Morgunblaðið - 17.06.1970, Blaðsíða 11

MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 17. JÚNÍ 1070
11
ísland er f yrir-
mynd skozkra
þ j óðer nissinna
Bjartsýnir þrátt fyrir erfiða
aðstöðu fyrir þingkosningarnar
Það vakti töluverða athy-gjli í
auikakosnin.guTn í Skotlandi fyr-
ir þrernur árum, að lí’tt þekktri
konu, Winifred Ewing, tókst að
sigra frambjóðlendur stóru flokk
anna og ná kjöri fyrir skozka
þjóðernissinna með 1800 atkvæða
mun,
Það kom morgum á óvart, að
skozk þjóðernisstefna átti miklu
fylgi að fagna og að megn
óánaegja ríkti í Skotlandi með
ríkjandi fyrirkomulag, en naun-
ar var efcki óeðHilegt að Skotar
væru farnir að spyrja sem sv<r.
Því látum við stjóma máLum
okkar frá London, gietuim við
ekki náð'ið málum okkar sjálfir
og niáð betri áranigri?
Síðan hafa skozkir þjóðemis-
sinnar haldið ótrauðir áframbar
áttu sinni, þótt hún hafi horfið í
skugga þeirrar réttinda- og þjóð
ernisbaráttu, sem háð er af
fraéndum þeirra í Wafes oig Skot
landi, en Skotar enu þolinimióðir
og gera sér þess gnein að bar-
átta þeirra getur orðið löng ag
erfið. Öfugt við marga af frænd
um sínium í Wales oig á Norðúr-
írlandi viilja þeir beita fniðsam-
legum ráðum í barátbunni.
Nú ieggja skozkir þjóðemis-
sinnar alLt kapp á að ná sem
mestu fyLgi í þingkosn ingu num,
sem fara fram í Bretlandi 18.
júní. Hins vegar hefur að-
- Wilson
Framhald af bls. 1
stæðari en í nokkruim öðrum
mániuði frá því í júlí í fyrra.
Hefði verzluniarjöfnuðuirinin ver-
ið óhagstæðiur uim 31 millj.
puinda.
Iain Macleod, sem er talsmaður
Íhaldsflokksiinis í efraaihagsmál-
uim, sagði í dag, að nú skyldu
allir, hvers vegna þinigkosinikugar
hefðu verið Látniar fara fraim í
júinií. Tölumiair uim ólhagistæðan
verzluniarjöfniuð niú hiefðia sýnt,
áð hveitibrauðsdagar gengisfell-
ingtarimnia/r væru liðnir og að al-
varlagíiir efniaihagsörðuiglei’kar
væru framundiain. Edward Heath
sagði sjálfur: „Þessar tölur sýna,
að lýsinig Verkamaininiaflokksiinis á
efniaihagslífinu er efkki í saim-
ræmi við sa’imlei'kanm. Þetta er
aðvörun til landsmam(nia.“
Þesisar tölur varðandi verzlum-
arjöfmiðimm gátu niauimaist kom-
ið fram á heppileigra augmabnki
fyrir Íhaldsflokkkm. Þá hefur
Heath tekið upp breyttar að-
ferðir í kosnimtgiabaráttunmd á
síðaista stigd heniniar. Hamn er
óþvingaðri í framikomiu, gen.gui
um á me'ðal fóLks jafckaLaue í
vorblíðiunmd með uppbretfar erm
ar, brasandi oig fulLur af bjart-
sýnii, hvetjiandi fólk til þess að
kjósa íbaldstfloklkjinin. Er talið,
að þetta kuimnii að bafia bætt
niokkuð aðstöðu hans gagnivart
Wilaom forsætisráðlrerra, em
skoðaniafcamnianir hatfa þótit sýna,
að hiinin siiðamietfndi nyti rnium
meira fyLgóis persómiulaga en
Heatih. Samt er talið, að íhalds-
flokkurinm megi hiafa siig allam
við til þeiss að vinma upp forskot
V erkiamannaflokksiirus.
