Morgunblaðið - 24.02.1971, Blaðsíða 8

Morgunblaðið - 24.02.1971, Blaðsíða 8
8 MORGUNTBL.A.ÐIÐ, MIÖVIKUDAGUR 24. FEBRÚAR 1971 Hægt að tala heimsálfa milli með rafreiknum i IBM kynnir nýja f jarskiptatöivu Bent Rosenkranz sýnir blaðamönnum á sjónvarpsskermum, hvernig kerfið vinnur. ENNÞÁ styttast fjarlægðir milli fslands og annarra landa. IBM- umboðið á íslandi kynnti í gær fyrir blaðamönnum nýjan mögu leika til þess að komast í bcint samband við hina gríðarstóru og fjölhæfu tölvu í Kaupmanna höfn, sem nærri samstundis skil ar útreikningum hinna flókn- ustu dæma. Ottó Michelsen og tæknifræðingar hans kynntu danska verkfræðinginn Bent Rosenkranz, sem starfað hefur hjtó IBM í 8 ár, og sýndi hann síðan tölvuna í notkun. Þegar skrifað er á reiknivélina eða öllu heldur ritvélina, því að tölvan skilar ekki síður frá sér orðum en tölum, er eins og hann sæti við sams konar vél úU í Kaupmannahöfn. Þarf auðvitað fyrst að ná símasambandi við númer tölvunnar og siðan mafa hana á spurningum, og svarið kemur á augabragði, líklega líð ur ekki sekúnda, þar til svar ið kemur fram. Allt þetta byggist á svoköll- Nú um daginn sendi Seðla- bankinn frá sér tilkynningu til fjölmiðla um gjaldeyrisskil ut- lendinga er hafa á leigu lax- veiðiréttindi í landinu. Ekki hef ég tölurnar við höndina enda skipta þær ekki máli en þegar sú viðbót, sem við fréttina var hnýtt, að sumir hverjir úr hópi þessarra útlendinga hefðu greitt leiguna í ísl. krónum þá rak mig í rogastanz. Hvaðan höfðu út- lendingar þessir fengið ísl. gjaldmiðil í svo stórum stíl? Varla hafa þeir labbað sér inn f banka og skipt sínum útlenda gjaldmiðli í íslenzkan tiíl að greiða með leigugjöld sín og þaðan af síður hafa þeir komið með ísl. krónur að heiman frá sér. Varla er um annað að ræða en að þessir peningar séu inn komnir fyrir veiðileyfi, sem menn þessir hafa selt íslending- um. Ef útlendingar selja veiðileyfi hér á landi þá eru þeir farnir að stunda atvinnurekstur, reka fyrirtæki. Samkvæmt ísl. lögum er það aftur á móti bannað og varðar háum sektum að brjöta það bann. í lögum nr. 39 1951 um rétt erlendra manna trl að stunda atvinnu á Islandi þarf sérstakt leyfi, atvinnurekstrar leyfi, til að útlendir menn megi vinna sjálfstætt eða starf- rækja atvinnufyrirtæki og getur félagsmálaráðherra emn veitt það leyfi. Slík leyfi eru hreint ekki auðfengin og ýmsum skil- yrðum bundin t.d. verða menn að vera heimilisfastir hér á landi og ekki má veita leyfið til lengri tíma en þriggja ára i senn. Spumingin er því þessi: getur það komið til mála að aílir þeir útlendingar sem hafa tekið lax- veiðiár á leigu hér á landi á undanförnum árum hafi fengið atvinnurekstrarleyfi. Ég leyfi mér mjög að efast um, að slíkt geti komið til mála. Það má heita augljóst að þeir útlendingar, sem greitt hafa leigu srna í isL krónum eru að brjóta lög. Og hvað þá um hina sem greiða 1 útlendum gjald- miðli. Æfli það sé vist að þeir séu á hreinu? Það leyfi ég mér einnig að efast um. Þau dæmi eru kunnug þar sem útlending- ar hafa tekið á leigu laxveiðiár beinlínis