Morgunblaðið - 14.06.1970, Blaðsíða 23

MORGUNIBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 14. JÚNÍ 1070
23
Fjölmenn íslendinga-
samkoma í Minneapolis
Blaðinu hefur borizt eftir-
farandi fréttabréf frá Minne-
apolis:
Um 200 manns sóttu árlega
komu Hekluklúbbsins föstudags
kvöldið, 5. júní í Minneapolis,
Minnesota, í salarkynnum
Lutheran Brotherhood, nálsegt
miðbænum. Hefut sjaldan verið
jafnmikil aðsókn, og hefur or-
sök þess kannski verið sú að
maturinn, sem var á boðstólum,
kom flugleiðis beint frá íslandi.
Hér var fylgt fyrirmynd landa,
með svipuð samsæti síðari árin,
í New York, Chicago, San Fran-
cisco og Los Angeles. Loftleiðir
igerðlu þan.n mikilia greiða að
flytja varninginn ókeypis yfir
hafið til New York, og fengu
gestir góða skammta af hangi-
kjöti, rúillupylisu, sviðtuim, harð-
fiski, flatkökum og skyri. Klein
ur og vínartertu bjuggu félags-
menn Heklu-klúbbsins til, og
nábtúmil'ega fyligdu hangilkjötinu
kartöflur í jafningi og grænar
baunir, með kaffi á eftir.
Ræða kvöldsins var framúr-
skarandi fyrirlestur um ísland
nútímans, flutt af konsúl fslands
í Chicago, Paul Sveinbjörn John
son, lögfræðingi. íslendingar
muna föður hans með þakklæti
— Sveinbjörn Johnson, sem
fæddur var á gamla landinu,
ólis,t upp í Norður-Dakóta, varð
þar dómsmálaráðherra ríkisins,
meðlimur hæstaréttar, síðar lög
fræðilegur ráðunautur Háskóla
Illinois-ríkis í Urbana og kenn-
ari í lagadeildinni þar, áður en
hann byrjaði að starfa sem lög-
fræðingur í Chicago, þar sem
hann dó fyrir nokkrum árum.
Bók hans, „Pioneers of Free
dom,“ um fornlýðveldi íslands,
gefin út á þúsund ára afmæli
Alþingis, 1930, var vel metið
sögurit.
Vafalaust hið merkilegasta
við samkomuna í ár var afhend-
ing gjafar, sem meðlimir ís-
lenzka kvenfólaigsinis í Minne-
apolis og St. Paul, Hekla Club,
gaf Skandinavisku deild Minne-
sota hiáisfcólainis. Var þalð sérleiga
vel valið safn af íslenzkum
hljómplötum, og tók yfirmaður
Skandinaviisku deildarinnar, Dr.
Nils Hasselmo, á móti þessari
rausnarlegu gjöf með innilegu
þakkarávarpi. Hann hefur heim-
sótt fsland nokkrum sinnum, og
nam málið fyrst í fæðingarlandi
sinu, Svíþjóð, hjá Sveini Skorra
Höskuldssyni, sem þá var kenn-
ari við háskóla í því landi.
Fræddi Hasselmo prófessor
áheyrendur á því að núna að
hausti mundi byrja kennsla í nú
tíma íslenzku við Minnesota-há-
skóla, undir stjórn kennara, sem
kæmi frá íslandi. Kennsla í
fornnorrænu hefur farið fram
við Minnesota-háskólann í fjölda
mörg undaníarin ár.
Sú, sem afhenti gjöfina, með
röskri ræðu, var frú Leola Jos-
efsson, fyrrverandi forseti
Heklu-klúbbsins, kona Leifs
Jósefssonar, og eru þau hjónin
bæði af alíslenzkum ættum. Frú
Leola hefur verið driiffjöðurin i
því að „bera út boðskapinn“ um
þjóðararf fslendinga, og hefur
hún, bæði á eigin spýtur og fyr-
ir hönd Heklufélagsins, rætt
við yfirmenn minjasafna og við
bókaverði um það að safna öllu
mögulegu, sem tilheyrir íslandi,
fólki af öðrum þjóðflokkum til-
fróðleiks og skemmtunar.
Heklufélagið lagði fram á ann
að hundrað dali til að kaupa úr-
vals safn hljómplatna frá ís-
landi, og voru kaupin gerð hjá
verzluiniiinini Fálkanum á Lauiga-
vegi 24 í Reykjavík. Allan heið-
urinn um valið, sem virðist hafa
verið bæði smekklegt og yfir-
igriipsmilkiiið, eigiruiist frfc. Chriigtiine
Valdimar Bjömsson
G'Uinnlauigssoin, búsettri niúnia
í Minneapolis eftir langan og
gifturíkan feril sem prófessor í
hljómlistadeild Wisconsin háskól
ans í Madison. Ekki eru ein-
göngu kórsöngvar og einsöngv-
ar í safninu, heldur líka hljóð-
færaeinleikur eftir þekkta lista-
menn, kórsöngur með undirspili
Sinfóníuhljómsveitar íslands,
rímnakveðskapur, og ýmislegt
mjög merkilegt á mæltu máli.
