Morgunblaðið - 15.11.1970, Blaðsíða 22
22
MORGU3STBLAÐ1Ð, SUN’NUDAGUR 15. NÓVKMBER 1970
Matthías Guðmunds-
son — Minning
Matthías Guðmundsson var
íæddur á Bálkastöðúm í Hrúta-
íirði 3. júní 1895. Hann dó á
Elliheimilinu Grund 12. okt. i
haust. Matthías var sonur hjón-
anna Jófríðar Sigríðar Jónsdótt
ur og Guðmundar Ingva Björns-
sonar. Systkinin voru 6:
Stefanía, Matthías, Björn, Jón,
Helga og Valgerður. Vorið 1903
fluttust þau hjónin Jófriður og
Guðmundur, ásamt 4 börnum sín
um að Fallandastöðum, og þar
fæddust þær systurnar Helga og
Valgerður. Af þessum systkina-
hópi lifa nú Björn og Helga.
Matthías veiktist af heila-
himnubólgu á fermingaraldri, og
afleiðingar af þeim sjúkdómi bar
hann alla ævi. Strax í æsku var
hann alvörumaður og eignaðist
aldrei þá gleði, em einkennir
þroskaárin. í framkomu var
hann hægur og fáskiptinn og leit
aði lítt á aðra, en ef hann var
ávarpaður, var hann þægilegur
og viðræð'ugóður. Ef mfinm
beindu gáskafullum orðum til
Matta, svo var hann oftast kall-
aður af kunnugum, þá svaraði
hann fljótt og vel þeim, er skeyt
ið sendi og varð sá hinn sami
feginn að þagna. Örvarnar hans
Matta hittu jafnan í mark og
gleymast ekki þeim er heyrðu.
Eftir að foreldrar Matthiasar
og systkinanna dóu bjó Matthías
á jörðinni Fallandastöðum á móti
Birni bróður sinum. Helga syst-
ir hans matreiddi, þjónaði hon-
um og sá um heimilið. Búið var
lítið en vel um það hirt og gaf
því góðan arð. Alltaf átti Matti
liðleg reiðhross og fóðraði þau
og hirti af snilld og nákvæmni.
Að loknum önnum dagsins lét
Matti það oft eftir sér að bregða
sér á hestbak, og á þessum stuttu
reiðtúrum tamdi og þjálfaði
hann hesta sina.
Einn af beztu reiðhestum
Matta var jarpur hestur, sem
hann nefndi Ófeig. Myndin sem
fylgir þessum línum, er af hon-
um og Matta. Það sést glöggt á
myndinni að samkomulagið milli
hests og manns er gott, þar eiga
sér óklki stað átök eða sviptinig-
ar. Meðan Matti var heima lagði
hanm milkla alúð við fóðrun og
hirðingu á Ófeigi, og það svo, að
orð var á gert. Það voru ekki
stjúpmóðurhendur, sem struku
um háls, bak og lendar Ófeigs
í þá daga. Nei, það voru hlýjar
hendur Matta, sem voru að
votta gæðingnum þakklæti hans
fyrir ógleymanlega spretti. Oft
kom það fyrir, er Matthías var
á ferðinni á Ófeigi, að hann tók
lagið um leið og hesturinn þaut
á sprett. Lund knapans léttist i
samskiptum við góðhestinn og
hann sjálfur verður stærri og
betri maður. En nú eru þeir báð
ir horfnir og söngur Matthíasar
og hófadynur Ófeigs þagnaðir á
reiðgötum Hrútafjarðar.
Þegar mæðiveikin geisaði um
sveitir landsins hjó hún stórt
skarð í lítil og stór bú, varð þá
margur bóndinn að leita sér at-
vinnu fjarri heimili sínu, um
lengri eða skemmri tíma. Litla
búið hans Matta á Fallandastöð
t
Eiginmaður minn,
Axel Schiöth Lárusson,
Ásgarði 2, Garðahreppi,
andaðist 13. þ. m. á Landa-
gotsspítala. Jarðarförin ákveð
in síðar.
