Morgunblaðið - 24.02.1971, Page 25

MORGUNBLAÐLÐ, MJÐVIKUDAGUR 24 FEBRÚAR 1971
25
Nú þegar fólk almennt, hefur
fengið svo mikinn áhuga fyrir
aukinni hreyfingu og útivist, er
eðlilegt, að við, sem höfum
stundað skíðaíjjróttina, fáum
álhuga á að lengja tímabil það,
sem hægt er að stunda skíða-
ferðir. Fullyrt er að skíðaiþrótt-
in sé sú íþrótt, sem flestir taka
þátt í. Þetta eru orð að sönnu,
því á góðviðrisdögum kem-
ur fólk þúsundum saman í skíða
löndin, og þetta er ein af þeim
Iþróttum, sem fjölskyldan getur
öll sameinast um að stunda. Það
er líka enginn vafi á, að áhug-
inn fyrir þessari íþrótt fer stöð-
ugt vaxandi, því bæði eru skíða-
ferðir skemmtilegar og svo er
fólk alltaf að gera sér betur og
Trimmið mitt
betur grein fyrir þörf á auk-
inni hreyfingu. En gallinn við
þessa íþrótt a.m.k. fyrir okkur
hér á þéttbýlissvæðinu suð-
vestanlands — er, að tíminn,
sem hægt er að stunda skíðaferð
ir hefur verið svo stuttur. Stað-
reynd er þó, að tiltöiulega fá-
mennur hópur fólks, bæði kepp-
endur og áhugafólk hefur
stundað skíðaferðir miklu lengri
tíma en allur almenningur, en til
þess hefur þurft að leggja á sig
svo og svo mikla göngu til að
komast í nægan snjó.
Fólk missir oft af langskemmti-
legasta tímabilinu, sem hægt er
að stunda skíðaferðir héðan úr
Reykjavík og nágrenni, en það
er á vorin, vegna þess að vegi
vantar á þau svæði, sem nægur
snjór er á. Yfir veturinn er aðal
lega farið á skiði frá höfuðborg
arsvæðinu á þau svæði, sem
skíðafélögin hafa aðsetur sitt á,
en á haustin áður en snjór er
kominn á þessa staði og eins á
vorin eftir að snjór er horfinn
úr þessum skíðalöndum, er
samt oftast til nægur snjór,
bæði ofarlega í Skálafellinu og
í Bláfjöllum. Skálafellið er mjög
skemmtilegt skíðaland og þaðan
er fagurt útsýni. í>ar er hægt að
færa sig ofar eftir því sem snjóa
leysir. En eftir að veginum að
K.R.-skáilanum sleppir og snjór
er horfinn þaðan, hefur fólk
orðið að ganga upp fjallið, að
vísu eftir ágætum bílvegi, sem
er einkavegur Landssímans, en
bannaður bílaumferð. Nú í haust
brá svo við að vegurinn var
ekki lokaður með keðju eins og
áður, svo menn héldu að nú
væri búið að kippa þessu i lag,
og skíðafólk fengi nú loks að
nota þennan ágæta veg. En Ad-
am var ekki lengi í Paradís, nú
eru hlekkirnir komnir upp aft-
ur.
Gallinn við Skálafell sem
Skíðaland er að þar er ekki ver-
andi nema í góðu veðri. Þar er
oft vonzku veður, þegar dágott
veður og skjól er í hinum skíða
löndunum. Þess vegna hafa
margir áhuga á svæði suðvest-
an í Bláfjöllum, sem verður
oft snjóhvítt snemma á haustin
og helzt þannig langt fram á
vor. Þeir, sem hafa lagt leið sina
þangað á haustin og vorin, en
tii þess þarf annað hvort að
leggja á sig langa göngu eða að
aka illfæra jeppaslóð, hafa get-
að lengt tímabil skiðaferða,
stundum allt að fjórum mánuð-
um. Svæði þetta er beint á móti
Kóngsfelli. Ég veit ekki hvað
það heitir, en hef heyrt það
nefnt Draumaland og verður
það nafn notað hér. Nafnið er
sjálfsagt nýnefni, tilkomið frá
skiðamönnum.
Nú um miðjan febrúar hefur
ekki verið hægt að fara á skiði
það sem af er vetri með góðu
móti vegna snjóleysis. En í
Draumalandi hefur verið að
sögn gott skíðafæri í tvo mán-
uði. Þar er ekki aðeins um að
ræða snjóskafla heldur geysi-
lega stórt svæði sem rúmað get-
ur margar þúsundir manna, og
þar eru brekkur við allra hæfi.
