðferðar þrjá einþátt-
unga eftir rúmenska höfund-
inn Eugene Ionesco. — Næsta
sýning verður í kvöld kl. 9.
Troðfludt hús hefur verið á
sýningiuim l'eiklistarklúbbsinis,
sem er fyrsta opkubera fram-
lag lei'khúss stúdemta. Áhorf-
endur hafa t’ekið sýnimigunium
mjög vei, enda einþáttuinigarn
ir skemmti'legir og vel fluittir.
Aðdxagandinin að leikhúsi
stúdenta er sá að um síðustu
áramót var dtofniaður leik-
fclúbbur í Háskóliaimum og
voru um 20 stúdentar í hon-
um fraiman af. Hittust félag-
ar 'klúbbsins á sunmudögum í
aflan vetur ásamt Pétri Ein-
arssyni, lei'kara, sem stjórnaði
samfundum þa-r sem æfð var
leiktúlkum, mimi'k og fleira
er tilheyrir Thaliu.
í apríl vair byrjað að æfa
einþáttumgaima etftir Ionesco,
en eins og segir í leikskrá:
„ Rétt er að geta þeas, að
leiksýninigar eru emgan veg-
inn tatemark þessa klúbbs.
Aðalstarf ok'kar í vetur hetfur
fóigizt í því að koma sarnan
á hverjum suninudegi ag gera
Háskólafólkið sagðist hafa
haft mjög gaman atf að vinina
með Pétri í vetiur og eirnnig
með Karli Guðmiundsisynii,
sem þýddi einþáttunigama
þrjá.
Einiþáttuingarnir þrír enu:
„Gloppan", „Góð til að gift-
ast“ og „Foriniginn.“ Leifcar-
ar eru Geiríaug Þorvalds-
dóttir, Einair Thoroddsen, Jón
Öm Marinósson, María Gumn-
laiugsdóttir, Björg Árnadóttir,
Ágúst Guðmundsson, Sverrir
Hóhnarsson, Helgi Kristbjarn
airson, Silja Að'a'lsteinisdóttir
og Raigmhildur Alfreðsdóttir.
það sem ofc'kur dettur í hutg
— eða öllu frekar: Það 6em
Pétri Einarssymi dettur í hiulg.
Þanmig var lei'kteiúbbuirinn
búinn að hamaist mai’gain
suminuda'ginn í á'hygigju'leyBÍ
og tfjöri æskuimiainnisinis áðiur
en mokkruim kom til hugar að
hafda á því sýndngu. Hins
vegar sjáuim við ekkert púð-
ur í því að dyljia áíhuigamm.
Við teljum rétt og eðlileglt að
í Háskólamum starfi leifcfélaig
sem reyni að fitja upp á því
sem nýtt ar á hverjum tíma.“
Síðastiliðinn márauð befur
verið æft stíft 'hjá klúbbmum,
en vegnia prófa gátu sumir
klúbbfélagar ekki verið með.
Við spjölilu'ðum stiuttlieiga
við leikarama eftir síðuistu
leiksýninigu oig þeir voiru au0-
vitað hressir og léttir, troð-
fullt 'hús á sýnimgunmi og leikn
um vel t'dkið. Næsta sýning
verður í Norrænia húsinu í
kvöld kl. 9.
Úr einþáttungnum „Foringinn“.
(Ljósmynd Mbl.: Kr. Ben.)