Eagnheiður Jónsdóttir.
t
Útför elskulegrar eiginkonú
minnar, móður. okkar og
tengdamóður,
Vilborgar Jónsdóttur,
ljósnióður, Hátúni 17,
fer fram frá Háteigskirkju
mánudaginn 16. nóv. kl. 13.30.
Þeim, sem vildu minnast
hennar er vinsamlega bent á
Líknarsjóð ljósmæðra.
Sigurður Marteinsson,
börn og tengdaböm.
t
Hjartanlegt þakklæti flytj-
um við öllum þeim mörgu,
sem sýndu okkur samúð og
margháttaða vináttu við and-
lát og jarðarför,
Halldóru Maríasdóttur,
Bolungarvík.
Fátækleg orð megna ekki að
tjá þakklæti okkar þeim
mörgu vinum okkar, bæði hér
heima og víða um land, sem
við stöndum í þakklætisskuld
við, — en biðjum þeim ölium
Guðs blessunar.
Kjartan Guðjónsson
og aðstandendur,
Bolungarvík.
um varð fyrir þungum áföllum af
fjárpest þessari og varð þess
valdandi að Matti varð að leita
hingað til Reykjavíkurborgar
eftir atvinnu. Á fyrsta eða öðru
ári, sem Matti dvaldi hér syðra,
vann hann á Keflavíkurflugvelli
og hafði það ár allgóðar tekjur.
En næstu árin á eftir var at-
vinna lítil og tekjur rýrar. En
einmitt þá varð Matti að bera
há gjöld, hann var annar hæsti
gjaldandi Staðarhrepps það ár,
og ennfremur átti hann að
greiða háar upphæðir til Reykja
víkurborgar.
, Þegar allar þessar kröfur
dundu á Matta tók einn kunn-
ingi hans að sér að fara til borg
arstjórans, sem þá var Gunnar
Thoroddsen, og skýra fjárhag
Matta fyrir honum. Borgarstjór
inn gaf verjanda Matta góða á-
heyrn. Og eftir að hafa hlustað
á sögu hans og athugað allar að-
stæður, lét hann allar kröfur
Reykjavíkurborgar á hendur
Matthiasi niður falla. Fyrir þenn
an mannlega skilning og drengi
lega þátt Gunnars Thoroddsen
var Matthias honum þakklátur
alla ævi. Já, hér var vissulega
nóg að gera þótt Reykjavíkur-
borg færi ekki að bæta pinklum á
Skjónu. Á næstu árum hnignaði
heilsu Matta, svo að hann varð
að fara á Elliheimilið Grund.
Á fyrstu árum Matta hér í
borginni, bjó hann í litlu húsi,
sem stóð við hliðina á Hallgríms
kirkju, sem þá var.að rísa af
grunni. Þetta hús var svo lítið,
að aðeins komst einn dívan með
hvorri hlið og ef setið var á
þeim komu hnén saman. En þó
húsið væri lítið var hjarta Matt-
híasar stórt og hlýtt. Þarna inni
í litla húsinu á Skólavörðuholt-
inu fékk margur inni hjá Matt-
híasi um lengri eða skemmri tima
án endurgjalds.
MYNDAMÓTHF.
AÐALSTRÆTI 6 — REYKJAVIK
PRENTMYNDAGERÐ SlMI 17152
OFFSET-FILMUR OG PLÖTUR
AUGLÝSINGATEIKNISTOFA SIMI 25810
Fyrstu árin sem Matthías
dvaldi á Elliheimilinu Grund var
hann það hress, að hann gat far
ið um borgina og litið ínn til
kunningjanna og var það föst
venja hjá honum, að hann kom
I þrjú hús. En það sem var
merkilegt við þetta, var það, að
þessi hús voru öll með götunúm-
erinu 14. Fyrst kom Matti á
Grjótárgötu 14 til Guðbjargar
Ólafsdóttur, sem ávallt tók mjög
vel á móti honum. Næst kom
Matti á Kirkjuteig 14 til Helgu
systur sinnar og svo á Óðins-
götu 14, sem þá var heimili mitt.