Það fer að verða aðkallandi
og er jafnvel þegar orðið, að
ákveða framtiðarskíðaland fyr-
ir Reykjavík og nágrenni. Það
nær ekki nokkurri átt að
byggja upp aðstöðu fyrir skíða
fólk á svæði, sem getur verið
nær snjólaust mestan hluta vetr
ar, þegar við höfum annað
svæði, nær höfuðborginni
sem er miklu viðáttumeira og
snjóöruggara. Margir þeirra,
sem hafa komið inn í Drauma-
land, eru ekki í neinum vafa
að þar muni vera framtíðarskiða
landið, en ekki er þó hægt að
ákveða slíkt fyrr en að fenginni
meiri reynslu.
Það, sem þarf að gera nú, og
ég vil leggja alveg sérstaka
áherzlu á, er, að lagfæra jeppa
slóðina, sem liggur inn í
Draumaland, þannig að hún
verði fær flestum bílum, vor og
haust. Þetta er ekki svo mikið
fyrirtæki, en er alveg nauðsyn-
Iegt, svo að sem flestir skiða-
unnendur fái tækifæri til að
kynnast svæðinu og að sem bezt
reynsla fáist, hvar snjóalög og
skjól er bezt, áður en ákvörðun
er tekin um frekari framkvæmd
ir, ef þetta svæði reynist vera
heppilegasta svæðið sem framtíð
arskíðaland.
Nú eru að koma í notkun hér
á R.víkursvæðinu, einar 6 hand
hægar skiðalyftur, sem þægi-
legt er að flytja og setja upp
hvar sem er. Reynsla hefur sýnt,
að fólkið leitar á þau svæði sem
lyftur eru, svo það er enginn
vafi, að það mun auka mikið
skíðaiðkanir, ef hægt verður að
komast inn á þetta svæði með
góðu móti. Nú vil ég leggja til
að Skíðaráð Reykjavíkur bjóði
aðilum eins og samgöngumála-
ráðherra, borgarstjóra, vega-
málastjóra og ýmsum íþróttafull
trúum, sem gætu stutt þetta mál,
í bílferð í góðum fjallabil, inn í
Draumaland og sýni þessum að-
ilum, muninn á snjóalögum þar
og í gömlu skíðalöndunum, svo
þeir kynnist og sjái án milli-
liða mismuninn, sem þar er á.
Annað, sem þarf að gera, og
það strax fyrir vorið, er að sjá
til þess að vegurinn upp Skála-
fellið verði hafður opinn fyrir
skíðafólk á góðviðrisdögum um
helgar i vor svo að við fáum að
njóta lífsins í góðu skíðalandi
um páskana eins og ferðamenn
irnir með Gullfossi.
Axui S. ValdUuarsuwu.
Rúnar Guöbjartsson, flugstjóri;
Allra veðra flugvöll-
ur fyrir Reykjavík
Það er búið að ræða og rita
mikið um byggingu nýs flugvall-
ar fyrir Reykjavik. Hefur komið
fram að hægt er að byggja flug-
völl á Álftanesi, sem uppfyllir
þær kröfur, sem í dag eru gerð-
ar til fyrsta flokks flugvallar.
En nú langar mig að vekja
máls á hvort við getum ekki gert
enn betur.
Og vil ég útskýra þetta nán-
ar; í dag hafa flestir góðir flug-
vellir aðflug að einni eða fleiri
flugbrautum, sem leyfa aðflug
og lendingu í 200 feta skýjahæð
og y2 mílu brautarskyggni, en
næsta skref er, að með betri að-
flugstækjum og fullkomnari
brautar- óg aðflugsljósum
verði þessi lágmörk færð
ofan í 100 fet og % úr mílu og
eru nokkrir vellir þegar komn-
ir með þessi nýju tæki og verð-
ur þetta án efa næsta skref á
undan algjörri blindlendingu.
Það er ekkert þvi til fyrir-
stöðu að hægt verði að nota 100
fet og % úr mílu lágmörk við að
flug á Álftanesi, og mjög líklegt
þegar sá völlur verður tekinn i
notkun, áð þá verði þessi lág-
mörk algeng á öllum betri völl-
um.
En hvað er það sem veldur
okkur mestum erfiðleikum t.d.
hér á Reykjavíkurflugvelli og
lokar honum oftast.