Auk fréttarinimar um verzlum-
arjöfnuðinm hatfa tveir atburðir
aðrir orðið til þeiss að færa kosn-
inigabaráttuna á nýtt stig. Jaime6
Callaghan, innanrBciisniáðlherra,
bar í gærkvöldd fram einihiverja
umdeildiustu ásökium, sém fraim
befur komið í kosiriinig'abaimtt-
umnii. Hamn sa-kaði iðnrekendur
um að hækfca Veirð á vönum., á
m-eðan kosning abe rá ttan stæðd
yfir, í því skyni að spilla orð-
Stár ríkisBtj-óa-'niarinmiai- að yíir-
lögð-u ráði. Sýndi það, að at-
staða þeirna versnað síðan frú
Ewing var kjörin á þing.
Hér á iandi eiga skozikir þjóð-
ernissinnar öflugan málsvara,
Mr. Will-ia.m McDougaLl sem starf
ar hjá Kr. Kristjánssyni. Þótt að
staða skozkra þjóðeraissinna sé
erfið fyrir kosnin-gamar, er hamn
bjartsýnn á framtíð þjóðernisbar
átbun-nar:
„Fyl-gi þjóðernissinna er tals-
vert, bæði meðal þeiraa sem eru
sannfæ-rðir þjóðern&innar og
eins hinna sem eru óánægðir með
það efnahagstega misrétiti, sem
Skotar verða að þola, og þjóð-
ermissiminar eiga lifca góðam hljóm
grunn hjá ungu fólki. En við
höfuim ekki möguieika á því að
vinma 36 þingsæti, sem við þurf-
um að fá til þess að knetfjast
heimastjórnar. Fyris- bveimur ár
um virtist þetta vena möguleiki,
en þegar dregu-r að kosningum
hugsar hve-r um sinn vasa.
Stjórnin hef-u-r beint auknu fjár
magnd tM Skotlamds, en það
finnst okkuir þjóðernissinnum
ekki nóg. Við viljum að Skotar
sta-ndi á eigin flótium eins og
Norðunlandaþjóðirna'r, en eins
og m-ál-um er nú háttað erum við
v-err á vegi staddir en þær.“
McDöugal-l er á förum tii Skot
lands til þess að vinma að kjöri
Dr. David Stevensoms, sem býður
sig fram í kjördæmi nálægt
vininiurekendur styddu thalds-
floiklkinn leynt og ljóst.
Þá hefluir „svairti saiuður“
íh-aldstflokklsLns, Emodh Powell,
fulikoaniega sagt iskilið við
flakkssteflnunia með því að ráð-
ast harkateiga á þá, seim viljia að
Bretland gaingi í Ef naha-gsban-da-
lag Evrópu. He-ldur hann því
fram, að að-ild að EBE -geti orð-
ið til þess, að Brebar verði að
taka upp þvimgaðla heiriskyldu og
auk þess muinii aðildán verða til
þess að sviptia Bretland yfir-
stjórn yfir efnath-agslífi og hern-
aðarvörnium sínum.
— Ulbricht
Framhald af bls. 1
fuinidi miðöbjónnar kommúintista-
flokksins fyink skömmu og birt
var í málgaignd flokksims, Neules
Deubsohland, á þriðjud-ag, lagði
hamin tlil, <atð bæðd þýzku rílkin
sækrbu um uipptöku í sanmt/ök
Sanmejnuðu þj-óðaninia -oig þaið jialfin
vel áður en þau viðutrfcenindiu
hvorit amniaið stj ómntmiálaleg-a.
Ræðiain virðdsit bemdia itlil þeas,
að Ulbili-dht ílnaifii driegið úr krötf-
uim sinum um, alð Bon-nsbjánníin
verði oð véilta Auiatiuir-Þýzkalaindi
flullkom'nia þjóðirébtartegla vi/ður-
kentrnijnigiu sem sjálfstæðu ríki,
áður en uinmt varðli á 'niokkum
hátt -að bæita saimslbipti þýzku
uí'kjaninia bveggj.a.