Venjulega hafði Matti ekki langa
viðstöðu 1-2 klst. og ferðaðist
gangandi nema ef það bar við,
að kunnugur tæki hann upp í
bil, er leiðir lágu saman. Ég veit
að aliir íbúarnir á 14 hafa fund-
ið það sameiginlega, er Matti var
á ferð að þar gekk vinur í hlað,
er hann bar að garði. En allt
breytist og nú býr enginn af
þessu fólki á 14. Heilsu Matta
hnignaði og ferðum hans til kunn
ingjanna fækkaði og lögðust
svo niður. En ef maður leit inn
til Matta, þá mundi hann fólkið
á 14 og bað mann að flytja því
kveðju. Gott þykir mér að minn
ast þess að hafa átt heima á 14
og heimsókna Matta. Vinátta
hans entist mér vel.
1 þann mund, sem heiðar voru
smalaðar i haust, búsmalinn rek
inn til byggða og heiðarsvanur-
inn þagnaður komu jarðnesk
ar leifar Matthíasar heim í átt-
hagana eftir 30 ára útlegð. Hann
bað Helgu systur sina, að sjá um
að líkami sinn fengi að blandast
hrútfirzkri moldu.
Já, „römm er sú taug er rekka
dregur föður túna til“. Helga
var hin góða og stóra systir, sem
Matthías gat ávallt leitað til með
smátt og stórt, og hjá henni fann
hann skjól í stormum og næð-
ingum lífsins. Nú í banalegunni
var Helga hverja stund, sem hún
gat misst frá starfi sínu, hjá rúmi
bróður sins, reiðubúin til þjón-
ustu eins og alltaf. Helga er ein
af þeim fáu manneskjum, sem ég
þekki, er vex við hverja raun,
sem mætir henni.
Nú er ég rifja upp liðna tíma
þá kemur fram mynd af Matt-
híasi, er hann söng viðkvæm
ljóð og lög með sinni björtu ten-
orrödd.
Þeir hvítu svanir syngja
í sárum ljóð sín hlý
þótt bjartar f jaðrir felli
þeir fleygir verða á ný.
(Hannes Hafstein).
Nú eru hvítu svanirnir horfn-
ir af heiðum Hrútafjarðar og
jarðneskar leifar Matthíasar
komnar heim i átthagana. Sár
þeirra gróin og fiugfjaðrirnar
vaxnar.
Br. Biiason.
Viiborg Sigurveig
Jónsdóttir,
HÚN var fædd á Garðskaga 2.
október 1902, dóttir hjónanna Agn
esar og Jónis, vitavarðar á Reykja
nesi.
Kæra vinkona og samstarfsljós
móðir. Ég minnist þín, er við hitt
umist í fyrsta sinni á Ríkisspítalan
um í Kaupmannahöfn. Ég var feg-
in, að fá íslenzka ljósmóður, þar
sem ég var einii islenzki nerninn,
og bundumst við órjúfandi vin-
áttubönduim frá þeirri tíð. Við
áttum þúsund áætlanir, en him-
ininn bara eina. Við færðumst
ósjálfrátt nær hvor annarri þar
sem þú varðst fyrir þeirri sorg,
að miissa bróður þinn á þessu
tímiabili.
Orð sikáldsins segja: Vinur
þinn er þér allt. Hann er akur
sálar þinnar, þar sem samúð
þinnii er sáð og gleði þín upp-
skorin.
Ljósmóðurstarfið var hennar
ævistarf, rúmlega 17 ára varð
hún Ijósmóðir fyrir tilmæli Magn
úsar Jónssonar, sýslumanns í
Hafnarfirði, og fékk hún veit-
ingu fyrir Garðahreppi sama ár.
Síðar vann hún hjá Gíisia John-
sen og hjúkraði Ásdísi Johnsen
af kærleJka og samvizkusemi og
urðu hún og fjölskyldan vinir
frá þeiim tírna. Frú Ásdís bað vin
konu sína, sem var forstöðukona
á Vejlefjord, Sanatorium, fyrir
Vilborgu og vann hún þar í tvö
ár eða þar til hún kom á Ríkis-
spítalann. í Vejlefjord eignaðist
hún vinkonur, þær Margreti
Hald og Bolette Nilsen, sem hafa
æ síðan bundið tryggð við ís-
land og íslendinga.
