Morgunblaðið - 29.10.1970, Blaðsíða 23

MOKGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 29. OKTÓBBR 1970
23
verjum á hinu kunna hákarla-
skipi Ófeigi frá Ófeigsfirði. Þar
blés kalt um rekkjumar úti á
hákarlamiðum um hávetur i
hríðarveðri og sjógangi. Vegna
ýmissa erfiðleika og veikinda í
fjölskyldunni varð Jóhannes að
hætta búskap i Drangavík. Flutt
ist hann þá í Árnes og dvaldi
hann þar i nokkur ár hjá prests
hjónunum séra Sveini Guð-
mundssyni og Ingibjörgu Jónas-
dóttur. Þar hófust okkar kynni
og eftir að ég hóf búskap i Ár
nesi og siðar á Melum vann Jó
hannes hjá mér af sinni al-
kunnu trúmennsku og ósér-
hlífni. Jóhannes kunni vel við
sig í margmenni, var ræðinn og
hispurslaus í tali og fyndinn í
tilsvörum. Hann var vinsæll með
al sveitiumgfi siinmta og allis staó-
ar auðfúsugestur. Jóhannes var
vel hagmæltur og orti mikið um
hina ólíkustu atburði og við
margs konar tækifæri. Hann
var mikill trúmaður, las í Vída-
línspostillu hvern helgidag og
Hallgrimur Pétursson hans uppá
halds skáld.
Ég hefi oft haft orð á þvi við
vini mina, að það hafi verið
lán fyrir mig og f jölskyldu mína
að Jóhannes skyldi ílengjast á
heimili mínu, svo annt var hon-
um um velferð fjölskyldu minn
ar á allan hátt. Umhyggja
hans og fyrirbæna og fá að
okkar var sérstök. Hann
kenndi þeim einlæga og flekk-
lausa guðstrú og ómetanlegt var
fyrir þau að njóta hjartahlýju
ha sno g f yrirbæna og fá að
halda í styrka hönd hans á
æskuárum sínum.
Far þú í friði, friður guðs þig
blessi. Hafðu þökk fyrir ógleym
anlegar samverustundir.
Sigurður Guðmimdsson,
frá Melum.
Bréfaskipti um
G1 j úfurversvirkj un
BLAÐINU hefur borizt til
birtingar eftirfarandi bréf til
iffnaðarmálaráðherra frá stjóm
Búnaffarfélags íslands og full-
trúum Stéttarsambands bænda,
Nýbýlastjórnar ríkisins, Veiffi-
málanefndar og Náttúrustofn-
unar íslands:
Miðvikudaginn 9. sept. 1970
ritar Henmóður Guiðmiumdsson, f.
h. stjónniair Landeigendafélaigs
Laxár og Mývatns, saim'hljóða
bréf, daigi3. í Reykjiaiví'k, eftix-
igreiindum aðil.um:
S’tijóm. Búnaðarfélags íslands,
Stjóm Stéttarsamtoandis bænda,
Stjórn Laindniáms rí'kiskis —
Nýbýlastjórn,
Veiðimláliainieifind,
Náttúnulfræðistofniun ísllands.
Farið eir fnaim á í brétfi þessu,
„ef samkoamuliag næst“, að áðúr-
gnetadir aðilar skrifi iðnaðar-
mlálairáðhenra sameiginílegt þréf
„iþar sem farið yrði fnam á, að
hann Stöðvi niú þegair Þær fram-
(krvæmidir, sem haifinar enu við
Laxá, þar til farið hefur fram
rammsókn hltutlauisra og hæfra
vísindamamnia á þei.rri niáttúru-
'ilífsólhættu, sem þarna (við Laxá)
er stofnað til með virkjuniutn,
eins og þær eru ráðgerðar".
Þessir aðilar hafa toaldið
nlökkra viðræðufundi um áður.
greint bréf Landeigenidafél.agsi'nis
og ýmis önnur atriði, er varða
fyrirhuigaðar vÍTkjunairfriam-
fcvæmidir í Laxá. Ennifremutr um
þær miklu deiiur, er niú eiga sér
stað, eftir að framkvæmdir voru
toafniar við 1. áfanga Gljúfur.
versvirkjuiniar sl. vor á vegum
Laxárvirkjiuniarstjórniar, Skipun
Sáttanefndar iðnaðarmálaráð-
toerra o. fl.
Þessar viðræður hafa leitt til
isartokomuilags um að senda iðn-
aðarmiálariáðherra eftirfarandi
bréf: ,
1. Það er staðreynd, að deil-
ur þær, sem upp hafa risið út af
f yrirtougaðri Gl j úfurversivir'k j un
é mil'li Lanideigendafélagsinis og
Laxárvirkjuiniairstjórnar, toafa far-
ið harðmandi, sem m. a. kemur
fram í fcröifu landeigenda um lög-
bann, kæru á hendur Laxárvirkj-
uinanstjórn vegnia framtkvæmda
við Laxá, opnun Miðfcvíslar 26.
