Morgunblaðið - 23.06.1970, Blaðsíða 1

32 SIÐUR
Dubcek hylltur
innilega í Prag
Verður líklega rekinn úr öllum
embættum í þessum mánuði
Edward Heath hinn nýi forsætis ráðherra Bretlands, heldur til vinnu í Downing stræti 10. —
Hér er hann að yfirgefa piparsv einaibúð sdna við Piceadilly, og veifaa: til makinf jölda setn safn-
aðiist umhverfis hann.
*
Irland, Evrópa og
Suður-Afríka
eru meðal fyrstu mála
á verkefnaskrá hinnar
nýju stjórnar Bretlands
Lomdon, 22. júiní — AP
HIN nýja ríkisstjóm Bretlands
hóf störf í dag og mætti snemma
til vinnu, enda næg vandamál
við að glíma. Helztu verkefni
stjórnarinnar fyrst í stað verða
í sambandi við ástandið á Norð-
ur-írlandi, hugsanlega inngöngu
Breta í Efnahagsbandalag
Evrópu, samskiptin við Rhodesíu
og viðskipti við Suður-Afríku.
Það verður einkum innanríkis-
ráðherrann, Reginald Maudling,
sem kemur til með að hafa af-
skipti af málum á Norður-ír-
landi. Hann er lítt öfundsverður
af því starfi, því búast má við
að heitt verði í kolunum í suni-
ar.
Þau Bernadetta Dev’lin og Ian
Pai'sley náðiu bæði endurkj’öri
ag Maudling á þaiu bæði yfir
höfði sér þegiar hainin fer að
reyna a'ð miðla máluim. Tveir af
ráðtoerruim Edwards Heatfh verða
semidir til Luxemburgar í þessari
viiku til að veria viðstaddir upp-
haf viðræðna uim nýjustu tilraum
Breta til að gaimga í Efnahags-
Heath
þessu
bainidalaigið. Talið er, að
hafi emm meiri álhuiga á
máli en Wilson, þar seim hinn
nýi forsiætisráðlhierra er ákafur
fylgjiainidi samneiminigiar Evrópu.
Búast má við að viðræðurnar nú
staradi yfir í a.m.k. 18 mánu'ði.
Sir Alec Douglais Home, fyrr-
verainidi forsætisráðherra of einm
ig fyrrveramdi utamrífci'srá ðh erra,
miuin á næstu ménuðum ef efcki
áruim leitas* við að komast að
samkoimulagi við Rhodesíu. Hann
mium eiinmiig ræða við dr. Hilde-
gard Muller, forsiætisráðherra
Suður-Afríku. Þeír mumu að öll-
uim líkiindum eiinkum tala um
vopmiasölu. Bæði Baodiaríkin oig
Bretlamid settu vo'pmiasöluibann á
Suður-Afríku veigmia stefnu lamds
ims í kynlþáttamálum. íhalds-
flokkuriinin gaf í sfcyn fyrir kosm-
inigar áð hamm mymidi afléttia
þesisu bamnd, ef hanm kæmist til
valdia.
Enm eitt aí aðalálhuigamálum
hins nýj-a fors'ætisráðlhierra er að
styrkja Evrópu, aufca samsitöðu
Evrópuríkj'a þammiig, að þa.u
meginii að stainda ein. Heath er
að vísu hlynintur NATO, en hann
hefur saigt, aff hainm vilji Bret-
land óháðara bandalaginu en
það er niú og er talið að hiomuim
gremjist hvað Evrópa hefur
stuoduim lítið a'ð segja í sam-
skiptuim stórveldaminia tveggja.
Hanm lítur svo á, að sameinuð
Evrópa gæti orðið þrið,ia stór-
veldið. Með sameinaðri Evrópu
miun Heath einlkum eiga við
Breta og Frafcka. Wilson var á
móti þieisisium huigsuoarhætti í og
mieð vegnia þess að hann óttaðist
að Vesitur-Þjóðverjum þætti þeir
þá vera eiinamigra'ðiir.