í ræðulnni, seim vinðist hófsaim-
arfi og á stunidum sábbfúsarli ein
áður, sagði Ulbrioht, atð fuindiur-
iinn milLi Wdlly Bnanditis' kanisl-airia
og Willi Stophs í Kiassiel í sáðasta
miántuði, verðd sýnít, -að Bonn-
stjóitniiin værli ekkfi reilðuibúliin tfJil
þasB -að viðuitkenraa Auistuir-
ÞýzkaLand. Stalkik hanin þess
v-agnta upp á þvá, að sem byirj-un
skyldu bæði þýzku riílkiln sækjia
um upptöku í Sömneánuiau þjóð-
inrnar og dkipbast á sandlilhennuim,
Ebki -e*- viitað «111, hvort Ul-
bricht Ihefur sent Brandt tillögu
sina, því að ekki hefiur venilð
skýrt frá því opinberlega. Til-
Löigurani' svjpar á ýrosam háitit tlil
tillögu, sem Branídt lagði flnam
í K-assel þess eiflnáis, að þýzkiu
ríkim skyldiu afciptast á flullitrú-
Um, seim beflðu- emhæötiissiöiðu
setnfdiilhema.
■—"JZSm

ro««.
azt hópur um .það bil 30 þdmg-
manna, sem yrði í odda-að-stöð-u
í N-eðri miálstof-un-ni. Afleiðin.gin
gæti orðdð sú, að efna yrðli til
nýrra þingkosninga í haiust.
Skozkir þjóðiernissinna-r hafa
en-gan áhuiga á að Dlanda sér inn
i stjórnmálafl-ækjur stóru flokk-
anna og vilja enga samvinniuvið
þá hafa.“
„McDougall s-e-gir að kynni sín
af íslandi, ísdendingium og sögu
þeirra hafi sannfært sig pm að
Skotar æt.bu að taka sér ístend-
inga til fyrirmyndar, og hann
segir að Skotar geti margt lært
af íslenzkri sjádflstæðLstoaráttiu.
Aðspurður hvað hann muni
segja löndum sínum í kosninga-
baráttunni, s-egir macDougall:
„Ég ætla að aegja Skotum frá
þeim gífurlegu fra-miförum sem
Iglendi-ngar hafa koimið til Leiðar
síða-n þeir flen-gu í h-en-dur stjórn
eigin máila. ísland er sú fyrir-
mynd, sem Skotar eiga að læra
af. Við Skotar erum ske-mmra á
veg kom-nir en ístendi-ngar þrátt
fyrir mikliu betri að&tæður. Fram
fa-rir hafa orðið meiri á íslandi
þráltt fyrir þa-u erfiðu skilyrði
s-em þjóðin býr við og margs kom
■ar erfiðieika, sem Skota-r þafckja
ekki. Skota-r eiga að fleta í fót-
spor ísilendinga: fyr-st að fá
heimastjór-n og síðan sjálÆstæði,
Ef sjálflstæði Skotlands verður
að veruleika, eiga síða-n allir
KeLtar að haía samstöðu: írar,
Mönbúar, Walesmenn, flbúar
Cormwall og Bretagne og Skot-
a-r, og stofna keltn.es-kt ráð í Lík
iragu við Norðu-rlandaráð. Slflkt
ráð á að vinna með Norðurlanda
ráði ag miðla mál-um mil-li stór-
veldann,a.“
lynda flokksins, sem hefu-r sýnt
Skotum meiri skilni-n-g -en stóru
flokkarniir. Hér er þó ekki um
formtegt samstarf að ræða.