áigúst Sl. og lokun Miðfcvíslfir-
avæðisims með girðinigu í byrjun
þessa mfin.aðar.
2. Landeigendur við Laxá og
Mývattn hafa stofnaið með sér fé-
lag, er þeir niafnia „Landeigenda-
félag Laxár og Mývatns". Er
(þetta félag nú fullmótað. Aufc
þess eru á þessu svæði starfandi
þrjú -veiðifélöig.
Hl.utverk Landeig'endafélagsins
er m. a. að gæta réttar landeig
enda í hveris koruar viðstkiptum
við opinibera aðila, sem hafa með
höndum eða ráðgera fraimkvæmd
ir á þessu svæði, og ennfremur
.aflilt, er varðar náttúrurvernd,
fiskirækt o. fl. Það nná því telja
steikar likur fyrir því, að útilok
að verði t. d. fyrir Laxárvirkj-
unjarStjórn að gera sérsam'niniga
við einstafca landeiganidur, s. s.
um endunbyggirugu stífluninar
við Miðkvísl, nema til komi sam-
iþýkki Landeigendafélagsins.
3. Laxárvirkjumarstjóm hefur
hafið framfcveemdir við orfcuver
í Laxá eftir óbreyttri Gljúfur-
versáætlúin. Þetta er gert, án
þess að lög heimili fuillvirikjun
Laxár, sbr. bréf atvinnumiálaráð-
toerna frá 23. sept. 1969.
Endurtoörmun sú, sem áfcveðin
vaæ í bréfi iðnaðarráðherra 13.
miaí 1970, heifur efcki farið fram.
4. Eklki liggja fyrir rökstudd-
ar upplýsingar um, hvort þrýst-
inigur í fyrirhuguðum jairðgöng-
um sé innan þeirra m'artoa, er
laxaseiði þoli á leið sinni til sjáv
ar, né hvort aflvélar sleppa þeim
lifandi í gegn. Um þessi atriði
bæði þarf álit sérfróðra mannia,
Rannsóknir þær, sem ráðgerð-
ar eru á va'tnasviði Mývatns og
Að höfðu samráði við stjórn
Laxárvirikj umar, sveitarst jórniar-
meðlimi, fulltrúa héraðsnefndar
Þingeyinga, ásamt sýslumanni,
telur ráðu-meytið, að í eftirfar-
aindi yfirlýsingu þess sé fóligið
viðunandi samkomulag aðila, er
framhald mái.sins geti grumdvall-
azt á:
„Svo sem kunmugt er, hefur
ráðuneytið með bréfi, dags. 23.
septemtoar 1969, heimilað stjóarn
Laxárvirkjunar að hefjast handa
uim viðbótairvirkjun í Laxá í sam
ræroi við lög nr. 60 1965 um
Laxárvirkjun.
Tekur þessi heimild þó aðeims
til virkjunarframkvæmda, er
veita mundu um 8 Mw afl.
Lerugra nær heimildin efcki.
Ráðuneytið telur va'tnsborðs-
hæktkun. um 20 m, sem kynnd að
felast í mæsta áfanga, innan
miarika þess, sem unnt yrði að
leyfa síðar, en þó. verði e'kki
tekmar endanlegar ákvarðanir
um neina vatnsborðstoækfcum
nema að undanigengnum alhliða
'rannisótonium og að höfðu sam-
Laxár og þegair hefuir ve-rið lagð- I við íbúa Laxárdal’s sem þar
In memoriam:
Kristín Halldórsdótti
frá Seyðisfirði
„Innsigli engir fengu
upp á lífsstunda biff,
en þann kost undir gengu
allir aff skilja viff“.
í ÞESSUM meitluðu orðum birt
ir Hallgrímur Pétursson okkur
skýrar en heilar bækur fá gert
hverfulleik jarðlífsins. Þau komu
mér til hugar, þá er ég heyrði
lát Kristínar Halldórsdóttur frá
Seyðisfirði, mætrar konu er skip
ar stórt rúm í minningum
bernsku minnar.
Kristín fæddist á Seyðisfirði
27. marz 1911, dóttir þeirra hjón
anna Önnu Magnúsdóttur ættaðr
ar úr Víkum og Borgarfirði aust
ur og Hal'ldórs Árbjartssomar,
sem ættaður var úr Reyðarfixði.
Kristín ólst upp á Seyðiisfirði
og gekk þar til almennrar vinnu
sem stúltour tíðkuðu, unz árið
1929 að hún giftist eftirlifandi
manni sínum Karli Sveinssyni,
bátasmiðs Stefánssonar á Seyð-
isfirði og konu hans Friðriku
Jemsen.