Það eru fyrst og fremst 2
atriði, og þau eru:
I fyrsta lagi snjór og hálka á
flugbrautunum og myndi þá einn
ig alger blindlending ekki koma
að neinum notum frekar, og í
öðru lagi lág þoka eða sjávar-
þoka, sem læðist hér inn af fló-
anum, eða í vissum skilyrðum,
hreinlega myndast á örskömmum
tíma yfir vellinum og lokar hon-
um algerlega, skýjahæð er eng-
in og skyggni oftast um eða inn-
an við 100 metrar.
Sést af þessu að 100 fet og %
mílu lágmörk eða alger blind-
lending koma þarna að litlum
notum, sérstaklega ef um hálku
er að ræða.
Ef hægt væri að ráða'bót á
þessum 2 atriðum þá yrði hér
völlur, sem væri einsdæmi, hér
yrði vöilur sem væri opinn í öll-
um veðrum, nema hreinum fár-
viðrum.
En hvemig getum við gert
þetta? Á þann hátt að hita upp
flugbrautimar, og þá auðvitað
með heita vatninu, sem við er-
um frægir fyrir nýtingu á.
Það er líklega tæknilega séð
engum vandkvæðum bundið að
leggja leiðslur i flugbrautir, til
að hita þær upp og þetta hefur
verið gert 1 smáum stíl t.d. hjá
Reykjavíkurborg, sem lagði hita
leiðslur í bakkana kringum
Laugardalssundlaug og fékk
með því snjólausan þurran og
og hálkulausan stíg í kringum
laugina í hvaða veðri sem er.
Ég álít mikla möguleika á,
að þetta sé einnig hægt að
gera við flugbrautir.
Sá aukakostnaður sem þetta
hefði í för með sér myndi fljót-
lega sparast í minni reksturs-
kostnaði vallarins, þvl að snjó-
mokstur og sandburður, sem þar
að auki er mjög óheppilegur
fyrir flugvélar, kostar mikið fé
áriega og getur aldrei orðið full
komlega öruggt.
Þá er það þokan, hún mynd-
ast yfirleitt í Reykjavik i alveg
kyrru og heiðskíru veðri, og
oftast er það þannig að hún
kemur inn af sjónum þegar
kvölda tekur, og loftið yfir
landinu tekur að kólna, vegna
þess að sól lækkar á lofti.
Það er t.d. algengt þegar
þokuveður er í Reykjavík
að þoka er fyrst yfir sjónum allt
i kringum Reykjavík og eftir því
sem landið kólnar, þá færir hún
sig haegt inn yfir landið, þegar
hún kemur að ílugbrautunum i
Reykjavik, þá gerist dálítið merki
legt, hún hreinlega stanzar við
þær smástund. Stafar þetta af
því að svartar brautirnar hald-
ast lengur heitar en jörðin í kring.
Þegar svo hitastig loftsins yfir
brautunum er komið ofaní dagg-
armark þokuloftsins allt í kring,
þá hylur þokan þær á auga
bragði.
Ef að brautunum er haldið
það heitum með hitalögn i þær,
þannig að smá hitauppstreymi
myndist yfir þeim, þá finnst mér
ekki fjarstæðukennt að halda að
hægt væri aðeyða að minnsta
kosti lyfta þokunni um 100 fet
og þá fengist líka betre skyggni,
þess má líka geta að þessi jarð-
þoka, sem oftast lokar hér vell-
inum er yfirleitt ákaflega þunn
ekki meira en 100 til 300 feta
þý
Nú myndu margir spyrja
hvort að til sé heitt vatn til
að gera allt þetta, það er efa-
laust ekki til i dag, en gæti
orðið það á næstu árum, þvi
fáar þjóðir eiga fleiri
sérfræðinga og möguleika í nýt-
ingu jarðhita en íslendingar.
En á það má líka benda að
snjókoma hér í Reykjavík er
yfirleitt í hlýrri vindátt
í suðlægri og sérstaklega í
s.v.-átt og er þá sjaldan mjög
kalt hér og mætti álíta að þá
væri meiri möguleikar á að fá
heitt vatn í brautimar, en
kuldaköst eru yfirleitt í norð-
lægum áttum hér í Reykjavik
með litilli eða engri úrkomu,
þyrftí þá lí-tið heitt vatn í braut-
irnar þar eð þær væru þá auð-
ar og hálkulausar.
Nú hvað þokunni viðvíkur þá
er hún algengust yfir sumar-
mánuðina ' og þá er sjaldan
skortur á heitu vatni.