Til dæmis upp á víðfeðmi úr-
valsins mætti nefna orgelleik eft
ir dr. Pál ísólfsson, píanóþætti
eftir Rögnvald Sigurjónsson og
Gísla Magnússon og fiðluein-
leik eftir Björn Ólafsson. í upp-
lestrarþáttum koma fram Gunn-
ar Gunnarsson, Tómas Guð-
mundsson, Sigurður Nordal, Jón
Helgason, Einar Ólafur Sveins-
Húsavík, 12. júní.
LÚÐRASVEIT Húsavíkur hélt
hljóimlei'ka í Félagsheiimilinu
Húsavílk í gærkvöldi við góða að-
sófcn oig mikla hrifningu álheyr-
enda. Stjórnandinn var tékkneisfci
tónlistarmaðurinn Jaroslav
Lauda. Sú nýlunda var upp tek-
in á þessuim hljómleikum að tón
verkin og höfundar þeirra voru
son, Davíð Stefánsson og Ævar
Kvaram. Gullna hliðið haras Daw
íðs er með, í heildinni, og svo er
líka hið langa og fræga leifcrit
Halldórs Laxness, fslands-
klukkan. Upptökur frá meirihátt
ar atburðum auka sögulegt gildi
safnsins, frá Alþingishátíðinni
1930, Lýðveldisstofnuninni 1944,
og Alþingishátíðarkantata dr.
Páls ísólfssonar, 1930.
Frú Guðrún Jónsdóttir, kona
Valdimar3 Björnssonar, setti mót
ið og bauð gesti velkomna sem
forseti Heklufélagsins. Undir-
búning matar og framreiðslu
stundaði ungfrú frá íslandi,
Laufey Sigurðardóttir, sem
stjórnar stærðar restauration í
Minneapolis, og veitti í nokkur
ár forstöðu matsölustað Mjólk-
urbúsins í Reykjavík. Nokkuð
margir gestir komu úr ís-
lendingabyggðinni í og nálægt
Minnesota, meir en 160 milur frá
Minneapolis, og aðrir komu víðs
vegar að.
Lækna-„kólónían“ í Rochester
átti góða erindreka, ásamt frúm,
þar sem fimm ungir íslenzkir
læknar hafa til skamms tíma ver
ið þar við framhaldsnám á Mayo
stofnunum. Þar voru líka lækn-
ar og námsmenn frá íslandi, sem
hafa verið um mismunandi tima-
bil í Minneapolis og St. Paul.
Lengst að komin var frú Hrund
Skúlason frá Winnipeg, sem
starfar nú við bókasafn Mani-
toba háskólans hjá Haraldi
Bessasyni prófessor. „Nýkomin
á þing“ voru séra Emiil Giuð-
mundsson og frú, flutt fyrir
skömmu til Minneapolis frá Des
Moines, Iowa, þar sem hann hef
ur verið „deildarstjóri" um stórt
svæði hjá Unitara-kirkjunni.
Mun starfssivið hans víkka nú
við komuna til Minneapolis, og
er reiknað með að hann haldi
nánu sambandi héðan af við
söfnuði kirkjufélags síns í Kan-
ada lika. Stundaði hann gluð-
fræðlnám v.ið Hásfcól'a fstlands á
stríðsárunum.
sérstaklega kynnt og gerði það
Benedifct Jónsson, listmálari. Á
hljómleikunum var í fyrsta sfcipti
leikinn Húsavíkurmarsinn eftir
stjórnandann, Lauda, og er það
vonuim síðar að Hlúsvíkingar
eignist sinn mars eftir 11. alda
byggð á Húsavik.
— Fréttaritari.
77/ leigu
Tvær þriggja herbergja skrifstofur til leigu á Klapparstíg.
Upplýsingar í síma 15941.
Skrifstofustúlka
óskast til vélritunar. Verzlunarskóla- eða
hliðstæð menntun nauðsynleg. Laun skv.
launakerfi opinberra starfsmanna. Umsókn-
ir sendist fyrir 22. júní.
Hafrannsóknastofnunin,
Skúlagötu 4.
Húsavíkurmars eftir
tveggja alda bið
Ágæt kvikmynd frá íslandi
var sýnd. 'Ræða Páls Svein-
bjarnar Johnson, ræðismanns fs
lands í Chicago, var nærri eins
dæimi á samsætum Vestur-íslend
inga um mörg undanfarin ár.
Hann minntist sjálfsagt „gamla
landsins góðra erfða.“ Hann
benti á sögulega þýðingu dags-
ins sjálfs — 5. júní, Grundlovs
dag Dana, afmæli stjórnariskrár
Danmerkur frá árinu 1849.