Fnjálslyndi flakburinn hefur
lýsit si-g fylgjandi heimasfijiórn,
en vild að sambandsetjóm sitji í
London. Verka-man,nafloikkurinn,
sem er mjög öflugur í Gla-sgow,
heflur verið fyLgjandi heima-
s-tjórin, en síðan dregið í land
und-ir stjórn Wiisonis og^ borið
káp-uina á báðum öxlurm. fhalds-
floikkuriinn hefur gert tiilögu
u-m eins konar lögþin.g handa
Skotum undir forys-tu Sir Alec
Douglas-iHome fyrrverandi for-
sætisráðlherra.
McDougall
Edimlborg og er riitari erlenidra
skozkra þjóðern.iissinna og þekkt
ur maðuir á Norðurlöndum.
McDouga-lfi segir, að skozkir
þjóðernissinnar séu held-ur von-
da-ufir fyri-r kosningarnar n-ú.
Astæðan er fynstf og fremist sú,
að i bæj-a- og sveitastjónruar'kosin-
ingum hafa þjóðleraisisiinnar tap-
að 27 fuiLtrúum og aðeins bætt
við sig þnemur flulltrúum. Fé
la-gar í samtök-um -skozkra þjóð-
ernissinna er>u rúml-ega 100.000
og hefur þeim fækkað um 25.000
síðan fydgi þeirra van mest.
Upphaflega ætluðu s-kozkir
þjóðern-issinnar að bjóða fram í
öllum kjördæm-um í Skotllandi,
en ákveðið hefur verið að
bjóða e-kki- fra.m í um það bil tíu
kjördæmum. Ástæðan er sú, að
þjóðternássiinnair vilja ekki fella
nokikra frambjóðtendur Frjáls-
McDougall hefur litla trú á
hugmynd Sir Alecs: „Hugmynd
ha-ns yrðli mjög ertfið í fraim-
kvæmd og vafasamit að bún næði
fra-m að ganga, þótt íhaddsfloklc-
urdnn myndaði stjórn. TMagan
er aðei-ns sýndarmen-nska. Sam-
kvæmt he*nni flengi fy-rirbuguð
þingsaimkunda minna vald en
Lögþing Færeyja, og hún yrði
að sienda fulltrúa til London.
Krafa skozkra þjóðe-rnisisinna. er
heim-as-tjárn og síðan sjálfstæði."
'Þótt horfu-rmar fyrir kosnAng-
arnar séu ekki hagstæðar skozk
um þjóðern-issinnium, gætu full-
trúar þeirra í N-eðri máLstotfiunni
ha-ft mikil áhrif að kos-ningum
lo.kn/um að áliti McDougalls:
„Ef allt gengur að óstoum ætt-u
s-kozkir þjóðennisisinnar að geta
unnið 10 þi-ngsæti i kosni-ngun-
um. Vetekir þjóðerniseinn.ar eiga
möguleika á að koma að fjórum
eða fimm mönnum og frjálís-lynd
ir 15. Þar við bætas-t svo írskir
fulltrúair, og þarna gæti mynd-
I
Þa5 er erfitt að lýsa
með orðum þeim mun, sem
er á þessum 6 tegundum
þar ræður smekkur
og ems.
Þessar tegundir eiga allar
sameiginlegt, kaldari reyk
og þægilegra bragð, þó hefur
hver þeirra, sinn sérstaka ilm,
sem er engu öðru líkur
Reykurinn af
Dunhili
tóbakinu er allt
í senn, bragð-
mikill, kaidur
og þægifega
mildur.
A UNIQUE MIXTU«L,,
,«,folW«,v Mlio
UAVOUR - VEfftY’ SHORfN
MFK< (> DUNHiU
^ lohwon
DUNHILL vika
Fritt piputóbak
Vikuna 15. til 20. júní bjóðum við við-
skiptavinum okkar, að reyna hið viður-
kennda píputóbak frá Dunhill.
Komið í eftirtaldar verzlanir og fáið
yður úrvals píputóbak.
BRISTOL
BANKASTRÆTI.
LONDON
AUSTURSTRÆTl.
TÓBAKSVERZLUN
TÓMASAR
LAUGAVEGI.