með það fyrir augum að endurleigja öðrum útlending- «m og Islendingum e.t.v. lika. Hinir útlendu veiði- uðu APL-tungumáli, sem stend ur fyrir „A Programmimg langu age“, og með tilkomu þess er nú mögulegt fyrir skrifstofur, sjúkrahúa, rannsóknastofur, teiknistofur o.fl. fyrirtæki að komast í beint samband við raf reikni á borð við IBM system 360/40, og fá á örskammri stund eins og áður segir svör við flóknum dæmum. Þeir, sem þekkja undirstöðu- atriði APL-tungumálsins þurfa nú ekki annað en hringja og fá símasamband við tölvuna. Með því að stimpla tölur inn á stöð notandans (terminalinn), sem er nauðalík venjulegri raf magnsritvél, er hægt að láta raf reikninn framkvæma hina flókn ustu útreikninga, og svarið skrif ast svo sjálfkrafa á sömu ritvél. APL-tungumálið rné nota á mörgum mismunandi stigum, — í einföldustu mynd má nota tölvuna sem borðreiknivél til að framkvæma venjulega útreikn- inga, en jafnframt er hægt að menn greiða að sjálfsögðu fyrir sin veiðileyfi með útlendum peningum sem siðan er að hluta skilað til Seðlabanka íslands. Að sjálfsögðu reyna hinir út- lendu leigutakar, sumir hverjir að minnsta kostr, að leyna um- svifum sínum hér og segjast að- eins vera að leyfa vinum sínum að renna færi og komi engin greiðsla fyrir. Það er þó senni- legra að fyrir komi full greiðsla og ekki nóg með það heldur eru þess dæmi að veiðimennirnir fái ekki að halda veiði sinni, eins og tíðkast víðast erlendis, en út- lendir menn selja síðan lax í stórum stíl til útflutnings héðan af landinu. Ekki nóg með þetta því örtn- ur staðreynd blasir við í málinu. Lögin frá 1951 sem vitnað var til að fraxnan gera ekski ráð fyr- ir þeim möguleika að útlending- ar noti Isiendinga sem leppa fyr- ir sig og láti þá að nafninu tii reka fyrirtækin. Það mun á allra vitorði að í fjölda tilfeíla koma tilboð í laxveiði frá ísl. mönnum, sem hafa útlendinga á bak við sig og eru að ásælast hlunnindi, sem standa þeim lokuð alls stað- ar annars staðar í heiminum. Það er sannarlega ekki efnilegt að slíkt skuii vera látið viðgangast og ekkert er nærtækara en að hugsa sér að útlendingar geti á þennan hátt smeygt sér inn á á fleiri svið íslenzks atvinnu- lífs. Hin geysilega uppsprenging verðs á veiðileyfurm síSustu ár má með vissu að miklu leyti kenna hinni miklu útlendu eft- irspurn. Ekki er að neita því að laxveiðin er mjög mikil ferðamannasegull og mun er fram líða stundir verða kóróna þeirra landgæða, sem gera Is- land einstakt meðal heimsins landa, þegar aðrir eru að kafna í reyk og skít og allt villt líf er að deyja út. Ekki munu þó laxveiðimenn verða nema lít- ill hluti útlendra ferðamanna en það eru ferðaroenn, sem gætu gef- ið af sér góðar fúlgur í gjald- eyri og er það hláiegt, að út- lendir atvinnuveiðimenn fara með þann gjaldeyri úr landi aft- ur. önnur vandamál gera vart við sig í sambandi við laxveiðimál- in, en þau snúa eingöngu að okkur íslendingum sjálfum. Á ég þar við þá óhæfu að einstakir aðilar. einstakiingar eða fyr- gera flóknustu vísinda- og tækni útreikninga á mjög hagkvæman