Þótt mienn viti í stórum drátt-
uim hverjum augum Heath litur
á bæði immianríkiis- og utanríkis-
miál, bíð'a þeir spemintir eftir að
siá hverniig fer, þegar hann fer
að fáisit við þau sem forsætisráð
herra ekki sízt leiðtoigar er-
lemidra ríkjia.
VIÐBRÖGÐ
STJÓRNMÁLAMANNA
Daginin efttiir koaniiiniganniar tal-
aði Nixon, foireetii Biaindiairíkjiaminia,
bæði við Heath og Wii'son í síma.
Hamin sagði við Heath, -að hamrn
Framhald á bls. 3
Prag, 22. júní — NTB
ALEXANDER Dubcek var hyllt-
ur innilega þegar hann þekktist
á gangi á götu í Prag fyrir um
viku, en þegar fólkið þyrptist
umhverfis hann, hraðaði hann
sér upp í bíl og ók á brott í
skyndi. Er talið, að honum sé
lí'ill fengur í því að núverandi
valdliafar í Prag og húsbændur
þeirra í Moskvu sjái að liann
njóti enn vinsælda hjá þjóð
sinni.
Áreiðamlegar heimildir í Prag
herma, að Dutocek hafi boðizt
til að segja sig úr kommúnista-
flokkoum, em því hafi verið neit-
að þar siem flokkurimm vildi fá
að reka hanm opimiberlega með
sklömm.
Dubeek, sem er skipaður sendi
herra í Tyrklandi, kom til Prag
fyrir skömmu til að heimsækja
sjúka móður sína, áð því er sagt
var. Stjórnmálafréttariitarar þykj
aist hims vegar vita, að hann hafi
verið kallaður fyrir sérstaka
rammisókmarmiefmid, sem hefur ver-
ið falið það hlutverk að ganga
endiaolega á milli bols og höfuðs
þeim, siem studdu frjálslyndis-
stefmuoa. í lok þessia mánaðar
verður haldið ársþinig miðstjórm-
ar kommúniistaflokkis Tékkó-
slóvakíu. Er gert ráð fyrir að
þáð tækifæri verði notað til að
reka Duibcek úr flokkmium, svipta
hanm sæti sínu í þjóðþingmu og
setja hainm af sem semdiherra.
>Njáls saga kvik-
jmynduð í litum?
SÆNSKA sjónvarpið hefur
borið fram tillögu um, að
Nordvision láti kvikmynda
framhaldsmyndaflokk eftir
Njáls sögu í litum til x’Iutn-
ings í sjónvarpi. Er gert ráð
fyrir að úr sögunni megi gera
allmarga þætti, og yrðu þeir
kvikmyndaðir á fslandi. Frá
þessu er skýrt í viðtali, sem
norska blaðið Aftenposten átti
við Jan Frydenlund, dagskrár
stjóra norska sjónvarpsins.
Frydenlund sagði, að þessi
tillaga þyrfti nánari athugun-
ar við, gera þyrfti kostnaðar-
áætlun og verkáætlun, en alls
ekki væri óliklegt að hón yrði
samþykkt. Ilann sagði, að
Norðurlöndin myndu að lík-
indum öll taka einhvern þátt
í gerð þáttanna, þar sem hér
væri um mikið og kostnaðar-
samt verk að ræða.
Equador orðið
einræðisríki -
Forsetanum hefur þrisvar
verið steypt af stóli
EQUADOR 22. júmá — AP.
Forseti Equador, Jose Velasco
Ibarra, tók sér í dag einræðis-
vald, með aðstoð hersins. Opin-
berlega er sagt að hann hafi gert
það vegna þess að þingið hugðist
lýsa nýsett skattalög hans ógild,
þar sem þau væru óheimil sam-
kvæmt stjómarskránni. Stjóm-
málafréttaritarar telja hins vegar
að meginástæðan sé sú að róstu-
Misheppnað
flugvélarrán
20 manns handtekin í Leningrad
Rússnesk kafbáta-
stöð undan Grænlandi
Moskvu, 21. júní. — NTB.
HÓPUR fólks var handtekinn á
flugvellinum við Leningrad sl.
mánudag, er hann gerði tilraun
til þess að ræna flugvél, að því
er blaðið Leningradskaja Pravda
skýrði frá. Heimildir í Moskvu,
sem hafa samband við andstöðu-
hreyfinguna þar, segja að hér
hafi verið um 12 manns að ræSa,
þar af þrjár konur.