Þegar Vilborg byrjaðd ljós-
móðurstörf í Reykjavík 1927, þá
var engin Fæðingardeild og öll
hjálp fór fram í heimahúsum,
voru þá ekki 8 tíma vaktir og var
vakað nótt og dag þar til allt var
afstaðið og móðir og barn í ör-
uggri höfn. Hún var óskipt í
starfi frá byrjun til enda. Hún
var skipuð ljósmóðir í Seltjarnar
neshreppi 1931 og var hún í
starfi þar og í Reykjavík yfir
40 ár. 50 ára starfsafmæli átti
hún í apríl sl. Hún tók á móti
hundruðum barna eða sem skipta
Ijósmóðir
þúsundum, en tölurnar skipta
ekki méli í því tilfelli, heldur
hvemig verbin voru unnin. —
Sögðu margar bonumar að þraut
irnar hyrfu, þegar hún var kom-
in, Hjartahlýja hennar bætti öll
mein.
Hún var gift Sigurði Marteins
syni og eignuðust þau þrjú mann
vænleg börn og mörg barnaböm.
Öll fjölskyldan var henni mjög
kær og hjálpleg ög eftir að heils
an bilaði var fjölskyldan sam-
huga um að létta henni lífið eftár
því sem hægt var.
Frú Vilborg var einn af stofn
endum Ljósmæðrafélags Reykja-
víkur, sem var stofnað árið 1942.
Þar sem annars staðar var hún
hinn góði andi, sem ætíð lét
gott af sér leiða. Hún var gerð
að heiðursfélaga á 25 ára afmæli
félagsins.
Eins og garnal máltæki segir:
Grenitréð stendur grænt í vetr-
arhörkunum. Vizkan í mannraun
unum. Himinninn lánar þér sái,
en jörðin lánar þér gröf. Það er
vissulega leið til þroska, að
rækja sikyldur sínar og leggja
eigin óskir til hliðar. Hún fór
með sitt hlutverk sem viljugt
verkfæri Guðs.
Hafðu hjartans þökk fyrir
starf þitt á þessari jörð.
InniJleg hluttekning til allrar
íjölskyldunnar og allra vina.
Helga M. Níelsdóttir,
ljósmóðir.
Ci/AD AÆITT
J VAK IHII /
EFTIR BILLY GRAHAM mwf
ÉG HEF heyrt yður, hr. Graham, nefna næstum allar
syndir nema ofbeldi feðra. Ég á fjóra synl. Þrír þeirra
hafa verið reknir úr skóla vegna hrottaskapar og
grimmdar, og nú á sá fjórði, sem er nýbyrjaður í
menntaskóla, í andlegum erfiðleikum. Ég elska mann-
inn minn, en hvað á ég að gera við þessi „bækluðu
böm“?
MAÐUR yðar drýgir mikla synd gegn Guði og
gegn fjölskyldu sinni. Ég mundi fyrst reyna að
leiða eiginmanni yðar fyrir sjónir, að fá orð tung-
unnar enu eins innihaldsrík og tákna jafn mikla
blíðu og orðið „faðir“. Jafnvei Guð, sem er kær-
leikur, valdi þetta orð sem nafn á sjálfasn sig.
Orðið „faðir“ felur í sér þolinmæði, lamglundargeð,
skilning og sanngirni, undir öllum kringumstæð-
um. Hegðun hans gagnvart drengjum sínum varp-
ar rýrð á þetta orð.
Einhvern tíma fyrrum hlýtur maðurinn yðar að
hafa komizt á þá skoðun, að það sé veikieikamerki
að elska. Hugsaniegt er, að faðir hans hafi kennt
honum, að máttur væri ástinni æðri.
En Biblían var að tala við feður, þegar hún sagði:
„Kærleikurinn er langlyndur, hann er góðviljaður.
.... nú varir trú, von og kærieikur, þetta þrennt,
og þeirra er kærieikurinn mestur“.
Ég bið þesis, að maður yðar komi aiuga á kær-
leika Guðs og læ-ri að veita og þiggja elsku. Synir
yðar eiga skilið föðurelsku, og ég vona innilega,
að þeir öðlist hana. Þeir hafa farið mikils á mis,
af því að þeir hafa átt ástlausan föður.