Morgunblaðið - 20.06.1970, Blaðsíða 12

12
MORG(JNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 20. JÚNÍ 1970
Listsýningar um alla borgina
Átta opna síðdegis í dag
KL. 5 I DAG opna á vegum
Listahátíðar 6 merkilegar mynd
listarsýningar í Reykjavík, en sú
sjöunda, enska grafiksýningin,
bætist við strax og myndirnar
nást úr skipi í Reykjavíkurhöfn.
Þetta eru: Hin mikla sýning í
Iðnskólahúsinu á grafikmyndum
Edvards Munch, sem Óslóhorg hef
ur lánað, og svo sýningar á ís-
lenzkri list, allt frá 18. öld og
fram á okkar daga, eftir 70 lista
menn og hvergi þeir sömu á
tveimur sýningum. Þrjár sýning
ar taka hver við af annarri í
tíma, þ.e. íslenzk myndlist fyrri
alda á vegum Þjóðminjasafns í
Bogasalnum, yfirlitssýning á
eldri íslenzkri myndlist í Lista-
safni íslands og yfirlitssýning yf-
ir íslenzka nútímalist í nýja
Myndlistarhúsinu á Miklatúni,
fyrsta sýningin þar. Þá er högg-
myndasýning á Skólavörðuholti
og sýning á íslenzka torfbæn-
um á vegum Arkitektafélags fs-
iands í anddyri Háskólabíós.
í gær var verið að undirbúa
allar þessar sýningar. Og einn-
ig var verið að koma upp högg
mynd úr jámi og plasti og með
rafmagni eftir Jón Gunnar
Ámason, sem hlaut 1. verðlaun
í samkeppni Listahátíðar, en hún
er reist fyrir utan Háskólabíó.
Og síðar verður komið fyrir
stóru málverki eftir Þorvald
Skúlason í Laugardalshöll.
Þá opnar á morgun kl. 5 bóka-
og handritasýning á vegum
Landshókasafns fslands í Arna-
garði. Og auk þess eru opnar
sýningar í sambandi við hátíð-
ina í Ásgrímssafni.
Og Heimilisiðnaðarfélagið hef
ur komið upp sýningu í húsa-
kynnum sínum. en hætt var við
sýningu, sem vera átti á Hall-
veigarstöðum, á íslenzkum vefn-
aði og leirmunum.
Mun vera óhætt að segja að
aldrei hafi gefizt kostur á svo
stórum og fjölbreyttum listsýn-
ingum í Reykjavik. Opna sýn-
ingarnar kl. 5 í dag, án form-
legrar móttöku og eru allir vel-
komnir. Síðan verða þær opnar
kl. 2—10 daglega meðan á Lista-
hátíðinni stendur.
MÁLARAR 18. OG 19. ALDAR
f BOGASAL
Með því að sækja sýningarnar
þrjár með íslenzkri myndlist og
útisýninguna á höggmyndum,
má fá gott yfirlit yfir myndlist
á fslandi frá því eftir siðaskipti.
Elztu myndirnar er að finna í
Bogasal Þjóðminjasafnsins, þar
sem er íslenzk myndlist fyrri
alda, þ.e. á 18. og 19. öld, allt
myndir úr eigu Þjóðminjasafns-
ins. Sýnir þessi sýning tilraunir
fslendinga áður fyrr til að til-
einka sér listastefnur, eins og Þór
Magnússon, þjóðminjavörður orð
aði það við fréttamenn. En tekn-
ir eru fyrir allir nafnkenndir
málarar frá því eftir siðaskipti
og fram undir aldamót, þegar
lærðu listamennirnir fara að
koma heim.
Þarna eru tveir 17. aldar mál-
arar, Guðmundur Guðmundsson
smiður, sem á altaristöflu frá
1682, er ekki hefur fyrr verið
til sýnis og Hjalti Þorsteinsson
í Vatnsfirði. Síðan taka þeir við
hver af öðrum, málararnir.
Margir eiga altaristöflu. Þetta
voru oft smiðir, sem fyrst smíð-
uðu sínar kirkjur, en svo þeg-
ar vantaði altaristöflu, þá mál-
uðu þeir hana líka. Og þeir kunnu
mismikið að mála, sumir reglu-
legir primitivistar. Nýjustu
myndirnar eru eftir Arngrím
Gíslason úr Þingeyjarsýslu, sem
dó 1890, og Sveinunga Sveinunga
son, sem dó 1915.