hátt. Eigi hins vegar að vinna úr miklu magni af gögnum, hentar betur að nota venjulegt for- skriftarkerfi. Danmörk varð fyrst Evrópu- landa til að taka þetta kerfi í notkun, eða fyrir rúmu ári, en þá voru liðin 3 ár, frá því að kerfið var tekið í notkun 1 Bandaríkj unum. Bent Rosenkranz sýndi blaða mönnum ýmislegt í sambandi við þetta, og fengu þeir að leggja dæmi fyrir tölvuna, sem hún svaraði á augabragði, og efnin, sem um var spurt voru hin margvíslegustu, allt frá út reikningi á því fræga stærð- fræði „Píi“ og til vikudags ein- hvers fæðingardags blaðamanns. Og þetta er ekki bundið við Reykjavík eina, því að fólk ut an af landi getur notað kerfið lika, með því að hringja í tölv- una. Ekki hefur kerfi þetta ver ið tekið upp enn á fslandi, þótt það hafi þegar verið prófað við góða raun, en margir aðilar irtæki geti eignazt heilar lax- veiðiár en fjöldi þeirra er í einkaeigu. Er þar aðallega um að ræða arf frá þeim tíma þegar menn gátu keypt þessi hlunnindi út úr jörðunuim ein sér, og kom ust þá ættir eða fyrirtæki yfir góðar ár sem síðan hafa verið lokaðar öðrum en eigendum þeirra. Skoðun mín er sú að slík- ir hlutir geti og eigi ekki að vera í einkaeign og ætti hiklaust að láta ríki eða sveitarfélög yfirtaka veiðirétt í ám og vötnum sem svo er háttað um. Má t.d. benda á Rió de Janeiiró, 22. febrúar. — AP, NTB. — BRASILÍSKI ræðrsmaSurinn Aloisio Dias Gomide, sem skæru- liðar Tupamaros-hreyfingarinn- ar í Uruguay létu lausan úr haldi í gærkvöldi, kom í dag til Ríö de Janeiró. Tupamaros-hrey fing- in hafði Gomide í haldi í 7 mán- uffi og hefur enn ekki sleppt hrezka sendiherrannm, Geoffrey Jackson, og bandarískum búfræð ingi, Claude 1. Fly. Gomide ræðismaður kom til Rió í þotu, sem bra3iilíski flug- herinn lét í té. Blaðamöjmum var ekki leyft a'5 tala við hann. Kona Gomides mun hafa kom- ið því tiíl lieiðar að honum var gleppt úr haldi roeð samkomu- lagi, sem hún gerði við Tupa- maras-memn. Óstaðfestar fréttir í Montevideo herma að Tupamaros hafi fengið 250.000 dollara í lauisnargjald fyrir ræðismarai- inm. Laeknisskoðun hefur leitt í ljós, að Gomide er við tiltöliu- lega góða heiisu eftir fangavist- ina. Jorge Pacheco Areco Uruguay- Þrátefli ( í Finnlandi Helsingfors, 22. febrúar, NTB. VERKFALL málmiðnaðarmanna í Finnlandi hefur í dag staðið r þrjár vikur, og enn er óvíst hve- nær raunverulegar sáttatilrauuir hefjast. Ahti Karjalainen hefur skýrt frá því á þingi, að stjórnin hafi ekki í hyggju að hlutast til um lausn deilunnar í bráð. Um 70.000 siarfsmemn máimiðnaðar- ins eru r verkfalti, og kemur verkfatlið þyngst niður á skipa- smiðastöðvum, námum og véla- verkstæðuuL. gætu haft gagn af notkun þess, svo sem skólar, ýmis fyrirtæki og opinberar stofnanir við ýmsa áætlunargerð. Kerfi þetta er mikið notað í sambandi við sjúkrahús í Danmörku, einkan lega við blóðrannsóknir og ým islegt fleiri. Eins í sambandi við skattaútreikning. Notkun slíks kerfis hlýtur alltaf að verða dýrari hér, vegna fjar- lægðarinnar, en sjálfsagt mætti fá lækkun á símtalagjaldi, t.d. ef „talað“ yrði á næturnar. — fordæmi um það frá Bandaríkj- unum. Vikjum svo aftur að útlend- ingunum. Hvernig má vera að slíkt andvaraleysi hefur við- gengizt. A.m.k. ein stofnun, emb- ætti veiðimálastjóra, á að hafa eftirlit með öllum slíkum málum. Væri ekki rétt að stinga við fót- um og hætta að leyfa útlending- um að brjóta lög átölulaust, ekki einasta þau lög, sem hér hafa verlð nefnd, heldur miklu fleiri lög s.s. skattadög og bókhaldslög. Skúli G. Johnsen. forseti hefur eeitað að semja við Tupamaros og fyrirskipað um- fangamiklar leitaraðgerðir. — Nokkur ákvæði stjórnarslkrárin'n- ar voru felild úr gildi í 40 daga eftir að Jackson sendiherra var rænt í síðasta márauði, en Fly hef utr verið í haldi síðan í ágúst í fyrra. Áður en Goanide var lát- inin laus sagði Tupamaros-hreyf- inigin í bréfi, að homun yrði sleppt þar sem lokið væxi við- ræðuna uim mál hans og þar sem stjórnin hefði ákveðið að setja aftuir í gildi mamnréttinda- ákvæði stjórnarskrárinnar. Til sölu Við Bergstaðast. 5 herb. 160 fm 2. hæð ! góðu standí. 5 herb. 2. hæð, endaíbúð, wið Álfheima í góðu standi með sérþwottahúsi á haeðitim. — Twennar swadir. 4ra herb. risíbúð wið Sogaveg 3ja herb. f. hæð wið Sörtask|ól með stórum bíl'skúr, sérhíti. Nýleg kjörverzhin ásamt kjötiðn aðarplássi á góðum stað t Austurborgirtni. Hófum kaupendur að 3ja tit 4ra herb. hæð, heizt í Vesturbæ með útborgun tOGO—1260 þ. Höfum kaupendur að 5 herb. hæð, helzt í Háoleitishwerfi eða í Htíðunum. Útb. t200— 1400 þús. Eiuar Sigurðsson, hdl. Ingólfsstrætí 4. Simi 16767. Kwöldsími 35993. Magnús Magnússon prófessor og Jakob Björnsson verkfræðinguc hafa báðir verið í Kaupmanna höfn til að kynna sér þetta mál. Voru forráðamenn IBM á eiroi máli um, að margvísleg not mætti hafa af kerfi þessu, sér staklega vegna þess, að íslenzk ir rafreiknar eru ekki ennþá nógu fullkomnir. íbúðir til sölu 3ja herb. rishæð, um 110 fm og 5 herb. ibúð, báðar á sama stað í Laugarásnum. Útsýnts- staður. Fasteigna- og verðbréfasala Laugavegi 3. Sími 25-444. Heimasími sölumanns 30534. og 42309 2ja horb. góð kjallaraíbúð í fjöl- býtishúsi í Vesturbænum. 3ja herb. kjallaraíbúð í Hlíðun- um, sérinngangur, sérhitr. 3ja herb. íbúð á haeð í HHðun- um, 5 herb. sérhæð í KleppsholtL 5 herb. góð íbúð við Laugarnes- veg. 5 herb. hæð í Lækjunum. 5 herb. íbúðar- eða skrifstofu- hæð í Miðbænum. Sanngjarnt verð. 5 herb. sérhæð í Htíðunum í skiptum fyrir góða 3ja herb. íbúð. Einbýlishús í Kópawogi, hæð og portbyggt ris. Á hæð eru 2 stofur, svefnherb., eldhús og bað, í risi 4 svefnherb. og snyrtiherb. I smíðum 4ra herb. sérhæð í Kópavogi. að mestu tilbúin undir tréwerk. Sanngjarnt werð. Hagstaeðir greiðslusk i Imálar.. Höfum fjársterka kaupendur að íbúðum, sérhæðum og ein- býfehúsum af ööúm stærð- um. IMálflutnlngs & l f ast eig nastof a J 1 Agnar Gústafsson, hrl. 1 M Austurslræti 14 M m Símar 22870 — 21750. ■ Hl Utan skrif.stofutíma: fl ■ — 41028. fl G j aldey risskil laxveiðimanna Laus úr haldi Tupamarosmanna

x

Morgunblaðið

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.