Ég skal viðurkenna að hversu
áhrifaríkt heita vatnið yrði, sem
þokueyðir, er ekki hægt að full-
yrða um, það yrði reynslan að
skera úr um, en þess má geta að
þetta er ekki ný hugmynd t.d.
var á Suður Englandi byggður
flugvöllur i síðustu heimsstyrj-
öld, sem var með hitaútbúnaði
til að eyða þoku. Voru þar
kynntir miklir olíueldar með-
fram brautunum og þokunni eytt
þannig, en þetta gafst ekki alls
kostar vel, bæði myndaðist mik-
ill reykur og einnig tölu-
verð eldhætta og síðast en
ekki hvað sízt, kostaði þetta
óhemju fé, og var þessi útbún-
aður lagður niður 1956.
Auðvitað er ekki hægt að
ætlast til að þetta yrði gert án
ítarlegra rannsókna og til-
rauna, og þá væri heppilegt að
reyna þennan útbúnað á flug-
braut 32 í Reykjavík t.d. á fyrstu
200 metrunum, sem hvort sem er
þarfnast mikilla lagfæringa við.
Þetta myndi að vísu kosta all
mikið fé, en ef i Ijós kæmi að
þetta væri framkvæmanlegt, þá
myndi þetta valda algjörri bylt-
ingu í flugmálum okkar íslend-
inga.
Við yrðum þá fyrstir með vðll,
sem hægt væri að kalla með
réttu, allra veðra flugvöll.
Rúnar Guðbjartsson.
Skíðosomband íslands
gengst fyrir 2 fjögurra daga þjálfunamámskeiðum fyrir
væntanlega þátttakendur i Norðuriandameistaramóti ungtinga
sem fram fer á Akureyri um páskana.
Námskeiðin fara fram á Akureyri dagana 11.—14. marz og
á ísafirði 25.—28. marz.
Leiðbeinendur verða Ámi Sigurðsson, Viðar Garðarsson og
Ámi Óðinsson.
Þátttaka tilkynnist til SKI sem fyrst.
Skíðasamband Islands.
► FÉtA<
I.O.O.F. 7 = 1522248 V4 = Sp. E Helgafeil 59712247 IV/ V — .3.
A I.O.O.F. 9 = 1522248V4 = 9.0.
Stúkan Kiningin nr. 14.
Öskudagsfundur í Templ-
Farfuglar arahöllinni í kvöld kl. 8.30. Æ.T.
Mynda- og spilakvöld verð-
ur föstudaginn 26. febrúar Hörgslilíð 12
kl. 20.30 að Laufásvegi 41. Almenn samkoma, boðun
Spiluð verður félagsvist, fagnaðarerindisins í kvöld
kaffi, veitingar. Mætið vel miðvikudag kl. 8.
og stundvíslega.
Stjórnin. Kristniboðssambandið
Almenn samkoma verður í
Kvenfélag Neskirkju kristniboðshúsinu Betaníu
heldur fund fimmtudaginn Laufásveg 13 i kvöld kl.
25. febrúar kl. 8.30 í félags 8.30. — Hailla Bachmann
heimilinu. Skemmtiatriði, kristniboði talar. Allir eru
kaffi, mætið vel. hjartanlega velkomnir.
Stjórnin.
Heimatrúboðið
Óbáði söfnuðurinn Almenn samkoma að Óðins
Félagsvist n.k. fimmtudags- götu 6a í kvöld kl.. 20.30.
kvöld kl. 8.30 (25. febrúar) Ræðumaður Sigurður Jóns-
Góð verðlaun. Kaffiveiting- osn. Allir velkomnir.
Kvenfélag og Spilakvöld Templara
Bræðrafélag Safnaðarins. Hafnarfirði
— Félagsvistin í kvöld mið-
Kvenféfag Keflavikur vikudag 24. febrúar.
Slysavarnafélag Keflavíkur Fjölmennið.
Systraféiag
Keflavikurkirkju Mniningarspjold
efna til sameiginlegrar leik Hall gr í n iskir k ju
húsferðar föstudaginn 5. fást hjá Bókabúð Braga
marz á leikritið Kristni- Brynjólfssonar, Blómabúð-
hald undir Jökli. Miðapant inni Eden (í Domus Med-
anir á sérleyfisstöð Kefla- ica), Minningabúðinni Lauga-
víkur, í síðasta lagi fyrir veg 56 og hjá frú Halldóru
föstudaginn 26. febrúar. Óiafsdóttur Grettisgötu 26.