10 MÁLARAR Á 20. ÖLD
í LISTASAFNI
Uppi í Listasafni íslands hefur
verið komið fyrir í öllum mið-
sölunum sýningu á list 10 málara
á 20. öld. Fyrst bera fyrir augu
myndir Þórarins B. Þorláksson-
ar, m.a. Áning, sem hefur verið
prentuð á frímerki, útgefið í til-
efni Listsýningar. Það málverk
gerði Þórarinn 1910 og er það
fyrsta málverkið, sem Listasafni
fslands var gefið, árið 1911.
Síðan koma málararnir hver
af öðrum: Ásgrímur Jónsson, Jón
Stefánsson, Jóhannes Kjarval, Jón
Þorleifsson, Gunnlaugur Blönd
al, Snorri Arinbjarnar, Jón Eng-
ilberts, Gunnlaugur Scheving,
Þór Magnússon, þjóffminjavörður, á sýningu elztu listaverkanna,
18. og 19. aldar málaraj Bogasalnum.
Jón Engilberts, einnig tvær Ás-
grímsmyndir o.fl. sem fólk hefur
ekki fyrr átt kost á að sjá.
í hliðarsölum hanga uppi
myndir safnsins, sem ekki til-
heyra þessari sýningu, en þær
eru smekklega tengdar henni
með Kjarvalsmyndum, en tals-
vert hefur verið lagfært og
parkettgólfinu, eins og fyrirhug-
að var. „En þetta verður eitt
glæsilegasta myndlistarhús, sem
sögur fara af, meira að segja betra
en Louisiana safnið bæði hvað
sýningarmöguleika snertir og
lýsingu,“ eins og Valtýr orðaði
það. Og virðast listamennirnir
því ánægðir með nýja sýning-
Nína Tryggvadóttir. Aðeins tveir
eru enn á lífi.
Það vekur kannski mesta at-
hygli, að í miðsalnum eru 12
ný málverk eftir Gunnlaug
Scheving, sem hann hefur mál-
að 1968—1970 og ekki hafa fyrr
verið á sýningu, auk tveggja
eldri mynda Gunnlaugs, sem
safnið á. En safnið á sjálft allar
aðrar myndir, sem þarna eru.
Sumar hafa þó ekki lengi sézt
þar uppi og aðrar eru nýjar og
hafa ekki fyrr komið þar upp.
Þarna er t.d. ný Kjarvalsmynd
frá Þingvöllum, önnur ný eftir
breytt í safninu og málað. Þessa
sýningu völdu málararnir í safn-
ráði, þeir Jóhannes Jóhannesson
og Steinþór Sigurðsson, ásamt
dr. Selmu Jónsdóttur, svo og
Gunnlaugur Scheving, sem á
þarna nýju myndirnar. Sýning-
in verður opin kl. 1.30—22 með-
an á Listahátíð stendur og síð-
ain á veinrjuleigum safntím.a.
ISLENZK NÚTÍMAMYNDLIST
Á MIKLATÚNI
í nýja Myndlistarhúsinu á
Miklatúni er íslenzk nútímamynd
list og með nútímalist er átt við
allt það sem er að gerast í mynd
list í dag, sagði Valtýr Péturs-
son, sem sýndi fréttamönnum
sýnimiguna í gær. Þama er 101
málverk eftir 36 höfumda, val-
in úr um 400 verkum 61 mál-
ara. Elzti málarinn er Finnur
Jónsson, sem fæddur er 1892 og
sá yngsti Helgi Gíslason, fædd-
ur 1947. En fjórir listamannanna
sýna þarna í fyrsta sinn. Þarna
má líka sjá alla stíla, sem not-
aðir eru í myndlist á íslandi,
að því er sýningamefnd full-
yrti.
Þefita er fyrsta sýniinigin, í
hiin/u nýja Myndlistarhúsii, sem
Reykj avíkurborg er að láta
reisa á Miklatúni. Er hún í
minni sýningarsalnum í húsinu,
sem ekki er fullbúinn ogstyttra
kominn en áætlað var vegna
í nýja Myndlistarhúsinu við Miklatún eru málarar aff koma fyrir verkfallanna, og hefði hann ó-
nútímamyndum. neitanlega verið glæsilegri með
arstaðinn, sem mikill munur er
að eða giaimla Lisitamianiniaskálan-
um. En húsið allt með stærri sýn
ingarsalnum og veitingahúsinu á
að verða tilbúið haustið 1971.