Hann sagði, að þegar öllu væri
á botninn hvolft, þá hefðu Dan-
ir verið verri við íslendinga um
aldir fram en þeir voru við
heimsborgara áður en sú stjórn-
arskrá varð til.
Þá kom hjá ræðumanninum
snilldarleg og greinilega rök-
studd frásögn um ísland eins og
það er í dag. Hann kom með
ógrynni af tölum og staðhæfing-
um um alúminium verksmiðjuna
í Straumsvík, um Búrfells raf-
virkjunina, um Kísi'ligúrverk-
smiðjuna við Mývatn, og jafnvel
um umrædda möguleika á loka- I
þætti olíuframleiðslu — „petrol- |
eum products refinery“ — með
notkun jarðhitans og réifmagns-
aflsins. Bæði Flugfélagi íslands
og Loftleiðum voru gerð góð
skil, og hin þýðingarmikla út-
þensla Loftleiða var talin stór
þáttur í landkynningiu um ís-
liand og í aufcningiu túristaflerða
þangað.
Atvinnuvegir fslands frá
fornu fari — sjávarútvegurinn
og sauðfjárræktin — voru rak-
in í stórum dráttum, en þarfir
nútímans og framtíðar fengu
megin áherzluna. Hann spáði
góðu um aðild íslands að EFTA
samtökunum, og minnti Vestur-
fslendinga á það, að ísland sé
nútíma land á framfara vegi,
ekki bara „vörugeymsla sagna
bókmennta."
Valdimar Björnsson stjórnaði
skemmtiskránni og þakkaði, fyr
ir hönd áheyrenda, fróðlega og
tímabæra ræðu. Frú Áslaug,
kona konsúlsins, fer ásamt börn
um til íslands í þessari viku, í
heimsókn, en maður hennar mun
I skreppa þangað 2. júlí.
RáÖningar á
vísnagátum
séra Sveins Víkings
Margir hafa spreytt sig á að ráða þessar gátur og hefur út-
gáfunni borizt grúi bréfa um það efni. Hefur hún því snúið
sér til höfundar og fengið leyfi hans til að birta hinar réttu
lausnir þeirra, en þær telur hann vera þessar:
I. HEFTI.
1. Ráðning 2. Borð 3. Lag 4. Völlur 5. Bakki 6. Fat
7. Mark 8. Kerling 9. Biti 10. Krókur 11. Mál 12. Band
13. Skeið 14. Áburður 15. Bekkur 16. Tala 17. Hald
18. Strengur 19. Nálar 20. Ráð 21. Botn 22. Fang 23.
Egg 24. Harpa 25. Bragð 26. Strútur 27. Króna 28. Ás
29. Far 30. Slóði 31. Spaði 32. Varp 33. Bóla 34. Kamb-
ur 35. Fall 36. Blað 37. Andvari 38. Hvarf 39. Skot 40.
Póstur 41. Dálkur 42. Kjölur 43. Kló 44. Skaut 45. Lauk-
ur 46. Húnar 47. Skil 8. Kostir 49. Skör 50. Hljómsveit.
II. HEFTI.
1. Lausn 2. Hundur 3. Bolli 4. Brestur 5. Hæll 6. Lán
7. önd 8. Bjór 9. Bætur 10. Brot 11. Flóki 12. Dráttur
13. Geit 14. Háls 15. Hani 16. Leggur 17. Snúður 18.
Sókn 19. Stafir 20. Háttur 21. Hyrna 22. Hnappur 23.
Hringur 24. Leppar 25. Lykkja 26. Mát 27. Refur 28.
Skák 29. Rót 30. Stakkur 31. Skurður 32. Slag 33. Spil
34. Steinn 35. Vængur 36. Fluga 37. Stóll 38. Vísir 39.
Ver 40. Strokkur 41. Taumur 42. Kútur 43. Broddur 44.
Stöng 45. Skrá 46. Þáttur 47. Torfa 48. Staður 49.
Vargur 50. Lok.
Dregið hefur verið um verðlaun fyrir réttar ráðningar og þau
send til þeirra sem hlotið hafa.
KVÖLDVÖKUÚTGÁFAN.
1 Kodak | i |
I Litmyndir og Svart/hvítar
Filmumóttaka i Reykjavík
& nágrenni
Bókaverzlun Lárusar Eggertssonar, Rofabæ
Breiðholtskjör
Bókabúð Safamýrar, Háaleitisbraut 58
og Starmýri 2
Háaleitisapótek
Holtsval, Langholtsvegi
Rafeindatækni, Suðurveri
Bókav. Veda, Kópavogi
Biðskýlið Ásgarður, Garðahreppi
Verzl. V. Long, Hafnarfirði
Söluturninn Hálogalandi.
HANS PETERSEN H.F.