Blaðið Leningradskaja fæst
ekki í Moskvu, en ferðamaður
einn kom með það með sér þang-
að sl. fimmtudag.
Samkvæmt heimildum, sem
taldar eru áreiðanlegar, var fólk
ið handtekið á flugvellinum kl.
hálf sjö á mánudagsmorgun í sl.
viku. Hafði það þegar keypt far-
seðla og var á leið að flugvél-
Framhald á bls. 2
Was'hington, 22. júní
Ramdairíkjamonn Ihafa nývex-
ið komizt að því, að Sovétrik
in hafa komið sér upp tiéðan
sjávarskotstöðum undan
strönd Grænla.nds, þaðan sem
skjóta má eildflaugum frá sov
ézkum kafbátum tii Banda-
ríkjanna.
Embættismemn í Washing-
ton segja, að Sovétmefin hafi
afmarkað srvæði á Atlantshafi
sem stöð fyriir kafbáta af svo
kallaðri Y-gerð, an þeir eru
sagðir líkjast mjög Polaris-
kafbátum Bandarikjamanna,
sem eru jafnon á piglingu um
heimshöfin. Svæði það, sem
Róssair hafa afmackað, er und
an strönd Girænlands eins og
fyrr geitur.
Hermálaráðiuineyti Banda-
ríkjanna hefur ekki villjað
skýra frá því, hverniig Banda-
ríkjamönnum tókst að komast
á snoðir um þessa nýjiu „neð
ansjávarstöð" Sovétmanna, en
ljóst er tal’ið að til þess hafi
verið beitt sérstökum tækjum
til kafbátaleitar neðansjávar.
Tidvist þessa nýja svæðis
hefur valdið talsverðum ugg
vestanhafs, en áðiuir var kunn
ugt um a.m.k. eitt slíkt kaf-
bátasvæði Rússa þaðan sem
hægt er að skjóta eldfttaugum
frá kafbátum þeirra til Suð-
urríkja Bandaríkjanna.
samt hefur verið í landinu að
undanfömu, og mikið um stúd-
entaóeirðir.
Bitt fynsitia verk fbrisieitiainis eftir
aið hanin tók siér alræðlisryald, vair
;aið bainima bomimiúniigta í landliniu,
og þair mieð banraa konmmiúinista-
flokkiiinin. Jaflnfraimlt vonu ber-
sveiltiiir og öryggislöigriaglia á þön-
uim, og hainidtók miarga stnidienlta-
léiðtioga sem þykja viinigtriisdinm-
aðir.
Þessar aðlgerðliir virð)a6t ekki
haifa 'miæitt miilkilli miótspyrniu, en
þó s'ló í bairdiaiga á nokkinuim stöð-
uim, og víða í höflulðborgilnmá
Quiito, méititii beytna •strjála dkot-
hríð, fram eiftir diegi.
Með því að takia sér al ræðdis-
vald, leysti Vtelasco Ibarra uipp
þimigið. og óigiltii stjórmianskiráinia.
Allir bankiair og öll mlilliirflkjia-
viðlskiip'ti enu uinidiir beiminli 'Stjórn
foirsetamis niú, og hienmienin himidr-
uðu í monguin að banlkar yrðu
opniaðiir.
Vtelasco Ibamra er 77 áma gam-
all, ag almiemnit eir tialið að bróðár
haims, Jorge Acosta Velasco, h.aifS
verið aðalihvalbaimiaðuiriinin aíð þvi
að h'amn tók sér einraeðiiisvald, en
þessi' bróðliir er varniainmálamáð-
herra landsinis. Stjórmiiin miuin þó
og haifa stiaðlið öll á bak við þessa
ákvörðum.
Velaisco Ibamra var bosimm for-
setli tlil fjöguirira ánið 1’9©8.
Hamin hefluir fjóirum simimuim áð-
uir verið kjörlimin forseiti landsims,
og er vairla hægt að seigjia ainmað
Framhald á bls. 2
m