Alls varð þeim Kristínu og
Karli 5 barna auðið, en þau eru:
Halldtór, húsasmíðameistari í
Kópavogi.
Guðrún, starfsstúlka í Rvík,
sem búið hefur jafnan með þeim
foreldrum sínum.
Sveinn, lézt árið 1953, efnis-
piitur.
Anna Friðrika, gift í Reykja-
vík.
Stefanía, símstúlka í Reykja-
ví'k.
Heimskreppan mikla kom viS
á Seyðisfirði eins og anmars stað
ar. Kveðja hennar var enginn
vinarkoss. Atvinna var munaður.
Peningar fáséðir gestir á heimil-
um alþýðufólks. Unga kynslóðin
í dag mun vart gera sér í hugar
lund það ástand, er þá var við
lýði. Hjómaband þeirra Karls og
Kristíniar heitinnar hófst í upp
hafi þessa vonleysis og eymdar-
tímabils og það gat vart farið
hjá því að heimili þeirra fengi
að bergja hinn beiska kaleik
kreppunnar.
Vikum og mánuðum saman
stóð atvininuleysið við dyrnar
og fýlgja þess bjó um sig innan
dyra. En þá er það, sem Stína
mín er stærst í minningunmi. Hún
átti dug, hún átti reisn. Hún
neitaði að beygja bakið og lét
ekki örðug'leikana smækka sig.
I minninigunum sé ég hana
ta-ka gamalt fat og gera sem að
nýju — og hún kunni þá list að
gera mikið úr litlu við eldavél-
ina sína.
Og alltaf átti hún létta og
glaða lund — og stjórnsemi. Hún
still'ti til friðar með okkur strák
unum á Öldunni og Bakkamum
er í odd'a Skarst nærri heimili
hennar — og ef henni fannst
þeir eldri ekki nægjanlega nær
gætnir við þá sem yngri voru,
þá fen.gu þeir kurteisa áminn-
ingu, sem ekki gleymdist.
Það var sama hvort var, nið
ur í Odda, þar sem þau bjuggu
fyrst, eða inni á Bakka, þar sem
þau bjuggu lerngst af, það var
einhver sérstakur blær yfir heim
ilinu. Og það var góður blær.
Það rættist úr fyrir þessari
fjölskyldu jafnskjótt og úr rætt-
ist á atviininusviðinu, því þetta
var dugnaðarfólk. Börnin kom-
ust á legg og fóru að leggja af
stað út í heiminn.
Og einn góðan veðurdag leystu
þau Karl og Kristin upp heimili
sitt á Seyðisfirði og fluttust suð-
ur — suður ti'l Reykj avíkur, eins
og svo margir. Þa.r áttu þau
heima frá árinu 1955 og eignuð-
ust sína eigin íbúð inn í Hraun
bæjarhverfi.
Þó að suður væru þau komin
hygg ég að hugurinn hafi ósjald
an skroppið austur á æskustöðv
arnar undir Bjólfi og Stranda
tindi. En i Reykjavík áttu þau
góða daga í faðmi góðra barna,
tengda- og barnabairna.
Heimilið syðra var á margam
hátt ólí'kt því sem gerðist eystra,
en blærinn var enn sá sami —
létt geð — og nettleiki í öllu
fari.
Það mun hafa verið í fyrra,
sem Kristín heitin fór að kenna
þess sjúkdóms, sem dró hana til
dauða. Framundan var þá harð-
ur þrautatími, bæði úti í Dan-
mörku, en þangað leitaði hún
læknimga, og eins hér heirrua. Um
tíma virtist stefna til bata, en
svo breyttist allt — og loks
hinn 21. okt, sl. var þessu öllu
lokið.
Hún varð að lúta lögmálinu
mikla á sama hátt og allir aðrir
— kveðja vini og vandamenn,
59 ára gömul.
En fari gengi manina í öðrum
heimi eftir breytni manna hér,
þá á Kristín Halldórsdóttir góða
heimvon hinum megin.
Og ég kveð þig að lokum
Stína mín og þakka þér allt gott,
sem þú gerðir litlum dreng. —
Ég færi Karli v'inii mlímium og
börnunium þeirra mínar beztu
samúðarkveðjur. Orð eru gagns
lítil á slíkum stundum, en mætti
það verða þeim til hugguniar að
þau syrgja mæta og góða konu,
og hugur margra vina er með
þeim.
Hallormsstað, 23. okt. 1970.
Kristján Ingólfsson.
uir igruindvöllur að, með fiulltinigi
iðinaðatrráðiuinieytisinis, munu hefj-
ast nœsta vor. Saimtovæmt áliti
N’áttúnuifræðist'oifniuinar íslands
miunu Iþessar raininsóknir taka
3—5 ár.