Sýningin verður opin kl. 14—
22 alla daga meðan Listahátíð
stendur. Sýningarnefnd mynd-
listarmanna sá um uppsetningu á
þessari sýningu, og tók einnig að
Á sýningu 10 málara á 20. öld í Listasafninu eru m.a. 12 nýjar myndir eftir Gunnlaug Sehev-
ing, sem sést hér viff eina þeirra ásamt Selmu Jónsdóttur, forstjóra safnsins.
sér Munohsýninigunia og grafiíksýn
inguna ensku. f sýningarnefnd
eru Einar Hákonarson, formað-
ur, Benedikt Gunnarsson, Vil-
hjálmur Bergsson, Bragi Ásgeirs
son og Kristján Davíðsson.
Þarna voru líka Páll Líndal, for-
maður framkvæmdastjórnar
Listahátíðar og Hannes Kr. Dav-
íðsson, formaður Bandalags ís-
lenzkra listamanna.
GRAFIK MUNCHS í IÐN-
SKÓLANUM
Á Listahátíð gefst gestum
kostur á að sjá það sem hæst
ber í grafísikri l'iist í heiminum,
á sýninigu á grafikverkum Ed-
vards Mumchs í Iðmskólainum
og síðar grafisk nútímaverk
ensk í Ásmundarsal.
Munch-'sýningin, sem Osló-
borg hefur sent hingað, er óum-
deilanlega það sem hæst ber
af öllu á Liista'hátíð, sagði Val-
týr Pétursson, er hann sýndi
fréttamöirunum grafiiksýndniguina
á verkum Edvardis Munchs, stem
búið var að korwa fyrir í Iðn-
skólanum á Skólavörðuholti. Og
ekki margar Listahátíðir í heim
inium geta státað af svona sýn-
ingu.
Þarna eru 96 listaverk eftir
Edward Munch, grafis'k verk
unnin með margvíslegri tækni.
97. verkið eru plötiur, sem mynd
ir voru prentaðar af og eru það
tréristur í 3 litum. Margar mynd
ir eru prentaðar með sömu
plötu oig hafði Muntíh þær oft
roeð mismiunandi litum og mál-
aði jafnvel ofan í með vatnslit-
um, svo hver mynd er sjálfstætt
verk.
Munch var uppi frá 1863 ti'l
1944 og sá myndlistarmaður nor
rænn, sem mest áhrif hefur haft
á listir heimsins. Hann var mál
kunnugur Va.n Gogh og vinur
Toulouisie Lautrectis, og þegar
hamm byrjaðd á graifikinni, var
engin grafikiis't til í Evrópu,
og Laiutrect ekiki byrjaður að
fáist við grafi'k.
f sambandi við sýning.una hér,
hefur verið prenta.ð „plakat,"
sem dreift hefur verið og verð-
ur sel't í litlu upplagi, en á því
er mynd af Munch. Sýningin
verftu r opin kl. 2-10 daglega
meðan á Listahátíð stendur.
MYNDVERK Á
SKÓLAVÖRÐUHOLTI
Á útisýningu ís>lenzkra mynd
verka, eins og hún heitir sýning-
in á Skólavörðuholti, verða 27
verk eftir nútím,amyndhöggv-
ara. Ætluðiu þeir að setja upp
sýningu símia í gærkvöldi og
nótt og hafa hana tilbúna kl.
5 í dag, þe'gar aðra,r sýningar
opna.
Sýningin á emskri nútíma.graf
ik í Ásimiumdarsial er uim bodö í
Fjallfossi, vegna verkfiallsins, en
myndlistarmenn hafa a,llt tilbú-
ið til að taka við henni og koma
henni upp, um leið og kassarn-
ir koma í land. Er sýningarskrá
prentuð og húsnæði tilbúið, e.i
þetta miun vera mjöig merkileg
Framhald á bls. 21
fslenzk nútímamyndlist er sýnd í fyrsta sinn í nýja Myndlistar-
húsinu. Hér eru arkitekt hússins Hannes Davíðsson, Páll Lindal,
formaffur framkvæmdanefndar Listahátíðar, Valtýr Pétursson,
sem hefur séð um sýningamar og Einar Hákonarson, formaff-
ur sýningar