5. Þér hafið, hæstvirtur ráð-
herra, Skipað sáttanefmd til að
'lei'fca eiftir sáttum á milli Laxár-
v irkj unairst j ómar og Landeig-
emdatfélaigs Laxár og Mývatns.
Þó eninlþá sé ekki fullvást, hvort
áranigur verði af starfi sátfca-
niefindairmanna, er ljóst, að að-
'Staða þeirra er mjög vei'k, ekki
sízt atf 'því að framfcvæmdum er
haldið áfram af fuililum knafti við
virikjuinima, eins og efckert hatfi
í Sfcorizt.
6. Það eru því tilmœli okkar,
hæsfcvirtuir ráðtoenra, að þér lát-
ið stöðva framkvæmdir við 1.
áfianiga Gljúfurversvirkjunar, til
þess að aiuðvelda sátfcastörf og á
meðan dómstólar fjalla um löig-
mæfci virkjunaráformia.
Að iokum viljum við taika
firaim, að þetta bréf byggist ekki
á einhliða latfStöðú aðila ti'l deilu-
málsins í heild, heldur á nó-
fctvæmri ath'Ugun á málavöxtum,
firamtaomnium staðreyndum og
raunsæi.
Stjórn Búriiaðarfélfiigs íslands,
Þorsteinn Sigurffsson,
Ásgeir Bjarnason,
Einar Ólafsson.
F. ih. Stéttarsambands bænda,
Gunnar Guffbjartsson.
F. h. Nýbýlastjárn&r rikisins,
Árni Jónsson.
F. h. Veiðimálanefndar,
Árni Jónasson.
F. h. Nattúruifiræðistafniunar
íslamds,
Eyþór Einarsson.
★
Vegna fyrrgreinds bréfs hefur
Mbl. borizt eftirfarandi frá iffn-
affarráffuneytinu, en þetta bréf
hefur veriff sent til affila máls-
ins:
13. maí 1970.
Iðnaðarráðuineytið hefur að
undaniförnu leitazt við að laða
saiman mismunaindi skoðanir,
sem firam toatfa komið og valdið
miik'lu huigarróti í héraðl, varð-
andi vbtoj'un Laxár í Þiinigeyjajr-
sýslu.
eiiga niú búsetu eða niðja þeirra,
hlufcaðeigandi sveitarstjórnir og
Félag landei'genda á Laxársvæð-
imu.
Þessi vaitnsbo'rðishækkun skail
þó aildrei verða meiri en brýn
nauðsyn krefur og fraimkvæmd
va'fcnsmiðluniar jafinain haigað
mieð fyllsta tillliti ti'l lax- og sill-
uingsveiði á veiðisvæðum, sem
hún kynini að hatfa áhiritf á.
Ráðuneytið tilkyn'niir stjórm
Laxárvirkjuinair, að það sé for-
senda fyrir áframh'aildainidi viirkj-
una'rflraim'kvæmdum, umfram
þainm áfainga, sfcm þegair er leyfð
ur (8Mw), að geriðair verð'i ful'l-
nægj'aindi sérfræðilegar rainm-
sókniir á vatimaisvæði Laxár, og
mun róðuineytið hatfa forgöinigu
um tilltoöiguin og umtfainig þeirria
ram'nsókna, í samiráði við hlut-
aðeigandi sveitarstjórnir, sýslu-
mefind S.-iÞing., ináttúrufræði-
stofmuinina, veiðiimálastotfnuninia,
og Féliag laindeigenda á LaxáT-
svæðinu ásamt stjórn Laxár-
virtkjumar.
Samkoimulag er u.m það milli
stjórmar Laxárvirkj urnar og róðu
meytisims. að horfið sé frá áform
um um Suðurárveitu og verðiuir
höminun fyr'iirtækiisins emdurstooð
uð þar atf leiðamdi.
Að gefnu tilefnd viflil ráðumeyt-
ið taka fraim, að vir'kj'uniairáform
Framhald á bls. 20
Minning:
Ingibjörg Kristjáns-
dóttirMiðkoti Fljótshlíð
F. 26. des. 1891. D. 5. okt. 1970. og færa vildir allt, sem bezt var
til.
Kveffja frá systursyni,
Kristjáni Gislasyni.
Að hiorfin sérifcu héðam fræmka
kær,
hryggð í mímiu hjarta niður slær.
Frá mörgu góðu má ég minnast
þín,
þú mér otft reymidist eiinis og
móðir mín.
Mér mólðiuirlauisuim frænda
færðir yl
Þifct hj'arta var aif göfgi og gæztou
rítot,
sem gleyniisfc erugum, s'em að
þetokti slilkt.
Þér bið ég Drottinm launia lifs-
starf þitt
og leiða þig í dýrðarríki sitt.
Þar kærleitassóliin lýsir ljósam
stig,
það ljós um eilífð sfcíni í krinig-
um þig.
Sigurunn Konráffsdóttir.